Transcript Model pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

WYRÓWNYWANIE SZANS EDUKACYJNYCH
UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI POTRZEBAMI EDUKACYJNYMI
JEDNYM Z PRIORYTETOWYCH ZADAŃ MEN
29.03.2011r.
Joanna Wrona
Departament Zwiększania Szans Edukacyjnych
1
Zmiany w kształceniu uczniów ze specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi
•
W 2010 r. Ministerstwo Edukacji Narodowej opracowało pakiet
rozporządzeń zmieniających organizację kształcenia uczniów
ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, poradnictwo i pomoc
psychologiczno – pedagogiczną
•
Nowe regulacje wprowadzono m.in. w rozporządzeniu Ministra
Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad
udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej
w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach
2
Dlaczego projektowane rozwiązania?
•
potrzeba optymalizacji rozwiązań organizacyjno- prawnych
w zakresie kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi wyrównujących szanse tych uczniów niezależnie
od miejsca ich kształcenia
•
zapewnienie uczniowi wsparcia i pomocy, w zależności od
dokonanego na poziomie przedszkola lub szkoły rozpoznania,
zarówno trudności w uczeniu się, jak i uzdolnień dziecka
3
Założone cele zostaną osiągnięte dzięki:
•
nauczycielowi, który wspiera i doradza, zna swoich uczniów i wie,
jak każdemu z nich pomóc
•
pomocy psychologiczno-pedagogicznej świadczonej jak najbliżej
ucznia, tj. w przedszkolu, szkole i placówce systemu oświaty
•
indywidualizacji pracy z uczniem zarówno na obowiązkowych,
jak i dodatkowych zajęciach edukacyjnych
•
powstaniu spójnego modelu kształcenia, dostrzegającego na
wszystkich etapach edukacyjnych problemy szczególnie ważne
w odniesieniu do każdego dziecka
4
Główne zadania
(w zależności od etapu rozwoju dziecka)
•
wczesne wspomaganie rozwoju dziecka - od chwili wykrycia
niepełnosprawności aż do rozpoczęcia nauki w szkole
•
edukacja przedszkolna – jako miejsce wczesnej obserwacji i oceny
dojrzałości/gotowości szkolnej dziecka
•
szkoła podstawowa – jako miejsce rozpoznawania ryzyka
wystąpienia specyficznych trudności w uczeniu się, uzdolnień oraz
predyspozycji uczniów i udzielania im indywidualnego wsparcia
•
szkoła gimnazjalna i ponadgimnazjalna – jako miejsca
przygotowujące do wyboru ścieżki edukacyjnej i zawodowej,
zapewniające dostęp do informacji, doradztwa i poradnictwa
edukacyjno-zawodowego
5
Zadania poradni psychologiczno-pedagogicznej
•
specjalistyczna, pogłębiona diagnoza uczniów,
w szczególności w sytuacjach, gdy wsparcie udzielone
w przedszkolu, szkole czy placówce nie będzie wystarczające
•
pomoc udzielana przez specjalistów zatrudnionych w poradni
nauczycielom przedszkoli, szkół i placówek w rozpoznawaniu
potrzeb dzieci i tworzeniu indywidualnych programów
edukacyjno-terapeutycznych oraz innych programów
wspierających rozwój ucznia
•
realizowanie swoich zadań we współpracy z placówkami
doskonalenia nauczycieli, mającymi wspierać szkoły i placówki
oświatowe w sposób jak najbardziej trafny i efektywny
6
Zespół
nauczycieli i specjalistów prowadzących zajęcia
z uczniem ze SPE
Podkreślenie konieczności pracy zespołowej nauczycieli i specjalistów
prowadzących zajęcia z uczniem.
