A 3 1 - ghobaei.ir
Download
Report
Transcript A 3 1 - ghobaei.ir
مدیریت زمان پروژه
Project Time
Management
پروژه
از
اهمیت
عامل" زمان " در مدیریت
باالیی برخوردار است .
مدیریت زمان پروژه دربرگیرنده ی فرآیندهای
مورد نیاز جهت حصول اطمینان از تکمیل به
موقع پروژه است.
• با مشخص شــدن فعالیتــها و نــوع ارتباط
با یـكدیــگر
بر اساس ساختار زماني هر فعالیت ،شبكه
زمانبندي پروژه
از سطوح زیرین تا اصلي ترین سطح تهیه خواهد
شد.
1
ساختار شبکه
2
در شروع برنامه ريزي ،الزم است کارها يا فعاليت هايي که بايد در يک
پروژه ،عملي شوند تعريف شده و وابستگي هاي بين آنها معلوم گردد.
لذا نمايش شبکه اي يک پروژه از اولين اقدامات در امور برنامه ريزي
بوده و پايه و تکيه گاه اصلي براي ساير امور برنامه ريزي مي باشد.
نمودار شبکه اي به صورتهاي مختلف قابل ارائه ميباشد ولي متداولترين
آنها از نوع شبکه هاي برداري ميباشد.
در نوع ديگر شبکه ها ،فعاليتها در داخل گره ها نشان داده ميشود.
ساختار اوليه شبکه
اولين اقدامات براي شروع ساخت شبکه ،تهيه اطالعات است ،که
نمونه اين اطالعات در زير آورده شده است:
3
رديف
سؤال
مورد کاربرد پاسخها
1
2
موضوع پروژه چيست؟
چه کارهايي الزمند؟
تنظيم و ترسيم شبکه
3
با چه ترتيبي؟
4
چگونه؟
پاسخ گويي به سؤاالت بعدي
5
توسط کي؟
نمودار سازماني -مسئوليت ها
6
با چه امکاناتي؟
7
با چه محدوديتهايي؟
موازنه زمان – هزينه
تسطيح و تخصيص منابع
8
چه اطالعاتي؟
سيستم هاي اطالعات مديريت
روشهاي تهيه اطالعات و تنظيم شبکه
4
-1روش مديريت اجرايي
تيمي متشکل از 3يا 4نفر شامل مدير پروژه ،مهندس يا مشاور فني آگاه به
CPMخواهد بود که به دليل محدوديت نفرا ت اختالف سليقه ها کاهش مي يابد
ولي در نتيجه محدوديت امکان جمع آوري دقيق مطالب ممکن است با مشکل
مواجه شود.
-2روش کنفرانسي
تيم از روش مديريت اجرايي بزرگتر است( 15تا 20نفر) و براي هر کار نفر
خاص تعيين ميگردد ولي زمان زيادي صرف ميشود ولي احتمال اشکال در آن
کم است و جلسات در قالب کنفرانس هاي هر قسمت تخصصي برقرار ميشود.
-3روش مشاوره اي
کار به دفاتر مشاور مديريت صنعتي و مهندسي صنايع واگذار ميشود .که
مزاياي زيادي دارد.
تعاريف مرتبط با شبکه
شبکه هايي که در آنها فعاليتها بر روي کمانها نشان داده مي شوند را
شبکه برداري يا AOAنامندActivity On Arrow .
شبکه هايي که در آنها فعاليتها بر روي گره ها نشان داده مي شوند را
شبکه گره اي يا AONنامندActivity On Node.
فعاليت :جزئي از پروژه است که انجام آن به صرف زمان ،منابع،
انرژي ،نيروي انساني و ...دارد و داراي نقاط آغاز و پايان قابل تعريف
هستند.
مثل شکل زير :
لوله کشي ساختمان
5
تعاريف مرتبط با شبکه -ادامه
فعاليتهاي مجازي يا موهوم ):(Dummy Activity
فعاليتهايي هستند که ضمن اجراي پروژه وجود نداشته و به منابعي مثل
زمان يا ساير منابع احتياج ندارند و تنها به منظور نشان دادن وابستگي
هاي بين عمليات پروژه ،به شبکه اضافه ميشوند وبه وسيله بردار خط
چين نشان داده ميشوند.
6
تعاريف مرتبط با شبکه -ادامه
رويداد يا گره) : (Event/Nodeنقاط آغاز يا پايان يک فعاليت ،يا دسته
اي از فعاليت ها را رويداد گويند.
رويداد ها عبارت از مقطع زماني مي باشد و لذا در برگيرنده زمان نبوده
بلکه نشان دهنده تاريخ ها ميباشد .رويداد ها را بوسيله دايره اي که داخل
آن شماره نوشته شده است ،نشان ميدهند .
38
26
35
7
4
34
تعاريف مرتبط با شبکه -ادامه
8
4
گره /رويداد پايه ):(Tail Event/Node
گره اي که در نقطه آغازين بردار مربوط به آن فعاليت قرار گرفته .
9
گره /رويداد پايان ):(Head Event/ Node
گره اي که در پايان فعاليت واقع شده است.
