Transcript Slayt 1 - Ankara İli 2. Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği

ANKARA 2. BÖLGE KAMU HASTANELER BİRLİĞİNE BAĞLI SAĞLIK TESİSLERİNDEKİ LABORATUVARLARIN İŞ
YÜKÜ, ANALİZÖR KAPASİTELERİ VE MALİYETLER YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ
Kadir Okhan Akın1, Çiğdem Sönmez2, Arzu Kösem3, Emin Sevinç4,Murat Parpucu5,Ahmet Reşat Doğusan5, Serdar Mercan6, Oğuz Sarıyıldız6
Ankara 2. Bölge Kamu Hastane Birliği, Keçiören Eğitim Ve Araştırma Hastanesi - Tıbbi Biyokimya, 2Ankara 2. Bölge Kamu Hastaneler Birliği, Dr. Abdurrahman Yurtaslan Onkoloji Eğitim Ve Araştırma Hastanesi - Tıbbi Biyokimya, 3Ankara 2.
Bölge Kamu Hastaneler Birliği, Gölbaşı Hasvak Devlet Hastanesi - Tıbbi Biyokimya, 4Ankara 2. Bölge Kamu Hastane Birliği, Sincan Dr. Nafiz Körez Devlet Hastanesi - Tıbbi Mikrobiyoloji, 5Ankara 2. Bölge Kamu Hastaneler Birliği - Tıbbi
Hizmetler, 6Ankara 2. Bölge Kamu Hastaneler Birliği - Genel Sekreterlik
Eğitim ve Araştırma Hastaneleri
Hizmet Hastaneleri
•Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
•Ankara Keçiören Eğitim ve Araştırma
Hastanesi,
•Ankara Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs
Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi, ,
•Ankara Abdurrahman Yurtaslan Onkoloji
Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
•Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları
Eğitim ve Araştırma Hastanesi,
•Ankara Dr Sami Ulus Kadın Doğum Çocuk
Sağlığı Eğitim ve Araştırma Hastanesi
•Ankara Gölbaşı Devlet
Hastanesi,
•Ankara Beypazarı Devlet
Hastanesi,
•Ankara Haymana Devlet
Hastanesi,
•Ankara Nallıhan Devlet
Hastanesi,
•Ankara Şereflikoçhisar
Devlet Hastanesi
66%
19%
7%
İŞ YÜK ORANI %
İMMUNASSAY
BİYOKİMYA
HEMOGRAM
İDRAR
NEFELOMETRE
KOAGULASYON
SEDİMENTASYON
66%
2%
3% 4%
BULGULAR: Birliğimize bağlı sağlık
tesislerindeki laboratuvarlarda toplam
24.741.809,50 TL maliyetle 27.672.034
test yapıldığı izlenmektedir. Test
gruplarına göre bağlı sağlık tesislerimizin
mevcut toplam analizör hızları, toplam
maliyetleri, iş yükü oranları ve yıllık test
sayıları grafiklerde izlenebilir.
Biyokimya
%65.54’le
en
büyük,
nefelometre %1,5’la en düşük iş yüküne
sahipken maliyete etkileri sırasıyla %23.9
ve %3.3 oranındadır. Bunun yanında
immünoassay grubunun iş yükü %19.17
iken %51.2’yle en yüksek maliyete sahip
olan gruptur. Sedimentasyon %1.39 iş
yükü ve %1.35’le maliyet oranıyla en
düşük oranlara sahiptir.
8%
TOPLAM MALİYET
İMMUNASSAY
BİYOKİMYA
8%
HEMOGRAM
İDRAR
51%
NEFELOMETRE
KOAGULASYON
SEDİMENTASYON
24%
8%
21%
8%
İMMUNASSAY
BİYOKİMYA
12%
HEMOGRAM
İDRAR
NEFELOMETRE
TOPLAM ANALİZÖR HIZI
21%
13%
26,680
17%
8 saatlik çalışmaya göre % kapasite
kullanımı
9060
KAYNAKLAR
3885
2260
1410
2620
2200
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
1898338
971958
423814
549948
385521
27672034
86396
42000
48599
23941
15652
3885
2260
1410
2620
2200
KOAGULASYON
SEDİMENTASYON
60-810
80-400
60-240
30-400
60-240
10--68
12672099 51,2
19,1715
26
8--59
5902572
23,9
65,5438
20
16
14
10
10
10--45
1--66
3--23
1--20
1--25
1970393
2048498
759130
1054878
334240
24741810
7,96
8,28
3,07
4,26
1,35
6,86013
3,51242
1,53156
1,98738
1,39318
İş yük oranı %
510.330
26
Mliyet oranı %
18137302
33294 1302693
94028 4039850
12360 - 345804
7480-168534
8750-143536
336-154900
2775-94210
Toplam maliyet
26.680 800-7400
19%
7%
1%
2%
2%
3%
GEREÇ VE YÖNTEM: Birliğimize bağlı
hastaneler ve bu hastanelere bağlı
çalışan 17 laboratuvarın (biyokimya ve
mikrobiyoloji) yıllık test kapasiteleri,
analizör kapasiteleri ve maliyetleri
değerlendirilmiş, her analizör sisteminin
toplam iş yükü ve maliyete etkinliği
yüzdesel
olarak
hesaplanmıştır.
