Occupational Therapy Program

Download Report

Transcript Occupational Therapy Program

Duyu Modülasyonunda
Okul Çevresinin Rolü
‘’ERGOTERAPİ BAKIŞI’’
Dr. Fzt. Meral HURİ
Hacettepe Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Fakültesi
Ergoterapi Bölümü
[email protected]
Sunu Planı






Ergoterapi
Duyularımız
Duyu modülasyonu
Duyusal Farklılıklar
Sınıf içerisinde duyu modulasyonu
Literatür bilgisi ve pratik öneriler
Ergoterapi Nedir?
Bireylerin; fiziksel, kognitif, psikososyal ve duyusal farklılıkları gibi
bireysel özelliklerini göz önünde tutarak birey için anlamlı ve amaçlı
aktivitelere katılımını yaşam kalitesi ve refahı arttırmak amacı ile
kullanan bir sağlık mesleğidir (WFOT,2010).
KİŞİ
ERGOTERAPİ
Aktivite Performansı
AKTİVİTE
ÇEVRE
American Occupational Therapy Association. (2002). Occupational therapy practice framework: Domain & process. Amer Occupational Therapy Assn.
Okullarda Ergoterapi Uygulamaları
(School Occupational Therapy)
• Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının geliştirilebilmesi
ve desteklenebilmesi amacı ile okullarda interdsipliner
ekibin parçası olarak görev alır.
Dunn, W. (2010). A Comparison of Service Provision Models in School-Based Occupational Therapy Services: A
Pilot Study. Occupational Therapy Journal of Research, 10(5), 300-20.
Ergoterapistin Okuldaki Rolü Nedir?
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hedeflerine ulaşmasına yardımcı olmak
Okul rutinlerinde öğrencinin bağımsızlığını geliştirmek
Problem davranışların düzenlenmesine yardımcı olmak
Özel ilgi alanları, spor, sanat vb. aktivitelere katılım için alt yapıyı hazırlamak
Kaba ve ince motor becerileri geliştirmek
Duyusal farklılıkları düzenlemek
Farklılığı olan öğrencilerin erken dönemde desteklenmesine imkan sağlamak
Çevresel düzenlemeler yapmak
Eğitim sistemine interdsipliner ekip çalışmasını kazandırmak
ÇOCUĞUN HOLİSTİK GELİŞİMİ ÇEVREYE UYGUN ADAPTİF CEVAP
OLUŞTURMASI İLE UYUMLUDUR
Case-Smith, J., Rogers, J., & Johnson, J. H. (2005). School-based occupational therapy. Occupational therapy for children, 795-824.
Duyu organlarımız aracılığı ile holistik
gelişimin göstergesi olarak çevreye
adaptif cevap verebiliyoruz!



