Transcript Ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i

Ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz
niektórych innych ustaw oraz inne wybrane zagadnienia
SZKOLENIE DLA NAUCZYCIELI 11 luty 2013r.
Ustawa z dnia 11 maja 2012 r.
Ustawa z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. z dnia 6 czerwca 2012 r., poz. 637)
dalej nazywana „ustawą zmieniającą”
2
Zmiany w przepisach
Zmiany wprowadzone ustawą zmieniającą dotyczą m.in. ustaw:
 o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – w zakresie:
podwyższenia wieku emerytalnego, obliczania wysokości emerytur i rent w zakresie
związanym z podwyższeniem wieku emerytalnego oraz w zakresie emerytury najniższej,
wprowadzenia nowego świadczenia – emerytury częściowej
 o emeryturach kapitałowych - w zakresie podwyższenia wieku emerytalnego
uprawniającego do dożywotniej emerytury kapitałowej, mającego wpływ na okres, w
jakim dokonywana jest wypłata okresowej emerytury kapitałowej
 o systemie ubezpieczeń społecznych - w zakresie dobrowolnego ubezpieczenia
 o ubezpieczeniu społecznym rolników – w zakresie podwyższenia wieku
emerytalnego oraz wprowadzenia nowego świadczenia - częściowej emerytury rolniczej
3
Podwyższenie wieku emerytalnego

•
•

Podwyższenie wieku emerytalnego dotyczy:
mężczyzn urodzonych po dniu 31grudnia 1947 r.
urodzonych w 1948 r.
urodzonych po 31 grudnia 1948 r.
kobiet urodzonych po dniu 31 grudnia 1952 r.
Wiek emerytalny kobiet urodzonych do dnia
31 grudnia 1952 r. oraz
mężczyzn urodzonych do dnia 31 grudnia 1947r.
– pozostaje bez zmian
4
Podwyższenie wieku emerytalnego
Poczynając od dnia 1 stycznia 2013 r. - wiek emerytalny podwyższony zostanie o
jeden miesiąc w odniesieniu do ubezpieczonych urodzonych w tym samym kwartale.
Przykładowo:
podwyższony wiek emerytalny dla wszystkich mężczyzn
• urodzonych w I kwartale 1948 r. wynosi 65 lat i 1 miesiąc
• urodzonych w II kwartale 1948 r. – 65 lat i 2 miesiące, itd.
podwyższony wiek emerytalny dla wszystkich mężczyzn
• urodzonych w I kwartale 1949 r. wynosi 65 lat i 5 miesięcy
• urodzonych w II kwartale 1949 r. – 65 lat i 6 miesięcy, itd.
podwyższony wiek emerytalny dla wszystkich kobiet
• urodzonych w I kwartale 1953 r. wynosi 60 lat i 1 miesiąc
• urodzonych w II kwartale 1953 r. - 60 lat i 2 miesiące
5
Skutek podwyższenia wieku emerytalnego
Podwyższenie wieku emerytalnego oznacza dla mężczyzn urodzonych
w 1948 r.:
 przechodzenie na emeryturę w podwyższonym wieku (art. 27 i 28
ustawy emerytalnej)
 podwyższenie wieku uzasadniającego przyznanie emerytury z urzędu
tej grupie ubezpieczonych
 wydłużenie możliwości przejścia na emeryturę z art. 29 i 32 ustawy
emerytalnej
 podwyższenie wieku emerytalnego do zastosowania jego obniżenia o
okresy pracy górniczej w rozumieniu art. 39 ustawy emerytalnej
6
Skutek podwyższenia wieku emerytalnego
Przy ustalaniu prawa do emerytury określonej:
 w art. 29 i 32 wydłużenie możliwości przyznania emerytury
na podstawie tych przepisów oznacza możliwość
przyznania emerytury również takiej osobie, która
ukończyła wiek 65 lat
Oznacza to, że – odmiennie niż dotychczas – mężczyzna, np. ur.
20.10.1948 r. mający w grudniu 2013 r. - 65 lat i 2 miesiące, ale nie
mający wieku emerytalnego ustalonego według daty urodzenia - 65 lat
i 4 miesiące, może ubiegać się o wcześniejszą emeryturę na
podstawie tych przepisów
 w art. 39 dla ubezpieczonych urodzonych w 1948 r.
obniżeniu o okresy pracy górniczej ulega podwyższony
wiek emerytalny, a nie wiek 60 lat dla kobiet i 65 lat dla
mężczyzn
7
Skutek podwyższenia wieku emerytalnego
Podwyższenie wieku emerytalnego dla ubezpieczonych urodzonych po
31 grudnia 1948 r. – oznacza:
 wydłużenie wieku uzasadniającego przyznanie emerytury z urzędu tej
grupie ubezpieczonych
Przy ustalaniu prawa do emerytury określonej:
 w art. 46 w związku z art.39
 w art. 184 w związku z art. 39
obniżeniu o okresy pracy górniczej ulega wiek 60 lat dla kobiet i 65 lat
dla mężczyzn (a nie podwyższony dla tych osób wiek emerytalny)
Warunki dot. ustalania wieku uprawniającego do emerytury
przyznawanej na podstawie art. 46 i 184 nie ulegają zmianie
Wniosek o emeryturę z art.46 (analogicznie z art. 50) powinien być
zgłoszony przed osiągnięciem podwyższonego wieku emerytalnego
8
Ustalanie wysokości emerytury z art. 24 ustawy emerytalnej
Podstawa obliczenia emerytury przyznawanej na
podstawie art. 24 ustawy emerytalnej ulega pomniejszeniu
o kwoty:
pobieranych emerytur, przyznanych z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych przed osiągnięciem wieku
emerytalnego (zarówno na podstawie ustawy emerytalnej,
jak i przepisów obowiązujących przed dniem 1 stycznia 1999
r.), jak też na zasadach określonych w art.88 Karty
Nauczyciela
w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek
dochodowy od osób fizycznych i składki na ubezpieczenie
zdrowotne
9
Ustalanie wysokości emerytury z art. 24 ustawy emerytalnej (c.d.)
Podstawa obliczenia emerytury będzie pomniejszona:
 o kwoty przed dokonaniem potrąceń i egzekucji - jeżeli
z emerytury dokonywane były potrącenia lub egzekucja
(bez względu na to, z jakiego tytułu)
 o kwoty emerytury po zmniejszeniu - jeżeli emerytura
podlegała zmniejszeniu w związku z osiąganiem
przychodów
10
Ustalanie wysokości emerytury z art. 24 ustawy emerytalnej (c.d.)