Analizörlerin test hızlarına göre kullanım
kapasiteleri günlük 8 saatlik (haftada 5
gün) çalışmaya göre değerlendirilmiştir.
233012
2%
1%
2%
3%
İlçe Devlet Hastaneleri
•Ankara Meslek
Hastalıkları Hastanesi,
•Ankara Sincan Dr. Nafiz
Körfez Devlet Hastanesi,
•Ankara Yenimahalle
Devlet Hastanesi,
•Ankara Prof. Dr. Celal
Ertuğ Etimesgut Devlet
Hastanesi, Gazi Mustafa
Kemal Devlet Hastanesi
5305153
8 st göre % Kapasite
minumum -maksimum
17
15
9
14
16
100-1190
8 st göre % Kapasite
(ortanca değerler)
Hemogram
İdrar
Nefelometre
Koagulasyon
Sedimentasyon
Toplam
9060
Test sayısı minumum
maksimum değerler
17
Yıllık test sayısı (ortanca
değerler)
Biyokimya
Yıllık test sayısı
17
Analizör hızı minimum
maksimum
İmmunassay
Toplam analizör hızı
Sayı
AMAÇ: 02/11/2011 tarihinde 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı
Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
28103 (mükerrer) sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve
Bakanlık Teşkilatı yeniden yapılandırılmıştır. Bu yapılandırma sonucunda
Kamu Hastane Birlikleri oluşturulmuştur.
Ankara 2. Bölge Kamu Hastaneler Birliği bağlı sağlık tesislerindeki biyokimya,
mikrobiyoloji ve genetik laboratuvarlarının koordinasyonu ve 2014 yılından
itibaren laboratuvarların yeniden yapılandırılması, kalite standartlarını
karşılayan, sürdürülebilir laboratuvarlar oluşturulması ve maliyetlerin en
optimal düzeye getirilmesi için çalışmalar başlatılmıştır.
Bu amaçla Ankara 2. Bölge Kamu Hastaneler Birliği bağlı sağlık tesislerindeki
laboratuvarların cihaz kapasiteleri, aylık gerçekleştirdikleri test sayıları,
doktor ve personel sayıları, yıllık ihale miktarları ve maliyetleri gibi
parametreler izlenmeye başlanmıştır. Aylık olarak tüm sağlık tesislerimizin
gerçekleştirdiği test sayıları takip edilmektedir.
Bu çalışmada birliğimize bağlı sağlık tesislerinin iş yükleri, analizör
kapasiteleri ve maliyetleri değerlendirilmiştir. Bu ve bu tip yapılacak
çalışmalardan elde edilen sonuçlarla verimli ve sürdürülebilir bir
yapılanmanın kurulması için modeller oluşturulabilir.
Bu çalışmada kullanılan verilerin bir bölümü laboratuvar uzmanlarından, bir
kısmı HBYS/LBYS firmalarından elde edilmiştir. Veriler hastanelerden kısa
sürelerde toplanmış ve tek tek teyit edilememiştir.
Bölüm
1
Analizörlerin
kullanım
kapasiteleri
incelendiğinde
immünoassay ve biyokimya grubunun en verimli kullanılan
grupken (ortanca değer %26), sedimentasyon ve
koagülasyon grubu en verimsiz kullanılan grup (ortanca
YILLIK TEST SAYISISI değer %10) olarak bulundu.
Hemogram ve sedimentasyon cihaz gruplarında iş yükü ve
İMMUNASSAY
BİYOKİMYA
maliyet oranları birbirine yakınken, immünassay, idrar,
HEMOGRAM
nefelometre, koagülasyon gruplarının maliyet oranları iş
İDRAR
NEFELOMETRE
yükü oranlarına göre daha yüksek olarak bulunmuştur. İş
KOAGULASYON
yükü oranı maliyet oranına göre düşük olan tek laboratuvar
SEDİMENTASYON
test grubu biyokimya grubudur. Bölümler bazında iş
yüklerinin
sağlık
tesisleri
bazında
dağılımı
değerlendirildiğinde
hemogram,
idrar
iş
yükleri
dağılımlarının daha homojen olduğu gözlenirken,
immünassay, biyokimya, koagülasyon, sedimentasyon
sistemlerinde iş yükü dağılımının heterojen olduğu
izlenmektedir. Nefelometre sistemleri ilçe hastanelerimizde
bulunmamaktadır. Nefelometre grubunda işin % 20 sini 1
sağlık tesis tek başına yaparken, kalan % 80’lik bölümü diğer
8 sağlık tesisinde homojen dağılmaktadır.
