Transcript SOSYAL H*ZMET REHBER* - Aile ve Toplum Hizmetleri Genel

TÜRKİYEDE BELEDİYELERİN
SOSYAL YARDIM VE
HİZMETLERİ
Gülfem Kıraç Keleş
TBB Dış İlişkiler Müdürü
(Sosyolog)
TÜRKİYEDE BELEDİYELERİN SOSYAL
YARDIM VE HİZMETLERİ
Sosyal Belediyecilik Nedir?
 Fonksiyonları Nedir?
 Yasal Dayanak
 Belediyelerin Sosyal Yardım ve
Hizmetleri
 İyi Uygulama Örnekleri

Belediye:
Belde sakinlerinin mahalli müşterek nitelikteki
ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar
organı seçmenler tarafından seçilerek
oluşturulan, idari ve mali özerkliğe sahip kamu
tüzel kişisidir.
( 5393 Madde 3-a )
Büyükşehir belediyesi: Sınırları il mülki sınırı
olan ve sınırları içerisindeki ilçe belediyeleri
arasında koordinasyonu sağlayan; idarî ve malî
özerkliğe sahip olarak kanunlarla verilen görev
ve sorumlulukları yerine getiren, yetkileri
kullanan; karar organı seçmenler tarafından
seçilerek oluşturulan kamu tüzel kişisini,”
(5216 Madde 3-a )
Sosyal Yardım Nedir?


Sosyal
Yardım:
kendi
ellerinde
olmayan
nedenlerle asgari seviyede geçinme imkanı
bulamayan insanları; en kısa sürede kendi
kendilerine yeterli hale getirmek amacını
taşıyan, karşılıksız parasal ve sosyal destek
sağlamak için yapılan kamusal faaliyetlerin
bütünüdür.
Temelde herkesin toplumdaki hizmet ve
imkanlardan eşit olarak yararlanması inancına
dayanmaktadır.
SOSYAL DEVLET


Sosyal devlet, devletin sosyal barışı ve
sosyal adaleti sağlamak amacıyla sosyal
ve ekonomik hayata aktif müdahalesini
gerekli ve meşru gören bir anlayıştır.
Madde 2. Türkiye Cumhuriyeti,
toplumun huzuru, millî dayanışma ve
adalet anlayışı içinde, insan haklarına
saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı,
başlangıçta belirtilen temel ilkelere
dayanan, demokratik, lâik ve sosyal bir
hukuk Devletidir.
SOSYAL BELEDİYECİLİK
Sosyal Devlet olmanın gereği,
 Yeni kamu yönetimi anlayışının gereği

Bilimsel ve teknolojik gelişmelerle beraber
farklı ilgi alanlarının ortaya çıkması
 Sosyal ihtiyaçların artması ve çeşitlenmesi
 Günümüzde ekonomik ve sosyal sorunların
artması
 Göç olgusunun yaygınlaşması


Dünyada ve Türkiye’de iktisat
politikalarının liberalleşmesi, kamu
yönetimindeki
örgütlenmeyi
de
etkilemiş, merkezi yönetim ile yerel
yönetimlerin görev, yetki, sorumluluk
ve
kaynak
dağılımı
yeniden
düzenlenmiştir.
SOSYAL BELEDİYECİLİK


Belediyelere sosyal alanlarda planlama ve düzenleme
ve uygulama yetkisi veren ve bu çerçevede kamu
harcamalarını konut, sağlık, eğitim ve çevrenin
korunması alanlarını kapsayacak şekilde sosyal amaca
kanalize eden;
İşsiz ve kimsesizlere yardım yapılması, sosyal
dayanışma ve entegrasyonun tesis edilmesi ile sosyokültürel faaliyet ve çalışmaların
gerçekleştirilebilmesi için gerekli olan altyapı
yatırımlarının yapılması için bilinçli politikalar
üretmesini öngören;
Bireyler ve toplumsal kesimler arasında zayıflayan
sosyal güvenlik ve adalet mevhumunu güçlendirmeye
yönelik olarak mahalli idarelere sosyalleştirme ve
sosyal kontrol işlevleri yükleyen bir modeldir.
SOSYAL BELEDİYECİLİĞİN
FONKSİYONLARI






Sosyalleştirme, Sosyal Kontrol ve
Rehabilitasyon
Yönlendirme, Kılavuzluk Etme ve
Rehberlik Etme
Yardım Etme ve Gözetme (Sosyal Yardım)
Yatırım Yapma (Tesisler Kurma)
Sosyal Risklerin Önlenmesi
Belediye – Halk İletişiminin
Güçlendirilmesi
SOSYAL BELEDİYECİLİĞİN
YASAL ÇERÇEVESİ
5216 Sayılı Büyükşehir Belediye
Kanunu
 5393 Sayılı Belediye Kanunu
 5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu

