Transcript PowerPoint Sunusu

Türkiye’de Bilgi Toplumuna Dönüşüm
ve
İnternetin Etkileri
Kalkınma Bakanlığı
Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı
26 Nisan 2012, TBMM Sunumu
Gündem
•
•
•
•
•
•
Kalkınma Bakanlığı Bilgi Toplumu Dairesi
e-Dönüşüm Türkiye Projesi
Bilgi Toplumu Göstergeleri
Sosyal Dönüşüm
İnternetin Ekonomik Potansiyeli
Yeni Bilgi Toplumu Stratejisi Hazırlıkları
2
Kalkınma Bakanlığı - Bilgi Toplumu Dairesi (I)
Bilgi Toplumu Dairesinin Kuruluşu:
- Mart 2003: Bakan Oluru ile DPT bünyesinde Müsteşar
Yardımcılığına bağlı Daire Başkanlığı
- Haziran 2011: 641 sayılı KHK ile DPT’nin Kalkınma Bakanlığı
olarak örgütlenmesi, BTD’nin statüsünün muhafazası
Görevleri (641 sayılı KHK):
- Bilgi toplumuna ilişkin politika, hedef ve stratejileri
hazırlamak,
- Bu alanda kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum örgütleri ve
özel sektör arasındaki koordinasyonu sağlamak ve
- Uygulamayı etkin bir biçimde yönlendirmek.
3
Kalkınma Bakanlığı - Bilgi Toplumu Dairesi (II)
Kalkınma Bakanlığı
- 8 Genel Müdürlük
- 40 Daire Başkanlığı
- ~750 çalışan
Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı
- Doğrudan Müsteşar Yardımcısına bağlı Daire Başkanlığı
- 20 çalışan
- Disiplinler (Endüstri Mühendisliği-7, Bilgisayar
Mühendisliği-5, Kamu Yönetimi-3, Hukuk-2, Elektrik
Elektronik Mühendisliği-1, Harita Mühendisliği-1, Şehir ve
Bölge Planlama-1)
- Eğitim düzeyi (Lisans-5, Yüksek Lisans-14, Doktora-1)
4
Türkiye’de Bilgi Toplumu Çalışmaları
(2003 öncesi)
2001
e-Türkiye Girişimi
1998
e-Ticaret Koordinasyon Kurulu
1998
KamuNET
1998
TUENA Raporu
1993
Bilişim ve Ekonomik Modernizasyon Raporu
5
Türkiye’de Bilgi Toplumu Çalışmaları
(2003 sonrası)
2011
Kamuda Yeniden Yapılanma – Kalkınma Bakanlığı, UDH Bakanlığı
2007
İcra Kurulu ve Danışma Kurulunun Yeniden Yapılanması
2006
Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı
2005
2005 Eylem Planı
2003
Kısa Dönem Eylem Planı
2003
e-Dönüşüm Türkiye İcra Kurulu
2003
Danışma Kurulu
2003
Bilgi Toplumu Dairesi
2003
e-Dönüşüm Türkiye Projesi
6
Temel Göstergeler
2002
2008
2009
2010
2011 AB 27
Sabit Telefon Abone Sayısı (milyon)
18,9
17,5
16,5
16,2
15,2
-
Mobil Telefon Abone Sayısı (milyon)
23,4
65,8
62,8
61,8
65,3
630
Genişbant Abone Sayısı (milyon)
0,03
6
6,8
8,6
14
158
27
24,5
22,8
22,3
20,6
-
Mobil Telefon Yoğunluğu (%)
33,3
92,1
86,5
85,1
88,6
126
Genişbant Abone Yoğunluğu (%)
0,0
8,4
10,5
17,2
36,7
31,7
Sabit Telefon Abone Yoğunluğu (%)
Kaynak: BTK
7
BİT Sektörü Pazar Göstergeleri
2002
2008
2009
2010
2011
9,2
24,88
23,96
25,05
24,2
7,2
18,92
17,30
17,48
16,00
2
5,96
6,66
7,57
8,20
BİT Sektörü Pazar Büyümesi (%)
12
11,87
-3,70
4,55
-3,33
- İletişim Teknolojileri
14,00
16,00
-8,56
1,04
-8,47
- Bilgi Teknolojileri
4,00
0,51
11,74
13,66
8,32
5,06
3,35
3,90
3,40
3,10
- İletişim Teknolojileri
3,96
2,55
2,82
2,37
2,05
- Bilgi Teknolojileri
1,10
0,80
1,08
1,03
1,05
BİT Sektörü Pazar Büyüklüğü (Milyar $)
- İletişim Teknolojileri
- Bilgi Teknolojileri
BİT Sektörünün GSYH İçindeki Payı (%)
Kaynak: BTK, IDC, Kalkınma Bakanlığı