گره /رويداد پوششي):(Merge Event/Node
20
گره /رويدادي است که نقطه پايان چند فعاليت باشد.
گره /رويداد جوششي ):(Burst Event/Node
گره /رويدادي است که نقطه آغازين چند فعاليت باشد.
36
تعاريف مرتبط با شبکه-ادامه
فعاليت پيش نياز):(Precedent Activity
فعاليت Aرا در صورتيکه پيش نياز فعاليت Bميگويند که بالفاصله بعد
از تکميل Aفعاليت Bقابل شروع شدن باشد.
فعاليت وابسته /پي آمد ):(Succeeding Activity
فعاليت Bرا در صورتي وابسته به فعاليت Aميگويند که فعاليت B
بالفاصله بعد از تکميل Aقابل شروع شدن باشد.
گره /رويداد مرکب ):(Complex Node
گره اي است که بيش از يک بردار به آن وارد و بيش از يک بردار از
آن خارج شده باشد.
8
11
12
13
9
10
9
تعاريف مرتبط با شبکه -ادامه
شبکه :
مجموعه اي است که نشان دهنده فعاليت هاي الزم از آغاز تا پايان يک
پروژه و وابستگي هاي بين آنها است مثالً شبکه زير:
M
40
60
P
L
Q
K
E
45
50
F
R
55
A
B
25
J
10
10A
35
20
I
H
C
G
30
D
0
قوانين رسم شبکه هاي برداري
-1 پيش از رسم بردار مربوط به هر فعاليت ،بايد بردار مربوطه به کليه
فعاليتها ي ماقبل که پيش نياز فعاليت مربوطه هستند ،رسم شده باشد.
-2 يک بردار فقط و فقط نشان دهنده وضعيت تقدم وتأخر انجام فعاليتي
است که با آن بردار معرفي ميشود .به عبارت ديگر ،شکل ظاهري
بردار(طول،پهنا،زاويه و )...ارزش ومعني خاصي ندارد.
-3 به منظور شناسايي گره ها ،آنها را کد گذاري مي کنند ،که هيچ دو يا
چند گره اي نبايد شماره يکسان داشته باشد.
11
قوانين رسم شبکه هاي برداري
-4 هر دو گره را فقط يک بردار ميتواند به هم وصل نمايد
11نادرست 10
12
12
13
10
درست
11
-5 شبکه فقط ميتواند يک گره شروع و يک گره پايان داشته باشد.
درست
نادرست
6
1
5
6
7
12
4
9
3
2
7
8
5
2
1
4
3
اشتباهات عمومي در ترسيم شبکه
ايجاد حلقه):(Loop
در صورت عدم رعايت منطق شبکه ،احتمال به وجود آمدن حلقه در جريان
ترسيم وجود دارد .مشهود است که چنين امري در طبيعت غير ممکن است.
3
2
5
4
1
وابستگي هاي غير ضروري
در شرايطي که چند فعاليت در يک شبکه احتياج به يک گره مشترک دارند،
وابستگي غير ضروري بروز ميکند که اين مسئله با فعاليت هاي موهوم
برطرف ميشود .البته اين مسئله باعث طوالني تر شدن زمان پروژه و
محدوديت در نحوه کاربرد منابع ميگردد.
13
اشتباهات عمومي در ترسيم شبکه -ادامه
فعاليتهاي موهومي اضافي
8
7
4
2
1
5
6
0
3
فعاليت موهومي 3-5نشان ميدهد که 5-7به 1-3وابسته است .اگر 3-5
از شبکه حذف شود ،اين وابستگي نيز از بين ميرود پس وجود فعاليت -5
3ضروري است.ولي براي آغاز 5-7الزم است 1-2انجام شده باشد.
که اگر 2-5را حذف کنيم ،باز اين وابستگي از طريق 2-4و 4-5حفظ
شده است ،پس فعاليت 2-5غير ضروري است.
14
انواع وابستگي ها
وابستگي هاي طبيعي
که به علت خواص ويژه و طبيعي فعاليتها و ارتباطات منطقي بين فعاليتها
ايجاد ميشوند .مثالً در يک ساختمان ” نصب کاشي کف سيستم بهداشتي“
پس از ”عايق کاري کف“ انجام مي شود.
وابستگي هاي امکاناتي
که به دليل محدوديت منابع ايجاد مي شود .مثالً در يک دانشگاه ظاهراً
فعاليت“ ثبت نام دانشجويان“ با فعاليت ” اعالم نتايج نمرات به
دانشجويان“ وابستگي ندارد ولي ممکن است به دليل محدوديت منابع
انساني ،يکنفر پس از تکميل اولي به دومي بپردازد.
15
مثال رسم شبکه
پروژه اي با عنوان ” ايجاد پل عابر پياده در يکي از خيابانهاي شهر“ مطرح
است .براي اجراي اين پروژه ،فعاليتهايي که تعريف شده به همراه مدت زمان
اجرا و روابط منطقي بين آنها در جدول زير آورده شده است و از فعاليتهاي
جزئي تر آن چشم پوشي شده است ،شبکه برداري اين پروژه رارسم نماييد.