5393/14-a
* Sosyal hizmet ve yardım hizmetleri yapmak,
* Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 50.000'i geçen
belediyeler, kadınlar ve çocuklar için koruma evleri
açmak,
* Ambulans hizmeti yapmak,
* Defin ve mezarlıklar hizmeti yapmak,
5393/14-b
Devlete ait okul binalarının inşaatı ile bakım ve onarımını
yapabilir veya yaptırabilir.
Devlete ait okulların her türlü araç, gereç ve malzeme
ihtiyaçlarını karşılayabilir.
Gerektiğinde öğrencilere malzeme vermek ve gerekli
desteği sağlamak,
Amatör spor kulüplerine malzeme vermek ve gerekli
desteği sağlamak,
Sporculara ödül vermek,
Gıda bankacılığı yapmak,
Belediye Başkanının Görevleri
5393/38-n
 Bütçede yoksul ve muhtaçlar için ayrılan
ödeneği kullanmak,
 Özürlülere yönelik hizmetleri yürütmek
ve özürlüler merkezini oluşturmak,
Arsa ve Konut Üretimi
5393/69
Belediye ve mücavir alan sınırları
içinde kendisine, eşine veya onsekiz
yaşından küçük çocuklarına ait konutu
olmayan dar gelirli kişilere
afete maruz kalanlara
bedeli 2942 sayılı Kamulaştırma
Kanunu hükümlerine göre oluşturulan
takdir
komisyonu
tarafından
belirlenecek tutardan aşağı olmamak
üzere arsa tahsisi yapılabilir.
Belediyenin Giderleri
Madde 60- Belediyenin giderleri
şunlardır:
 i) Dar gelirli, yoksul, muhtaç ve
kimsesizler ile özürlülere yapılacak
sosyal hizmet ve yardımlar.

SOSYAL YARDIMLAR

Muhtaçlık durumunun kısa
sürede kaldırılmasını
hedefler
1.
Nakdi Yardım
2.
Ayni Yardım
3.
Sağlık Yardımı
4.
Eğitim Yardımı
5.
Barınma Yardımı
6.
Yakacak Yardımı
7.
Gıda Yardımı
SOSYAL HİZMETLER

1.
2.
3.
4.
5.
Dezavantajlı gruplara yönelik
sosyal içermeyi hedefler:
Çocuklara Yönelik
SosyalHizmetler
Gençlere Yönelik Sosyal
Hizmetler
Yaşlılara Yönelik Sosyal
Hizmetler
Kadınlara Yönelik Sosyal
Hizmetler
Engellilere Yönelik
SosyalHizmetler
SOSYAL BELEDİYECİLİK
Sosyal Yardımlar Kime Yapılmalı?
Yoksullara,
 Muhtaçlara,
 Yaşlılara,
 Özürlülere,
 Korumaya muhtaç kadın ve
çocuklara,
 Dar gelirlilere,
 …………

Yoksul ve Muhtaç Ödeneği
Kullanımı
Yoksul muhtaçlara yardım zorunlu belediye
hizmetidir.
Bütçeye bu amaçla ödenek konulur.
Ödenek Özel Kalem biriminin değil, ilgili birim veya
birimlerin bütçesine konulur.
Bu ödeneğin kullanılmasında harcama yetkilisi
bütçesine ödenek konulan birim amiridir.
Ödeneğin kullanmasında belediye meclisinden karar
değil, beledye başkanından onay alınır.
Yoksul ve Muhtaç Ödeneği
Nakdi Yardım,
Ayni Yardım,
Sağlık Yardımı,
Barınma Yardımı (Kira/Konut),
Yakacak Yardımı,
Yemek Yardımı,
Gıda Yardımı,
Eğitim Yardımı,
Bir Meslek ve Beceri Kazandırma,
…..
Şeklinde kullanılabilir. Takdir ihtiyaca
göre belediye yönetiminindir
Gıda Bankacılığı/Market Sistemi
Gıda bankacılığı, yoksul ve muhtaç vatandaşların
temel gıda ihtiyaçlarını temin etmeye yönelik,
yardımlaşmayı teşvik etmeyi, sosyal adaleti
sağlamayı ve israfı önlemeyi amaç edinen bir
sistemdir.
5393/14’üncü maddesi belediyelere de gıda
bankacılığı yapabilme görevi vermiştir.
Belediyeler isterlerse kişi ve kurumların bu
amaçla bağışlarını kabul eder veya ucuz ve sağlığa
uygun temel gıda maddelerini temin ederek bunları
depolar ve ihtiyaç sahiplerine ulaştırır.
Gıda dağıtımı;
Çek sistemi
Kredi sistemi,
…
Yapılabilir.
Belediyelerin Sunduğu Yardım
ve Hizmetler









