Transcript A 3 1 - ghobaei.ir

‫مدیریت زمان پروژه‬
‫‪Project Time‬‬
‫‪Management‬‬
‫پروژه‬
‫از‬
‫اهمیت‬
‫عامل" زمان " در مدیریت‬
‫باالیی برخوردار است ‪.‬‬
‫مدیریت زمان پروژه دربرگیرنده ی فرآیندهای‬
‫مورد نیاز جهت حصول اطمینان از تکمیل به‬
‫موقع پروژه است‪.‬‬
‫• با مشخص شــدن فعالیتــها و نــوع ارتباط‬
‫با یـكدیــگر‬
‫بر اساس ساختار زماني هر فعالیت ‪ ،‬شبكه‬
‫زمانبندي پروژه‬
‫از سطوح زیرین تا اصلي ترین سطح تهیه خواهد‬
‫شد‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫ساختار شبکه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪2‬‬
‫در شروع برنامه ريزي‪ ،‬الزم است کارها يا فعاليت هايي که بايد در يک‬
‫پروژه‪ ،‬عملي شوند تعريف شده و وابستگي هاي بين آنها معلوم گردد‪.‬‬
‫لذا نمايش شبکه اي يک پروژه از اولين اقدامات در امور برنامه ريزي‬
‫بوده و پايه و تکيه گاه اصلي براي ساير امور برنامه ريزي مي باشد‪.‬‬
‫نمودار شبکه اي به صورتهاي مختلف قابل ارائه ميباشد ولي متداولترين‬
‫آنها از نوع شبکه هاي برداري ميباشد‪.‬‬
‫در نوع ديگر شبکه ها‪ ،‬فعاليتها در داخل گره ها نشان داده ميشود‪.‬‬
‫ساختار اوليه شبکه‬
‫‪ ‬اولين اقدامات براي شروع ساخت شبکه‪ ،‬تهيه اطالعات است‪ ،‬که‬
‫نمونه اين اطالعات در زير آورده شده است‪:‬‬
‫‪3‬‬
‫رديف‬
‫سؤال‬
‫مورد کاربرد پاسخها‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫موضوع پروژه چيست؟‬
‫چه کارهايي الزمند؟‬
‫تنظيم و ترسيم شبکه‬
‫‪3‬‬
‫با چه ترتيبي؟‬
‫‪4‬‬
‫چگونه؟‬
‫پاسخ گويي به سؤاالت بعدي‬
‫‪5‬‬
‫توسط کي؟‬
‫نمودار سازماني‪ -‬مسئوليت ها‬
‫‪6‬‬
‫با چه امکاناتي؟‬
‫‪7‬‬
‫با چه محدوديتهايي؟‬
‫موازنه زمان – هزينه‬
‫تسطيح و تخصيص منابع‬
‫‪8‬‬
‫چه اطالعاتي؟‬
‫سيستم هاي اطالعات مديريت‬
‫روشهاي تهيه اطالعات و تنظيم شبکه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪4‬‬
‫‪ -1‬روش مديريت اجرايي‬
‫تيمي متشکل از ‪ 3‬يا ‪ 4‬نفر شامل مدير پروژه‪ ،‬مهندس يا مشاور فني آگاه به‬
‫‪ CPM‬خواهد بود که به دليل محدوديت نفرا ت اختالف سليقه ها کاهش مي يابد‬
‫ولي در نتيجه محدوديت امکان جمع آوري دقيق مطالب ممکن است با مشکل‬
‫مواجه شود‪.‬‬
‫‪ -2‬روش کنفرانسي‬
‫تيم از روش مديريت اجرايي بزرگتر است(‪ 15‬تا ‪ 20‬نفر) و براي هر کار نفر‬
‫خاص تعيين ميگردد ولي زمان زيادي صرف ميشود ولي احتمال اشکال در آن‬
‫کم است و جلسات در قالب کنفرانس هاي هر قسمت تخصصي برقرار ميشود‪.‬‬
‫‪ -3‬روش مشاوره اي‬
‫کار به دفاتر مشاور مديريت صنعتي و مهندسي صنايع واگذار ميشود‪ .‬که‬
‫مزاياي زيادي دارد‪.‬‬
‫تعاريف مرتبط با شبکه‬
‫‪ ‬شبکه هايي که در آنها فعاليتها بر روي کمانها نشان داده مي شوند را‬
‫شبکه برداري يا ‪ AOA‬نامند‪Activity On Arrow .‬‬
‫‪ ‬شبکه هايي که در آنها فعاليتها بر روي گره ها نشان داده مي شوند را‬
‫شبکه گره اي يا ‪ AON‬نامند‪Activity On Node.‬‬
‫‪ ‬فعاليت ‪ :‬جزئي از پروژه است که انجام آن به صرف زمان‪ ،‬منابع‪،‬‬
‫انرژي‪ ،‬نيروي انساني و ‪ ...‬دارد و داراي نقاط آغاز و پايان قابل تعريف‬
‫هستند‪.‬‬
‫‪ ‬مثل شکل زير ‪:‬‬