8
Diğer Bazı Göstergeler
3G Abone Sayısı (Bin)
Mobil Genişbant İnternet Abone Sayısı (Bin)
Fiber Abone Sayısı (Bin)
Mobil İnternet Kullanım Miktarı (Tbyte)
2009
2010
2011
7.064
19.407
31.376
396
1.448
6.455
-
154
267
1.081
4.387
10.709
Kaynak: BTK
9
Son 3 Ay İçinde İnternet Kullanımı, Kent-Kır (%)
60
48.4
50
44.7
40.9
39.1
40
40.5
37.6
34
32.2
Türkiye
30
20
17.6
15.6
22.0
20.7
Kent
Kır
10
0
2008
2009
2010
2011
Kaynak: TÜİK Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması Anketleri, 2008-2011
10
Düzenli İnternet Kullanımı (%)
100
88.5
90
89.5
88.5
88.3
80
70
Tüm bireyler
arasında
60
50
40
30
28.5
30.0
33.3
36.2
20
İnternet
kullananlar
arasında
10
0
2008
2009
2010
2011
Kaynak: TÜİK Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması Anketleri, 2008-2011
11
Yaş Grupları İtibarıyla İnternet Kullanımı, 2011 (%)
90
80
76.5
Toplam
70 65.8
60
65.4
55.9
Erkek
Kadın
55.1
44.9
50
50.4
39.7
40
28.9
30
32.1
22.7
20
13.2
10
16.0
10.4
5.0
4.5
2.7 1.2
55 - 64
65 - 74
0
16 - 24
25 - 34
35 - 44
45 - 54
Kaynak: TÜİK Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2011
12
Eğitim Durumu İtibarıyla İnternet Kullanımı, 2011 (%)
90.3
91.5
91.0
Yüksekokul, fakülte ve daha üstü
70.2
75.6
73.3
Lise ve dengi
49.7
İlköğretim/Ortaokul ve dengi
63.8
57.7
11.5
20.0
15.7
İlkokul
Kadın
Erkek
1.6
6.8
2.8
Bir okul bitirmedi
0
Toplam
20
40
Kaynak: TÜİK Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2011
60
80
100
13
İnternetin Kişisel Kullanım Amaçları (%)
Kullanım Amacı
Çevrimiçi haber, gazete ya da dergi okuma, haber indirme
Sağlıkla ilgili bilgi arama (yaralanma, hastalık, beslenme, vb.)
Web siteleri aracılığıyla (Blog siteleri, facebook, twitter) toplumsal veya
siyasal konular ile ilgili görüşleri okuma veya paylaşma
İnternet üzerindeki sosyal gruplara (facebook, twitter) katılma
Mal ve hizmetler hakkında bilgi arama (satın almayı kapsamıyor)
Okul, üniversite, mesleki kurslar ile ilgili bilgi arama
Herhangi bir konu ile ilgili bilgi almak için Wikipedia, On-line ansiklopedi,
ekşi sözlük vb. kullanma
İnternet üzerinden telefonla görüşme (VoIP) / video görüşmesi (webcam ile)
Seyahat ve konaklama ile ilgili hizmetleri kullanma (otel rezervasyon, bilet
satış, vb.)
İnternet bankacılığı
Yazılım indirmme (oyun yazılımları hariç)
Düzenli olarak bilgi almak için haber servis ya da ürünlerine abone olma
Toplumsal veya siyasal bir konuda online bir oylamaya katılma
İş arama ya da iş başvurusu yapma
Mal veya hizmet satışı (iş ile ilgili olmayan, açık artırma ile satış, vb.)
Herhangi bir konuda çevrimiçi eğitim alma (yabancı dil, bilgisayar vb.)
Profesyonel bir gruba katılma
Kaynak: TÜİK Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2011
Türkiye
72,7
54,1
50,8
50,5
46,6
36,1
25,4
20,6
17,7
15,8
14,1
13,5
10,8
10,8
7,2
5,4
2,5
14
Türkiye’de İnternetin Sosyal Kullanımı (Nisan 2012)
•
•
•
•
31 milyon Facebook hesabı (Dünyada 6. sırada)
7 milyon Twitter hesabı (Dünyada 11. sırada)
Çevrimiçi süre: 28 saat/hafta
Türkiye’de en çok ziyaret edilen 25 siteden 15
tanesi sosyal medya içeriği sunuyor.