Kwoty nadpłat z tytułu emerytur wcześniejszych uznane
za niedochodzone, albo w stosunku do których
odstąpiono od żądania zwrotu, traktuje się jak kwoty
pobranych emerytur, zatem powodują pomniejszenie
podstawy obliczenia emerytury
Dotyczy to nadpłat spowodowanych przez dowolny
podmiot
Ustalanie wysokości emerytury z art. 24 ustawy emerytalnej (c.d.)
Wysokość emerytury określonej w art. 24 ustawy
emerytalnej, dla osoby pobierającej wcześniej
przyznaną emeryturę ustalana jest poprzez
podzielenie:
pomniejszonej podstawy obliczenia emerytury
przez
średnie dalsze trwanie życia w wieku równym
wiekowi przejścia na emeryturę określoną w tym
przepisie
12
Ustalanie wysokości emerytury z art. 24 ustawy emerytalnej (c.d.)
Pomniejszenie podstawy obliczenia emerytury
z art. 24 ustawy emerytalnej dotyczy emerytur,
do których prawo zostało ustalone poczynając od
1 stycznia 2013 r.
Ważne
Pomniejszenie podstawy obliczenia obejmuje
również emerytury przyznawane kobietom
urodzonym do dnia 31 grudnia 1952 r., jeżeli
wniosek o emeryturę z art.24 zgłoszą po dniu
31 grudnia 2012 r.
13
Ustalanie wysokości emerytury z art. 24 ustawy emerytalnej (c.d.)
Podstawa obliczenia emerytury przyznawanej na
podstawie art. 24 ustawy emerytalnej, dla osoby pobierającej
wcześniej emeryturę będzie ulegała zmianie poprzez:
 podwyższenie podstawy jej obliczenia - jeżeli z tytułu
pobieranej wcześniej emerytury zostanie ustalona, np.
kwota nienależnie pobranych świadczeń i kwota ta
zostanie zwrócona
 pomniejszenie podstawy obliczenia - jeżeli z tytułu
pobieranej wcześniej emerytury zostanie ustalone
wyrównanie
14
Zmiany dot. emerytury mieszanej
Ustawa zmieniająca przewiduje możliwość ustalenia
emerytury w mieszanej wysokości dla osób, które wiek
emerytalny osiągną w 2014 r.:
 kobiet urodzonych do 30 czerwca 1954 r.
 mężczyzn urodzonych do 30 czerwca 1949 r.
 kobiet i mężczyzn, którzy wiek uprawniający do
emerytury z art. 184, osiągną w 2014 r.
Wysokość emerytury mieszanej dla tej grupy osób
będzie ustalana według odpowiedniego procentu „starej” i
„nowej” emerytury - jak dla roku 2013 (odpowiednio 20% i 80%)
15
Emerytura mieszana (c.d.)
ENM
 kobiety urodzone od 1.01.1953 – 31.03.1953 r. wiek 60 lat i 1 miesiąc
 kobiety urodzone od 1.04.1953 – 30.06.1953 r. wiek 60 lat i 2 miesiące
 kobiety urodzone od 1.07.1953 – 30.09.1953 r. wiek 60 lat i 3 miesiące,
które spełnią warunek wieku w 2013 r.
 kobiety urodzone od 1.10.1953 – 31.12.1953 r. wiek 60 lat i 4 miesiące
 kobiety urodzone od 1.01.1954 – 31.03.1954 r. wiek 60 lat i 5 miesięcy
 kobiety urodzone od 1.04.1954 – 30.06.1954 r. wiek 60 lat i 6 miesięcy,
które spełnią warunek wieku w 2014 r.
 mężczyźni urodzeni od 1.01.1949 – 31.03.1949 r. wiek 65 lat i 5 miesięcy
 mężczyźni urodzeni od 1.04.1949 – 30.06.1949 r. wiek 65 lat i 6 miesięcy,
którzy spełnią warunek wieku w 2014 r.
ENMS
 kobiety urodzone od 1.01.1949 r.- 31.12.1959 r. wiek obniżony do 55 lat
 mężczyźni urodzeni od 1.01.1949 r.- 31.12.1954 r. wiek obniżony do 60 lat
16
Zmiany dot. obliczania stażu hipotetycznego
W związku z podwyższeniem wieku emerytalnego wydłużono okres,
do którego oblicza się staż hipotetyczny przy ustalaniu wysokości
renty z tytułu niezdolności do pracy.
Staż ten będzie obliczany za każdy rok okresu brakującego do
pełnych 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych
przypadających od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w
którym rencista ukończyłby określony w art.24 ust. 1a - a więc
określony dla kobiet wiek emerytalny – docelowo 67 lat
Oznacza to, iż dla potrzeb ustalenia stażu hipotetycznego - wiek
mężczyzny ustala się według daty urodzenia kobiety.
Zasadę tę stosuje się przy ustalaniu wysokości rent z tzw. ogólnego
stanu zdrowia i rent z ubezpieczenia wypadkowego (w tym rent
rodzinnych po takich osobach)
17
Zmiany dot. obliczania stażu hipotetycznego (c.d.)
Przykład:
Z wnioskiem o rentę występuje mężczyzna urodzony w
marcu 1955 r.
Wiek emerytalny tego mężczyzny - to 67 lat
Przy ustalaniu stażu hipotetycznego zostanie przyjęty wiek
emerytalny, określony dla kobiet zgodnie z art. 24 ust.1a
pkt 10 ustawy emerytalnej, tj. 60 lat i 9 miesięcy
18
Zmiany dot. obliczania stażu hipotetycznego (c.d.)
Staż hipotetyczny według nowych zasad ustala się w przypadku gdy prawo do
renty z tytułu niezdolności do pracy powstaje od dnia 1 stycznia 2013 r.,
niezależnie od daty zgłoszenia wniosku o rentę
Przykład:
Wniosek o rentę zgłoszony w dniu 15 grudnia 2012 r., zasiłki chorobowe do dnia
28 grudnia 2012 r. Prawo do renty powstaje od dnia 29 grudnia 2012 r. – staż
hipotetyczny powinien być policzony według zasad dotychczasowych (do wieku
60 lat dla kobiet i mężczyzn)
Przykład:
Wniosek o rentę zgłoszony w dniu 15 grudnia 2012 r., zasiłki chorobowe do dnia
15 stycznia 2013 r. Prawo do renty powstaje od dnia 16 stycznia 2013 r. – staż
hipotetyczny powinien być policzony według nowych zasad (do podwyższonego
wieku emerytalnego ustalanego dla obu płci według daty urodzenia kobiety)
19
Zmiany dot. stażu hipotetycznego (c.d.)