ردي کد
1
2
3
4
5
6
7
16
A
B
C
D
E
F
G
شرح فعاليت
مدت اجرا (هفته) فعاليت پيش نياز
برسي شرايط منطقه مطالعه اوليه
بررسي شرايط و تعيين امکانات مورد نياز
تامين منابع مالي
2
3
1
15
8
3
آزمايش وکنترل پل قبل از بهره برداري
1
ساخت قطعات فلزي و تجهيزات
مهيا سازي فونداسيون نصب
تحويل و نصب پل
A
A
C
B,C
D,E
F
جواب رسم شبکه
A
B
3
5
D
C
4
8
7 G
F
6
E
2
1
جواب رسم شبکه
G
18
F
E
B
D
C
A
جواب رسم شبکه
B 3
C
E
G
7
19
F
6
D
5
4
2
A
1
روشهای رسم شبکه:
-1شبکه گره ای يا سيستم فعاليت روی
گره
)(AON
در شبکه گره ای هر فعاليت بصورت يک گره که معموال مستطيل يا دايره می شود و
روابط مابين آنها بوسيله پيکانها با خطوط توپر نشان داده می شود.
بهتر است جايگاه باکسها بگونه ای تعيين شود که خطوط کمتر همديگر را قطع
نموده و گره ها با پيکانهای کوتاهتری به هم وصل شوند
در بعضی جاها به جای مستطيل ،دايره قرار می دهند و پيکانها می توانند
مورب نيز ترسيم گردند.
20
-2شبکه برداری یا سیستم فعالیت روی کمان
)(AOA
i
رویداد
شروع
j
رویداد
پایان
هر پیکان نشان دهنده یک فعالیت و هر گره نمایشگر یک رویداد است.
رویداد نشان دهنده یک لحظه زمانی است و فقط برای نمایش شروع و پایان فعالیت بوده و
احتیاج به زمان و هزینه و منابع کاری و مصرفی ندارد.
نکات:
-1طول پیکان نشان دهنده هیچ مشخصه ای از فعالیت نمی باشد و فقط با توجه به موقعیت
آن در شبکه و آسانی رسم ممکن است کوتاهتر یا بلند تر ترسیم گردد.
-2جهت پیکان نشان دهنده جهت پیشرفت زمان ،صرف هزینه یا کاربرد منابع برای فعالیت بوده و
حالت برداری ندارد.
-1نوشتن شرح فعالیت روی پیکان
-3برای شناسایی یک فعالیت 3راه
-2نوشتن کد فعالیت روی بردار
وجود دارد.
-3شناسایی آن بوسیله شماره های رویداد شروع و ختم
قواعد رسم شبکه های
برداری
)(AOA
-1هر فعالیت مادامیکه فعالیت یا فعالیتهای قبل از آن در شبکه که از نظر اجرایی مقدم
هستند به اتمام نرسیده اند نمیتواند شروع شود.
-2شماره رویداد پایان هر فعالیت باید از شماره رویداد شروع آن فعالیت بزرگتر باشد .اگر
j
یاشد آنگاه باید
شماره رویداد شروع یک فعالیت و iشماره رویداد پایان آن فعالیت
از jبزرiگتر باشد.
5
E
4
C
3
B
2
D
رعایت این قاعده از بوجود آمدن حلقه در شبکه جلوگیری می کند.
A
1
-3در مواردی که شروع فعالیتی مستلزم اتمام یک یا چند فعالیت دیگر باشد ورابطه ای بین
که
این فعالیتها نیز وجود نداشته باشد از یک فعالیت مجازی یا
Dummy
Activity
بصورت بردار خط چین رسم می شود و برای نشان دادن ترتیب صحیح انجام کارها استفاده
می شود.
B
A
C
F
E
اگر بخواهیم عالوه بر فعالیت Dفعالیتهای
است F
تنها راه آن ایجاد یک فعالیت مجازی
D
وA
رBانیز پیش نیاز فعالیت
کنیمE
فعالیت مجازی :فعالیتی است که زمان منبع و هزینه ان صفر است و فقط برداری است که جهت
نمایش رابطه بین فعالیتها در شرایطی که نتوان از بردارهای توپر استفاده نمود بکار می رود.
-4هر رویداد را تنها با یک فعالیت می توان به یکدیگر ربط داد .به عبارت دیگر بین هر دو
رویداد تنها رسم یک فعالیت مجاز است.
2
A
B
4
A
1
4
B
1
3
C
C
-5شبکه می تواند تنها یک رویداد شروع ویک رویداد پایان داشته باشد .زیرا شروع و پایان پروژه
هر کدام یک لحظه زمانی را تشکیل می دهند.
فرضیات ترسیم شبکه:
-1شکل ظاهری پروژه حتی االمکان باید ساده وروشن بوده و بطور منظمی ترتیب یافته باشد.