Kaynak: SocialBakers.com, SemioCast.com, Alexa.com
15
Türkiye’de YouTube Kullanım Oranı
Kaynak: Google.com
16
Kamuda e-Dönüşüm: e-Devlet
• e-Devlet Kapısı 2008 yılı sonunda açıldı (yaklaşık 40 kurumun
300’den fazla hizmeti entegre edildi.)
• Kamu hizmetlerinde vatandaş beyanının esas olması ilke
olarak benimsendi
• Sosyal Güvenlik Uygulamaları, MERNİS, AKS, UYAP, GİMOP,
SOYBİS, VEDOP, EKAP, ASBİS gibi projeler hayata geçirildi
• MERSİS, T.C. Kimlik Kartı, TAKBİS, e-Yazışma gibi projeler
devam ediyor
• Aralık 2011 itibarıyla yaklaşık 450.000 adet nitelikli
elektronik sertifika üretildi (300.000 elektronik imza,
150.000 mobil imza)
17
Kamu BİT Yatırımları (2002-2012)
2012 Yılı Fiyatlarıyla (Milyon TL)
2,500
2,205
2,027
2,000
1,500
1,293
1,081 1,110
973
1,000
577
646
985
1,001
707
500
0
2002
2003
2004
2005
Kaynak: Yatırım Programları, 2002-2012
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
18
Türkiye’de e-Devlet Hizmetlerinin
Sunum Düzeyi ve Kullanımı
Gösterge
e-Devlet Kapısı kullanıcı sayısı (milyon), Nisan 2012
e-Devlet hizmetleri kullanıcı oranı (%), 2011
e-Devlet hizmetlerinden memnuniyet (%), 2011
Hizmetlerin çevrimiçi sunum düzeyi (%), 2010
AB 27+
Türkiye
Hizmetlerin çevrimiçi olgunluk düzeyi (%), 2010
AB 27+
Türkiye
Düzey
12,5
38
95
82
89
90
91
19
Eğitimde Dönüşüm: FATİH Projesi
• FATİH Projesi, içinde pek çok fırsatları içeren dev bir proje
olarak ülkemizin internet teknolojileri alanındaki yakın
gelecekteki konumunu önemli ölçüde değiştirecek.
-
Öğrencilerin internet teknolojilerine daha erken yaşta adapte olması
Toplumun sayısal beceri seviyesinin artması
İnternetin sosyal ve ekonomik yaşamdaki öneminin artması
Ülke genelinde fiber genişbant altyapısının yaygınlaşması
Ülkemizin ileri teknolojili cihaz üretim merkezi haline gelmesi
Elektronik içerik sektörünün gelişmesi
20
Uluslararası Kıyaslamalar
Dünya Ekonomi Forumu: Ağ Hazırlık Endeksi
20052006
20062007
20072008
20082009
20092010
2012
Ülke Sayısı
115
122
127
134
134
142
Türkiye
48
52
55
61
69
52
Economist: e-Hazırlık Sıralaması
2004
2006
2008
2009
2010
Ülke Sayısı
64
68
70
70
70
Türkiye
45
45
43
43
43
BM: e-Devlet Gelişmişlik Endeksi
2003
2004
2005
2008
2010
2012
Ülke Sayısı
173
178
179
182
183
190
Türkiye
49
57
60
76
69
80
21
Bilgi Toplumu Stratejisi (2006-2010)
• Yürürlük (Temmuz 2006-YPK Kararı)
• Çıktılar:
– Strateji
– Eylem Planı
– Program Tanımlama Dokümanı
– Ölçümleme Dokümanı
• Bileşenler ve Eylem Sayıları:
– Sosyal Dönüşüm (14)
– BİT’in İş Dünyasına Nüfuzu (12)
– Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü (41)
– Kamu Yönetiminde Modernizasyon (21)
– Küresel Rekabetçi Bilgi Teknolojileri Sektörü (13)
– Rekabetçi, Yaygın ve Ucuz İletişim Altyapı ve Hizmetleri (7)
– Ar-Ge ve Yenilikçiliğin Geliştirilmesi (3)
22
Stratejide Bütüncül Yaklaşım
23
Bilgi Toplumu Stratejisinde Sosyal Dönüşüm
• “Herkes için bilgi ve iletişim teknolojileri fırsatı”
• Bilgi ve iletişim teknolojileri kullanımını ekonomik ve sosyal faydaya
dönüştürme amacıyla;
– Çalışma hayatında BİT’in etkin ve yoğun kullanımı,
– Bilgiye erişim imkânlarının geliştirilmesi suretiyle bireylerin potansiyellerinin
ve yaşam kalitelerinin artırması,
– Eğitim süreçlerinin BİT ile teknolojilerle desteklenmesi
– Yaşamboyu öğrenim yaklaşımı ve e-öğrenme yoluyla bireylerin kendilerini
geliştirebilmeleri için uygun yapıların oluşumu ve sayısal içeriğin geliştirilmesi,
– Toplumdaki çeşitli sosyal kesimlerin BİT’e erişim ve kullanımında ortaya çıkan
farklılıklar azaltılarak sayısal uçurumun azaltılması,
– BİT’in engelli vatandaşların sosyal hayata entegrasyonu için kullanılması
planlanmıştır.