‫لوله کشي ساختمان‬
‫‪5‬‬
‫تعاريف مرتبط با شبکه‪ -‬ادامه‬
‫‪ ‬فعاليتهاي مجازي يا موهوم )‪:(Dummy Activity‬‬
‫‪ ‬فعاليتهايي هستند که ضمن اجراي پروژه وجود نداشته و به منابعي مثل‬
‫زمان يا ساير منابع احتياج ندارند و تنها به منظور نشان دادن وابستگي‬
‫هاي بين عمليات پروژه‪ ،‬به شبکه اضافه ميشوند وبه وسيله بردار خط‬
‫چين نشان داده ميشوند‪.‬‬
‫‪6‬‬
‫تعاريف مرتبط با شبکه‪ -‬ادامه‬
‫‪ ‬رويداد يا گره)‪ : (Event/Node‬نقاط آغاز يا پايان يک فعاليت‪ ،‬يا دسته‬
‫اي از فعاليت ها را رويداد گويند‪.‬‬
‫‪ ‬رويداد ها عبارت از مقطع زماني مي باشد و لذا در برگيرنده زمان نبوده‬
‫بلکه نشان دهنده تاريخ ها ميباشد‪ .‬رويداد ها را بوسيله دايره اي که داخل‬
‫آن شماره نوشته شده است‪ ،‬نشان ميدهند ‪.‬‬
‫‪38‬‬
‫‪26‬‬
‫‪35‬‬
‫‪7‬‬
‫‪4‬‬
‫‪34‬‬
‫تعاريف مرتبط با شبکه‪ -‬ادامه‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪8‬‬
‫‪4‬‬
‫گره ‪ /‬رويداد پايه )‪:(Tail Event/Node‬‬
‫گره اي که در نقطه آغازين بردار مربوط به آن فعاليت قرار گرفته ‪.‬‬
‫‪9‬‬
‫گره ‪ /‬رويداد پايان )‪:(Head Event/ Node‬‬
‫گره اي که در پايان فعاليت واقع شده است‪.‬‬
‫گره ‪ /‬رويداد پوششي)‪:(Merge Event/Node‬‬
‫‪20‬‬
‫گره ‪ /‬رويدادي است که نقطه پايان چند فعاليت باشد‪.‬‬
‫گره ‪ /‬رويداد جوششي )‪:(Burst Event/Node‬‬
‫گره ‪ /‬رويدادي است که نقطه آغازين چند فعاليت باشد‪.‬‬
‫‪36‬‬
‫تعاريف مرتبط با شبکه‪-‬ادامه‬
‫‪ ‬فعاليت پيش نياز)‪:(Precedent Activity‬‬
‫‪ ‬فعاليت ‪ A‬را در صورتيکه پيش نياز فعاليت ‪ B‬ميگويند که بالفاصله بعد‬
‫از تکميل ‪ A‬فعاليت ‪ B‬قابل شروع شدن باشد‪.‬‬
‫‪ ‬فعاليت وابسته‪ /‬پي آمد )‪:(Succeeding Activity‬‬
‫‪ ‬فعاليت ‪ B‬را در صورتي وابسته به فعاليت ‪ A‬ميگويند که فعاليت ‪B‬‬
‫بالفاصله بعد از تکميل ‪ A‬قابل شروع شدن باشد‪.‬‬
‫‪ ‬گره ‪ /‬رويداد مرکب )‪:(Complex Node‬‬
‫‪ ‬گره اي است که بيش از يک بردار به آن وارد و بيش از يک بردار از‬
‫آن خارج شده باشد‪.‬‬
‫‪8‬‬
‫‪11‬‬
‫‪12‬‬
‫‪13‬‬
‫‪9‬‬
‫‪10‬‬
‫‪9‬‬
‫تعاريف مرتبط با شبکه‪ -‬ادامه‬
‫‪ ‬شبکه ‪:‬‬
‫مجموعه اي است که نشان دهنده فعاليت هاي الزم از آغاز تا پايان يک‬
‫پروژه و وابستگي هاي بين آنها است مثالً شبکه زير‪:‬‬
‫‪M‬‬
‫‪40‬‬
‫‪60‬‬
‫‪P‬‬
‫‪L‬‬
‫‪Q‬‬
‫‪K‬‬
‫‪E‬‬
‫‪45‬‬
‫‪50‬‬
‫‪F‬‬
‫‪R‬‬
‫‪55‬‬
‫‪A‬‬
‫‪B‬‬
‫‪25‬‬
‫‪J‬‬
‫‪10‬‬
‫‪10A‬‬
‫‪35‬‬
‫‪20‬‬
‫‪I‬‬
‫‪H‬‬
‫‪C‬‬
‫‪G‬‬
‫‪30‬‬
‫‪D‬‬
‫‪0‬‬
‫قوانين رسم شبکه هاي برداري‬
‫‪ -1 ‬پيش از رسم بردار مربوط به هر فعاليت‪ ،‬بايد بردار مربوطه به کليه‬
‫فعاليتها ي ماقبل که پيش نياز فعاليت مربوطه هستند‪ ،‬رسم شده باشد‪.‬‬
‫‪ -2 ‬يک بردار فقط و فقط نشان دهنده وضعيت تقدم وتأخر انجام فعاليتي‬
‫است که با آن بردار معرفي ميشود‪ .‬به عبارت ديگر‪ ،‬شکل ظاهري‬
‫بردار(طول‪،‬پهنا‪،‬زاويه و‪ )...‬ارزش ومعني خاصي ندارد‪.‬‬
‫‪ -3 ‬به منظور شناسايي گره ها‪ ،‬آنها را کد گذاري مي کنند‪ ،‬که هيچ دو يا‬
‫چند گره اي نبايد شماره يکسان داشته باشد‪.‬‬
‫‪11‬‬
‫قوانين رسم شبکه هاي برداري‬
