Transcript Planowanie podatkowe (Katowice)

Świadomy Podatnik
projekt Rady Podatkowej PKPP Lewiatan
www.radapodatkowa.pl
Planowanie podatkowe
Anna Kaźmierczak
„Rzeczą, którą najtrudniej w świecie zrozumieć jest podatek.”
Albert Einstein
Program wystąpienia:
 Czym jest planowanie podatkowe?
 Powiązania z optymalizacją i ryzykiem podatkowym
 Planowanie podatkowe etapem w procesie zarządzania
finansami w przedsiębiorstwie
 Metody, narzędzia i instrumenty planowania podatkowego
 Planowanie podatkowe w ramach optymalizacji strategicznej
 Międzynarodowe planowanie podatkowe
Co to jest planowanie podatkowe?
Planowanie podatkowe (PP)
– ujęcie szerokie – to uwzględnianie skutków podatkowych w
planowaniu gospodarczym
– ujęcie wąskie – to sposób prowadzenia interesów majątkowych
umożliwiający wykorzystanie dozwolonych prawnie
instrumentów minimalizacji obciążeń podatkowych
Rozumienie planowania podatkowego:
Błędne – jako uchylanie się od opodatkowania, zmniejszanie
podatków nielegalnymi metodami. Traktowane jako przestępstwo
skarbowe
Właściwe – jako wykorzystanie legalnych możliwości obniżenia,
zmniejszenia ciężarów podatkowych – „tax planning”
CEL  zmniejszenie ogólnego ciężaru podatkowego
przedsiębiorstwa przy uwzględnieniu współdziałania wszystkich
podatków w tym przedsiębiorstwie
 redukowanie ryzyka podatkowego
[ryzyko podatkowe jest odwrotnie proporcjonalne do procesu oszczędzania
- zwiększenie oszczędności może spowodować wzrost ryzyka
podatkowego w wyniku powstania podejrzenia o podejmowanie działań
niezgodnych z prawem]
Skuteczność (efektywność) planowania podatkowego zależy od:
optymalizacji podatkowej (zmniejszanie obciążeń podatkowych) oraz
redukowania ryzyka podatkowego.
Wzajemne przenikanie się wskazanych obszarów
Planowanie podatkowe
Brak jednoznacznych granic
Optymalizacja podatkowa
Ryzyko podatkowe
* Konieczność ogólnego spojrzenia na podatki w ramach prowadzonej
działalności gospodarczej – spojrzenie długoterminowe, strategiczne
Planowanie podatkowe w ramach
strategicznego działania i zarządzania
przedsiębiorstwem
Etapy zarządzania podatkami
I stworzenie planu
II określenie celu gospodarczego
III realizacja założeń
Planowanie podatkowe jest istotne w ramach decyzji o
konstytutywnym znaczeniu dla działalności gospodarczej:
- wybór formy prawnej
- wybór formy finansowania
- wybór miejsca prowadzenia działalności
Wybór formy prawnej prowadzenia działalności (1)
• jednoosobowa działalność gospodarcza
• osobowe spółki prawa handlowego (art. 4 § 1 pkt 1 KSH)
- spółka jawna
- spółka partnerska
- spółka komandytowa
- spółka komandytowo – akcyjna
•Kapitałowe spółki prawa handlowego (art. 4 § 1 pkt 2 KSH)
- spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
- spółka akcyjna
Wybór formy prawnej prowadzenia działalności (2)
Spółki osobowe:
Generowanie środków do bieżącej konsumpcji udziałowców
Spółki kapitałowe:
Akumulacja kapitału na potrzeby inwestycji, prowadzenie inwestycji,
zbycie inwestycji
Przykład: Wybór formy prawnej prowadzenia działalności (3)
Spółka osobowa
Spółka kapitałowa
odpowiedzialność za zobowiązania także
prywatnym majątkiem wspólników
odpowiedzialność spółki za zobowiązania
tylko do wysokości majątku spółki (wyjątek
!!! – członkowie zarządu sp. z o.o. i
akcyjnej art. 116 OP)
Podatnikiem podatku dochodowego są
wspólnicy
Podatnikiem jest spółka
Jednokrotność opodatkowania
Podwójne opodatkowanie – gdy wypłata
dywidendy następuje na rzecz wspólnika
będącego osobą fizyczną nieprowadzącą
działalności
19% podatku CIT + 19% podatku od wypłaconej dywidendy
Co oznacza, że z każdego 100 zł zysku spółki jej właściciel otrzymuje
jedynie 65,61 zł.