24
Bilgi Toplumu Stratejisinde Sosyal Dönüşüm
• Strateji dönemi sonunda, belirlenen stratejik yön doğrultusunda;
– BİT’in etkin kullanımıyla ekonomik ve sosyal faydanın artırılması ve 2010
yılında İnternet kullanım oranının yüzde 50’nin üzerine çıkarılması,
– Etkin kullanım için öncelikli kesim seçilen öğrenci, çalışan ve işsizlerin bilgi ve
iletişim teknolojileri kullanım yetkinliklerini, e-iş olanakları da dâhil olmak
üzere bireysel gelişimlerinin kolaylaştırılması,
– Bireylerin, Bilgi Toplumu Stratejisinin arz yönlü politikaları ile geliştirilecek olan
e-devlet, e-eğitim, e-sağlık, e-bankacılık, e-alışveriş gibi çevrimiçi hizmetleri
faydalanmak üzere kullanmaları,
– Bireylerin BİT’e erişiminin artırılmasına yönelik bilgisayar sahipliği ve
genişbant internet erişim maliyetinin makul seviyelere çekilmesi,
– Kamu internet erişim merkezleri oluşturularak, hanelerinde bu teknolojilere
sahip olamayan bireylere internet erişim imkânı sağlanması,
– Bireylerin BİT’i kullanmalarına önemli bir engel teşkil eden güvenlik
endişesinin giderilmesi ve güvenli bir internet ortamının yaratılması
hedeflenmiştir.
25
Sosyal Dönüşüm: Temel Göstergeler
2005
Değeri (%)
2010
Hedefi (%)
2011
Değeri (%)
İnternet Kullanıcısı Bireyler
14
51
40,5
- Öğrenciler
53
96
88,3
- Çalışanlar
17
77
53,1
- İşsizler
21
56
53,9
Genişbant İnternet Abone Yoğunluğu
2
12,5
17,3
Eğitim Amaçlı İnternet Kullanan Çalışanlar ve İşsizler
1,2
39
-
Eğitim Amaçlı İnternet Kullanan Öğrenciler
34
78
-
Çevrimiçi Bankacılık Yapan Bireyler
2,1
33
15,8
Çevrimiçi Alışveriş Yapan Bireyler
2,2
30
18,6
e-Devlet Hizmetlerini Kullanan Bireyler
5,9
35
38,9
7
48
42,9
0,2
5,1
-
Temel Göstergeler
İnternete Bağlı Bilgisayar Bulunan Haneler
KİEM’den İnternete Erişen Bireyler
Kaynak: Bilgi Toplumu Stratejisi, TÜİK Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması Anketleri, 2008-2011
Güvenlik Problemi Yaşayan Kullanıcılar
24
24
40,8
26
Bilgi Toplumu Stratejisi Eylem Planı
Tamamlanma Durumu
TOPLAM: % 49
Stratejik Öncelik Alanları İtibarıyla Ağırlıklı Tamamlanma Yüzdeleri
(2009 Sonu İtibarıyla)
Ar-Ge ve Yenilikçiliğin Geliştirilmesi
60
Rekabetçi, Yaygın ve Ucuz İletişim Altyapı ve Hizmetleri
70
Küresel Rekabetçi Bilgi Teknolojileri Sektörü
47.12
Kamu Yönetiminde Modernizasyon
36.32
Vatandaş Odaklı Hizmet Dönüşümü
46.65
BİT'in İş Dünyasına Nüfuzu
59.46
Sosyal Dönüşüm
54.72
0
10
20
30
40
50
Kaynak: Bilgi Toplumu Stratejisi Eylem Planı 5. Değerlendirme Raporu, Mart 2010
60
70
80
27
İnternetin Ekonomik Potansiyeli – I
•
•
İnternet ekonomisinin Türkiye’nin milli geliri içindeki payı yüzde 1,2
seviyesinde. (Kaynak: OECD, 2012, BCG, 2011)
İnternetin Birleşik Krallık ekonomisine katkısı 2009 yılı için 100 milyar
pound (287 milyar TL) veya milli gelir içinde yüzde 7,2 olarak hesaplanıyor.
