FASZYZM NIEMIECKI

Opracowała Helena Tomaszewska

DEFINICJA I CECHY NAZIZMU

Faszyzm – ruch polityczny i ideologia rozwijające się w Europie po I wojnie światowej. Faszyzm niósł ze sobą system rządów oparty na dyktaturze; wprowadzał system monopartyjny, ograniczenie swobód obywatelskich, całkowite podporządkowanie obywatela państwu. Faszyzm niemiecki nosił nazwę nazizmu. indoktrynacja społeczeństwa rozwój systemu bezpieczeństwa, kontrolującego życie obywateli militaryzm nacjonalizm ekspansjonizm rasizm CECHY NAZIZMU system monopartyjny antyhumanitaryzm antykomunizm antysemityzm podporządkowanie wszystkich organów władzy państwowej odpowiednim ogniwom aparatu partyjnego rozbudowany system propagandy eliminacja przeciwników politycznych kult wodza i wiara w jego nieomylność

GENEZA NAZIMU

niezadowolenie Niemców z wyniku wojny – utrata ziem i obarczenie odpowiedzialnością za wybuch I wojny. Czuli się oszukani. Uważali, że Niemcy zostały sprzedane przez polityków.

powojenny kryzys gospodarczy strach przed rewolucją i komunizmem

kryzys wartości będących podstawą liberalnych państw XIX w.: indywidualizmu, liberalizmu, racjonalizmu, parlamentaryzmu kompromitacja rządów parlamentarnych – spadek zaufania do parlamentarnego systemu rządów

Adolf Hitler

PROGRAM ADOLFA HITLERA

„złamanie dyktatu wersalskiego” – rewizja postanowień traktatu wersalskiego, odzyskanie utraconych ziem i odbudowa armii walka z komunizmem i lewicą (SPD), którą oskarżano o przegraną wojnę i złą sytuację wewnętrzną odbudowa Rzeszy niemieckiej, w której będą żyły wszystkie ludy niemieckojęzyczne – zgodnie z hasłem: „Jeden naród, jedna Rzesza, jeden Wódz” antysemityzm – nienawiść do Żydów, których uważano za podludzi. Uważano, że należy wymordować całą „rasę”.

rasizm – przekonanie, że Niemcy są rasą aryjską – rasą nadludzi („Herrenvolk”), którzy mają prawo rządzić światem. Obok nich powinni stać inni germanie. Żydzi, Słowianie to podludzie, którzy mają służyć , a ostatecznie zostać zlikwidowani.

teoria przestrzeni życiowej „Labensraum” – Niemcy jako „rasa panów” mają prawo do przestrzeni, na której swobodnie będą się rozwijać. Hitler upatrywał tą przestrzeń na wschodzie

PRZEJĘCIE WŁADZY PRZEZ NAZISTÓW

Adolf Hitler 1919 r. – Powstała DAP – Niemiecka Partia Robotnicza (Monachium) 1920 r. – zmiana nazwy DAP na NSDAP Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników 1923 r. – Pucz monachijski – Hitler organizuje „marsz na Berlin”, który kończy się fiaskiem.

1925 r. – w więzieniu Adolf Hitler dyktuje „Mein Kampf” („Moja walka”) 1928 r. – wybory do Reichstagu 1929 r. – początek Wielkiego Kryzysu Ekonomicznego w Niemczech; wzrost znaczenia NSDAP i poparcia dla tej partii 1930 r. – wybory do Reichstagu 1932 r. – wybory do Reichstagu

PRZEJĘCIE WŁADZY PRZEZ NAZISTÓW

1933 r.

30.01. – Adolf Hitler kanclerzem Republiki Weimarskiej Ernst Rhőm Szef SA Prezydent Paul von Hindenburg 27.02. – podpalenie Reichstagu (oskarżono komunistów) 28.02. – dekret prezydenta Hindenburga o „ochronie narodu i państwa” (zniesienie swobód obywatelskich); -Prześladowania partii robotniczych – zakaz zebrań, zamknięcie gazet, aresztowania działaczy; 05.03. – wybory do Reichstagu – zdobyła NSDAP 44% mandatów; po zdelegalizowaniu mandatów komunistów zdobyła większość; 23.03. – Reichstag uchwalił ustawę o specjalnych pełnomocnictwach dla rządu – prawo wydawania ustaw i zmiany konstytucji; 07.04. – ustawa o ujednoliceniu krajów Rzeszy 02.05. – rozwiązanie związków zawodowych i utworzenie DAF VI – VII – delegalizacja wszystkich partii poza NSDAP

1934 r.