Merkezi sinir sisteminin besini duyu uyarısıdır.
Beynimizin sürekli farklı nöral uyaranlara
ihtivacı vardır
Duyu uyarısı beyin fonksiyonlarının gelişimini
sağlar
Duyu uyaranları çevre ile etkileşime
girebilmemiz için tek araçtır
7 Duyumuz Olduğunu Biliyor Muydunuz?
7 Duyumuz Olduğunu Biliyor Muydunuz?
Görme
İşitme
Propriosepsiyon
(Vücut farkındalığı)
Koku
Tat
Dokunma
Vestibüler
(Denge)
Gizli 2 farklı duyumuz daha vardır.
 Vestibular – denge- iç kulak
 Proprioceptif - vücut pozisyonu kaslar , eklemler,
ligamentler
Öğrenme Piramidi
(Williams & Shellenberger,2002)
Duyu Bütünlüğü
İŞİTME
KOKU
Konuşan arkadaşlarının
sesini duymak
Kafeteryadan gelen pasta
kokusunu hissetme
PROPRİOCEPTİON
Kalemi ne ölçüde
sıkacağına karar vermek
DENGE
Sırada oturduğunu
algılama
GÖRME
Defterin geri kalanını görmek
DOKUNMA
Bükülü dirseğinin arasında
kalan gömeğin dokusunu
hissetmek
Çevremizle (sosyal ve fiziksel) olan etkileşimimizde yani günlük yaşam
aktivitelerimizde vücudumuzu etkili biçimde kullanabilmemizi sağlamak için,
vücudumuz ve çevremizden gelen duyuları organize edebilmesi gerekir
4-12 Yaş Çocuklarda Duyusal Modülasyon
Problemi Prevalansı %70-90
Normal Gelişim
%30
Duyusal Farklılık
%70
Tomchek, S. D., Huebner, R. A., & Dunn, W. (2014). Patterns of sensory processing in normal developing and children with an autism
.
spectrum disorder. Research in Autism Spectrum Disorders, 8(9), 1214-1224
Duyu Modülasyonu; merkezi sinir sisteminin çevreden uygun uyaranları
almasını sağlarken uygunsuz uyaranların filtrelemesini sağlamasıdır
Uyarılmışlık seviyemizi düzenleyerek çevresel uyaranlara adapte
olmamızı, odaklanabilmemizi sağlar
Schoen, S. A., Miller, L. J., & Sullivan, J. C. (2014). Measurement in sensory modulation: The Sensory Processing Scale Assessment. The American
Journal of Occupational Therapy, 68(5), 522.
Duyu Modülasyonumuz Dengede Değil ise;
Uyarılma Eşiği
Yüksek
Uyarılma Eşiği
Düşük
Az Uyarı Çok
Uyarı olarak
algılanır
Çok Uyarı Az
Uyarı olarak
algılanır
Optimal Eşik Seviyesindeki Çocuk
*Normal kas tonusu
*Normal kalp hızı
*Göz kontağı
*Uygun mimik
kullanımı
*Uygun ton ve hızda
konuşma
*Çevresindekiler ile
iletişim kuran
*Görev almaya
hazır ve istekli olma
*Odaklanma/Konsa
ntrasyon
*Çevreye uygun
cevap verme
*Öğrenmeye hazır
1. Eşik Seviyesi Yüksek Çocuk
*Zayıf kas tonusu
*Düşük kalp hızı
*Sıcak terleme
*Mimiklerde azalma
*Konuşmama
*Yorgunluk
*Az aktivite
*Yavaş Cevap
*Laterjik
*İlgisiz
*İçine kapanık
*Çekingen
*Sıkıntı İfadesi
*Aşırı sakin
*Aşırı soğukkanlı
2. Eşik Seviyesi Düşük Çocuk
*Dokunma, ses vb
duyu uyaranlarını
tolere edememe
Odaklanma zorluğu
Aşırı hassas
Anksiyete seviyesi
yüksek
Öfke nöbeti
Aktivite katılımı az
*Dikkat süresi az
*Rutin değ.
hassasiyet
*Stresli aktivitelerde
başarısız
*Uyku Problemi
*Aşırı Alıngan
*Öfke Nöbetleri
3. Duyu Arayışı Olan Çocuk
*Yerinde duramayan
*Tüm hareketleri
deneyen
*Oral uyarı
*Heyecanlı
*Hızlı
*Pislenmekten
çekinmez
*Beceriksiz
*Koordine olmayan
*İşleri tamalamayan
*Sıkılgan
*Aşırı mimik
*Yüksek sesliheyecanlı konuşma
*Hipercilik
*Aşırı aktivite
*Dikkat süresi az
Dengeyi Nasıl Sağlayacağım?
Duyu Modülasyonun Ekolojik Modeli
Duyusal
uyarandan
zengin
ortamlarda aralıklı yapılan duyusal
aktiviteler
Modülasyon
becerilerinin gelişmesine yardımcı
olur .
Schoen, S. A., Miller, L. J., & Sullivan, J. C. (2014). Measurement in sensory modulation: The Sensory Processing Asssment. The American Journal of
Occupational Therapy, 68(5),522
UYGUN ZAMANDA –UYGUN NİTELİKTE – UYGUN MİKTARDA ALGILANAN DUYU
UYARISI BİREYİ OPTİMAL BAND SINIRLARI İÇERİSİNE TAŞIYARAK AKTİVİTE
KATILIMINI ARTTIRIR
DUYU ORGANINI DEĞİŞTİREMİYORSAN ÇEVREDEN GELEN UYARIYI DEĞİŞTİR
Schoen, S. A., Miller, L. J., & Sullivan, J. C. (2014). Measurement in sensory modulation: The Sensory Processing Asssment. The American Journal of
Occupational Therapy, 68(5),522
1. Duyusal Açıdan Yapılandırılmış Sınıflar
Oluşturun!
(Çevresel Düzenlemeler)
Schoen, S. A., Miller, L. J., & Sullivan, J. C. (2014). Measurement in sensory modulation: The Sensory Processing Asssment. The American Journal of Occupational Th
2. Çocuğun Çevreden Aldığı Uyaranlar Aracılılığı
ile Organize Olabilmesi için İmkan Sağlayın!
• Duyu modülasyon problemi olan çocuklar
çevrelerinden aldıkları uyaranlara uygun cevap
oluşturmakta zorlanırlar
• Bu nedenle gözlediğiniz cevabın dengelenmesini
beklemek yerine çevre düzenleme yardımıyla
çocuğun optimal banda girmesine yardımcı olun!
3. Sınıf İçerisinde Uyarılmışlık Seviyesi Yüksek Olan Çocukları
sakinleştirmek İçin Sakin ve Kapalı Alanlar Oluşturun!
May-Benson, T. A., Roley, S. S., Mailloux, Z., Parham, L. D., Koomar, J., Schaaf, R. C., ... & Cohn, E. (2014). Interrater Reliability and Discriminative Validity of the Structural Elements of the
Ayres Sensory Integration® Fidelity Measure©. The American Journal of Occupational Therapy, 68(5), 506.
4. Görsel Semboller ve Aktivite Listeleri Kullanın!
May-Benson, T. A., Roley, S. S., Mailloux, Z., Parham, L. D., Koomar, J., Schaaf, R. C., ... & Cohn, E. (2014). Interrater Reliability and Discriminative
Validity of the Structural Elements of the Ayres Sensory Integration® Fidelity Measure©. The American Journal of Occupational Therapy, 68(5), 506.
5. Saat ve Benzeri Ölçerleri Mutlaka
Sınıfınızda Bulundurun!
May-Benson, T. A., Roley, S. S., Mailloux, Z., Parham, L. D., Koomar, J., Schaaf, R. C., ... & Cohn, E. (2014). Interrater Reliability and Discriminative Validity of
the Structural Elements of the Ayres Sensory Integration® Fidelity Measure©. The American Journal of Occupational Therapy, 68(5), 506.
6. Kişisel Alan Oluşturabilmek İçin
Seperatörler Kullanın!
May-Benson, T. A., Roley, S. S., Mailloux, Z., Parham, L. D., Koomar, J., Schaaf, R. C., ... & Cohn, E. (2014). Interrater Reliability and Discriminative Validity of
the Structural Elements of the Ayres Sensory Integration® Fidelity Measure©. The American Journal of Occupational Therapy, 68(5), 506.
7. Öğrencinizin Duyu Diyetine Uyması
Konusunda Özen Gösterin!
• Optimal banda girmeye veya burada devam etmeye yönelik hazırlanan
duyusal içerikli aktivite listesi
• Düzenli yapılan aktiviteler ile çocuğun sakin ve uyanık kalmasını
sağlayabilirsiniz
8. Çocukların uzun süre aynı pozisyonda
kalmasına izin vermeyin!