Staż hipotetyczny według nowych zasad ustala się w przypadku, gdy zgon
ubezpieczonego nastąpi po dniu 31 grudnia 2012 r.
W przypadku gdy zgon ubezpieczonego nastąpił w roku 2012 lub wcześniej
świadczenie zmarłego ustala się zawsze według zasad obowiązujących w dniu
śmierci zmarłego, tj. przyjmuje się staż hipotetyczny według wieku 60 lat –
niezależnie od tego kiedy zostanie zgłoszony wniosek o rentę rodzinną i kiedy
członkowie rodziny spełnią do niej warunki
Przykład:
Zgon ubezpieczonego nastąpi 15 stycznia 2013 r. – staż hipotetyczny ustala się
do podwyższonego wieku emerytalnego
Zgon ubezpieczonego nastąpił 15 grudnia 2012 r. – staż hipotetyczny ustala się do
wieku 60 lat
20
Zmiany dot. renty z tytułu niezdolności do pracy
Zmiana art. 13 ust. 3a ustawy emerytalnej
 orzeczenie lekarza orzecznika (komisji lekarskiej) ZUS
ustalające niezdolność do pracy do dnia osiągnięcia
podwyższonego wieku emerytalnego (łącznie z tym
dniem)
 renciści uprawnieni w dniu 1 stycznia 2013 r. do renty z
tytułu niezdolności do pracy do dnia osiągnięcia
dotychczasowego wieku emerytalnego, wynoszącego 60
lat dla kobiety i 65 lat dla mężczyzny, zachowują
uprawnienia do renty do dnia osiągnięcia podwyższonego
wieku emerytalnego (łącznie z tym dniem)
21
Zmiany dot. renty z tytułu niezdolności do pracy (c.d.)
Wydając orzeczenie w roku 2012 lekarz orzecznik ZUS albo komisja
lekarska ZUS orzeka do dnia osiągnięcia dotychczasowego wieku
emerytalnego wynoszącego 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn
We wniosku o przeprowadzenie badania lekarskiego rencisty, który może mieć
orzeczoną niezdolność do wieku wskazujemy datę osiągnięcia nowego
wieku emerytalnego w sprawach, w których badanie może być
przeprowadzone już w roku 2013 przez lekarza orzecznika ZUS lub przez
komisję lekarską ZUS
adnotacja – wiek emerytalny 2 luty 2013 r., jeżeli z akt sprawy wynika, że:
- rencistka urodziła się 2 stycznia 1953 r., albo
- rencista urodził się 2 stycznia 1948 r.
22
Zmiany dot. renty z tytułu niezdolności do pracy (c.d.)
Do osób pobierających w dniu 1 stycznia 2013 r. renty z tytułu niezdolności do pracy
zostaną wysłane powiadomienia o zachowaniu uprawnień do świadczenia do dnia
osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego (łącznie z tym dniem)
Jeżeli prawo do świadczenia uległo zawieszeniu – powiadomienia zostaną wysłane po
wznowieniu wypłaty
Jeżeli prawo do świadczenia ustało przed dniem 1 stycznia 2013 r. i zostanie
przywrócone po dniu 31 grudnia 2012 r. – powiadomienia zostaną wysłane wraz z
decyzją przywracającą prawo do świadczenia
Powiadomienia zostaną wysłane do osób, które mają ustalone prawo do renty z tytułu
niezdolności do pracy do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego 60 lat dla kobiety i 65
lat dla mężczyzny w związku z orzeczona niezdolnością do pracy do tego dnia (po tym
dniu prawo do renty ustaje)
Do powiadomień dołączona zostanie również legitymacja emeryta –
rencisty, z nowym okresem uprawnień do renty
23
Zmiany dot. emerytury najniższej z art.87 ustawy emerytalnej
Wiek uprawniający do podwyższenia do kwoty
emerytury najniższej w myśl art. 87 ustawy
emerytalnej to wiek ustalony zgodnie z art. 24
ust. 1a i 1b - podwyższony wiek emerytalny
24
Zmiany dot. emerytury najniższej z art.87 ustawy emerytalnej (c.d.)
Wydłużenie wymiaru okresów składkowych i nieskładkowych
uprawniających kobietę do emerytury najniższej – docelowo do 25
lat.






Okresy uprawniające do podwyższenia emerytury do kwoty
najniższej będą wynosiły:
od 1 stycznia 2013 r. do 31 grudnia 2013 r. – 20 lat
od 1 stycznia 2014 r. do 31 grudnia 2015 r. – 21 lat
od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2017 r. – 22 lata
od 1 stycznia 2018 r. do 31 grudnia 2019 r. – 23 lata
od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2021 r. – 24 lata
od 1 stycznia 2022 r. – 25 lat
25
Zmiany dot. emerytury najniższej z art.87 ustawy emerytalnej (c.d.)
Staż uprawniający do podwyższenia do minimum w stosunku do
kobiety powinien być ustalany w powiązaniu z wiekiem ukończonym
w poszczególnych okresach wskazanych w art. 24 ust.1a ustawy
emerytalnej - zgodnie z jej datą urodzenia
I tak:
Staż wynoszący 20 lat muszą udowodnić kobiety urodzone do dnia 31
grudnia 1952 r. oraz kobiety urodzone w okresie od 1 stycznia 1953 r.
do 30 września 1953 r.
Kobiety urodzone w okresie od 1 października 1953 r. do 31 grudnia
1953 r. - wiek 60 lat i 4 miesiące osiągną w I kwartale 2014 r. i są
zobowiązane do udowodnienia stażu wynoszącego 21 lat
(obowiązującego od 1.01.2014 r.), itd.
26
Zmiany dot. zawieszalności - art.103 ust.2 ustawy emerytalnej
Osiągnięcie podwyższonego wieku emerytalnego –
ustalanego indywidualnie dla każdego emeryta na podstawie
art. 27 ust. 2 i 3 (urodzonego przed 1 stycznia 1949 r.) albo
na podstawie art. 24 ust. 1a i 1 b (urodzonego po dniu 31
grudnia 1948 r.) pozwala na pobieranie świadczenia w pełnej
wysokości (nie dotyczy to osoby kontynuującej zatrudnienie
u dotychczasowego pracodawcy)
27
Zmiany dot. emerytury z art. 184 ustawy emerytalnej
Z dniem 1 stycznia 2013 r. zniesiony zostanie warunek
rozwiązania stosunku pracy - jako warunek wymagany do
ustalenia prawa do emerytury z art. 184.
