Transcript Prezentacja

Uprawnienia do świadczeń
emerytalnych dla nauczycieli.
Suwałki, 21.11.2013 r.
Plan szkolenia
1. Zasady przyznawania emerytur na podstawie:
- art.88 ustawy z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela,
- ustawy z 18 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych
2. Zasady nabywania prawa do nauczycielskiego
świadczenia kompensacyjnego.
3. Rekompensata z tytułu utraty możliwości nabycia prawa do wcześniejszej
emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym
charakterze.
4. Ustalanie wysokości świadczeń emerytalnych i nauczycielskiego
świadczenia kompensacyjnego.
Emerytura na zasadach przewidzianych w art.88 Karty
Nauczyciela (bez względu na wiek)
•
•
•
•
Emeryturę nauczycielską na podstawie Karty Nauczyciela mogą uzyskać
osoby urodzone po dniu 31 grudnia 1948r. a przed dniem 1 stycznia
1969r., jeśli do dnia 31 grudnia 2008r. udowodniły co najmniej:
30 - letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym 20 lat wykonywania pracy
nauczycielskiej co najmniej w połowie obowiązującego wymiaru zajęć lub
25 - letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym 20 lat wykonywania
zatrudnienia w szkolnictwie specjalnym co najmniej w połowie
obowiązującego wymiaru zajęć (w przypadku nauczycieli klas, szkół,
placówek i zakładów specjalnych).
Osoby z tej grupy wiekowej, aby nabyć prawo do emerytury na podstawie
Karty Nauczyciela, muszą również:
rozwiązać stosunek pracy nauczycielskiej (choć nie musiały tego uczynić do
dnia 31 grudnia 2008r.),
złożyć wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w
otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem ZUS, na dochody
budżetu państwa (jeśli przystąpiły do otwartego funduszu emerytalnego).
Emerytura na zasadach przewidzianych w ustawie z dnia 17 grudnia 1998r. o
emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r.
Nr 153, poz.1227 ze zm.)
-
Nauczyciele urodzeni po dniu 31 grudnia 1948r. a przed dniem 1 stycznia
1969r. mogą nabyć prawo do emerytury, jeśli do dnia 31 grudnia 2008r.
spełnili następujące warunki określone dla pracowników zatrudnionych w
szczególnych warunkach:
nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego lub złożyli wniosek o
przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w ofe, za
pośrednictwem ZUS, na dochody budżetu państwa
osiągnęli wiek : 55 lat kobieta i 60 lat mężczyzna
mają wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 20 lat kobieta
i 25 lat mężczyzna, w tym co najmniej 15 lat pracy nauczycielskiej w
pełnym wymiarze czasu pracy
( przyznanie takiej emerytury nie jest uzależnione od rozwiązania umowy o
pracę, ale w przypadku braku rozwiązania umowy o pracę, wypłata
emerytur będzie zawieszona bez względu na osiągany przychód)
Przy ustalaniu stażu nauczycielskiego (zatrudnienia w
szczególnym charakterze ) nie uwzględnia się
-
urlopu bezpłatnego,
urlopu wychowawczego
służby wojskowej,
urlopu dla poratowania zdrowia,
urlopu szkoleniowego,
przebywania nauczyciela na urlopie na dalsze kształcenie sie,
pozostawania nauczyciela w stanie nieczynnym
okresów, za które pracownik otrzymał po 14 listopada 1991 r. zasiłki:
chorobowy, macierzyński, opiekuńczy bądź świadczenie rehabilitacyjne
okresów usprawiedliwionej nieobecności do pracy, za które nauczyciel w
okresie od 15.11.1991 r. do 24.07.1992 r. otrzymał wynagrodzenie na
podstawie Karty Nauczyciela, a w odniesieniu do wynagrodzenia
wypłaconego nauczycielowi w czasie urlopu macierzyńskiego – za okres od
15.11.1991 r. do 31.07.1992 r.