(Kaynak: BCG, 2010)
-
•
Bu miktar, inşaat, ulaştırma ve kamu hizmetlerinin ekonomiye olan katkısından daha
büyük.
Bu katkının yaklaşık yüzde 60’ı e-ticaretten kaynaklanıyor.
İnternet, ekonominin lokomotif sektörleri arasında yer alıyor. (Kaynak:
McKinsey, 2011)
-
-
İnternet, seçilen 13 ülkenin* milli gelirlerinin ortalama olarak yüzde 3,4’ünü oluşturuyor.
İnternetin katkısı, madencilik ve tarım gibi sektörlerden daha büyük.
İnternetin milli gelir içindeki payına bakıldığında, kişisel tüketimin (e-ticaret) payı
ortalama olarak yüzde 53 seviyesinde. (Rusya: yüzde 74, Hindistan: yüzde 20)
İnternet, bu ülkelerin son beş yıldaki ekonomik büyümelerinin yüzde 23’ünü tek başına
sağladı.
(*) İsveç, Birleşik Krallık, Güney Kore, Japonya, ABD, Almanya, Hindistan, Fransa, Kanada, Çin Halk Cumhuriyeti,
28
İtalya, Brezilya, Rusya
İnternetin Ekonomik Potansiyeli - II
• İnternet, istihdam yaratabilen bir sektördür.
-
-
Fransa’da yapılan bir çalışmada, son 15 yılda internet sonucunda 500
bin iş ortadan kalkarken 1,2 milyon iş yaratıldı. (Net, 700 bin iş)
(Kaynak: McKinsey, 2011)
İnternet, «yeşil meslek» konusunda önemli potansiyeller içeren bir
alan.
- Yenilikçi çözümler, çevreye negatif etkisi fazla olan sektörlerin
(örneğin, enerji, ulaştırma, inşaat, tarım vb.) enerji verimliliğinde
artış sağlar.
- Bu sektörlerden internet sektörüne istihdam kaymasını
sağlayarak, çevreye olan zarar azaltılabilir.
29
Yakın Gelecekte İnternet
•
Bulut bilişim, kurumsal kullanıcıların yatırım anlayışını kökten değiştiriyor.
•
Kullandıkça öde, kullandığın kadar öde yaklaşımı
•
Kuruluşların sermaye yatırımları yerine cari harcamalara yönelmeleri
•
Akıllı cihazlar ve mobil uygulamalar
•
İnternet, sosyal hayata daha fazla entegre olacak
•
•
Kamu hizmetleri, sağlık, içerik, ulaştırma ve lojistik hizmetleri, enerji yönetimi vb.
konular akıllı uygulamalar ile daha ucuz, daha erişilebilir ve daha hızlı olacak.
•
Akıllı ulaştırma sistemleri, akıllı binalar, akıllı enerji sistemleri, akıllı üretim sistemleri,
akıllı kentler, yaşayan laboratuvarlar
Nesnelerin interneti
•
M2M (Cihazlar arası iletişim)
•
Big data (Büyük veri)
30
Yeni Bilgi Toplumu Stratejisi Hazırlıkları
•
Vurgu: Büyüme ve istihdam
•
Ana Eksenler
1. Bilgi Teknolojileri Sektörünün Geliştirilmesi
- Yazılım ve hizmetler, donanım
2.
Genişbant Altyapısının Geliştirilmesi
- Fiber altyapı
3.
Nitelikli İnsan Kaynağının Oluşturulması ve İstihdam
- BİT sektörü ihtiyacı, sayısal beceriler, BİT yoluyla istihdam
4.
Toplumsal Dönüşüm
- Eğitim, sayısal bölünme
5.
Bilgi Güvenliği, Mahremiyet ve Güvenli İnternet
- Siber güvenlik, kişisel verilerin korunması
6.
BİT Destekli Yenilikçi Çözümler
- Sağlık, enerji verimliliği, akıllı çözümler
7.
İnternet Girişimciliği ve e-Ticaret
- Girişim sermayesi, e-Ticaret düzenlemeleri
8.
Kamu Hizmetlerinde Kullanıcı Odaklılık ve Etkinlik
- e-Devlet, ortak hizmetler
•
Süreç: Halen bilgi toplumu stratejisi danışmanlık hizmet alımı çalışmaları devam
etmektedir.
31