‫‪ -4 ‬هر دو گره را فقط يک بردار ميتواند به هم وصل نمايد‬
‫‪ 11‬نادرست ‪10‬‬
‫‪12 ‬‬
‫‪12‬‬
‫‪13‬‬
‫‪10‬‬
‫درست‬
‫‪11‬‬
‫‪ -5 ‬شبکه فقط ميتواند يک گره شروع و يک گره پايان داشته باشد‪.‬‬
‫درست‬
‫نادرست‬
‫‪6‬‬
‫‪1‬‬
‫‪5‬‬
‫‪6‬‬
‫‪7‬‬
‫‪12‬‬
‫‪4‬‬
‫‪9‬‬
‫‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫‪7‬‬
‫‪8‬‬
‫‪5‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫‪4‬‬
‫‪3‬‬
‫اشتباهات عمومي در ترسيم شبکه‬
‫‪ ‬ايجاد حلقه)‪:(Loop‬‬
‫‪ ‬در صورت عدم رعايت منطق شبکه‪ ،‬احتمال به وجود آمدن حلقه در جريان‬
‫ترسيم وجود دارد‪ .‬مشهود است که چنين امري در طبيعت غير ممکن است‪.‬‬
‫‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫‪5‬‬
‫‪4‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ ‬وابستگي هاي غير ضروري‬
‫‪ ‬در شرايطي که چند فعاليت در يک شبکه احتياج به يک گره مشترک دارند‪،‬‬
‫وابستگي غير ضروري بروز ميکند که اين مسئله با فعاليت هاي موهوم‬
‫برطرف ميشود ‪ .‬البته اين مسئله باعث طوالني تر شدن زمان پروژه و‬
‫محدوديت در نحوه کاربرد منابع ميگردد‪.‬‬
‫‪13‬‬
‫اشتباهات عمومي در ترسيم شبکه‪ -‬ادامه‬
‫‪ ‬فعاليتهاي موهومي اضافي‬
‫‪8‬‬
‫‪7‬‬
‫‪4‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫‪5‬‬
‫‪6‬‬
‫‪0‬‬
‫‪3‬‬
‫‪ ‬فعاليت موهومي ‪ 3-5‬نشان ميدهد که ‪ 5-7‬به ‪ 1-3‬وابسته است‪ .‬اگر ‪3-5‬‬
‫از شبکه حذف شود‪ ،‬اين وابستگي نيز از بين ميرود پس وجود فعاليت ‪-5‬‬
‫‪ 3‬ضروري است‪.‬ولي براي آغاز ‪ 5-7‬الزم است ‪ 1-2‬انجام شده باشد‪.‬‬
‫که اگر ‪ 2-5‬را حذف کنيم‪ ،‬باز اين وابستگي از طريق ‪ 2-4‬و‪ 4-5‬حفظ‬
‫شده است‪ ،‬پس فعاليت ‪ 2-5‬غير ضروري است‪.‬‬
‫‪14‬‬
‫انواع وابستگي ها‬
‫‪ ‬وابستگي هاي طبيعي‬
‫‪ ‬که به علت خواص ويژه و طبيعي فعاليتها و ارتباطات منطقي بين فعاليتها‬
‫ايجاد ميشوند‪ .‬مثالً در يک ساختمان ” نصب کاشي کف سيستم بهداشتي“‬
‫پس از ”عايق کاري کف“ انجام مي شود‪.‬‬
‫‪ ‬وابستگي هاي امکاناتي‬
‫‪ ‬که به دليل محدوديت منابع ايجاد مي شود‪ .‬مثالً در يک دانشگاه ظاهراً‬
‫فعاليت“ ثبت نام دانشجويان“ با فعاليت ” اعالم نتايج نمرات به‬
‫دانشجويان“ وابستگي ندارد ولي ممکن است به دليل محدوديت منابع‬
‫انساني‪ ،‬يکنفر پس از تکميل اولي به دومي بپردازد‪.‬‬
‫‪15‬‬
‫مثال رسم شبکه‬
‫‪ ‬پروژه اي با عنوان ” ايجاد پل عابر پياده در يکي از خيابانهاي شهر“ مطرح‬
‫است‪ .‬براي اجراي اين پروژه‪ ،‬فعاليتهايي که تعريف شده به همراه مدت زمان‬
‫اجرا و روابط منطقي بين آنها در جدول زير آورده شده است و از فعاليتهاي‬
‫جزئي تر آن چشم پوشي شده است‪ ،‬شبکه برداري اين پروژه رارسم نماييد‪.‬‬
‫ردي کد‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫‪5‬‬
‫‪6‬‬
‫‪7‬‬
‫‪16‬‬
‫‪A‬‬
‫‪B‬‬
‫‪C‬‬
‫‪D‬‬
‫‪E‬‬
‫‪F‬‬
‫‪G‬‬
‫شرح فعاليت‬
‫مدت اجرا (هفته) فعاليت پيش نياز‬
‫برسي شرايط منطقه مطالعه اوليه‬
‫بررسي شرايط و تعيين امکانات مورد نياز‬
‫تامين منابع مالي‬
‫‪2‬‬
‫‪3‬‬
‫‪1‬‬
‫‪15‬‬
‫‪8‬‬
‫‪3‬‬
‫آزمايش وکنترل پل قبل از بهره برداري‬
‫‪1‬‬
‫ساخت قطعات فلزي و تجهيزات‬