Osoba kontynuująca w ramach stosunku pracy zatrudnienie u
dotychczasowego pracodawcy może mieć ustalone prawo do tej
emerytury - ulegnie ono zawieszeniu w trybie art. 103a ustawy
emerytalnej
Uwaga: Zachowany został warunek rozwiązania stosunku pracy w
stosunku do emerytur górniczych przyznawanych na podstawie
art. 34, 48 i 49 ustawy emerytalnej, w brzmieniu ustalonym w dniu
31 grudnia 2006 r. oraz do emerytur z art. 88 Karty Nauczyciela
28
Emerytura częściowa
Emerytura częściowa przysługuje osobie, urodzonej po dniu 31
grudnia 1948 r., która:
 nie ukończyła podwyższonego wieku emerytalnego określonego w art.
24 ust.1a pkt 26-85 oraz ust. 1b pkt 2-20 ustawy emerytalnej
 ukończyła wiek 62 lata - kobieta i 65 lat – mężczyzna
 ma okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 35 lat dla kobiet i
40 lat dla mężczyzn
29
Emerytura częściowa (c.d.)
Emerytura częściowa przysługuje:
 kobiecie urodzonej po dniu 31 grudnia 1958 r. (podwyższony
wiek emerytalny kobiety urodzonej w I kwartale 1959 r. wynosi 62
lata i 1 miesiąc – kobiety, urodzone w tym kwartale, jako pierwsze
mogą ubiegać się o emeryturę częściową)
 mężczyźnie urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948 r.
(podwyższony wiek emerytalny mężczyzny urodzonego w I
kwartale 1949 r. wynosi 65 lat i 5 miesięcy – mężczyźni, mogący
ubiegać się po raz pierwszy o emeryturę częściową, to mężczyźni
urodzeni w tym kwartale)
30
Emerytura częściowa (c.d.)
•
•
•
•
Staż, wymagany do uzyskania prawa do emerytury częściowej,
wynoszący 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, ustalany jest na
zasadach przyjętych dla emerytur przyznawanych dotychczas
ubezpieczonym, urodzonym przed 1 stycznia 1949 r. w wieku 60 lat dla
kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Uwzględnieniu podlegają:
okresy składkowe
nieskładkowe
okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego i pracy w tym gospodarstwie,
okresy pobierania renty (nowe brzmienie art.10 a ust. 1 ustawy
emerytalnej)
31
Zasady dot. emerytury częściowej
Osiągnięcie podwyższonego wieku emerytalnego przez osobę mającą
ustalone prawo do emerytury częściowej nie oznacza przyznania z
urzędu emerytury określonej w art. 24 ustawy emerytalnej
Przyznanie tej emerytury następuje na wniosek osoby pobierającej
emeryturę częściową – po osiągnięciu podwyższonego wieku
emerytalnego i po ustaniu stosunku pracy – w przypadku
ubezpieczonego będącego pracownikiem
Oznacza to, że emerytura częściowa może być wypłacana również po
osiągnięciu podwyższonego wieku emerytalnego
Emerytura częściowa nie podlega zawieszeniu ani zmniejszeniu – w tym
również zawieszeniu na podstawie art.103a ustawy emerytalnej.
Emerytura częściowa podlega zawieszeniu wyłącznie na wniosek
emeryta
32
Zasady dot. emerytury częściowej (c.d.)
Emerytura częściowa jest emeryturą w rozumieniu art. 3 ustawy, a
więc będzie wypłacana w zbiegu:
 z rentą z tytułu niezdolności do pracy z ubezpieczenia wypadkowego,
 z rentą inwalidy wojskowego, którego niezdolność pozostaje w związku
ze służbą wojskową
- na zasadach przewidzianych do wypłaty świadczeń w zbiegu
33
Wysokość emerytury częściowej

•
•

Ustalenia wysokości emerytury częściowej dokonuje się poprzez:
obliczenie pełnej kwoty emerytury zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej
przy czym do podstawy jej obliczenia przyjmuje się:
kwotę zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne,
zewidencjonowanych w I filarze ZUS do końca miesiąca kalendarzowego
poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury
częściowej, oraz
zwaloryzowanego kapitału początkowego
(waloryzacja roczna i kwartalna składek i kapitału początkowego)
podzielenie tej podstawy przez średnie dalsze trwanie życia w wieku
równym wiekowi przejścia na emeryturę częściową
34
Wysokość emerytury częściowej (c.d.)
Wysokość emerytury częściowej to:
50% kwoty emerytury obliczonej zgodnie z art. 26
ustawy emerytalnej
Emerytura częściowa nie podlega podwyższeniu do kwoty
świadczenia najniższego
35
Ustalanie wysokości emerytury z art.24 osobie pobierającej emeryturę częściową
Podstawa obliczenia emerytury przyznawanej na podstawie
art. 24 ustawy emerytalnej ulega pomniejszeniu o kwoty
pobieranych emerytur częściowych
- w wysokości przed odliczeniem zaliczki na podatek
dochodowy i składki na ubezpieczenie zdrowotne
36
Pomniejszanie podstawy obliczenia emerytury z art.24 (c.d.)
Podstawa obliczenia emerytury będzie
pomniejszona o kwoty przed dokonaniem potrąceń i
egzekucji - jeżeli z emerytury dokonywane były
potrącenia lub egzekucja – bez względu na to, z
jakiego tytułu
37
Pomniejszanie podstawy obliczenia emerytury (c.d.)
Podstawa obliczenia emerytury z art. 24 nie będzie uwzględniała kwot
z tytułu kwartalnej waloryzacji składek i kapitału początkowego
przeprowadzonej przy ustalaniu wysokości emerytury częściowej - jeżeli
wniosek o emeryturę określoną w art. 24 ustawy emerytalnej zgłosi osoba
pobierająca emeryturę częściową
gdyż
przy ustalaniu podstawy obliczenia tej emerytury uwzględniona będzie:
• kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowanych do
końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje
wypłata emerytury określonej w art. 24 oraz
• kapitału początkowego
- z uwzględnieniem waloryzacji rocznej i kwartalnej tych składek oraz
kapitału początkowego
38
Zmiany dot. obliczania wysokości emerytury z art. 24
Wysokość emerytury określonej w art. 24 ustawy
emerytalnej, dla osoby pobierającej emeryturę częściową
ustalana jest poprzez podzielenie:
pomniejszonej podstawy obliczenia emerytury
przez
średnie dalsze trwanie życia w wieku równym wiekowi
przejścia na emeryturę określoną w tym przepisie.