Przykład c.d.
Wyjątki: spółka komandytowa / spółka komandytowo – akcyjna
Komandytariusz – odpowiada do wysokości sumy komandytowej
Komplementariusz – odpowiada bez ograniczeń za zobowiązania spółki
Spółka z o.o. komandytowa – nowa forma optymalizacji
100%
97%
Sp. z o.o.
Sp. k.
3%
W jaki sposób
doprowadzić do tej
konstrukcji?
Przykład c.d.
1) Założenie nowej spółki z o.o., uczynienie jej wspólnikiem w starej sp.
z o.o., a następnie przekształcenie starej sp. z o.o. w sp. k.
PROBLEM: zachowane zyski a art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o CIT
I SA/Po 824/11 - Wyrok WSA w Poznaniu
„W świetle dokonanej nowelizacji nie ulega wątpliwości, że ustawodawca
nakazał uznać za przychód faktycznie uzyskany z udziału w zyskach osób
prawnych (zrównał z nim), również przychód który spełnia warunki
określone w pkt 8 art. 24 ust. 5. W tym wypadku, nawet gdy wspólnicy
spółki kapitałowej nie uzyskali faktycznego zysku, to i tak w przypadku
przekształcenia spółki kapitałowej w spółkę osobową, ich dochodem będzie
ten zysk, chyba że został on podzielony.”
Przykład c.d.
2) Założenie nowej spółki komandytowej, do której sp. z o.o. wniesie
aportem swoje przedsiębiorstwo
PROBLEM: PCC, ustalenie dystrybucji zysków
Sp. z o. o. jako
komplementariusz
aport
Sp. z o.o.
Nowa sp. k.
powstaje
Sp. z o.o. k.
Sp. k. jako
komandytariusz
Przykład c.d.
Konstrukcja spółki komandytowo – akcyjnej a moment
opodatkowania zysków
Spółką komandytowo-akcyjną jest spółka osobowa mająca na celu
prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec
wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik
odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz), a co najmniej
jeden wspólnik jest akcjonariuszem.
Statut spółki komandytowo-akcyjnej powinien być sporządzony w
formie aktu notarialnego.
Przykład c.d.
•
Akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki.
•
Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki całym
swoim majątkiem.
Spółka komandytowo-akcyjna jest szczególnym rodzajem spółki,
który łączy w sobie zalety podatkowe spółek osobowych(unikanie
podwójnego opodatkowania dochodów) i spółek kapitałowych
(możliwość odroczenia płacenia podatku dochodowego aż do czasu
kiedy wspólnicy zdecydują się wypłacić dywidendę).
Przykład c.d.
Uchwała NSA z dnia 16 stycznia 2012 r., sygn. II FPS 1/11,
zgodnie z którą przychody akcjonariusza podlegają opodatkowaniu
w momencie otrzymania dywidendy wypłaconej akcjonariuszom na
podstawie uchwały walnego zgromadzenia o podziale zysku.
- dotyczy tylko akcjonariusza będącego osobą prawną tj.
spółką kapitałową
- zaleta – przesunięcie w czasie momentu opodatkowania
dywidendy
Przykład c.d.