-2در طرح اولیه می توان از فعالیتهای مجازی استفاده نمود ولی در طرح نهایی پروژه باید فعالیتهای
مجازی را حتی االمکان کم نمود و فعالیتهای غیر ضروری را حذف نمود.
-3شروع و پایان پروژه قابل تشخیص باشد.
-4برآورد زمان فعالیتها قطعی بوده و شروع فعالیتها نیز حتمی فرض می شود.
-5برای انجام یک فعالیت ،کلیه فعالیتهای پیش نیازی آن با توجه به نوع وابستگی باید تحقق
یافته باشند.
:مثال ديگر
A
D
B
H
J
F
C
E
I
G
پيش نياز
فعاليت
A
A
A
C
D
D
A,B,C,F
E
G,H,I
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
26
مثال ديگر:
27
پيش نياز
زمان تخميني (روز)
شرح
فعاليت ها
ندارد
2
ارزيابي بستر هاي فعلي تكنولوژي
A
A
5
تعريف كردن نيازمندي هاي كاربر
B
B
4
طراحي اليه هاي صفحات وب
C
B
3
راه اندازي سرور
D
B
1
تخمين ترافيك وب
E
C,D
4
امتحان كردن صفحات وب و پيوند ها
F
D,E
3
انتقال دادن صفحات وب به محيط توليد
G
F,G
2
درج آگهي محلي در بخش خبرنامه
H
G
5
آموزش كاربران
I
H,I
1
تهيه گزارش براي مديريت
J
28
انواع روابط ميان دو فعاليت
منظور از رابطه) (Relationshipيا بستگي) (Dependencyميان
دوفعاليت ،تعريف قيود و الزامات ضروري ميان شروع يا خاتمه يک
فعاليت با شروع و خاتمه هر يک از فعاليتهاي بعدي (Successor
) activitiesوهر يک از فعاليتهاي قبلي) (Predecessor Activitiesآن
است.
روابط ميان هر دو فعاليت از فعاليتهاي يک پروژه را مي توان به چهار
نوع ،به شرح زير گروه بندي کرد :
)2رابطه منطقي
)1 رابطه فيزيکي
)4رابطه محدوديت منابع
)3 رابطه سازماني
29
انواع روابط ميان دو فعاليت-ادامه
)1 رابطه فيزيکي):(Physical Relationship
رابطه ميان ماهيت،طبيعت يا فيزيک دو فعاليت به گونه اي است که شروع يکي
از آنها قبل از خاتمه ديگري ممکن نيست.مثل اغلب روابط ميان فعاليتهاي يک
پروژه(حفر کانال و لوله گذاري).
)2 رابطه منطقي):(Logical Relationship
اجراي يکي از فعاليتها به خاتمه ديگري بستگي ندارد اما منطقي است(يا به
صالح است) که يکي از آنها پس از ديگري اجرا شود.
مثالً مدير پروژه تاکيد دارد قبل از اجراي فعاليت انجام هر بخش ،فعاليت
مطالعه بخش بعدي را نبايد اجرا کرد.
30
انواع روابط ميان دو فعاليت-ادامه
)3 رابطه سازماني:
برخي از موارد ،بخشنامه ها ،آئين نامه ها و مقررات وضع شده از طرف
مديريت رده اول سازمان مولد پروژه ،ما را به رعايت روابط خاصي
ميان دو فعاليت ملزم مي نمايد .رابطه سازماني از نظر مديريت سازمان
منطقي است و نقض آن ،عدم رعايت قوانين و مقررات را باعث ميشود.
)4 رابطه محدوديت منابع:
محدوديت استفاده از منابع اجرايي ما را وادار ميکند که فعاليتي را بعد از
خاتمه ديگري اجرا کنيم .اين نوع بستگي ناشي از نياز دو فعاليت به منابع
اجرايي مي باشد که مقدار آن محدود است .
31
ساختار شکست کار به وسیله نمودار
WBS: Work Breakdown Structure
در سطح اول پروژه کل پروژه به چند فعالیت عمده تقسیم می شود سپس در سطح بعدی فعالیتهای
عمده به فعالیتهای ریز تقسیم می شود.تا اخرین فعالیتها یا باکسهایی که به سطح بعد گسترش
نیافته اند ودر حقیقت فهالیتهای پروژه را تشکیل می دهند.
فعالیت Activity or Taskکوچکترین واحد کنترل است و به قسمت کوچکی از امور پروژه
گفته می شود که دارای زمان بوده و معموال نیازمند منابع و هزینه است.
ساختار شکست کار به عنوان قلب مدیریت پروژه است ،زیراکلیه تکنیکهای بعدی منوط به ترسیم
درست نمودار است و باعث از قلم نیفتادن فعالیتها می گردد.
در تهیه ساختار شکست کار برای یک پروژه فقط فعالیتهای الزم برای تحویل اقالم قابل تحویل
پروژه را تشخیص داده و به روابط وابستگی بین فعالیتها توجهی نمی شود.