39
Zmiany podstawy obliczenia emerytury z art. 24
Podstawa obliczenia emerytury przyznawanej na podstawie art. 24
ustawy emerytalnej, dla osoby pobierającej emeryturę częściową będzie
ulegała zmianie poprzez:
 podwyższenie podstawy jej obliczenia - jeżeli z tytułu pobieranej
emerytury częściowej zostanie ustalona, np. kwota nienależnie
pobranych świadczeń i kwota ta zostanie zwrócona
 pomniejszenie podstawy obliczenia - jeżeli z tytułu pobieranej
emerytury częściowej zostanie ustalone wyrównanie
40
Zmiany w innych przepisach
W związku wydłużeniem wieku emerytalnego wprowadzono również zmiany
w ustawie o:
emeryturach pomostowych
nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych
świadczeniach przedemerytalnych
Prawo do emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia
kompensacyjnego, świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku
przedemerytalnego ustaje z dniem poprzedzającym osiągnięcie
podwyższonego wieku emerytalnego
41
Zmiany w innych przepisach (c.d.)
Osoby mające w dniu 1 stycznia 2013 r. ustalone prawo do emerytury
pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego,
świadczenia przedemerytalnego (zasiłku przedemerytalnego) zachowują
uprawnienia do tych świadczeń do dnia poprzedzającego osiągnięcie
podwyższonego wieku emerytalnego - chyba, że prawo do świadczenia
ustanie przed tym dniem
Do osób pobierających te świadczenia zostaną wysłane powiadomienia o
zachowaniu uprawnień do świadczenia do dnia poprzedzającego
osiągnięcie podwyższonego wieku emerytalnego
Jeżeli prawo do świadczenia uległo zawieszeniu – powiadomienia
zostaną wysłane po wznowieniu wypłaty
Do osób uprawnionych do emerytur pomostowych i nauczycielskiego
świadczenia kompensacyjnego zostanie wysłana również legitymacja
emeryta – rencisty
42
Zmiany w ustawie o emeryturach kapitałowych
Prawo do okresowej emerytury kapitałowej może być ustalone
wyłącznie kobiecie, mającej ustalone prawo do emerytury z Funduszu
Ubezpieczeń Społecznych, w wieku określonym w art. 24 ust.1a ustawy
emerytalnej
Okresowej emerytury kapitałowej nie może uzyskać zatem kobieta,
mająca ustalone prawo do emerytury częściowej (prawo do tej
emerytury ustala się przed osiągnięciem podwyższonego wieku
emerytalnego)
43
Zmiany w ustawie o emeryturach kapitałowych
Prawo do okresowej emerytury kapitałowej przysługuje do
dnia poprzedzającego osiągnięcie wieku 67 lat, a jeżeli
prawo do dożywotniej emerytury kapitałowej przysługuje od
wcześniejszej daty – do dnia poprzedzającego ten dzień
Wiek uprawniający kobietę do dożywotniej emerytury
kapitałowej ustala się według daty urodzenia mężczyzny
44
Okresowa emerytura kapitałowa
Przykład
Kobieta, urodzona w dniu 16.04.1949 r., ma ustalone od 1.10.2009 r. prawo do
emerytury z FUS oraz okresowej emerytury kapitałowej
W świetle przepisów obowiązujących do dnia 31 grudnia 2012 r. - uzyskałaby prawo do
dożywotniej emerytury kapitałowej w wieku 65 lat i - do dnia poprzedzającego
osiągniecie tego wieku - pobierałaby okresową emeryturę kapitałową
Zgodnie ze zmienionymi przepisami - podwyższony wiek emerytalny mężczyzny,
urodzonego w kwietniu 1949 r., wynosi 65 lat i 6 miesięcy
Prawo do dożywotniej emerytury kapitałowej mężczyzna ten uzyska od dnia ukończenia
wieku 65 lat i 6 miesięcy. Wiek ten jest również wiekiem uprawniającym kobietę do
dożywotniej emerytury kapitałowej
Kobieta ta ma zatem prawo do dożywotniej emerytury kapitałowej od 16.10.2014 r.
- natomiast do dnia 15.10.2014 r. będzie pobierała okresową emeryturę kapitałową
45
Okresowa emerytura kapitałowa
Kobiety, mające w dniu 1 stycznia 2013 r. ustalone prawo do
okresowej emerytury kapitałowej, zachowują prawo do tej
emerytury - do dnia poprzedzającego osiągnięcie wieku,
uprawniającego do dożywotniej emerytury kapitałowej chyba że prawo do okresowej emerytury kapitałowej ustanie lub
wygaśnie przed tym dniem
Do kobiet, pobierających okresową emeryturę kapitałową
zostanie wysłane powiadomienie o zachowaniu uprawnień do
okresowej emerytury kapitałowej do tego dnia
46
Zmiany w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych
Zmiany wprowadzone w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych
mające wpływ na ustalenie okresu uprawniającego do emerytury
najniższej:
 zniesiono regulację, iż tylko osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami
emerytalnym i rentowymi oraz osoby wykonujące pracę w podmiotach
zagranicznych mogą kontynuować je dobrowolnie
 wprowadzono możliwość dobrowolnego opłacania składek na
ubezpieczenia emerytalne i rentowe wszystkim osobom, które nie
spełniają warunków objęcia tymi ubezpieczeniami obowiązkowo
 zniesiono warunek, wynikający z art. 87 ust. 6 ustawy emerytalnej, iż w
okresie składkowym, uwzględnia się nie więcej niż 10 lat kontynuowania
ubezpieczenia, dla uzyskania gwarancji najniższej emerytury
47
Zmiany w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników
Powszechny wiek emerytalny osób podlegających ubezpieczeniu
społecznemu rolników jest identyczny jak w systemie powszechnym.
Osoby te mogą przejść na emeryturę po osiągnięciu wieku 60 lat
(kobieta) i 65 lat (mężczyzna). Podobnie jak w systemie powszechnym
wprowadzono zmiany podwyższające wiek emerytalny od 1 stycznia
2013 r.
Podwyższenie wieku emerytalnego dotyczy:
• kobiet urodzonych po dniu 31 grudnia 1952 r.
• mężczyzn urodzonych po dniu 31 grudnia 1947 r.
Kobiety urodzone do dnia 31 grudnia 1952 r., oraz mężczyźni urodzeni w
roku 1947 i w latach poprzednich, zachowali uprawnienia do przejścia na
emeryturę w wieku wynoszącym – odpowiednio – 60 i 65 lat
48
Zmiany w ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników
Ustawa zmieniająca zachowała w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r.
możliwość uzyskania emerytury rolniczej w wieku niższym niż
powszechny wiek emerytalny, ale tylko dla tych osób, które wszystkie
warunki do takiej emerytury spełnią do dnia 31 grudnia 2017 r.