‫مهيا سازي فونداسيون نصب‬
‫تحويل و نصب پل‬
‫‬‫‪A‬‬
‫‪A‬‬
‫‪C‬‬
‫‪B,C‬‬
‫‪D,E‬‬
‫‪F‬‬
‫جواب رسم شبکه‬
‫‪A‬‬
‫‪B‬‬
‫‪3‬‬
‫‪5‬‬
‫‪D‬‬
‫‪C‬‬
‫‪4‬‬
‫‪8‬‬
‫‪7 G‬‬
‫‪F‬‬
‫‪6‬‬
‫‪E‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫جواب رسم شبکه‬
‫‪G‬‬
‫‪18‬‬
‫‪F‬‬
‫‪E‬‬
‫‪B‬‬
‫‪D‬‬
‫‪C‬‬
‫‪A‬‬
‫جواب رسم شبکه‬
‫‪B 3‬‬
‫‪C‬‬
‫‪E‬‬
‫‪G‬‬
‫‪7‬‬
‫‪19‬‬
‫‪F‬‬
‫‪6‬‬
‫‪D‬‬
‫‪5‬‬
‫‪4‬‬
‫‪2‬‬
‫‪A‬‬
‫‪1‬‬
‫روشهای رسم شبکه‪:‬‬
‫‪ -1‬شبکه گره ای يا سيستم فعاليت روی‬
‫گره‬
‫)‪(AON‬‬
‫در شبکه گره ای هر فعاليت بصورت يک گره که معموال مستطيل يا دايره می شود و‬
‫روابط مابين آنها بوسيله پيکانها با خطوط توپر نشان داده می شود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫بهتر است جايگاه باکسها بگونه ای تعيين شود که خطوط کمتر همديگر را قطع‬
‫نموده و گره ها با پيکانهای کوتاهتری به هم وصل شوند‬
‫‪‬‬
‫در بعضی جاها به جای مستطيل ‪ ،‬دايره قرار می دهند و پيکانها می توانند‬
‫مورب نيز ترسيم گردند‪.‬‬
‫‪20‬‬
‫‪ -2‬شبکه برداری یا سیستم فعالیت روی کمان‬
‫)‪(AOA‬‬
‫‪i‬‬
‫رویداد‬
‫شروع‬
‫‪j‬‬
‫رویداد‬
‫پایان‬
‫هر پیکان نشان دهنده یک فعالیت و هر گره نمایشگر یک رویداد است‪.‬‬
‫رویداد نشان دهنده یک لحظه زمانی است و فقط برای نمایش شروع و پایان فعالیت بوده و‬
‫احتیاج به زمان و هزینه و منابع کاری و مصرفی ندارد‪.‬‬
‫نکات‪:‬‬
‫‪ -1‬طول پیکان نشان دهنده هیچ مشخصه ای از فعالیت نمی باشد و فقط با توجه به موقعیت‬
‫آن در شبکه و آسانی رسم ممکن است کوتاهتر یا بلند تر ترسیم گردد‪.‬‬
‫‪ -2‬جهت پیکان نشان دهنده جهت پیشرفت زمان‪ ،‬صرف هزینه یا کاربرد منابع برای فعالیت بوده و‬
‫حالت برداری ندارد‪.‬‬
‫‪ -1‬نوشتن شرح فعالیت روی پیکان‬
‫‪ -3‬برای شناسایی یک فعالیت ‪ 3‬راه‬
‫‪ -2‬نوشتن کد فعالیت روی بردار‬
‫وجود دارد‪.‬‬
‫‪ -3‬شناسایی آن بوسیله شماره های رویداد شروع و ختم‬
‫قواعد رسم شبکه های‬
‫برداری‬
‫)‪(AOA‬‬
‫‪ -1‬هر فعالیت مادامیکه فعالیت یا فعالیتهای قبل از آن در شبکه که از نظر اجرایی مقدم‬
‫هستند به اتمام نرسیده اند نمیتواند شروع شود‪.‬‬
‫‪ -2‬شماره رویداد پایان هر فعالیت باید از شماره رویداد شروع آن فعالیت بزرگتر باشد ‪ .‬اگر‬
‫‪j‬‬
‫یاشد آنگاه باید‬
‫شماره رویداد شروع یک فعالیت و ‪i‬شماره رویداد پایان آن فعالیت‬
‫از ‪ j‬بزر‪i‬گتر باشد‪.‬‬
‫‪5‬‬
‫‪‬‬
‫‪E‬‬
‫‪4‬‬
‫‪C‬‬
‫‪3‬‬
‫‪B‬‬
‫‪2‬‬
‫‪D‬‬
‫رعایت این قاعده از بوجود آمدن حلقه در شبکه جلوگیری می کند‪.‬‬
‫‪A‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ -3‬در مواردی که شروع فعالیتی مستلزم اتمام یک یا چند فعالیت دیگر باشد ورابطه ای بین‬
‫که‬
‫این فعالیتها نیز وجود نداشته باشد از یک فعالیت مجازی یا‬
‫‪Dummy‬‬
‫‪Activity‬‬
‫بصورت بردار خط چین رسم می شود و برای نشان دادن ترتیب صحیح انجام کارها استفاده‬
‫می شود‪.‬‬
‫‪B‬‬
‫‪A‬‬
‫‪C‬‬
‫‪F‬‬
‫‪E‬‬
‫اگر بخواهیم عالوه بر فعالیت ‪ D‬فعالیتهای‬
‫است ‪F‬‬
‫تنها راه آن ایجاد یک فعالیت مجازی‬
‫‪D‬‬
‫و‪A‬‬
‫ر‪B‬انیز پیش نیاز فعالیت‬
‫کنیم‪E‬‬