Za rozwiązanie stosunku pracy na wniosek nauczyciela
(uprawniającego do emerytury z Karty Nauczyciela) uznaje się:
Rozwiązanie umowy o pracę na podstawie:
- art. 20 ust.1 ( w przypadku całkowitej lub częściowej likwidacji szkoły)
- art. 20 ust. 5c i 7 (wygaśnięcie umowy po stanie nieczynnym lub odmowa
podjęcia pracy)
- art. 23 ust.1 pkt1. (na wniosek nauczyciela)
- art. 23 ust.4 pkt.1 ( za porozumieniem stron – o ile wniosek o rozwiązanie
stosunku pracy w tym trybie złoży sam nauczyciel)
- art. 27 ust.1 (za trzymiesięcznym wypowiedzeniem)
W przypadku nauczycieli zatrudnionych w szkołach niepublicznych z
uprawnieniami szkół publicznych (do których nie mają zastosowania
art.20, 23 i 27 Karty Nauczyciela) rozwiązanie umowy o prace musi
nastąpić na zasadach określonych w Kodeksie pracy:
- poprzez wypowiedzenie umowy o pracę przez nauczyciela
- rozwiązanie umowy o pracę na podstawie porozumienia stron, o ile z
wnioskiem o takie rozwiązanie stosunku pracy wystąpi nauczyciel
Rozwiązanie stosunku pracy c.d.
Prawo do emerytury na podstawie Karty Nauczyciela nabywa nauczyciel:
1) zatrudniony na umowę na czas określony, o ile złoży wniosek o jej
rozwiązanie przed upływem okresu, na jaki umowa została zawarta
(również za porozumieniem stron)
2) który ma dwie umowy o pracę (w jednej szkole na czas nieokreślony, a w
drugiej określony) i jedna z tych umów wygaśnie z upływem terminu, na
jaki została zawarta, z tym samym dniem, w którym w drugiej szkole
rozwiązana została na wniosek nauczyciela
Uwaga – renta z tytułu niezdolności do pracy a emerytura
- data złożenia wniosku o emeryturę
- dyrektorzy
Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne
ustawa z 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych
(Dz. U. Nr 97, poz.800)
• Przysługuje nauczycielom, wychowawcom i innym
pracownikom pedagogicznym zatrudnionym w jednostkach
wymienionych w art.2 pkt.1 ustawy , tj. w:
- w publicznych i niepublicznych przedszkolach
- w szkołach publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół
publicznych
- w publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia
ustawicznego
- w placówkach, o których mowa w art. 2 pkt.5 i 7 ustawy o
systemie oświaty
Prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego
przysługuje nauczycielowi, który spełnił łącznie następujące
warunki:
- posiada 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych, w tym 20 lat pracy
w wymienionych wyżej jednostkach w wymiarze co najmniej połowy
obowiązkowego wymiaru zajęć,
- rozwiązał na swój wniosek umowę o pracę
- ukończył 55 lat – w latach 2009-2014 (dla kobiet i mężczyzn)
• 55 lat kobieta i 56 mężczyzna w latach 2015-2016
• 55 lat kobieta i 57 mężczyzna w latach 2017-2018
• 55 lat kobieta i 58 mężczyzna w latach 2019-2020
• 55 lat kobieta i 59 mężczyzna w latach 2021-2022
• 55 lat kobieta i 60 mężczyzna w latach 2023-2024
• 56 lat kobieta i 61 mężczyzna w latach 2025-2026
• 57 lat kobieta i 62 mężczyzna w latach 2027-2028
• 58 lat kobieta i 63 mężczyzna w latach 2029-2030
• 59 lat kobieta i 64 mężczyzna w latach 2031-2032
Świadczenie kompensacyjne c.d.