WBS: Work Breakdown Structure
L1
1
L2
1-1
1-2
1-3
1-1-1 1-1-2 1-2-1 1-2-2 1-3-1 1-3-2 1-3-3
L3
روشهای سنتی تهیه نمودار ساختار شکست کار:
-1تهیه WBSبر اساس مراحل اجرایی پروژه:
پروژه لوله
کشی گاز
خاکريزی و
تسطيح
آسفالتکاری
خاکريزی
لوله گذاری
تست لوله
جوشکاری
خاکبرداری
قراردادن لوله
زير سازی
اتصال دستگاه
تميز کاری
اتصال
ماسه ريزی
آسفالت
آزمايش
جوش اتصالها
تراز کف
غلتک
خوابانيدن لوله
ها
حفر کانال
کندن اسفالت
WBSاساس فرایند و مونتاژ محصول نهایی :
بر
-2تهیه
ابتدا محصول اصلی در سطح ، 1زیرقطعات محصول اصلی در سطح 2و به همین صورت قطعات ریز می شود.
عکس نمودار مونتاژ عمل می شود.
معموال فعالیتهای پروژه های مونتاژ به این روش شناسایی می شوند.
پروژه طراحی
خودرو
مونتاژ
رنگ
طراحی بدنه
طراحی سيلندر
طراحی موتور
طراحی سر
سيلندر
پرسکاری
قطعات
طراحی واتر
پمپ
طراحی
کاربراتور
-3تهیه
WBSبر اساس واحد های اجرایی انجام پروژه:
در برخی از سازمانها ،واحد های اجرایی یا گروههای تخصص ی ویژه ای برای اجرای پروژه دارند.مثل
شرکت حفاری
حفر چاه و
نصب پمپ
واحد برق
واحد مکانيک
L1
واحد ساختمان
واحد حفاری
کابل کشی
نصب پمپ
زير سازی
محل
نصب دستگاه
حفاری
نصب تابلو
لوله گذاری
درچاه
فونداسيونپمپ
حفاری
L2
L3
اهداف رسم نمودار :WBS
-1تعیین اقالم قابل تحویل
-2تعیین محدوده پروژه
-3تعیین فهرست فعالیت هایی که باید انجام شود تا اقالم قابل تحویل تحقق یابند
-4مقد مه ایست برای تعیین زمان ،منابع ،بودجه ،هزینه و وزن فعالیتهای پروژه
مهمترین هدف ثانویه WSBسیستم کدینگ است
:
مزایای سیستم کدینگ
WBS
-1می توان سطح یک باکس را از طریق کد آن تشخیص داد.
-2حذف و اضافه باکسها به سطوح WBSامکان پذیر است.
-3باکس ها در یک پروژه و پروژه های مختلف شرکت یونیک هستند
-4امکان دستیابی و دسترس ی به اطالعات یک باکس میسر می شود.
-5دسته بندی داده ها و گزارش گیری می تواند از طریق تعریف کد های
-6از طریق برقراری ارتباط بین باکسهای
تخصیص مسئولیت ایجاد کرد.
ساختار شکست سازمانی پروژه
با
WBS
WBSشود
انجام
توان برای بسته های کاری
می
OBS
مفهوم اقالم قابل تحویل پروژه:
نتیجه یا خروجی ملموس و عینی یک یا چند بسته کاری که قابل اندازه گذاری و صحه گذاری بوده
و انجام بخش ی از پروژه منوط به تکمیل و تحویل آن است.
نمودار WBSیک نمودار سلسله مراتبی با نگرش شناسایی و تعریف اقالم قابل تحویل است که
محدوده کل پروژه را تعریف می کند.
نمونه هایی از اقالم قابل تحویل:
-1محصوالت
-2تجهیزات
-3ماشین االت
-4سخت افزار
-5نرم افزار
-6دستورات
-7نقشه ها
-8نمودار ها
-9گزارشات
-10جداول
-11فهرستها
– 12فایلها
-13مقاله ها
-14کتابها
-15سرس برنامه ها
تعریف شفاف و دقیق اقالم قابل تحویل در قرارداد نیاز است .بعض ی از پیمانکاران تازه کار دوست
تحویل شدنی پروژه باید منطبق برقرارداد و منشور پروژه باشد.
دارند غیر شفاف باشد که باعث هزینه های اضافی برای انها می گردد.
محدوده پروژه :
اضافه کردن یک باکس ویا یک فعالیت در ساختار شکست کار به معنای تعهد انجام آن در قالب
فعالیتهای پروژه است
برخی از پیمانکاران غیر ماهر با شرح خدمات تفصیلی مازاد بر نیاز مشتری باعث افزایش
محدوده پروژه و باال رفتن هزینه ان می گردند.
باید از شعار ها و اهداف دست نیافتنی پرهیز شود و در تعیین تحویل شدنی ها باید واقع گرا بود.
مدیر پروژه فقط باید روی اقالم قابل تحویل متمر کز شود.