‫فعالیت مجازی ‪ :‬فعالیتی است که زمان منبع و هزینه ان صفر است و فقط برداری است که جهت‬
‫نمایش رابطه بین فعالیتها در شرایطی که نتوان از بردارهای توپر استفاده نمود بکار می رود‪.‬‬
‫‪ -4‬هر رویداد را تنها با یک فعالیت می توان به یکدیگر ربط داد‪ .‬به عبارت دیگر بین هر دو‬
‫رویداد تنها رسم یک فعالیت مجاز است‪.‬‬
‫‪2‬‬
‫‪A‬‬
‫‪B‬‬
‫‪4‬‬
‫‪A‬‬
‫‪1‬‬
‫‪4‬‬
‫‪B‬‬
‫‪1‬‬
‫‪3‬‬
‫‪C‬‬
‫‪C‬‬
‫‪ -5‬شبکه می تواند تنها یک رویداد شروع ویک رویداد پایان داشته باشد ‪ .‬زیرا شروع و پایان پروژه‬
‫هر کدام یک لحظه زمانی را تشکیل می دهند‪.‬‬
‫فرضیات ترسیم شبکه‪:‬‬
‫‪ -1‬شکل ظاهری پروژه حتی االمکان باید ساده وروشن بوده و بطور منظمی ترتیب یافته باشد‪.‬‬
‫‪ -2‬در طرح اولیه می توان از فعالیتهای مجازی استفاده نمود ولی در طرح نهایی پروژه باید فعالیتهای‬
‫مجازی را حتی االمکان کم نمود و فعالیتهای غیر ضروری را حذف نمود‪.‬‬
‫‪ -3‬شروع و پایان پروژه قابل تشخیص باشد‪.‬‬
‫‪ -4‬برآورد زمان فعالیتها قطعی بوده و شروع فعالیتها نیز حتمی فرض می شود‪.‬‬
‫‪ -5‬برای انجام یک فعالیت ‪ ،‬کلیه فعالیتهای پیش نیازی آن با توجه به نوع وابستگی باید تحقق‬
‫یافته باشند‪.‬‬
:‫مثال ديگر‬
A
D
B
H
J
F
C
E
I
G
‫پيش نياز‬
‫فعاليت‬
A
A
A
C
D
D
A,B,C,F
E
G,H,I
A
B
C
D
E
F
G
H
I
J
26
‫مثال ديگر‪:‬‬
‫‪27‬‬
‫پيش نياز‬
‫زمان تخميني (روز)‬
‫شرح‬
‫فعاليت ها‬
‫ندارد‬
‫‪2‬‬
‫ارزيابي بستر هاي فعلي تكنولوژي‬
‫‪A‬‬
‫‪A‬‬
‫‪5‬‬
‫تعريف كردن نيازمندي هاي كاربر‬
‫‪B‬‬
‫‪B‬‬
‫‪4‬‬
‫طراحي اليه هاي صفحات وب‬
‫‪C‬‬
‫‪B‬‬
‫‪3‬‬
‫راه اندازي سرور‬
‫‪D‬‬
‫‪B‬‬
‫‪1‬‬
‫تخمين ترافيك وب‬
‫‪E‬‬
‫‪C,D‬‬
‫‪4‬‬
‫امتحان كردن صفحات وب و پيوند ها‬
‫‪F‬‬
‫‪D,E‬‬
‫‪3‬‬
‫انتقال دادن صفحات وب به محيط توليد‬
‫‪G‬‬
‫‪F,G‬‬
‫‪2‬‬
‫درج آگهي محلي در بخش خبرنامه‬
‫‪H‬‬
‫‪G‬‬
‫‪5‬‬
‫آموزش كاربران‬
‫‪I‬‬
‫‪H,I‬‬
‫‪1‬‬
‫تهيه گزارش براي مديريت‬
‫‪J‬‬
28
‫انواع روابط ميان دو فعاليت‬
‫‪ ‬منظور از رابطه)‪ (Relationship‬يا بستگي)‪ (Dependency‬ميان‬
‫دوفعاليت‪ ،‬تعريف قيود و الزامات ضروري ميان شروع يا خاتمه يک‬
‫فعاليت با شروع و خاتمه هر يک از فعاليتهاي بعدي ‪(Successor‬‬
‫)‪ activities‬وهر يک از فعاليتهاي قبلي)‪ (Predecessor Activities‬آن‬
‫است‪.‬‬
‫‪ ‬روابط ميان هر دو فعاليت از فعاليتهاي يک پروژه را مي توان به چهار‬
‫نوع‪ ،‬به شرح زير گروه بندي کرد ‪:‬‬
‫‪ )2‬رابطه منطقي‬
‫‪ )1 ‬رابطه فيزيکي‬
‫‪ )4‬رابطه محدوديت منابع‬
‫‪ )3 ‬رابطه سازماني‬
‫‪29‬‬
‫انواع روابط ميان دو فعاليت‪-‬ادامه‬
‫‪ )1 ‬رابطه فيزيکي)‪:(Physical Relationship‬‬
‫‪ ‬رابطه ميان ماهيت‪،‬طبيعت يا فيزيک دو فعاليت به گونه اي است که شروع يکي‬
‫از آنها قبل از خاتمه ديگري ممکن نيست‪.‬مثل اغلب روابط ميان فعاليتهاي يک‬
‫پروژه(حفر کانال و لوله گذاري)‪.‬‬
‫‪ )2 ‬رابطه منطقي)‪:(Logical Relationship‬‬
‫‪ ‬اجراي يکي از فعاليتها به خاتمه ديگري بستگي ندارد اما منطقي است(يا به‬
‫صالح است) که يکي از آنها پس از ديگري اجرا شود‪.‬‬
‫‪ ‬مثالً مدير پروژه تاکيد دارد قبل از اجراي فعاليت انجام هر بخش‪ ،‬فعاليت‬