1) Prawo do świadczenia kompensacyjnego mogą nabywać nauczyciele
urodzeni zarówno po 1 stycznia 1949 r., jak i przed tą datą
2) Rozwiązanie stosunku pracy - jak przy uprawnieniu do emerytury bez
względu na wiek (jeżeli ma jeszcze inne umowy o prace, musi rozwiązać
wszystkie do dnia rozwiązania umowy z jednostką wymienioną w art.2
pkt.1 ustawy kompensacyjnej)
3) Prawo do świadczenia kompensacyjnego przysługuje osobie, która po
rozwiązaniu (wygaśnięciu) stosunku pracy, a przed przejściem na
świadczenie nie wykonuje żadnej pracy ani też nie prowadzi żadnej
pozarolniczej działalności (może pobierać zasiłek dla bezrobotnych)
4) Do okresu wymaganych 30 lat okresów składkowych i nieskładkowych nie
uwzględnia się pracy w gospodarstwie rolnym
5) Okresy pracy nauczycielskiej – jak przy uprawnieniu do emerytury bez
względu na wiek
Świadczenie kompensacyjne c.d.
6)
Prawo do świadczenia kompensacyjnego przysługuje do dnia
poprzedzającego dzień osiągnięcia ustawowego wieku emerytalnego lub
do dnia nabycia prawa do emerytury
7) Prawo do świadczenia kompensacyjnego ulega zawieszeniu lub
zmniejszeniu z powodu osiągania przychodów z tytułu działalności, o
której mowa w art.104 ust.2 ustawy emerytalnej
8) Prawo do świadczenia kompensacyjnego ulega zawieszeniu – bez
względu na wysokość uzyskiwanego przychodu – w razie podjęcia pracy
w jednostkach wymienionych w art.1 ustawy – Karta Nauczyciela (za
wyjątkiem jednostek wymienionych w art. 1 ust.2 pkt. 1 ,4,5 ustawy, o ile
zatrudnienie
w charakterze innym
nie uzasadniającym objęcie
przepisami Karta Nauczyciela)
Ustalanie wysokości świadczenia kompensacyjnego
Wysokość świadczenia kompensacyjnego ustalamy poprzez podzielenie
Kwoty składek na ubezpieczenie emerytalne z uwzględnieniem ich
waloryzacji, zaewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca
miesiąca
poprzedzającego miesiąc, od którego
przysługuje wypłata
świadczenia oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego
przez
średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku 60 lat ( obowiązujących w
dniu zgłoszenia wniosku o przyznanie świadczenia kompensacyjnego)
Jeżeli ubezpieczony jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego, składki
na ubezpieczenie emerytalne, zaewidencjonowane na jego koncie w ZUS,
zwiększa się poprzez pomnożenie wskaźnikiem korygującym 19,52/ 12,22
(stosunek pełnej wysokości składki emerytalnej do wysokości składki
zaewidencjonowanej na koncie ubezpieczonego w ZUS)
Świadczenie kompensacyjne nie ulega ponownemu przeliczeniu, jeżeli
ubezpieczony po przyznaniu świadczenia podlegał ubezpieczeniom
emerytalnemu i rentowym.
Emerytury pomostowe
Ustawa z 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237,
poz. 1656) – obowiązuje od 1.01.2009 r.
•
-
-
-
Prawo do emerytury pomostowej przysługuje pracownikowi urodzonemu po
31.12.1948 r., który spełnia łącznie następujące warunki:
osiągnął wymagany wiek emerytalny (55 lat kobieta, 60 mężczyzna lub niższy)
ma okres pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze ,
wynoszący co najmniej 15 lat (starych i nowych w pełnym wymiarze)
ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25
dla mężczyzn
przed dniem 1.01.1999 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w
szczególnym charakterze w myśl art.32,33 ustawy o emeryturach z FUS lub w myśl
ustawy o emeryturach pomostowych (min. 1 dzień)
po dniu 31.12.2008 r. wykonywał prace o szczególnym charakterze lub w
warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy o emeryturach pomostowych (min.