پروژه زمان سنجی و باالنس خط تولید :هدف اصلی افزایش تولید یا بهینه نمودن تولید است ولی اقال
قابل تحویل عبارتند از:
فرمهای شرح ایستگاه کاری ،تعیین زمان استاندارد و نرمال ایستگاههای کاری ،نمودار تقدم وتاخر فعالیتها
فرم نهایی باالنس شده ایستگاههای کاری
تحويل شدنی
اصلی
زير تحويل
شدنی 1-3
زير تحويل
شدنی 1-3-2
زير تحويل
شدنی 1-3-1
زير تحويل
شدنی1-2
زير تحويل
شدنی 1-2-2
زير تحويل
شدنی 1-2-1
زير تحويل
شدنی1-1
زير تحويل
شدنی1-1-2
زير تحويل
شدنی 1-1-1
نباز مشتری طبق
قرارداد
زيرقرارداد 1-1
زيرقرارداد 1-1-1
زيرقرارداد 1-1-2
زيرقرارداد1- 2
زيرقرارداد 1-2-1
زيرقرارداد 1-2-2
زيرقرارداد1- 3
زيرقرارداد1-3- 1
زير قرارداد 1-3-2
سطح گسترش : WBS
-1ماهیت غیر قابل تقسیم بودن یک بسته کاری به اجزا گسسته بیشتر
-2غیر اقتصادی بودن کنترل بسته کاری در صورت ریز شدن بیشتر(هزینه تعیین روابط وابستگی،
هزینه ،زمان .منابع)
تا جایی یک باکس ساختار شکست کار ریز می شود که اوال ماهیت کار اجازه دهد و ثانیا کنترل آن
اقتصادی باشد.
:
روش پیشرفته در تهیه نمودار
WBS
الف :سلسله مراتب ریز کردن
محصول
)PBS( product Breakdown Structure
در تعریف باکسهای PBSحتی االمکان از اسامی قابل اندازه گیری و صحه گذاری استفاده می .گردد و از
بکار بردن افعال و واژه های کلی باید پرهیز نمود
پروژه طراحی
کارخانه
آماره های جمعيت
مشتريان
آمار مشتريان
داخلی
گزارش بازار
گزارش فنی
جدول محاسبه
بازار بالقوه
آماره های جمعيت
توليد کنندگان
گزارش مالی
آمار مشتريان
خاص
ب :سلسله مراتب ریز کردن عملیات
پروژه
)FBS( Functional Breakdown Structure
هر باکس نمودار PBSرا که در واقع یک تحویل شدنی است در نظر گرفته ،به نحوه تولید شدنی
ها( چه روشها و چه فرآیندها و چه الزامات ) فکر نموده و انرا با مصدر بیان می نماییم (ممکن است
فعالیت الزم باشد که به ازای ان باکس در نمودار
بیش از یک
به ازای یک باکس
PBS
خواهیم داشت.
چند فعالیتFBS
آمار مشتریان داخلی
آمار مشتریان خارجی
جمع آوری
اطالعات
شناخت مشتريان
خارجی و توقع آنها
دسته بندی داده
ها
بررسی قوانين
صادرات
محاسبه آمار
مشتريان داخلی
محاسبه آمار
مشتريان خارجی
برنامه ریزی پروژه در 6فاز انجام می پذیرد:
تعيین روابط
وابستگي
برنامه ريزي
هزينه
برنامه ريزي
منابع
برنامه ريزي زمان
برآورد زمان
منابع و هزينه
تعيین محدوده
و فعاليتها
پس از تهيه ساختار شكست كار بايد روابط وابستگي بین كار ها و فعاليتها مشخص شود.
تقدم و تاخر فعاليتهاي پروژه را مي توان به كمك نمودار گانت يا شبكه نشان داد.
نمودار گانت ابزاري براي نشان دادن وابستگي ها و شبكه ابزار قدرتمندي براي برنامه ريزي مي
باشد.
Plan your work first…..then work your plan
نمودار گانت
در اوايل قرن بيستم ،هنري گانت()1861-1919و فردريک تيلور()1856-1915
براي برنامه ريزي پروژه ها از يک نمودار که محور افقي آن نشان دهنده عامل زمان بود و محور عمودي آن نشانگر فعاليتهاي الزم در
اجراي پروژه بود ،استفاده نمودند .اين نمودارها براي نشان دادن زمان هاي آغاز و پايان فعاليتها بوده و هنوز هم بسياري از
مؤسسات و سازمانها از آن استفاده ميکنند.
این روش اصوال برای زمانبندی انجام وظایف به وجود آمده و دارای دو بعد است:
-1محور عمودی شرح عملیات (و یا حتی وظایف) را بر حسب تقدم و تاخر انجام آنها (مراحل انجام کار) را نمایش می دهد.
-2محور افقی نیز نشان دهنده زمان می باشد.
ویژگی های نمودار گانت:
این نمودار نشان می دهد که:
-1چه کارهایی و یا عملیاتی باید انجام گیرد.
-2هر کار و یا عملیات از چند وظیفه تشکیل شده است.
-3چه وظایفی باید بطور همزمان دنبال گردد.
-4در داخل هر عملیات چه وظایفی باید بطور سریالی انجام شود.
-5زمان شروع و پایان هر وظیفه در چه تاریخی می باشد.
-6دستیابی به هدف نهایی در چه تاریخی بدست می آید.