‫مطالعه بخش بعدي را نبايد اجرا کرد‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪30‬‬
‫انواع روابط ميان دو فعاليت‪-‬ادامه‬
‫‪ )3 ‬رابطه سازماني‪:‬‬
‫‪ ‬برخي از موارد‪ ،‬بخشنامه ها‪ ،‬آئين نامه ها و مقررات وضع شده از طرف‬
‫مديريت رده اول سازمان مولد پروژه‪ ،‬ما را به رعايت روابط خاصي‬
‫ميان دو فعاليت ملزم مي نمايد‪ .‬رابطه سازماني از نظر مديريت سازمان‬
‫منطقي است و نقض آن‪ ،‬عدم رعايت قوانين و مقررات را باعث ميشود‪.‬‬
‫‪ )4 ‬رابطه محدوديت منابع‪:‬‬
‫‪ ‬محدوديت استفاده از منابع اجرايي ما را وادار ميکند که فعاليتي را بعد از‬
‫خاتمه ديگري اجرا کنيم‪ .‬اين نوع بستگي ناشي از نياز دو فعاليت به منابع‬
‫اجرايي مي باشد که مقدار آن محدود است ‪.‬‬
‫‪31‬‬
‫ساختار شکست کار به وسیله نمودار‬
‫‪WBS: Work Breakdown Structure‬‬
‫در سطح اول پروژه کل پروژه به چند فعالیت عمده تقسیم می شود سپس در سطح بعدی فعالیتهای‬
‫عمده به فعالیتهای ریز تقسیم می شود‪.‬تا اخرین فعالیتها یا باکسهایی که به سطح بعد گسترش‬
‫نیافته اند ودر حقیقت فهالیتهای پروژه را تشکیل می دهند‪.‬‬
‫فعالیت ‪Activity or Task‬کوچکترین واحد کنترل است و به قسمت کوچکی از امور پروژه‬
‫گفته می شود که دارای زمان بوده و معموال نیازمند منابع و هزینه است‪.‬‬
‫ساختار شکست کار به عنوان قلب مدیریت پروژه است ‪ ،‬زیراکلیه تکنیکهای بعدی منوط به ترسیم‬
‫درست نمودار است و باعث از قلم نیفتادن فعالیتها می گردد‪.‬‬
‫در تهیه ساختار شکست کار برای یک پروژه فقط فعالیتهای الزم برای تحویل اقالم قابل تحویل‬
‫پروژه را تشخیص داده و به روابط وابستگی بین فعالیتها توجهی نمی شود‪.‬‬
WBS: Work Breakdown Structure
L1
1
L2
1-1
1-2
1-3
1-1-1 1-1-2 1-2-1 1-2-2 1-3-1 1-3-2 1-3-3
L3
‫روشهای سنتی تهیه نمودار ساختار شکست کار‪:‬‬
‫‪ -1‬تهیه ‪ WBS‬بر اساس مراحل اجرایی پروژه‪:‬‬
‫پروژه لوله‬
‫کشی گاز‬
‫خاکريزی و‬
‫تسطيح‬
‫آسفالتکاری‬
‫خاکريزی‬
‫لوله گذاری‬
‫تست لوله‬
‫جوشکاری‬
‫خاکبرداری‬
‫قراردادن لوله‬
‫زير سازی‬
‫اتصال دستگاه‬
‫تميز کاری‬
‫اتصال‬
‫ماسه ريزی‬
‫آسفالت‬
‫آزمايش‬
‫جوش اتصالها‬
‫تراز کف‬
‫غلتک‬
‫خوابانيدن لوله‬
‫ها‬
‫حفر کانال‬
‫کندن اسفالت‬
‫‪WBS‬اساس فرایند و مونتاژ محصول نهایی ‪:‬‬
‫بر‬
‫‪ -2‬تهیه‬
‫ابتدا محصول اصلی در سطح ‪ ، 1‬زیرقطعات محصول اصلی در سطح‪ 2‬و به همین صورت قطعات ریز می شود‪.‬‬
‫عکس نمودار مونتاژ عمل می شود‪.‬‬
‫معموال فعالیتهای پروژه های مونتاژ به این روش شناسایی می شوند‪.‬‬
‫پروژه طراحی‬
‫خودرو‬
‫مونتاژ‬
‫رنگ‬
‫طراحی بدنه‬
‫طراحی سيلندر‬
‫طراحی موتور‬
‫طراحی سر‬
‫سيلندر‬
‫پرسکاری‬
‫قطعات‬
‫طراحی واتر‬
‫پمپ‬
‫طراحی‬
‫کاربراتور‬
‫‪ -3‬تهیه‬
‫‪ WBS‬بر اساس واحد های اجرایی انجام پروژه‪:‬‬
‫در برخی از سازمانها‪ ،‬واحد های اجرایی یا گروههای تخصص ی ویژه ای برای اجرای پروژه دارند‪.‬مثل‬
‫شرکت حفاری‬
‫حفر چاه و‬
‫نصب پمپ‬
‫واحد برق‬
‫واحد مکانيک‬
‫‪L1‬‬
‫واحد ساختمان‬
‫واحد حفاری‬
‫کابل کشی‬
‫نصب پمپ‬
‫زير سازی‬
‫محل‬
‫نصب دستگاه‬
‫حفاری‬
‫نصب تابلو‬
‫لوله گذاری‬