Çocukların rutin aktivitelerine 2-3 dakikalık aktivite çalışmasının eklenmesi dikkat becerilerini 15-20
dakika uzatacaktır
9. Vestibüler aktivitelerin
modülasyonu düzenleyici etkisi vardır
10. Oral-Motor Aktivitelerin sakinleştirici etkisini
kullanmayı unutmayın!
11. Dokunma uyarısını kullanmayı unutmayınız!
12. Ağırlaştırılmış materyalleri kullanın!
13. Sandalyeler
14. Alternatif yazı yazma gereçleri kullanın
School-Based Occupational Therapy Practice From
Teacher’s View : Perceptions and Realities of Current
Practice and the Role of Occupation
.
Benson, J. (2013). Journal of Occupational Therapy, Schools, & Early Intervention, 6(2), 165-178
AbstractThe purpose of this study was to explore how school-based occupational therapists describe
current practice including the role of occupation. Participants included 16 occupational therapists
currently practicing in the schools. Data were collected via an interview. The methodology used in this
study was a mixed qualitative design based on multiple-case study analysis and grounded theory. The
participant interviews were analyzed for themes. The results indicate that school-based practitioners
have a high level of satisfaction with their job. Participants report a belief that the natural context of the
school supports occupation, and occupation is a strong influence during the intervention process as
well as the overall daily practice of the school-based practitioner. Teams are also reported to strongly
influence current practice.
15. ERGOTERAPİST’inize Danışmayı Unutmayın!
Eve Giderken……
Çocukların biricikliğini hep hatırlamanız ve çocuk gibi
düşünmekten vazgeçmemeniz dileğiyle….
TEŞEKKÜR EDERİM
[email protected]