Aşevi Kurabilir
Giyim Yardımı Yapabilir
Öğrencilere Yardım
Yapabilir
Gerektiğinde, amatör spor
kulüplerine malzeme verir
ve gerekli desteği sağlar.
Meslek ve beceri
kazandırma hizmetleri
yapabilir
Üniversite hazırlık kursları
açabilir
Kadın Konuk Evleri açabilir
Dernek, Vakıf ve Birliklere
Yardım Yapabilir ve Ortak
Projeler Yapabilir
Sporculara Ödül Verebilir









Dar Gelirlilere Arsa Tahsisi
Yapabilir
Sosyal Konutları Dar
Gelirlilere Kiraya Verebilir
Yaşlılara Bakım ve Temizlik
Hizmeti Sunabilir
Yoksul ve Muhtaçlara
Sağlık Yardımı Yapabilir
Özürlülere Yardım
Yapabilir
Ambulans Hizmeti Verebilir
Defin Hizmeti Sağlayabilir
Taziye Çadırı Kurabilir
Toplu Nikah ve Sünnet
Töreni Düzenleyebilir
Gaziantep Büyükşehir Belediyesi
Oya Bahadır Gençlik Merkezi
14-19 yaş arasındaki gençler, 6 ay
boyunca tedavi görüyor.
Tedavileri sürerken bir yandan iş
uğraş terapisi kapsamında
atölyelerde trikotaj, bakırcılık,
taş işçiliği, mozaik, takı tasarım,
ebru, ahşap boyama, resim, müzik
ve okuma-yazma kurslarına
katılıyorlar.
Büyükşehir Belediyesi ve Emniyet
Müdürlüğü işbirliğiyle yürütülen 'Yarı Yol
Evi' projesi kapsamında, bu gençlerin
birlikte kalabileceği dayalı döşeli evler
kiralanıyor ve her biri işe yerleştiriliyor.
Ankara Büyükşehir Belediyesi Yaşlı
Hizmetleri
1994 – 2014 Yılları Arasında verilen Toplam Hizmet Sayısı:
Üye Sayısı
Temizlik Hizmeti
Bakım ve Onarım Hizmeti
Sağlık Hizmeti
Psikolog Hizmeti
Akçay Gezisi
Sosyal, Kültürel ve Gezi Aktiviteleri
Ankara Büyükşehir Belediyesi Yaşlı Hizmetleri
2013 Yılında Verilen Hizmet Sayıları:
2013 Yılında Yeni Üye Sayısı
Temizlik, Traş ve Banyo Hizmeti
Bakım ve Onarım Hizmeti
Sağlık Hizmeti
Psikolog Hizmeti
47604
310874
32844
91100
35883
1700
9100
3558
30569
1351
2586
3203
İSTANBUL BÜYÜLŞEHİR BELEDİYESİ
* Evde Sağlık Hizmeti kapsamına alınan ve tedaviye ihtiyacı
olan kişilerin tedavilerinin düzenlenmesi, gerekli eğitimin
verilmesi,
*
Kişisel
bakımını
sağlayamayan
bireylerin;
kişisel
bakımlarının sağlanması, hastaların yaşadıkları ortamların
sağlık koşullarına uygun hale getirilmesi,
*
Hasta ve yakınlarının, sahip olduğu hastalıkları
hakkında eğitimli ve kendine yeterli hale getirilmesi
sağlanarak; bilinçsiz sağlık uygulamaları ile oluşabilecek
komplikasyonların
önlenmesi
ve
hastalık
seyrinin
ağırlaşmasının engellenmesi,
* Sağlık hizmetinin hastanın evine kadar götürülmesi
ile hem hastanelerde meydana gelebilecek yığılmaların
önlenmesi,
hem
de
hastanede
yatış
sürelerinin
azaltılması bu suretle tedavi maliyetlerinin düşürülmesi
ve ülke ekonomisine katkıda bulunulması.
İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ
İZELMAN Kreş, Anaokulu ve Eğitim Merkezleri Müdürlüğü
İzmir genelinde 6 Etüt Eğitim Merkezi, 8 Anaokulu, 8 Kreş
olmak üzere, 1-72 ay arasındaki çocuklar ile ilkokul
çağındaki öğrencilere sabah 07:00´dan akşam 18:30´a
kadar hizmet sunmaktadır. Sınıflar yaş gruplarına göre
ayrılır.
ÇAMLIBEL AİLE EĞİTİM VE SOSYAL
HİZMETLER MERKEZİ/ ANTALYA
Yapılan faaliyetler;
*Rehberlik, çocuk gelişimi, aile danışmanlığı,hukuk ve psikoloji alanlarında danışmanlık
hizmeti
*Kibelya bebek yapım kursları.
*Kibelya bebek yapım eğitimine katılan kadınların çocuklarına okul öncesi eğitimi.
*Yaz okulu kapsamında zihinsel, kişisel, bedensel ve sosyal yönlerin geliştirilmesi
amacıyla drama, el sanatları, resim, satranç eğitimleri verilmesi.
*Çocuk korosuyla 25 çocuğa temel müzik eğitimi verilerek koro çalışması yapılmıştır.