‫درچاه‬
‫فونداسيونپمپ‬
‫حفاری‬
‫‪L2‬‬
‫‪L3‬‬
‫اهداف رسم نمودار ‪:WBS‬‬
‫‪-1‬تعیین اقالم قابل تحویل‬
‫‪-2‬تعیین محدوده پروژه‬
‫‪-3‬تعیین فهرست فعالیت هایی که باید انجام شود تا اقالم قابل تحویل تحقق یابند‬
‫‪ -4‬مقد مه ایست برای تعیین زمان ‪ ،‬منابع ‪ ،‬بودجه‪ ،‬هزینه و وزن فعالیتهای پروژه‬
‫مهمترین هدف ثانویه ‪ WSB‬سیستم کدینگ است‬
‫‪:‬‬
‫مزایای سیستم کدینگ‬
‫‪WBS‬‬
‫‪ -1‬می توان سطح یک باکس را از طریق کد آن تشخیص داد‪.‬‬
‫‪ -2‬حذف و اضافه باکسها به سطوح ‪ WBS‬امکان پذیر است‪.‬‬
‫‪ -3‬باکس ها در یک پروژه و پروژه های مختلف شرکت یونیک هستند‬
‫‪ -4‬امکان دستیابی و دسترس ی به اطالعات یک باکس میسر می شود‪.‬‬
‫‪ -5‬دسته بندی داده ها و گزارش گیری می تواند از طریق تعریف کد های‬
‫‪ -6‬از طریق برقراری ارتباط بین باکسهای‬
‫تخصیص مسئولیت ایجاد کرد‪.‬‬
‫ساختار شکست سازمانی پروژه‬
‫با‬
‫‪WBS‬‬
‫‪ WBS‬شود‬
‫انجام‬
‫توان برای بسته های کاری‬
‫می‬
‫‪OBS‬‬
‫مفهوم اقالم قابل تحویل پروژه‪:‬‬
‫‪‬‬
‫نتیجه یا خروجی ملموس و عینی یک یا چند بسته کاری که قابل اندازه گذاری و صحه گذاری بوده‬
‫و انجام بخش ی از پروژه منوط به تکمیل و تحویل آن است‪.‬‬
‫‪‬‬
‫نمودار ‪WBS‬یک نمودار سلسله مراتبی با نگرش شناسایی و تعریف اقالم قابل تحویل است که‬
‫محدوده کل پروژه را تعریف می کند‪.‬‬
‫نمونه هایی از اقالم قابل تحویل‪:‬‬
‫‪ -1‬محصوالت‬
‫‪ -2‬تجهیزات‬
‫‪ -3‬ماشین االت‬
‫‪ -4‬سخت افزار‬
‫‪ -5‬نرم افزار‬
‫‪ -6‬دستورات‬
‫‪ -7‬نقشه ها‬
‫‪ -8‬نمودار ها‬
‫‪ -9‬گزارشات‬
‫‪ -10‬جداول‬
‫‪ -11‬فهرستها‬
‫‪ – 12‬فایلها‬
‫‪ -13‬مقاله ها‬
‫‪ -14‬کتابها‬
‫‪ -15‬سرس برنامه ها‬
‫‪‬‬
‫‪‬تعریف شفاف و دقیق اقالم قابل تحویل در قرارداد نیاز است ‪.‬بعض ی از پیمانکاران تازه کار دوست‬
‫تحویل شدنی پروژه باید منطبق برقرارداد و منشور پروژه باشد‪.‬‬
‫دارند غیر شفاف باشد که باعث هزینه های اضافی برای انها می گردد‪.‬‬
‫محدوده پروژه ‪:‬‬
‫اضافه کردن یک باکس ویا یک فعالیت در ساختار شکست کار به معنای تعهد انجام آن در قالب‬
‫فعالیتهای پروژه است‬
‫برخی از پیمانکاران غیر ماهر با شرح خدمات تفصیلی مازاد بر نیاز مشتری باعث افزایش‬
‫محدوده پروژه و باال رفتن هزینه ان می گردند‪.‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬‬
‫‪‬باید از شعار ها و اهداف دست نیافتنی پرهیز شود و در تعیین تحویل شدنی ها باید واقع گرا بود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫مدیر پروژه فقط باید روی اقالم قابل تحویل متمر کز شود‪.‬‬
‫‪‬‬
‫پروژه زمان سنجی و باالنس خط تولید‪ :‬هدف اصلی افزایش تولید یا بهینه نمودن تولید است ولی اقال‬
‫قابل تحویل عبارتند از‪:‬‬
‫فرمهای شرح ایستگاه کاری ‪ ،‬تعیین زمان استاندارد و نرمال ایستگاههای کاری‪ ،‬نمودار تقدم وتاخر فعالیتها‬
‫فرم نهایی باالنس شده ایستگاههای کاری‬
‫تحويل شدنی‬
‫اصلی‬
‫زير تحويل‬
‫شدنی ‪1-3‬‬
‫زير تحويل‬
‫شدنی ‪1-3-2‬‬
‫زير تحويل‬
‫شدنی ‪1-3-1‬‬
‫زير تحويل‬
‫شدنی‪1-2‬‬
‫زير تحويل‬
‫شدنی ‪1-2-2‬‬
‫زير تحويل‬
‫شدنی ‪1-2-1‬‬
‫زير تحويل‬
‫شدنی‪1-1‬‬
