Kampania wrześniowa

II WOJNA ŚWIATOWA

"O co właściwie chodzi? Czy o swobodę niemieckiej ludności Gdańska, która nie jest zagrożona, czy o sprawy prestiżowe - czy też o odepchnięcie Polski od Bałtyku, od którego Polska odepchnąć się nie da! (...) Pokój jest rzeczą cenną i pożądaną (...) Ale pokój, jak prawie wszystkie sprawy tego świata, ma swoją cenę wysoką, ale wymierną. My w Polsce nie znamy pojęcia za wszelką cenę. Jest jedna tylko rzecz w życiu ludzi, narodów i państw, która jest bezcenna i tą rzeczą jest honor." Przemówienie Józefa Becka 5 maja 1939

Pakt Ribbentrop – Mołotow 23 VIII 1939

Podział stref wpływów w Europie Środkowej pomiędzy Niemcy i ZSRR. Podział terytorium Polski określany jest jako czwarty rozbiór Polski

Małżeństwo z rozsądku –

karykatura sojuszu zawartego pomiędzy Niemcami i ZSRR.

„Plan Z” „

nie dać się rozbić przed rozpoczęciem działań sprzymierzonych na Zachodzie

”.

Fall Weiss- BLIETZKRIEG -

Walić pięścią, a nie pukać rozstawionymi palcami –

Bądźcie bez litości! Bądźcie brutalni! Osiemdziesiąt milionów ludzi musi otrzymać to, co im się należy, a należy im się zapewnienie egzystencji. Prawo jest po stronie najsilniejszego. Trzeba postępować z maksymalną surowością. [...] Pierwszy cel to dojście do Wisły i Narwi. Nasza przewaga techniczna załamie nerwowo Polaków. Każda nowa armia polska, która się pojawi, winna być natychmiast zdruzgotana. Wojna ma być wojną wyniszczenia."

Etapy kampanii wrześniowej

I etap 1 IX – 7 IX – od ataku Niemiec hitlerowskich na port w Gdańsku do upadku obrony na Westerplatte II etap - 7 IX – 17 IX- od upadku Westerplatte do ataku ZSRR na Polskę i ucieczki polskiego rządu do Rumunii; III etap - 17 IX – 5 X – od ataku ZSRR na Polskę do kapitulacji Armii „Polesie”- ostatniej armii walczącej w kampanii wrześniowej;

Tczew 4.23

Wieluń 4.40

4:45 niemiecki pancernik szkolny Schleswig Holstein rozpoczął ostrzeliwanie Polskiej Składnicy Tranzytowej na

Westerplatte. 1 7 września

4.45

Bitwa pod Mokrą zakończyła się dużym sukcesem Wołyńskiej BK, która przez cały dzień zatrzymywała marsz kilkakrotnie silniejszej dywizji pancernej i zadała jej poważne straty w ludziach i w sprzęcie, wynoszące ok. 150 wozów bojowych i ok. 40-50 czołgów. Dużą część z nich później naprawiono. Brygada również poniosła ciężkie straty: ok. 500 zabitych i rannych żołnierzy, 6 dział, kilka tankietek i samochodów pancernych oraz 500 koni.

Bitwa pod Mokrą 1 września

Kraków - wrzesień 1939 - Niemcy wieszają faszystowską flagę.

Wizna : 7-10 września Odcinek "Wizna" nad Narwią jest miejscem, w którym batalion polski przez dwie doby odpierał atak niemieckiej dywizji pancernej. Starcie przeszło do historii jako bitwa pod Wizną lub obrona Wizny . Dowodzący tym odcinkiem, kapitan Władysław Raginis, widząc, że już nie ma żadnych szans na zwycięstwo wydał żołnierzom rozkaz przejść na tyły, a sam popełnił samobójstwo. Walczył on do końca odrzucając możliwość złożenia broni.

kpt. Władysław Raginis

Bitwa nad Bzurą W dniach od 9 do 18 września 1939 roku nad Bzurą rozegrała się największa bitwa w czasie Wojny Obronnej Polski 1939. Znana jest jako Bitwa nad Bzurą lub Bitwa pod Kutnem. Została stoczona przez armie polskie "Poznań" i "Pomorze" z niemieckimi 8 i 10 Armią z Grupy Armii "Sud".

ABBEVILE 12 WRZEŚNIA Chamberlain - [...] Jest rzeczą jasną, że sojusznicy nie mogą uczynić tego, co mogłoby zapobiec opanowaniu Polski. [...] Jedynie prawdziwa pomoc Polsce leży w wygraniu wojny. [...] Lord Chatfield [brytyjski minister koordynacj i obrony] zapytał - Czy gen. Gamelin rozważa jakieś zmiany w swoich planach na Zachodzie, w razie gdyby Polska zdołała utrzymać się dłużej, niż to pierwotnie przewidywano. Generał Gamelin powiedział: - „Nie”. Zaoszczędzi to jedynie więcej drogocennego czasu Francji i Wielkiej Brytanii na przygotowania i przeszkodzi Niemcom w przerzucaniu swych sił z frontu wschodniego na zachodni.