Zadaniem zespołu jest:
•
planowanie i koordynowanie udzielania uczniowi pomocy psychologiczno –
pedagogicznej:
- dokonanie analizy poziomu wiadomości, umiejętności i funkcjonowania
danego ucznia
- określenie trudności, na jakie napotykają w pracy z uczniem
- zaplanowanie indywidualnej ścieżki edukacyjnej bądź edukacyjnoterapeutycznej danego ucznia (Karta Indywidualnych Potrzeb Ucznia,
Plan Działań Wspierających, Indywidualny Program Edukacyjno
Terapeutyczny)
•
ocena skuteczności i efektywności dotychczasowych działań wobec ucznia
7
Dostosowanie warunków i form przeprowadzania
sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych
•
zwiększenie kompetencji szkoły w zakresie dostosowania
warunków przeprowadzania sprawdzianu i egzaminów
zewnętrznych do indywidualnych potrzeb psychofizycznych
i edukacyjnych ucznia – rada pedagogiczna na podstawie
informacji opracowanej przez Dyrektora Centralnej Komisji
Egzaminacyjnej wskazuje dla ucznia ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi sposób dostosowania tych warunków
•
dostosowanie form sprawdzianu i egzaminów zewnętrznych
dla wszystkich uczniów niepełnosprawnych - zestawy zadań
i arkusze egzaminacyjne uwzględniające rodzaj
niepełnosprawności ucznia
8
Zatrudnianie dodatkowo nauczycieli posiadających
kwalifikacje w zakresie pedagogiki specjalnej
•
obligatoryjnie - w przedszkolach i szkołach integracyjnych
oraz w przedszkolach i szkołach z oddziałami integracyjnymi
•
w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych - możliwość
zatrudnienia po uzyskaniu zgody organu prowadzącego
9
Zatrudnianie pomocy nauczyciela
Pomoc nauczyciela zatrudnia się obligatoryjnie:
•
w przedszkolu specjalnym,
•
w klasach I-IV szkoły podstawowej specjalnej i w oddziale specjalnym
zorganizowanym w szkole ogólnodostępnej
dla dzieci/uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu
umiarkowanym lub znacznym, niepełnosprawnością ruchową, w tym
z afazją, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
z niepełnosprawnościami sprzężonymi
Pomoc nauczyciela można zatrudnić (za zgodą organu
prowadzącego) w pozostałych rodzajach przedszkoli oraz szkół.
10
Liczebność oddziałów
•
nie określa się minimalnej liczby uczniów
niepełnosprawnych w oddziałach specjalnych
i oddziałach integracyjnych, co daje organom
prowadzącym możliwość dostosowania liczby uczniów
w oddziale do możliwości środowiskowych i lokalowych
•
liczba uczniów podczas zajęć prowadzonych przez
jednego nauczyciela w świetlicy zorganizowanej
w szkole integracyjnej lub specjalnej powinna
odpowiadać liczbie uczniów określonej dla danego
oddziału szkoły integracyjnej lub specjalnej
11
Systemowe wsparcie szkół
Projekt systemowy realizowany w regionach
pn. Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów
klas I-III szkoły podstawowej - w latach 2010-2011.
Do celów projektu należy:
•
zapewnienie każdemu dziecku realizującemu I etap edukacyjny oferty
edukacyjno - wychowawczo - profilaktycznej, zgodnej z jego indywidualnymi
potrzebami
edukacyjnymi
i
rozwojowymi
oraz
możliwościami
psychofizycznymi
•
zwiększenie stopnia i zakresu wykorzystania w szkole aktywizujących metod
nauczania
•
zwiększenie dostępności i podniesienie jakości wsparcia i pomocy
psychologiczno-pedagogicznej udzielanej dzieciom, w szczególności
uczniom ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
•
podniesienie jakości pomocy udzielanej przez szkołę rodzicom dzieci
uczących się na I etapie edukacyjnym oraz zintensyfikowanie współpracy
i zaangażowania rodziców w życie szkoły
12
Systemowe wsparcie szkół
Program Radosna szkoła
•
•
wyposażenie wszystkich szkół podstawowych
w pomoce dydaktyczne do miejsc zabaw w szkole
utworzenie lub modernizacja szkolnych placów
zabaw
13
Systemowe wsparcie nauczycieli
Projekt systemowy pn. Podniesienie efektywności kształcenia
uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi realizowany
w latach 2010-2011:
•
przygotowanie liderów zmian – prawie 500 liderów
•
przeszkolenie ponad 52 000 nauczycieli m.in. w zakresie modelu
pracy z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
•
opracowanie i udostępnienie (w wersji papierowej oraz
elektronicznej) materiałów szkoleniowych nt. pracy
z uczniem ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
14
Finansowanie
kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi
Jednostki samorządu terytorialnego otrzymują subwencję oświatową na uczniów:
•
•
•
•
Standard dla każdego ucznia w 2011 r. – 4717,01 zł
Dodatkowo dla uczniów gimnazjów – waga P26=0,04
Dodatkowo dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych – waga P7=0,082
Dodatkowo dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów na terenach wiejskich i w małych miastach – waga P1=0,38
Dodatkowo dla ucznia niepełnosprawnego:
•
•
•
•
waga P2=1,40 – z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim
waga P3=2,90 – niewidomi, słabo widzący, z niepełnosprawnością ruchową
waga P4=3,60 – niesłyszący, słabo słyszący, z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym
lub znacznym
waga P5=9,50 - z upośledzeniem umysłowym w stopniu głębokim
Waga P6=0,80 - dodatkowo dla ucznia niepełnosprawnego w oddziale integracyjnym
Dodatkowo zwiększona subwencja dla ucznia przewlekle chorego:
•
•
•
•
waga P2=1,40 – dla uczniów z chorobami przewlekłymi (na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego)
waga P22=1,00 - dla ucznia w szkole zorganizowanej w zakładzie opieki zdrowotnej
waga P23=1,84 - dla wychowanków zespołów pozalekcyjnych zorganizowanych w zakładzie opieki zdrowotnej
waga P24=0,60 – dla uczniów klas terapeutycznych
•
Dzieci przewlekle chore objęte wychowaniem przedszkolnym w przedszkolu lub szkole
zorganizowanej w zakładzie opieki zdrowotnej:
otrzymują wagę P28=4,00
15
Finansowanie
likwidacji barier architektonicznych
Jednostka samorządu terytorialnego może
pozyskać - w ramach podziału 0,6% rezerwy
części oświatowej subwencji ogólnej,
wyodrębnionej z ogólnej kwoty części
oświatowej subwencji ogólnej na podstawie
ustawy o dochodach jednostek samorządu
terytorialnego - środki finansowe na likwidację
barier architektonicznych
16
Planowane zmiany w ustawie o systemie oświaty
•
•
•
•
•
objęcie - już w pierwszych latach życia - wczesnym
wspomaganiem rozwoju dzieci, u których stwierdzono zagrożenie
niepełnosprawnością
możliwość organizacji indywidualnego rocznego przygotowania
przedszkolnego oraz indywidualnego nauczania dzieci i
młodzieży, którym stan zdrowia uniemożliwia lub znacznie utrudnia
uczęszczanie do przedszkola lub szkoły, na podstawie decyzji
dyrektora odpowiednio przedszkola lub szkoły
wprowadzenia możliwości wykorzystania kształcenia na odległość
również w szkołach dla dzieci i młodzieży
zmiany w kształceniu zawodowym polegające m.in. na odrębnym
potwierdzaniu każdej z kwalifikacji wyszczególnionych w danym
zawodzie w trakcie nauki w szkole
kompleksowe wspomaganie szkół przez centra rozwoju edukacji
17
Planowane zmiany w ustawie o systemie oświaty
•
•
•
•
wprowadzenie definicji ucznia niepełnosprawnego
dookreślenie regulacji dotyczących dowożenia dzieci
i młodzieży niepełnosprawnych do przedszkoli i szkół
dookreślenie regulacji dotyczących spełniania
obowiązku przygotowania przedszkolnego poza
przedszkolem lub inną formą wychowania
przedszkolnego i obowiązku szkolnego lub obowiązku
nauki poza szkołą
wprowadzenie obowiązku organizacji zajęć
rewalidacyjnych dla uczniów niepełnosprawnych
we wszystkich rodzajach przedszkoli i szkół
18
Więcej informacji można uzyskać na stronie:
• www.reformaprogramowa.men.gov.pl
• www.radosnaszkola.men.gov.pl
oraz na stronie internetowej www.men.gov.pl w zakładce:
Nauczyciele i dyrektorzy/Specjalne potrzeby edukacyjne
19