Główne zalety spółki komandytowo-akcyjnej to:
• unikanie tzw. podwójnego opodatkowania,
• możliwość przesunięcia w czasie płatności podatku dochodowego,
aż do swobodnej decyzji wspólników o wypłacie dywidendy,
• możliwość takiego skonstruowania statutu spółki i ułożenia
wzajemnych stosunków w spółce, aby posiadając realny wpływ na
działalność spółki, czerpać z niej zyski przy jednoczesnym
ograniczeniu odpowiedzialności za zobowiązania spółki w sposób
dalej idący niż w spółce z o.o.
Przykład: Wybór formy finansowania
Przedsiębiorca prowadzi działalność, wykorzystując formę sp. z
o.o. Spółka potrzebuje na dalszą działalność kwotę 100.000 zł,
którą to kwotą przedsiębiorca dysponuje w majątku prywatnym.
1) W jaki sposób przekazać te pieniądze spółce?
2) Jakie nastąpią konsekwencje podatkowe?
3) Na jakie ograniczenia podatkowe i poza podatkowe przedsiębiorca
musi jednak uważać?
Przykład c.d.
Sposób przekazania
pieniędzy spółce
Pożyczka od udziałowca
PCC w wysokości 0.5 % od
wartości podwyższenia
kapitału zakładowego
Konsekwencje
podatkowe
Ograniczenia
podatkowe i poza
podatkowe
Podwyższenie kapitału
zakładowego
- niedostateczna
kapitalizacja (art. 16 I 60
ustawy o CIT)
- ustalenie stosownej stawki
odsetek (ceny transferowe)
- kwestia wysokości odsetek
- dokumentacja cen
transferowych
Metody, narzędzia oraz instrumenty
planowania podatkowego
Metody planowania podatkowego:
Wykorzystanie braku neutralności podatkowej na płaszczyźnie krajowej
lub międzynarodowej:
-
różne stawki podatkowe
różne formy opodatkowania
różne podstawy opodatkowania
różne momenty opodatkowania / zapłaty podatku
Narzędzia planowania podatkowego (1)
Podatnik ma prawo wyboru:
• Formy opodatkowania w podatku PIT – zasady ogólne (18% i 32%),
podatek liniowy (19%), podatek zryczałtowany
• Zaliczki na podatek dochodowy – miesięczne, kwartalne lub płatne
w sposób uproszczony (jako 1/12 wysokości podatku za poprzedni
rok podatkowy)
wybór dłuższych okresów rozliczeniowych lub wpłacania zaliczek
pozwala ustalić dłuższe terminy płatności dla kontrahentów i zapewnia
przewagę konkurencyjną nie tylko w obszarze podatkowym
Planowanie podatkowe a optymalizacja strukturalna – jako
wybór formy opodatkowania
Rozliczenie podatku dochodowego
PRZYCHÓD
łączenie przychodu = CIT
DOCHÓD
łączenie dochodu = PIT
PODATEK
łączenie podatku = PIT 19%, ryczałt
Przykład rozliczenia działalności (1)
STAN FAKTYCZNY
Podatnik w ramach sprzedaży towarów i usług otrzymuje roczne
przychody w wysokości 100 000 PLN, i ponosi związane z tym
koszty w kwocie 20 000 PLN. Jednocześnie z tytułu najmu
otrzymuje rocznie przychód 80 000 PLN, a koszty kształtują się na
poziomie 30 000 PLN.
Przykład rozliczenia działalności (2)
Podatnik opodatkowuje działalność gospodarczą w ramach źródła nr 3, a przychody z
najmu, jako niezwiązane z działalnością, w ramach źródła nr 6. Przy braku wyboru
szczególnej formy opodatkowania, dochód na źródłach ulega połączeniu i opodatkowany
zostanie stawkami progresywnymi. Dla uproszczenia można założyć, iż stawki te
wynoszą 18 % oraz 32 % od dochodu ponad wartość 86 000 PLN.