جدول گانت يا زمان بندي مشخص ميكند كه چه كسي چه فعاليتي را در چه زماني بايد انجام
دهد.
ايرادات روش گانت :
-1وسيله مناسبی برای محاسبات زمانی نيست(.آغاز و پايان كار مشخص نيست).
-2فقدان انعطاف در بهنگام سازی زمانها
-3کنترل کردن عمليات و تعيين اينکه در هر لحظه از زمان کل
عمليات در چه مرحله ای از پيشرفت می باشد دشوار می باشد.
مثال در صورتي که در يک يا چند فعاليت تأخير رخ دهد،اثرات چنين ديرکردهايي بر ساير فعاليت ها و در
نتيجه تکميل پروژه براحتي قابل درک نيست.
محاسبه زمان فعاليتها :
•
از طرق زير اطالعات زماني فعاليتها را مشخص كنيد
– از ديدگاه صاحب نظران وافراد مجرب
– از منظر تحقيقات انجام يافته
– با انجام پيلوت يا طرح آزمايش ي
-1خاكبرداري
-1-1كندن اسفالت
-3خاكريزي و تسطيح
-1-3خاكريزي
-2-1حفر كانال
-2-3اسفالت كاري
-1-2-3زير سازي
-2-2-3اسفالت
-2لوله گذاري
-1-2قرار دادن لوله ها
-1-1-2ماسه ريزي
-2-1-2تراز كف ها
-3-1-2خوابانيدن لوله
-2-2جوشكاري
-1-2-2تمیز كاري اتصال
-2-2-2جوش
-3- 2تست لوله ها
-1-3-2اتصال دستگاه
-2-3-2ازمايش
-3-2-3غلتك
شماره فعاليت
1-1
2-1
1-1-2
2-1-2
3-1-2
1-2-2
2
2-2-2
1-3-2
2-3-2
1-3
1-2-3
2-2-3
3-2-3
نا م فعاليت
پيش نياز
كندن آسفالت
حفر كانال
ماسه ريزي
تراز كف
خوابانيدن لوله ها
تميزكاري اتصال
1-1
2-1
1-1-2
2-1-2
-1
جوش لوله ها
اتصال دستگاه
آزمايش
خاكريزي
زير سازي
آسفالت
غلتك
1-2-2
3-1-2
1-3-2
2-3-2
1-3
1-2-3
3-2-3
Aرفتن به محل
نام فعاليت
Bانتخاب منظره و گرفتن عكس
Cظهور فيلم و چاپ عكس
A
B
Dتهيه قاب
Eقاب گرفتن عكس
C
D
E
50
3
1
1/2
تهيه قاب
قاب گرفتن عكس
C
E
شرح
رفتن به محل
انتخاب منظره و گرفتن عكس
ظهور فيلم و چاپ عكس
زمان ( روز )
1/2
1/2
30
B
20
A
D
40
نمودار شبكه
10
Aرفتن به محل
Bانتخاب منظره و گرفتن عكس
A
Cظهور فيلم و چاپ عكس
Dتهيه قاب
Eقاب گرفتن عكس
B
فعاليتها
C
D
E
زمان ( روز )
5
3
4
نمودار گانت
2
1
Aرفتن به محل
Bانتخاب منظره و گرفتن عكس
Cظهور فيلم و چاپ عكس
Dتهيه قاب
Eقاب گرفتن عكس
E
A
B
C
زمان ( روز )
5
3
4
نمودار شبكه مقياس زمان
2
1
فعاليتها
D
مثال دوم
شرح
نام فعاليت
A
برقرار نمودن يك كارگاه موقت ساختماني
B
نصب ديوار توري موقت در اطراف محوطه
C
برش و جوشكاري قطعات اسكلت فلزي
ساخت قطعات ميله هاي فلزي آرماتور
فعاليت
پيش
نياز(ها)
فعاليت
پيش
نياز(ها)
A
-
H
C
B
-
D
C
A
I
G,F
E
كندن پي
D
A
J
I,H
F
نصب ماشينهاي بتون سازي
E
B
K
J
G
قرار دادن ميله هاي آرماتور در پي
F
B
L
J
H
رنگ آميزي اسكلت فلزي
I
ريختن بتن فونداسيون
G
D,E
M
K
J
سوار كردن ( نصب ) اسكلت فلزي
K
بناي ديوار آجري
L
نصب ورق فلزي سقف
M
بندكش ي ديوار آجري
C
2
A
6
H
D
4
1
G
5
I
E
B
3
7
J
8
L
K
F
M
9
CPM نمودار
10
مثال3
70
H
90
K
I
80
F 40
G
50
30
L
A
0
C
J
60
E
20
D
10
B
فعاليت
پيش نياز (
ها )
زمان (
هفته )
تعداد
كارگران
A
-
2
2
B
-
1
3
C
B
1
4
D
B
2
4
E
D
1
4
F
A
1
3
G
F
1
2
H
G
1
2
I
C,L
1
2
J
E
1
1
K
H,J,
I
1
3
L
F
1
3
H
G
L
I
C
J
E
F
A
زمان ( هفته )
D
3
4
5
نمودار شبكه مقياس زمان
6
1
2
6
5
4
3
2
1
هفته
K
H+I+J
E+C+G+L
D+F
A+D
A+B
فعاليت هاي در
حال اجرا
3
2+2+1=5
2+3+4+4=13
3+4=7
2+4=6
2+3=5
حجم منابع الزم
فعاليتها
K
B
12
سطح منبع قابل دسترس ي
10
8
4
2
زمان ( هفته )
6
5
3
4
نمودار شبكه مقياس زمان
2
1
منابع الزم
6
نکات مهم و فرضيات مهم برآورد زمان فعاليتها:
-1تخمين زمان هنگامی صورت می گيرد که فعاليتها کامال شناخته شده باشند و
تعريف مستقلی برای فعاليتها ارائه شده باشد.