I tak prawo do takiej emerytury zachowuje rolnik, który do dnia 31 grudnia
2017 r.:
• osiągnie wiek 55 lat kobieta i 60 lat mężczyzna
• udowodni co najmniej 30-letni okres podlegania ubezpieczeniu
społecznemu rolników
• zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej
49
Emerytura częściowa rolnicza
Ustawa zmieniająca wprowadziła również w ustawie z dnia 20 grudnia
1990 r. – analogicznie jak w systemie powszechnym - możliwość
przejścia na częściową emeryturę rolniczą przed ukończeniem
podwyższonego wieku emerytalnego. Możliwość ta dotyczy tych
ubezpieczonych, którzy mają ukończony wiek emerytalny 62 lata dla
kobiet i 65 lat dla mężczyzn i nie mają ukończonego, wskazanego w art.
19a ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r., podwyższonego wieku
emerytalnego
50
Częściowa emerytura rolnicza
Dodatkowym warunkiem, jaki muszą spełnić ubezpieczeni mający
ukończony wiek 62 lata dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn jest udowodniony
co najmniej 35 – letni przez kobietę i 40 – letni przez mężczyznę staż
ubezpieczeniowy
Przy ustalaniu stażu ubezpieczeniowego stosuje się art. 20 ustawy z dnia
20 grudnia 1990 r. Oznacza to, iż przy ustalaniu tego stażu stosuje się
zasady przyjęte przy ustalaniu stażu ubezpieczeniowego ubezpieczonym
urodzonym przed 1 stycznia 1949 r.
Po osiągnięciu powszechnego (podwyższonego) wieku emerytalnego
przez osobę pobierającą częściową emeryturę rolniczą KRUS przyzna z
urzędu emeryturę rolniczą
51
Ustawa prezydencka




Ustawa z dnia 10.06.2011 r. o zmianie ustawy o emeryturach i
rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tzw. ustawa
prezydencka
Możliwość ponownego ustalenia wysokości emerytury:
przyznanej na zasadach dotychczasowych i obliczonej w myśl art. 53
ustawy emerytalnej,
przyznanej na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej i obliczonej w myśl
art. 26 lub 183 tej ustawy
przyznanej na podstawie art. 27 ustawy emerytalnej i obliczonej w myśl
art. 26 tej ustawy (art. 55 ustawy emerytalnej)
okresowej emerytury kapitałowej, jeżeli ponownemu ustaleniu ulega
emerytura z FUS przyznana na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej i
obliczona w myśl art. 26 tej ustawy
52
Ustawa prezydencka





Ponowne ustalenie wysokości emerytury następuje, jeżeli zostały
spełnione łącznie następujące warunki:
emerytura została przyznana przed dniem 1.01.2011 r.
była pobierana w okresie od 1.01.2009 r. do 30.09.2011 r. choćby
przez część tego okresu
prawo do emerytury zostało zawieszone od dnia 1.10.2011 r. w związku
z kontynuowaniem zatrudnienia (art. 103a ustawy emerytalnej)
zawieszenie prawa do emerytury w tym trybie trwało co najmniej 18
miesięcy
wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury został zgłoszony
po ustaniu ubezpieczeń emerytalnego i rentowych
53
Ustawa prezydencka
Ustalenie wysokości emerytury zgodnie z powyższymi zasadami może
nastąpić tylko raz.
Oznacza to, iż kolejne przeliczenie może nastąpić na zasadach ogólnych.
Pierwszy wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury w myśl
podanych zasad może być zgłoszony najwcześniej od dnia 1 kwietnia
2013 r.
W przypadku, gdy w wyniku ponownego ustalenia emerytura jest niższa,
świadczenie przysługuje w dotychczasowej wysokości
54
Ustawa prezydencka
Ponownemu ustaleniu nie podlegają:
1) emerytury, do których prawo zostało ustalone po dniu 31.12.2010 r.
tj. emerytury przyznane:
 na wniosek zgłoszony po dniu 31.12.2010 r.
 na wniosek zgłoszony przed dniem 1.01.2011 r., jeśli prawo do tych
emerytur powstało po dniu 31.12.2010 r.
2) emerytury przyznane przed dniem 1.01.2011 r., które w okresie:
 od dnia ustalenia prawa do emerytury do 30.09.2011 r.
 od 1.01.2009 r. do 30.09. 2011 r.
nie zostały pobrane choćby za jeden dzień, a prawo do nich było
zawieszone z innych przyczyn.
55
Ustawa prezydencka
Możliwość ponownego ustalania wysokości emerytury obliczanej według
dotychczasowych zasad (art. 53 ustawy emerytalnej)
Ponowne ustalanie wysokości emerytury obliczonej w myśl art. 53 ustawy emerytalnej
oznacza, że wysokość tej emerytury oblicza się na zasadach przewidzianych dla
emerytur przyznawanych po raz pierwszy
Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury można przyjąć:
a) zarobki uzyskane w okresie 10 kolejnych lat kalendarzowych, wybranych z 20 lat
kalendarzowych, poprzedzających rok zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie
wysokości emerytury, przy czym mogą to również być te same zarobki, które zostały
wcześniej przyjęte do ustalenia podstawy wymiaru emerytury (o ile mieszczą się w 20 leciu poprzedzającym rok zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości
emerytury)
b) zarobki z 20 dowolnych lat kalendarzowych wybranych z całego okresu
ubezpieczenia
c) podstawę wymiaru wcześniej przyznanej emerytury lub renty
56
Ustawa prezydencka
W celu ponownego ustalenia wysokości emerytury nie
wymaga się, aby wskaźnik wysokości podstawy wymiaru
był wyższy od ostatnio ustalonego
Nie wymaga się wskazania zarobków uzyskanych po
przyznaniu emerytury
57
Ustawa prezydencka
Do ustalenia podstawy wymiaru oraz wysokości emerytury stosuje
się kwotę bazową obowiązującą w dacie zgłoszenia wniosku o
ponowne ustalenie wysokości emerytury
Jeżeli wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury zgłosiła
osoba wcześniej uprawniona do innego świadczenia (emerytury, renty
z tytułu niezdolności do pracy albo świadczenia przedemerytalnego),
podstawę wymiaru należy ustalić:
- zgodnie z literą a lub b,
- zgodnie z lit. c, jeżeli to jest korzystniejsze lub nie jest możliwe
ustalenie podstawy wymiaru zgodnie z literą a i b .Oznacza to, że
część socjalna emerytury, wynosząca 24% kwoty bazowej
obowiązującej w dacie zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie
wysokości emerytury, obliczana będzie od tej kwoty bazowej
wyłącznie wówczas, gdy emeryt podlegał ubezpieczeniom przez
co najmniej 30 miesięcy po przyznaniu wcześniejszej emerytury
lub renty z tytułu niezdolności do pracy
58
Ustawa prezydencka
Ponowne ustalenie wysokości emerytury obliczonej na
zasadach zreformowanych polega na jej ponownym ustaleniu
zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej, tj. w myśl zasad przewidzianych
przy obliczaniu wysokości emerytury po raz pierwszy, przy czym do
podstawy obliczenia emerytury (ENP) powinna być przyjęta suma
składek na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowanych do
końca miesiąca poprzedzającego miesiąc:
• zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury
lub
• miesiąc, od którego podjęta zostanie wypłata emerytury (jeżeli
wniosek został zgłoszony w miesiącu wcześniejszym niż miesiąc, od
którego przysługuje prawo do ponownego obliczenia emerytury)
oraz kapitału początkowego (z uwzględnieniem waloryzacji rocznej i
kwartalnej składek i kapitału początkowego)
Suma składek obejmuje również składki zewidencjonowane po
przyznaniu emerytury
59
Ustawa prezydencka
Podstawa obliczenia emerytury powinna być pomniejszona o
kwoty pobranej emerytury ENP w okresie od 1.01.2009 r. do dnia
30.09.2011 r.