1 dzień)
nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy (sposób rozwiązania nie ma znaczenia)z każdym pracodawcą!
Emerytury pomostowe
Ustawa z 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 237,
poz. 1656)
W wykazie prac o szczególnym charakterze stanowiącym załącznik do
powyższej ustawy w pkt.22 wskazano:
„Prace nauczycieli, wychowawców i innych pracowników pedagogicznych
zatrudnionych
w
młodzieżowych
ośrodkach
wychowawczych,
młodzieżowych ośrodkach socjoterapii, ośrodkach szkolno-wychowawczych,
schroniskach dla nieletnich oraz zakładach poprawczych, zgodnie z
przepisami ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w
sprawach nieletnich.”
Ustawa z 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr
237, poz. 1656) – obowiązuje od 1.01.2009 r.
• Powyższa ustawa przewiduje przyznawanie rekompensaty ubezpieczonym,
urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. , którzy:
-
przed dniem 1 stycznia 2009 r. wykonywali prace w szczególnych
warunkach lub w szczególnym charakterze przez okres wynoszący co
najmniej 15 lat (w rozumieniu przepisów art.32 i 33 ustawy emerytalnej)
- nie mają ustalonego prawa do emerytury wcześniejszej w związku z
pracą w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze
- nie mają ustalonego prawa do emerytury pomostowej lub
nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego
Rekompensata
• Rekompensata stanowi dodatek do kapitału początkowego,
ustalony na dzień 1 stycznia 1999 r. i podlega waloryzacjom
przewidzianym dla kapitału początkowego.
• Złożenie po 31.12.2008 r. wniosku o emeryturę na podstawie
art. 24 ust.1 ustawy emerytalnej, oznacza równocześnie
złożenie wniosku o ustalenie rekompensaty ( o ile
dokumentacja załączona do wniosku potwierdza zatrudnienie
w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze).
Wysokość emerytury wyliczonej według art.53 ustawy
emerytalnej („stare emerytury”)
•
-
Emerytura wynosi:
24 % kwoty bazowej
po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych
po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych
• Kwota bazowa- 100% przeciętnego wynagrodzenia pomniejszonego o
potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne w
poprzednim roku kalendarzowym
• Podstawa wymiaru –ustalana na podstawie wynagrodzenia z kolejnych
dziesięciu lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat
kalendarzowych poprzedzających rok , w którym zgłoszono wniosek o
emeryturę lub z dowolnych 20 lat kalendarzowych z całego okresu
ubezpieczenia
Wysokość emerytury wyliczonej według art.26 ustawy emerytalnej
(„nowe emerytury”)-dla urodzonych po 31.12.1948 r.
• Wysokość emerytury stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne,
z uwzględnieniem waloryzacji, zewidencjonowanych na koncie
ubezpieczonego do końca miesiąca, poprzedzającego miesiąc, od którego
przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału
początkowego dzielona przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w
wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego.
• Jeżeli z wnioskiem o emeryturę w wieku powszechnym wystąpi osoba
uprawniona do wcześniejszej emerytury z FUS, podstawę emerytury
pomniejsza się o kwoty pobranych emerytur brutto
Wysokość emerytury wyliczonej według art.183 ustawy emerytalnej
(„emerytura mieszana”) – dla urodzonych po 31.12.1948 r.
• Dla ubezpieczonych, którzy wiek uprawniający do emerytury z art.24 i 184
ustawy osiągną w latach 2009-2014, wysokość emerytury ustala się w
sposób mieszany:
• W przypadku osiągnięcia wieku emerytalnego w latach 2013-2014
- 20% emerytury oblicza się według strych zasad (art.53)
- 80% emerytury oblicza się według nowych zasad
Emerytura w mieszanej wysokości może być obliczona osobie, która:
1) nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego
2) nie pobrała, choćby za 1 miesiąc, emerytury wcześniejszej obliczonej
według „starych zasad”