SONUÇ VE TARTIŞMA
Hastanelerimizde cihaz kapasitelerinin ve hızlarının belirlenirken genellikle Sağlık Bakanlığı Tedavi
Hizmetleri Genel Müdürlüğünün 01.03.2010/8310 sayılı genelgesinde yer alan 4.9.nolu maddesi
“Poliklinik ve yatak kapasitesi yüksek hastaneler iş yükünü azaltmak ve olası arızalarda işlemlerin
durmasını önlemek amacıyla yüksek kapasiteli tek cihaz yerine, birimlere özgü (acil ve poliklinik)
birden fazla cihaz edinebileceklerdir. Bu istemler yapılırken, alınacak cihazların günde en az 2 saat
çalışacağı düşünülmeli, yıllık toplam test sayısı 250 gün üzerinden hesaplanmalı ve gereksiz yere
ihtiyaçtan yüksek kapasiteli cihazlar istenilmemelidir.” dikkate alınarak 2 saatlik çalışma süresine göre
hız hesabı yapılmaktadır. 2 saatlik kapasite kullanımı hesabıyla alınan cihazların hastanelerde 8 saat
(mesai saati süresince) çalışacağı varsayılarak hesaplandığında kapasitenin çok az kullanıldığı diğer
değişle yüksek kapasiteli cihaz alındığı görülmektedir. Laboratuvarların genel işleyişi aslında tam
olarak 2 saatlik çalışma veya 8 saatlik çalışma kalıplarına çok fazla uymamaktadır. Burada önemli olan
kavram TAT (Turn-around time) kavramıdır (1-4). TAT Barkod yazım saatinden sonuç çıkana kadarki
süre olarak tanımlanmaktadır. Optimal TAT hastanenin rolüne, yatak kapasitesine,yatak devir hızına,
polikliniğe veya acile başvuran hasta sayısına v.b. faktörlere bağlı olarak değişebilir (5-8).
Genel olarak klinik laboratuvarlarda sabah örneklerin laboratuvara saat 10 civarında gelmeye
başladığını ve sonuçların aynı gün verildiğini farz edersek saat 14.00’da sonuç vermeye başlanacak ve
saat 16.00 gibi tüm sonuçlar verilecektir. Buda yaklaşık olarak 4-5 saatlik analiz süresine denk
gelmektedir. 8 saatlik çalışmaya göre çok düşük olarak bulunan kapasite kullanımı 4 saate göre
hesaplandığında da cihaz kapasitelerinin ortalama %35’nin (en az %20 sedim, en fazla %52 ile
biyokimya) kullanıldığı görülmektedir.
Laboratuvarlarımızın cihaz kapasitelerini hesaplamadan önce, günlük ortalama test kapasitelerini,
ortalama analize başlamaları gereken zamanı, ortalama analiz sürelerini ve ortalama olması gereken
TAT’larını hesaplamaları gerekmektedir. Tüm bu hesaplamalardan sonra istenecek analizörün hızı
belirlenmelidir. Analizör hızlarının efektif olarak hesaplanması durumunda hem laboratuvarlarımız
arasında homojen bir dağılım sağlanmış, hem de maliyet etkin bir yapı kurulmuş olacaktır.
Ancak yüksek kapasite ve hıza sahip cihazların turn-around time’ı kısaltacağı ve memnuniyeti
artıracağı unutulmamalıdır. Ülkemizde genelikle laboratuvar cihaz ve kit alımları açık ihale sistemi ile
yapılmaktadır. Açık ihale sisteminde ve yüksek kapasiteli cihazların ihale sistemi nedeniyle makul
fiyatlara da alınabileceği unutulmamalıdır.
Manor PG. Turnaround times in the laboratory: a review of the literature. Clin Lab Sci. 1999;12:85–9.
Howanitz PJ, Steindel SJ. Intralaboratory performance and laboratorians’ expectations for stat turnaround times. A College of American Pathologists Q-Probes study of four cerebrospinal fluid determinations. Arch Pathol Lab Med. 1991;115:977–83.
Steindel SJ, Howanitz PJ. Changes in emergency department turnaround time performance from 1990 to 1993. A comparison of two College of American Pathologists Q-probes studies. Arch Pathol Lab Med. 1997;121:1031–41.
Howanitz JH, Howanitz PJ. Laboratory results. Timeliness as a quality attribute and strategy. Am J Clin Pathol. 2001;116:311–5.
Plebani M, Wu A. Foreward. Clin Chim Acta. 2004;346:1–2.
Howanitz PJ, Steindel SJ. Intralaboratory performance and laboratorians’ expectations for stat turnaround times. A College of American Pathologists Q-Probes study of four cerebrospinal fluid determinations. Arch Pathol Lab Med. 1991;115:977–83.
Steindel SJ, Novis DA. Using outlier events to monitor test turnaround time. Arch Pathol Lab Med.1999;123:607–14.
Howanitz JH, Howanitz PJ. Laboratory results. Timeliness as a quality attribute and strategy. Am J Clin Pathol. 2001;116:311–5.