W celu ustalenia kwoty pomniejszenia podstawy obliczenia emerytury,
należy:
 ustalić kwotę emerytury w wysokości przed odliczeniem zaliczki na
podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenie
zdrowotne wskazaną w ostatecznej decyzji o przyznaniu emerytury; nie
ma znaczenia, że wysokość emerytury mogła - po jej przyznaniu - ulec
zmianie w wyniku ponownego ustalenia wysokości emerytury np. w
trybie art. 108 ustawy emerytalnej lub w wyniku waloryzacji;
 ustalić liczbę miesięcy, w których emerytura była pobierana w okresie
od 1.01.2009 r. do 30.09.2011 r.;
 pomnożyć ustaloną kwotę przez liczbę miesięcy.
60
Ustawa prezydencka
Podstawę obliczenia emerytury ustaloną w myśl wskazanych wyżej zasad dzieli
się przez średnie dalsze trwanie życia ustalone dla wieku emeryta i według
tablicy trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o ponowne
obliczenie wysokości emerytury
Jeżeli wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury złoży członek otwartego
funduszu emerytalnego pobierający w okresie od 1.01.2009 r. do 30.09.2011r.
emeryturę z FUS i okresową emeryturę kapitałową - należy ponownie obliczyć
również okresową emeryturę kapitałową; ponownego obliczenia wysokości tej
emerytury dokonuje się na zasadach przyjętych dla ponownego ustalania wysokości
okresowej emerytury kapitałowej (z uwzględnieniem również środków
zewidencjonowanych na subkoncie w ZUS po 30 kwietnia 2011 r. – EOKZUS)
61
Ustawa prezydencka
W przypadku, gdy wysokość emerytury ustalana jest w myśl art.
183 ustawy emerytalnej - ponownemu ustaleniu ulega wysokość
emerytury:
•
•
w części liczonej według dotychczasowych zasad (art. 53 ustawy
emerytalnej) poprzez jej obliczenie na zasadach przyjętych dla
świadczeń ustalanych według dotychczasowych zasad,
w części liczonej według nowych zasad, poprzez jej obliczenie na
zasadach przyjętych dla nowych świadczeń, przy czym podstawa
obliczenia emerytury ustalonej zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej
ulega pomniejszeniu w proporcji, do której została pomniejszona ta
emerytura przy jej ustalaniu po raz pierwszy (odpowiednio 20% albo
30% zreformowanej emerytury)
62
Ustawa prezydencka
Jeżeli ubezpieczony urodzony przed dniem 1.01.1949 r. ma
obliczoną emeryturę w myśl art. 26 jako świadczenie korzystniejsze
- ponowne obliczenie wysokości emerytury następuje zgodnie z
zasadami przyjętymi dla nowych świadczeń
Jeżeli ubezpieczony urodzony przed dniem 1.01.1949 r. ma obliczoną
emeryturę w myśl art. 53 jako świadczenie korzystniejsze - ponowne
obliczenie wysokości emerytury następuje w sposób przewidziany dla
świadczeń ustalanych na dotychczasowych zasadach
W obu przypadkach nie należy dokonywać
ponownego wariantowania wysokości emerytury
63
Obliczanie emerytur przyznawanych po 31.12.2010 r.
Ponowne obliczenie wysokości emerytury, do której prawo po
raz pierwszy zostało ustalone od dnia 1.01.2011 r. i zawieszone
poczynając od tej daty, a osoby zainteresowane w związku z
ustaniem ubezpieczenia wystąpiły o wypłatę emerytury
W przypadku, gdy po dniu 31.12.2010 r. z wnioskiem o emeryturę na
podstawie art. 24 ust. 1 ustawy emerytalnej wystąpiła osoba
kontynuująca zatrudnienie u dotychczasowego pracodawcy bez
uprzedniego rozwiązania stosunku pracy, do której ma zastosowanie
art. 103a tej ustawy – w podstawie obliczenia emerytury uwzględnia
się kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne (z uwzględnieniem ich
waloryzacji), zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do
końca miesiąca kalendarzowego poprzedzającego miesiąc, od
którego została przyznana emerytura oraz kwotę zwaloryzowanego
kapitału początkowego. Takie ustalenie emerytury nie jest
ostatecznym obliczeniem jej wysokości.
64
Obliczanie emerytur przyznawanych po 31.12.2010 r.
Ostateczne obliczenie wysokości emerytury zgodnie z art. 26 następuje
dopiero po zgłoszeniu wniosku o podjęcie wypłaty emerytury w związku z
rozwiązaniem stosunku pracy (ustaniem ubezpieczeń emerytalnego i
rentowych), umożliwiającego ustalenie miesiąca, od którego przysługuje
wypłata emerytury.
Po zgłoszeniu wniosku umożliwiającego ustalenie miesiąca, od którego
przysługuje wypłata emerytury, należy:
• ponownie ustalić podstawę obliczenia emerytury, przyjmując sumę składek na
ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do
końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata
emerytury oraz kapitału początkowego (z uwzględnieniem waloryzacji rocznej i
kwartalnej składek i kapitału początkowego); suma składek obejmuje również
składki zewidencjonowane po przyznaniu emerytury;
• obliczyć wysokość emerytury, dzieląc podstawę jej obliczenia przez średnie
dalsze trwanie życia obowiązujące w dniu zgłoszenia wniosku o podjęcie
wypłaty emerytury.