30.01. – ustawa o przebudowie Rzeszy – zniesienie sejmów krajowych 14.02. – zniesiono radę Rzeszy (Bundesrat); 30.06. – „noc długich noży” – likwidacja elity SA z Ernstem Rhőmem 02.08. – po śmierci prezydenta Hindenburga Adolf Hitler przyjął tytuł „Fűhrera i kanclerza III Rzeszy” – powstaje III Rzesza Niemiecka

PAŃSTWO TOTALITARNE W NIEMCZECH

„Wszystko w ramach państwa, nic poza państwem, nic przeciw państwu”

System monopartyjny – NSDAP – Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników była jedyną partią w państwie.

Scentralizowany system władzy, na czele którego stoi wódz - fűhrer. Zarządzał państwem poprzez aparat państwowy całkowicie oparty na NSDAP Zniesienie wolności demokratycznych – wolności słowa, prasy, stowarzyszeń, wolności osobistej i majątkowej . • • • • • Rozwiązanie wielu organizacji – na ich miejsce powoływano nowe kontrolowane przez NSDAP, a tym samym przez państwo: Narodowosocjalistyczna Liga Kobiet Służba Pracy Rzeszy RAD Hitlerjugend Stan Żywicieli Rzeszy RNS Narodowosocjalistyczna Ludowa Opieka Społeczna NSV

PAŃSTWO TOTALITARNE W NIEMCZECH

„Wszystko w ramach państwa, nic poza państwem, nic przeciw państwu”

Rozwiązanie związków zawodowych i powołanie na ich miejsce

Niemieckiego Frontu Pracy DAF Zachowano własność prywatną przy znacznej ingerencji państwa w gospodarkę.

Rozwój armii związany z planami ekspansji i Wielkiej Rzeszy Niemieckiej.

• • • • Rozwój aparatu bezpieczeństwa - Niemcy państwem policyjnym, na czele którego stoi RSHA – Urząd do Spraw Bezpieczeństwa Rzeszy, któremu podlega: GESTAPO – Tajna Policja Państwowa SD – Służby Bezpieczeństwa SIPO – Policja Bezpieczeństwa KRIPO – Policja Kryminalna

PAŃSTWO TOTALITARNE W NIEMCZECH

„Wszystko w ramach państwa, nic poza państwem, nic przeciw państwu”

Rozwój propagandy, której celem było głoszenie ideologii faszystowskiej.

Indoktrynacja - wpajanie obywatelom jedynie słusznej ideologii.

Likwidacja przeciwników politycznych – od 1993 r. zakładania obozów koncentracyjnych: Dachau, Oranienburg, Buchenwald, do których zsyłano ludzi bez wyroku sądu.

Stosowanie eugeniki – działań mających na celu „udoskonalenie rasy nordyckiej”.

Ludzi chorych poddawano eutanazji, setki tysięcy sterylizowano.

Dążenie do podporządkowania sobie Kościoła w Niemczech – ewangelickiego i rzymskokatolickiego

PAŃSTWO TOTALITARNE W NIEMCZECH

„Wszystko w ramach państwa, nic poza państwem, nic przeciw państwu”

Ujednolicenie kultury – celem było wychowanie w duchu narodowym i nazistowskim. Wprowadzono cenzurę, niszczono dzieła niemieckich autorów pochodzenia żydowskiego, promowano muzykę Wagnera jako czystoniemiecką oraz ukazywano wielkość Niemiec i narodu w sztuce i architekturze.

Prześladowanie Żydów : • • • • • w 1935 r. uchwalono ustawy norymberskie „o obywatelstwie Rzeszy „ i „o ochronie krwi niemieckiej oraz honoru”. pozbawiono Żydów obywatelstwa niemieckiego, Żydzi nie mogli zawierać małżeństw z osobami narodowości niemieckiej, zamykano Żydów w gettach, • • stworzono listę zawodów, których Żydzi nie mogli wykonywać; zwalniano i Żydów z pracy (lekarzy, adwokatów, profesorów uczelni itp.), nakazano Żydom nosić opaski z gwiazdą Dawida, wprowadzono segregację rasową (zakaz wstępu do kin, teatrów, odrębne sklepy).

WSPÓŁPRACOWNICY HITLERA

Herman Gőring

Marszałek Luftwaffe

Joseph Goebbels

Minister propagandy

Rudolf Hess

Zastępca szefa NSDAP

Alfred Rosenberg

Główny ideolog NSDAP

Heinrich Himmler

Dowódca SS i Gestapo,

Reinhard Heydrich

Szef RSHA

WSPÓŁPRACOWNICY HITLERA

Albert Speer

Architekt Hitlera

Hans Frank

Generalny Gubernator ziem polskich

Joachim von Ribbentrop

Minister spraw zagranicz.