Źródło nr 3
Źródło nr 6
Przychód = 100 000 PLN
Przychód = 80 000 PLN
Koszty
= 20 000 PLN
Koszty
Dochód
= 80 000 PLN
Dochód = 50 000 PLN
= 30 000 PLN
Dochód łączny = 80 000 + 50 000 = 130 000 PLN
Podatek do zapłaty = (0,18 * 86 000) + [(130 000 – 86 000)*0,32] = 29 560 PLN
Stawka efektywna = 29 560/130 000 = 0,2273 (22,73 %)
Przykład rozliczenia działalności (3)
Podatnik opodatkowuje działalność gospodarczą w ramach źródła nr 3 na
zasadach ogólnych, a przychody z najmu obejmując zryczałtowanym
podatkiem od przychodu wg. stawki 8,5 %
Źródło nr 3
Przychód = 100 000 PLN
Koszty
= 20 000 PLN
Dochód
= 80 000 PLN
Podatek
= 80 000 * 0,18 = 14 400 PLN
Źródło nr 6
Przychód = 80 000 PLN
Podatek = 80 000 * 0,085 = 6 800 PLN
Podatek łączny = 14 400 + 6 800 = 21 200 PLN
Stawka efektywna = 21 200/130 000 = 0,163 (16,3 %)
Narzędzia planowania podatkowego (2)
• Metoda amortyzacji, amortyzacja jednorazowa = limit 50 000 EURO,
czyli w 2012 r. wynosi 222 000 zł
Dotyczy środków trwałych z grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych z
wyłączeniem samochodów osobowych, tj.:
– grupa 3 - kotły i maszyny energetyczne,
– grupa 4 - maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania,
– grupa 5 - specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty,
– grupa 6 - urządzenia techniczne,
– grupa 7 - środki transportu z wyłączeniem samochodów osobowych,
– grupa 8 - narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie.
Narzędzia planowania podatkowego (3)
• Kwartalny lub miesięczny okres rozliczeniowy VAT
• Wybór między zakupem a leasingiem
Co jest korzystniejsze dla działalności gospodarczej:
kredyt czy leasing operacyjny?
Przykład: kredyt a leasing operacyjny (1)
KREDYT
LEASING OPERACYJNY
- Powstaje przychód
- Powstaje przychód
- Kosztem uzyskania przychodu - Kosztem uzyskania przychodu
są:
jest:
• Odsetki od kredytu
• Rata leasingowa
• Odpisy amortyzacyjne od
przedmiotu kredytu
będącego środkiem trwałym
w działalności (5 lat)
Przykład: kredyt a leasing operacyjny (2)
Co będzie korzystniejsze, gdy okres kredytowania wynosi 5 lat, a
okres leasingu 2 lata?
- Korzystniejszy będzie leasing, jeśli okres leasingu będzie
krótszy niż okres amortyzacji przy kredycie
Co z finansowego punktu widzenia daje korzyść podmiotowi?
- Kredyt z uwagi na rozłożenie w czasie okresu jego spłaty
Narzędzia planowania podatkowego (4)
Ceny transferowe - to ceny za przedmiot transakcji zawieranej
pomiędzy podmiotami powiązanymi ze sobą kapitałowo lub osobowo
Przykład:
Ceny transferowe między podmiotami powiązanymi
Przedsiębiorstwo A
Przedsiębiorstwo B
Narzędzia planowania podatkowego (5)
• Ceny transferowe
Dokumentacja cen transferowych
Metody szacowania cen transferowych:
-
metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej
metoda ceny odsprzedaży
metoda rozsądnej marży (koszt plus)
metody zysku transakcyjnego
Instrumenty planowania podatkowego (1)
• porozumienia w sprawie cen transakcyjnych (art. 20a-20r OP)
• zaświadczenia o niezaleganiu w podatkach oraz niezaleganiu w
zapłacie składek ZUS
• interpretacje indywidualne i ogólne ministra właściwego do spraw
finansów publicznych (art. 14a-14p OP)
Interpretacje te mają na celu zapewnienie jednolitego stosowania przepisów prawa
podatkowego przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej, dokonując w
szczególności ich interpretacji, z urzędu lub na wniosek, przy uwzględnieniu orzecznictwa
sądów oraz Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości
(interpretacje ogólne). Wnioskodawcą nie może być organ administracji publicznej.
