Temel Arter Hastalıkları
Download
Report
Transcript Temel Arter Hastalıkları
Temel Arter Hastalıkları
Dr. Levent Oğuzkurt
Başkent Üniversitesi, Adana Hastanesi
Girişimsel Radyoloji Bölümü
Aterosklerotik arter hastalığı
(Akut bacak iskemisi)
Anevrizmalar (aort)
Diseksiyonlar (Aort)
Arterlerin diğer hastalıkları
Buerger hastalığı
Takayasu Hastalığı
Behçet Hastalığ
Fibromusküler displazi
AVM, AVF vs vs
Diğer
Aterosklerotik arter hastalığı
(Akut bacak iskemisi)
Anevrizmalar (aort)
Diseksiyonlar (Aort)
Arterlerin diğer hastalıkları
Buerger hastalığı
Takayasu Hastalığı
Behçet Hastalığ
Fibromusküler displazi
Diğer
%90
%9
%1
Ateroskleroz
Damar duvarında lümene
uzanan plaklar
Damar darlığı ve tıkanıklığı
oluşturur
Tüm ölümlerin yaklaşık
yarısından sorumludur
Büyük ve orta büyüklükteki
arterleri tutar
Örnek: Periferal arter hastalığı (PAH)
PAH nedir?
PAH tipleri
(Kronik) Periferal arter hastalığı
Akut bacak iskemisi
Aterosklerotik zeminde
Normal Damarlarda
Arter hastalıkları tutulum birlikteliği
PAH
– Evre I. Yürüme ağrısı
(%75-95)
• Baldır
• Uyluk
• Kalça
– Evre II. Kritik ayak iskemisi
• Dinlence ağrısı
• Ülser oluşumu
• Gangren (dönüşümsüz)
Yürüme ağrısı olan hastaların sadece %25’i kritik ayak
iskemisine ilerler
Kritik ayak iskemisi
• Yetişkin nüfusun % 1’i
PAH sınıflama
Fontaine
Rutherford
Kategori
0
Klinik
Asemptomatik
1
Hafif klaudikasyo
2
Orta derece klaudikasyo
3
Şiddetli klaudikasyo
4
İskemik dinlence ağrısı
5
Minör doku kaybı
6
Majör doku kaybı
PAH Tanı yöntemleri
•
•
•
•
•
•
•
Öykü
Fizik inceleme (nabız muayenesi)
Ayak bileği-dirsek indeksi
Renkli Doppler US
BT anjiyografi
MR anjiyografi
Anjiyografi (DSA)
Aortoilyak tutulum
II. Femoral arter tutulumu
Diyabete bağlı PAH
PAH dağılımı
Aortoilyak hastalık
Femoral arter hastalığı
Krural arter hastalığı
Multisegment tutulum
Multisegment tutulum
Ne zaman anjiyografi önerilmeli?
•
•
•
•
İlyak arter darlık/oklüzyon
Femoral arter darlık/oklüzyon
Popliteal arter dalrık/oklüzyon
Tibial arter darlık/oklüzyon
Subklaviyan arter darlık/tıkanıklıkları
•
•
•
•
Aterosklerotik
Sol taraf
Kolda güçsüzlük
İki kol arasında KB farklı (>20
mmHg)
• Parmaklarda uyuşma
• Vertebral arter ters akımı olursa
vertebrobaziler yetmezlik
Renal arter darlığı
• Aterosklerotik
– İleri yaş
– Arter orijininde
– HT ihtimali düşük
Temel endovasküler tedavi kriteri
%50’yi aşan darlık+semptom
AKUT BACAK İSKEMİSİ
(Acute limb ischemia)
Akut bacak iskemisi (ABİ) nedir?
ABİ bacak canlılığını tehlikeye düşürecek
şekilde bacağın perfüzyonun ani olarak
düşmesidir
Akut arter iskemisi (acil)
Akut
Aniden/saatler/günler içinde ortaya çıkar
Kalp kaynaklı tromboemboli
Darlık üzerine trombus oluşumu
Pulselessness (nabızsızlık)
Pallor (soğukluk/solukluk)
Pain (ağrı)
Paresthesia (his kaybı)
Paralysis (motor güç kaybı)
Akut bacak iskemisi klinik seyri
Mortalite: %10
Major ampütasyon: %25
(Kronik) PAH
Akut tromboemboli
Sol ilyakdaki trombüs
ve etrafındaki boyanma
= akut trombüs
ABİ nedenleri
ANEVRİZMALAR
• Abdominal aort
anevrizması (AAA)
• > 55 mm ise
– cerrahi (by pass)
– endovasküler tedavi
(dışı kaplı stent)
AAA
Normal abdominal aorta < 3 cm
Çap > 3 cm ise anevrizma
% 60-70 semptomatik
Abdominal (pulsatil) kitle % 30
Karın ağrısı % 30-40
AAA td kriteri>5,5cm
İAA td kriteri>2-3cm
AAA tipleri
AAA rüptür insidansı
Çap
4 cm
5-7 cm
7-10 cm
>10 cm
Rüptür oranı
% 10
% 23
% 45
% 60
AAA rüptürü
AAA rüptürü
Stent greft ile tedavi
Torakal aort anevrizması
Diğer Arter Hastalıkları
Aterosklerotik tıkayıcı arter hastalığı
Anevrizmalar (aort)
Diseksiyonlar (aort)
Diğer arter hastalıkları
Buerger Hastalığı
Behçet hastalığı
Takayasu arteriti
Fibromusküler displazi
PAN
Dev hücreli arterit……………..
Buerger Hastalığı
• Tromboanjiitis obliterans
• Nedeni bilinmeyen inflamatuar hastalık
• Aktif sigara içme ya da (yakın zamanlı) sigara içme
öyküsü
• Genç hasta (< 50 yaş )
• Sigara içme dışında aterosklerozun diğer kriterlerinin
olmaması
• Özel bulgu:
– Tamamen normal proksimal arterler
– Kasık ya da diz altında yaygın oklüzyonlar
– Tirbüşon tarzı kollateraller: oklüde arter
adventisyasındaki kollaterallerdir
Buerger Hastalığı
Behçet Hastalığı
Küçük ve büyük damarların sistemik vasküliti
Erkek 20-40 yaş
Kardiyovasküler tutulum % 7-29
Tüm arterler tutabilir
Arterlerde darlık, tıkanıklık ve anevrizma
Sık ölüm nedeni anevrizma rüptürü
Özel bulgu:
Anevrizmalar
Akut fazında endovasküler tedavi yapma!!!!
Behçet Hastalığı
Takayasu arteriti
Kronik inflamatuar vaskülit
Genç kadınlarda sık (K:E oranı 10:1)
Nabızsızlık hastalığı (eski isim)
Özel bulgu:
Aorta ve dallarının tutulumu
Damar duvarında kalınlaşma
Takayasu arteriti
US
MRG
Anjiyografi
Fibromusküer displazi
–Genç yaş-bayan
–Arter gövdesinde
–HT ihtimali
yüksek
[email protected]
0 542 4166450