Lecture 17 Applied (213 KB, ppt)

Download Report

Transcript Lecture 17 Applied (213 KB, ppt)

nervuli sistemis winaaRmdeg mimarTuli iaraRi
leqcia # 17
gamoyenebiTi versia
1. mimoxilva
•
ra aris “araletaluri” iaraRi?
–
•
slaidebi 2-4
“araletaluri” qimiuri damauZlureblebis Zieba civi omis periodSi
–
•
slaidebi 5-6
xvreli qik-Si
–
•
slaidi 7
aRmocenebadi axali iaraRi
–
•
slaidebi 13-14
neiromecniereba da axali iaraRi
–
•
slaidebi 15-19
daskvniTi SeniSvnebi
–
slaidi 20
2. ra aris “araletaluri” iaraRi?
“araletaluri iaraRi aris garkveuli saxis iaraRi, romlebic specialurad isea
Seqmnili da gamoiyeneba, rom gamoiwvios personalis an masalis dauZlureba,
da, amasTan, minimizirebul iqnas sikvdiloba da sakuTrebisa da garemos
arasasurveli dazianeba. gansxvavebiT im iaraRisagan, romelic mudam iwvevs
miznis ganadgurebas afeTqebis, fragmentirebis da SeRwevis gziT, araletalur
iaraRs aqvs SedarebiT Seqcevadi zemoqmedeba samizneze da/an SeuZliaT
ganasxvavon mizani da ara-mizani iaraRia gavlenis areSi.”
3. ra aris “araletaluri” iaraRi?
araletaluri iaraRis sxvadasxva tipi
•
•
•
•
•
•
•
•
•
cremlsadeni gazi
gulisrevis agenti, damaceminebeli gazi
eleqtroSokeri
rezinis tyvia
wylis Wavli
akustikuri iaraRi
TviTuaryofis aqtiuri sistema
TviTuaryofis mobiluri sistema
gamTiSveli bombebi da a.S.
4. ra aris “araletaluri” iaraRi?
zegavlena adamianze
•
hipotenzia
•
Rebineba
•
sxeulis temperaturis Secvla
•
wonasworobis darRveva
•
droebiTi sibrmave
•
kunTebis ukontrolo tremori
•
fsiqiuri simptomebi
5. “araletaluri” qimiuri damauZlureblebis Zieba civi omis periodSi
BZ (3-qinuklidinil benzilati)
civi omis periodSi SemuSavebuli tipiuri “araletaluri’ iaraRi. oTaxis temperaturaze TeTri fxvnilis
saxiTaa. ixsneba gamxsnelebSi.
Trgunavs acetilqolinis receptorebs.
zegavlena adamianze
•
gugebis gafarToeba, wyurvili, taqikardia
romelsac mosdevs bradikardia an normaluri guliscema.
•
moCvenebei, cnobierebisa da mexsierebis darRveva, dezorientacia, ataqsia
6. “araletaluri” qimiuri damauZlureblebis Zieba civi omis periodSi
fentanili
opioidi. sinTeturi narkotikuli analgetiki.
Cveulebriv gamoiyeneba anesTeziisa da analgeziisaTvis.
morfinze daaxloebiT 100-jer Zlieria.
zegavlena adamianze
•
anesTezia, analgezia
•
cnobierebis darRveva
•
sunTqviTi SezRudvebi
•
Rebineba
7. xvreli qik-Si
‘araletaluri’ iaraRi aris xvreli qik-Si
“am konvenciis TiToeuli monawile qveyana iRebs valdebulebas
arasodes aranair garemoebaSi:
(b) gamoiyenos qimiuri iaraRi; “
(qik muxli I - 1)
Tumca,
“TiToeuli monawile qveyana iRebs valdebulebas ar gamoiyenos
amboxebis CasaxSobi agentebi saomar meTodad.”
(qik muxli I - 5)
•
8. fentanili moskovSi
moskovis TeatrSi 40-50 CeCenma tyved aiyvana 850
adamiani (2002/10/23-26)
•
isini moiTxovdnen CeCneTidan rusuli jarebis gamoyvanas.
•
CeCnebs tanze damagrebuli hqondaT yumbarebi da
Wurvebi da isini moqmedebaSi TeatrSi moiyvanes.
9. fentanili moskovSi
•
zogi tyve 25 oqtombris RamiT daxvrites.
•
26 oqtombers, rusulma specrazmebma Teatris SenobaSi SeuSves
“araletaluri” qimiuri agenti da Tavdasxma ganaxorcieles.
•
sul cota 129 tyve daixoca, umetesad gaziT mowamvliT.
•
rogorc gvacnobes. es gazi iyo fentanilis nawarmi: karfentanilis aerozoli.
10. aris “araletaluri” iaraRi humanuri?
•
gazis dozis gakontroleba iseT did sivrceSi, rogoric Teatria, iyo rTuli.
•