Instrumenty planowania podatkowego (2)
• audyt podatkowy
- na początku procesu planowania
- przez zewnętrznego doradcę podatkowego
- kompleksowe badanie prawidłowości rozliczeń podatkowych
- wskazanie kierunków optymalizacji, ograniczenia i eliminacji
ryzyka podatkowego, sposobów poprawienia płynności
finansowej
• wsparcie doradcy podatkowego
• bazy i zasoby wiedzy
a) zbiór wydanych interpretacji
b) zbiór orzecznictwa sądowego – WSA i NSA
Cechy mające największy wpływ na efektywność planowania
podatkowego:
1) Kompleksowe wzięcie pod uwagę wszystkich elementów –
wysokości przychodów, kosztów, podatku itp.
2) Stałość planowania
3) Ciągłe monitorowanie zmian przepisów i orzeczeń sądowych
4) Konsultowanie się z osobami mającymi odpowiednią wiedzę np.
doradcami podatkowymi
5) Przepływ wiedzy o bieżących i planowanych czynnościach
pomiędzy osobami odpowiedzialnymi za planowanie a np. działem
finansowym
6) Planowanie winno być zindywidualizowane – odnoszące się do
potrzeb konkretnego podatnika
Planowanie podatkowe uwzględnia również czynniki
pozapodatkowe i tym samym staje się elementem
planowania finansowego
Czynnikami tymi są:
- maksymalizacja wartości firmy
- zachowanie płynności finansowej
- ograniczenie odpowiedzialności przedsiębiorcy
Międzynarodowe planowanie podatkowe w
zakresie prowadzenia działalności
transgranicznej
Istota zjawiska MPP - wypracowanie efektywnych struktur
biznesowych, które pozwalają na widoczną minimalizację
obciążeń podatkowych
Narzędzie - jurysdykcje podatkowe nakładające niskie podatki
dochodowe lub w ogóle z takich podatków rezygnujące, a także
odpowiednie postanowienia w umowach o unikaniu podwójnego
opodatkowania
Formy prowadzenia działalności gospodarczej za granicą
ODDZIAŁ - wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część
działalności gospodarczej, wykonywana przez przedsiębiorcę poza
siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania
działalności. Podlega opodatkowaniu w kraju i za granicą – umowy o
unikaniu podwójnego opodatkowania.
PRZEDSTAWICIELSTWO – jeśli jest utworzone za granicą musi mieć
powiązania z Polską, np. zarejestrowane tu biuro, lub prowadzić w
kraju główną działalność. To punkt, w którym zaufana osoba będzie
udzielać informacji o towarach produkowanych w Polsce i zachęcać do
ich kupna. Nie rozlicza się z podatków.
SPÓŁKI – osobowe lub kapitałowe, np. tworzenie spółek – córek.
Zakład – Modelowa Konwencja OECD – zakładem jest stała
placówka, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest
działalność przedsiębiorstwa. Określenie zakład obejmuje w
szczególności:
siedzibę zarządu,
•
•
•
•
•
•
filię,
biuro,
zakład fabryczny,
warsztat,
kopalnię,
źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo każde inne miejsce
wydobywania zasobów naturalnych.
Abstrakcyjna instytucja międzynarodowego prawa podatkowego
mająca jedynie umożliwić prawidłowe opodatkowanie przez jedno z
umawiających się państw dochodów uzyskiwanych przez podmiot
drugiego umawiającego się państwa, ze źródeł przychodów
położonych na terytorium tego pierwszego państwa.
Za zakład może zostać uznany plac budowy, prace budowlane lub
instalacyjne, lecz stanowią one zakład tylko wtedy, gdy trwają one
dłużej niż 12 miesięcy.
 Dlaczego firmy zagraniczne wykonują prace budowlane na
terytorium Polski krócej niż 12 miesięcy?
Dziękuje za uwagę
Planowanie podatkowe
Anna Kaźmierczak