65
Obliczanie emerytur przyznawanych po 31.12.2010 r.
W przypadku członka otwartego funduszu emerytalnego - wniosek o
podjęcie wypłaty emerytury, która podlegała zawieszeniu zgodnie z art. 103a,
powoduje również konieczność ostatecznego obliczenia wysokości emerytury
z FUS zgodnie z podanymi zasadami oraz okresowej emerytury kapitałowej
Obliczając ponownie wysokość okresowej emerytury kapitałowej nie
ustala się, czy członek otwartego funduszu emerytalnego spełnia
warunek posiadania co najmniej 20-krotności dodatku pielęgnacyjnego
Jeżeli członek otwartego funduszu emerytalnego podlegał ubezpieczeniom
emerytalnemu i rentowym po dniu 30.04.2011 r. - do obliczenia ostatecznej
wysokości okresowej emerytury kapitałowej uwzględnia się również środki
zewidencjonowane na subkoncie w ZUS (EOKZUS)
W sprawach, w których nie ustalono prawa do okresowej emerytury
kapitałowej i obliczono emeryturę z FUS z uwzględnieniem środków
zgromadzonych w otwartym funduszu emerytalnym, należy ponownie
obliczyć emeryturę z FUS z zastosowaniem podanych wyżej zasad
66
Obliczanie emerytur przyznawanych po 31.12.2010 r.
W przypadku, gdy wysokość emerytury jest obliczona
zgodnie z art. 183 ustawy emerytalnej - w części dotyczącej
obliczenia emerytury zgodnie z art. 26 tej ustawy stosuje się
zasady przyjęte dla obliczania emerytury w myśl art. 26
Po ustaniu ubezpieczeń emerytalnego i rentowych należy
obliczyć ponownie wysokość emerytury - zgodnie z art.
26 i art. 183 oraz dokonać ponownego wariantowania
świadczenia
W części dotyczącej obliczenia emerytury zgodnie z art. 53
należy doliczyć tylko przebyty po ustaleniu prawa do
emerytury okres składkowy i nieskładkowy
67
Obliczanie emerytur przyznawanych po 31.12.2010 r.
Zasady przyjęte dla nowych emerytur stosuje się odpowiednio do
emerytury obliczonej w myśl art. 26 dla osoby, do której miał
zastosowanie art. 55 ustawy emerytalnej
W przypadku, gdy po ustaniu ubezpieczeń emerytalnego i
rentowych zostanie ostatecznie obliczona wysokość emerytury
zgodnie z art. 26 – należy ustalić, która emerytura jest
korzystniejsza, poprzez porównanie wysokości świadczenia
obliczonego zgodnie z art. 53 (ewentualnej waloryzacji świadczenia) z
wysokością emerytury obliczonej zgodnie z art. 26 (uwzględniającej w
podstawie obliczenia emerytury składki na ubezpieczenie emerytalne
zewidencjonowane do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc,
od którego przysługuje wypłata emerytury)
68
Wariantowanie między ENP i EOK a ENM
Tryb postępowania w sprawach, w których członek
otwartego funduszu emerytalnego we wniosku o
emeryturę złożonym na podstawie art. 24 ustawy
emerytalnej uzależnia przekazanie środków
zgromadzonych w otwartym funduszu emerytalnym, za
pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa,
jeżeli jest to dla niego korzystniejsze kwotowo:
69
Wariantowanie między ENP i EOK a ENM
 ustalić, czy ubezpieczonej przysługuje okresowa
emerytura i ewentualnie w jakiej wysokości;
w tym celu należy w aplikacji E2 zarejestrować
postępowanie w sprawie emerytury określonej w art. 24
ustawy emerytalnej (o symbolu ENP) i przekazać do
wydziału obsługi konta ubezpieczonego zlecenie w celu
ustalenia kapitału początkowego i składki (co spowoduje
również uruchomienie komunikatu do OFE o potwierdzenie
wysokości środków zgromadzonych na rachunku członka w
OFE)
70
Wariantowanie między ENP i EOK a ENM
 obliczyć wysokość okresowej emerytury kapitałowej,
jeżeli po uzyskaniu informacji o wysokości środków
zgromadzonych w OFE oraz na subkoncie w ZUS okaże się,
iż ubezpieczonej przysługuje okresowa emerytura
kapitałowa, wyemitować decyzję i nie dokonując aprobaty,
usunąć uprawnienia i anulować to postępowanie oraz
sprawdzić w E2 w zakładce zarządzenie/informacja o
sprawie, czy pojawił się zapis – wycofanie wniosku, a
następnie
71
Wariantowanie między ENP i EOK a ENM
 założyć postępowanie o ustalenie wysokości
emerytury w trybie art. 183 ustawy emerytalnej i w
aplikacji E2 przekazać do konta ubezpieczonego zlecenie
waloryzacji kapitału początkowego i składki w celu
ustalenia kapitału początkowego i składki – w tym
przypadku składki na ubezpieczenie emerytalne zostaną
zwiększone o wskaźnik korygujący
72
Wariantowanie między ENP i EOK
Po obliczeniu wysokości emerytury (ENM) i
stwierdzeniu, że ten wariant jest korzystniejszy
kwotowo od wariantu ENP + EOK, należy wydać
decyzję ustalającą ostateczną wysokość
emerytury
73
Obliczanie emerytury z art.183 ustawy emerytalnej
Obliczenie emerytury z FUS w trybie art. 183 ustawy
emerytalnej dotyczy wyłącznie sytuacji, w której członek
otwartego funduszu emerytalnego przekazuje środki
zgromadzone w tym funduszu, za pośrednictwem Zakładu,
na dochody budżetu państwa
Nie dotyczy zatem sytuacji, w której środki z II filaru
przekazywane są do funduszu emerytalnego w związku z
nieustaleniem prawa do okresowej emerytury
kapitałowej z powodu zbyt niskich środków
74
Dwie decyzje
Jednostka organizacyjna wydaje dwie
decyzje
w
przypadku, gdy z uwagi na zbyt niskie środki
ubezpieczonej nie przysługuje okresowa emerytura
kapitałowa:
- decyzję o przyznaniu emerytury z FUS (z uwzględnieniem
środków z II filaru)
- decyzję o odmowie przyznania okresowej emerytury
kapitałowej
75
Koniec wykładu
Dziękuję za uwagę
76