zog adgilas is SeiZleba letalur dozas aWarbebda.
•
aris individualuri gansxvavebebi mowylvadobaSic.
•
Seteva avtomatebis jeriT dasrulda.
‘araletaluri iaraRi’ sulac ar aris araletaluri.
11. “araletaluri” iaraRi sulac ar aris araletaluri.
usafrTxoebis limitirebuli masStabi
– ara ‘araletaluri’,
aramed ‘subletaluri’ an ‘nakleb letaluri’
Cveulebriv zurgs letaluri iaraRi umagrebs
– yovelTvis mzadaa avtomatebi an asafeTqebeli saSualebebi, romlebis “araletaluri”
iaraRis Semdeg an masTan kombinaciaSi gamoiyeneba.
12. “araletaluri” iaraRi sulac ar aris araletaluri.
da mainc is ukeTesia, vidre Cveulebrivi iaraRi.
Tu Cven avkrZalavT ‘araletalur’ iaraRs, rogor SevZlebT win aRvudgeT
teroristebs, romlebic amgvar akrZalvebs arad dagideven?
Cven albaT ver SevaCerebT ‘araletaluri’ iaraRis ganviTarebas.
13. aRmocenebadi axali iaraRi
adamianebis dauZlureba araSeuqcevadi zianis miyenebis gareSe,
samizne organoebi unda iyos Cveni sxeulis mniSvnelovani
sistemebi.
• imunuri sistema
• endokrinuli sistema
• nervuli sistema
14. aRmocenebadi axali iaraRi
gansakuTrebiT mniSvnelovani samizne iqneba nervuli sistema, vinaidan is
akmayofilebs “araletaluri iaraRis” moTxovnebs:
1. zemoqmedebis swrafi gamovlena
2. agentebis specifiuroba calkeuli funqciuri subsistemis mimarT
kerZod, bunebrivi bioregulatoruli molekulebi da maTi msgavsi nivTierebebi –
neirogadamtanebi da maTi nervuli sistemis modulatorebi – iqnebian kandidatebi.
15. neiromecniereba da axali iaraRi
magaliTad,
acetilqolinis receptorebis agonistebi da antagonistebi : BZ,
 -adrenoceptori:deqsmedetomidini
neiropeptidebi
16. neiromecniereba da axali iaraRi
bioregulatoruli molekulebis maxasiaTeblebi:
• zemoqmedebis swrafi gamovlena
• Znelad sadiagnostiko
• ar moipoveba vaqcinebi
• sasicocxlo mecnierebebSi swrafi progresi s pirobebSi yovelwliurad uTvalavi
kandidati molekula aRmoCndeba.
ganaxlebuli problemuri molekulebis siis Seqmna SeuZlebelia.
17. neiromecniereba da axali iaraRi
deqsmedetomidini
 2- adrenoceptoris agonisti
 2A- adrenoceptori aris adgilobrivi ceruleusis yvela neironis
avtoreceptorebis inhibitori.
 2A- adrenoceptoris stimulacia amcirebs noradrenerguli neironebis
aqtivobas ukukavSiris meqanizmis meSveobiT.
zegavlena adamianze
iwvevs sadacias sunTqvis depresiis gareSe
18. neiromecniereba da axali iaraRi
nivTiereba P
•
peptidis neurogadamtani
•
ukavSirdeba NK1 receptors
–
–
periferul grZnobis sistemaSi nivTiereba P CarTulia tkivilisadmi
mgrZnobelobaSi.
inhalacia iwvevs respiratoruli traqtis gluvi muskulaturis Zlier
SekumSvas
19. neiromecniereba da axali iaraRi
Francisella tularensis -endorfinis geniT
Borzenkov, V.M., Pomerantsev, A.P. and
Ashmarin, I.P. (1993) [The additive synthesis of a
regulatory peptide in vivo: the administration of a
vaccinal Francisella tularensis strain that
produces beta-endorphin]. Biull Eksp Biol Med,
116, 151-153.
Znelad sadiagnostikoa modificirebuli simptomebis gamo
zemoqmedebs tvinis emociur sistemaze
20. daskvniTi SeniSvnebi
•
•
•
ormagi daniSnulebis problema ar Semoifargleba mxolod infeqciuri
daavadebebiT an mikrobuli paTogenebiT.
bioregulatoruli molekulebis didi mravalferovneba, kerZod, nervul
sistemaSi, SeiZleba iaraRad iqnas gamoyenebuli.
unda gavacnobieroT, rom mkvlevarebs ufro farTo sferoebSi aqvT
SesaZlebloba iyvnen CarTuli ormagi daniSnulebis kvlevebSi.