Obrona Warszawy 7-28 września 1939 roku.

Ewakuacja władz polskich do Rumunii 16/17 września

Sowiety wkroczyły. Nakazuję ogólne wycofanie na Rumunię i Węgry najkrótszymi drogami. Z bolszewikami nie walczyć, chyba w razie natarcia z ich strony lub próby rozbrojenia oddziałów. Zadanie Warszawy i miast, które miały się bronić przed Niemcami – bez zmian. Miasta do których podejdą bolszewicy, powinny z nimi pertraktować w sprawie wyjścia garnizonów do Węgier lub Rumunii .

[7] Most kolejowy na Czeremoszu łączący Polskę z Rumunią w okolicach Kut

"Po jednym uderzeniu armii niemieckiej i drugim - armii sowieckiej przestał istnieć ten pokraczny bękart traktatu wersalskiego."

Traktat w sprawie granic i przyjaźni pomiędzy ZSRR i Niemcami z 28 września 1939 r.

Rząd Rzeszy Niemieckiej i Rząd ZSRR, po rozpadzie dotychczasowego państwa polskiego, uważają wyłącznie za swoje zadanie stworzyć ponownie spokój i porządek, a żyjącym tam narodom zapewnić odpowiadające ich narodowym właściwościom pokojowe współistnienie. W tym celu uzgodniono, co następuje: Artykuł 1. Rząd Rzeszy Niemieckiej i Rząd ZSRR ustalają jako granicę wzajemnych interesów państwowych na obszarze dotychczasowego państwa polskiego linię, która powinna być bliżej opisana w protokole uzupełniającym.

Artykuł 2. Obie strony uznają określoną w Artykule 1 granicę wzajemnych interesów państwowych jako ostateczną i oddalą wszelką ingerencję mocarstw trzecich w tę regulację. Artykuł 3.

Niezbędny nowy porządek państwowy przejmie na terenach na zachód od podanej w Artykule 1 linii Rząd Rzeszy Niemieckiej, na terenach na wschód od tej linii Rząd ZSRR.

Artykuł 4.

Rząd Rzeszy Niemieckiej i Rząd ZSRR uważają przyszły porządek za pewny fundament postępującego rozwoju przyjacielskich stosunków pomiędzy narodami.

Artykuł 5.

Umowa ta będzie ratyfikowana, a akty ratyfikacji zostaną możliwie najszybciej wymienione w Berlinie. Umowa nabierze mocy w momencie jej podpisania.

Sporządzono w dwóch oryginałach, w języku niemieckim i rosyjskim.

Za rząd Rzeszy Niemieckiej J.J. Ribbentrop Za rząd ZSSR W. Mołotow

W dniach od 2 do 5 października 1939 roku Samodzielna Grupa Operacyjna "Polesie" (dowódca gen. bryg. F. Kleeberg) stoczyła w rejonie Kocka bitwę z niemiecką 13 dywizją zmotoryzowaną

Hordzieżka, 5 października 1939 roku

Żołnierze!

Z dalekiego Polesia, znad Narwi, z jednostek, które się oparły w Kowlu demoralizacji – zebrałem Was pod swoją komendę, by walczyć do końca.

Chciałem iść najpierw na południe – gdy to się stało niemożliwe – nieść pomoc Warszawie.

Warszawa padła, nim doszliśmy. Mimo to nie straciliśmy nadziei i walczyliśmy dalej, najpierw z bolszewikami, następnie w 5-dniowej bitwie pod Serokomlą z Niemcami.

Wykazaliście hart i odwagę w czasie zwątpień i dochowaliście wierności Ojczyźnie do końca.

Dziś jesteśmy otoczeni, a amunicja i żywność są na wyczerpaniu. Dalsza walka nie rokuje nadziei, a tylko rozleje krew żołnierską, która jeszcze przydać się może.

Przywilejem dowódcy jest brać odpowiedzialność na siebie. Dziś biorę ją w tej najcięższej chwili – każąc zaprzestać dalszej bezcelowej walki, by nie przelewać krwi żołnierskiej nadaremnie. Dziękuję Warn za Wasze męstwo i Waszą karność, wiem, że staniecie, gdy będziecie potrzebni.

Jeszcze Polska nie zginęła!

Powyższy rozkaz przeczytać przed frontem wszystkich oddziałów.

Dowódca SGO „Polesie” /–/

Kleeberg

gen. bryg.

Przyczyny klęski kampanii wrześniowej

Dysproporcja sił Brak przygotowania do wojny – późna mobilizacja sił wojskowych; Słaba łączność armii z dowództwem; Długa linia frontu i niedostateczna liczba wojsk Atak ZSRR Słaba produkcja przemysłu ciężkiego; Wynik kampanii jest jednak bardzo dobrze oceniany przez historyków. Walki trwały aż 35 dni, a państwo mimo przegranej nigdy nie skapitulowało ( dla porównania kampania francuska Hitlera trwała niecałe 2 tygodnie).