-2دقت برآورد زمانها با توجه به ماهيت فعاليتها و هدف پروژه صورت می گيرد.
-3برای فعاليت های اصلی شبکه نيازی به تخصيص زمان نيست و تخمين زمان
برای فعاليتهايی که سطح بعدی ندارند صورت می گيرد.
-4واحد زمان برای کليه فعاليتهای يک پروژه حتی االمکان بايد ثابت و يکسان
باشد.
-5براورد زمان يک فعاليت مستقل از ساير فعاليتها در نظر گرفت و نبايد بصورت
شرطی در نظر گرفت.
-6اتفاقات غير مترقبه و غير قابل پيش بينی مثل زلزله ،سيل ،جنگ ،اعتصابات و
...را در زمان فعاليتها ودر تقويم پروژه درنظر نمی گيريم.
58
مسير بحرانی ) : (Critical Pathمسيری است که تاخير در هر يک از فعاليتهای
آن باعث تاخير در زمان کل پروژه می گردد.
مسير بحرانی متشکل از فعاليتهايی است که فرجه کل آنها برابر با صفر است.
اگر زمان هر يک از فعاليتهای پروژه را با هم جمع کنيم زمان مسير بحرانی به دست
می ايد که در واقع هميشه برابر با زمان اتمام پروژه است.
مسير بحرانی طوالنی ترين مسير زمانی شبکه يا پروژه است.
شناسايی فعاليتهای مسير بحرانی از اين نظر مهم است که بايد توجه بيشتری بر روی
انها اعمال گردد.
فرجه يا شناوری کل فعاليت ij
عبارت است از مدت زمانی که يک فعاليت می تواند تاخير مجاز داشته باشد.
راه (مسیر) شبکه
A-F-E-I
A-F-O-H
A-F-D-J
A-G-H
B-C-J
G
A
F
O
E
D
B
H
I
J
C
60
نمودار گانت وشبکه هاي داراي مقياس زمان
اين نمودارها ،پايه واساس نمودارهاي ميله اي هستند که هم اکنون نيز در
برنامه ريزي پروژه ها متداول ميباشد .از نارسائيهاي اين نمودارها ،عدم
قابليت آنها در نشان دادن ارتباطات (وابستگي ها) بين فعاليتهاي پروژه
است .در ترسيم نمودارهاي گانت رعايت چند قانون ساده الزامي است که
باعث خواهد شد که به ميزان قابل توجهي به کارايي آنها افزوده شود.
در صورت داشتن يک شبکه ،CPMتبديل آن به نمودار ميله اي باعث
خواهد شد که شبکه حاصل ،هم از مزاياي نمودار گانت (نشان دادن
زمانهاي فعاليتها) و هم از مزاياي شبکه ( CPMنشان دادن وابستگي هاي
بين فعاليتها) برخوردار باشد.
61
نمودارهاي گانت (ميله اي)
بر روي يک صفحه مختصات شامل دو محور عمود برهم ،محور افقي
براي نمايش تاريخهاي شروع و پايان فعاليتها و محور قائم براي نمايش
فعاليتها مورد استفاده قرار مي گيرد که عالئم مورد استفاده در شبکه گانت
به شرح زير است:
معني
عالمت
آغاز يک فعاليت
┌
پايان يک فعاليت
┐
مجموعه نشان دهنده تاريخهاي آغاز و پايان و مدت زمان
مقدار عملي پيشرفت
V
62
عالمت مشخص کننده تاريخ مورد نظر براي بررسي
نمودارهاي گانت (ميله اي) -مثال
در شکل زير مالحظه مي کنيد فعاليت Cطبق برنامه بايد در روز سوم
شروع و در پايان روز ششم به اتمام برسد و فعاليت Dبايد در روز
چهارم شروع و تا پايان روز هشتم ادامه داشته باشد .عالمت Vدر روز
پنجم نشان دهنده آن است که وضعيت پيشرفت امور اجرائي فعاليتها در
انتهاي روز پنجم مورد بررسي قرار گرفته است .فعاليت A,Bتکميل شده
اند.
تاريخ بررسي
فعاليتها
V
A
B
C
D
63
زمان (روز) 9 10 11
8
7
6
5
4
3
2
1