‫زير تحويل‬
‫شدنی‪1-1-2‬‬
‫زير تحويل‬
‫شدنی ‪1-1-1‬‬
‫نباز مشتری طبق‬
‫قرارداد‬
‫زيرقرارداد ‪1-1‬‬
‫زيرقرارداد ‪1-1-1‬‬
‫زيرقرارداد ‪1-1-2‬‬
‫زيرقرارداد‪1- 2‬‬
‫زيرقرارداد ‪1-2-1‬‬
‫زيرقرارداد ‪1-2-2‬‬
‫زيرقرارداد‪1- 3‬‬
‫زيرقرارداد‪1-3- 1‬‬
‫زير قرارداد ‪1-3-2‬‬
‫سطح گسترش ‪: WBS‬‬
‫‪ -1‬ماهیت غیر قابل تقسیم بودن یک بسته کاری به اجزا گسسته بیشتر‬
‫‪ -2‬غیر اقتصادی بودن کنترل بسته کاری در صورت ریز شدن بیشتر(هزینه تعیین روابط وابستگی‪،‬‬
‫هزینه ‪ ،‬زمان ‪ .‬منابع)‬
‫‪‬‬
‫تا جایی یک باکس ساختار شکست کار ریز می شود که اوال ماهیت کار اجازه دهد و ثانیا کنترل آن‬
‫اقتصادی باشد‪.‬‬
‫‪:‬‬
‫روش پیشرفته در تهیه نمودار‬
‫‪WBS‬‬
‫الف‪ :‬سلسله مراتب ریز کردن‬
‫محصول‬
‫)‪PBS( product Breakdown Structure‬‬
‫در تعریف باکسهای ‪PBS‬حتی االمکان از اسامی قابل اندازه گیری و صحه گذاری استفاده می ‪.‬گردد و از‬
‫بکار بردن افعال و واژه های کلی باید پرهیز نمود‬
‫پروژه طراحی‬
‫کارخانه‬
‫آماره های جمعيت‬
‫مشتريان‬
‫آمار مشتريان‬
‫داخلی‬
‫گزارش بازار‬
‫گزارش فنی‬
‫جدول محاسبه‬
‫بازار بالقوه‬
‫آماره های جمعيت‬
‫توليد کنندگان‬
‫گزارش مالی‬
‫آمار مشتريان‬
‫خاص‬
‫ب‪ :‬سلسله مراتب ریز کردن عملیات‬
‫پروژه‬
‫)‪FBS( Functional Breakdown Structure‬‬
‫هر باکس نمودار ‪PBS‬را که در واقع یک تحویل شدنی است در نظر گرفته‪ ،‬به نحوه تولید شدنی‬
‫ها( چه روشها و چه فرآیندها و چه الزامات ) فکر نموده و انرا با مصدر بیان می نماییم (ممکن است‬
‫فعالیت الزم باشد که به ازای ان باکس در نمودار‬
‫بیش از یک‬
‫به ازای یک باکس‬
‫‪PBS‬‬
‫خواهیم داشت‪.‬‬
‫چند فعالیت‪FBS‬‬
‫آمار مشتریان داخلی‬
‫آمار مشتریان خارجی‬
‫جمع آوری‬
‫اطالعات‬
‫شناخت مشتريان‬
‫خارجی و توقع آنها‬
‫دسته بندی داده‬
‫ها‬
‫بررسی قوانين‬
‫صادرات‬
‫محاسبه آمار‬
‫مشتريان داخلی‬
‫محاسبه آمار‬
‫مشتريان خارجی‬
‫برنامه ریزی پروژه در ‪ 6‬فاز انجام می پذیرد‪:‬‬
‫تعيین روابط‬
‫وابستگي‬
‫برنامه ريزي‬
‫هزينه‬
‫برنامه ريزي‬
‫منابع‬
‫برنامه ريزي زمان‬
‫برآورد زمان‬
‫منابع و هزينه‬
‫تعيین محدوده‬
‫و فعاليتها‬
‫پس از تهيه ساختار شكست كار بايد روابط وابستگي بین كار ها و فعاليتها مشخص شود‪.‬‬
‫تقدم و تاخر فعاليتهاي پروژه را مي توان به كمك نمودار گانت يا شبكه نشان داد‪.‬‬
‫نمودار گانت ابزاري براي نشان دادن وابستگي ها و شبكه ابزار قدرتمندي براي برنامه ريزي مي‬
‫باشد‪.‬‬
‫‪Plan your work first…..then work your plan‬‬
‫نمودار گانت‬
‫در اوايل قرن بيستم‪ ،‬هنري گانت(‪)1861-1919‬و فردريک تيلور(‪)1856-1915‬‬
‫براي برنامه ريزي پروژه ها از يک نمودار که محور افقي آن نشان دهنده عامل زمان بود و محور عمودي آن نشانگر فعاليتهاي الزم در‬
‫اجراي پروژه بود‪ ،‬استفاده نمودند‪ .‬اين نمودارها براي نشان دادن زمان هاي آغاز و پايان فعاليتها بوده و هنوز هم بسياري از‬
‫مؤسسات و سازمانها از آن استفاده ميکنند‪.‬‬
‫این روش اصوال برای زمانبندی انجام وظایف به وجود آمده و دارای دو بعد است‪:‬‬
‫‪ -1‬محور عمودی شرح عملیات (و یا حتی وظایف) را بر حسب تقدم و تاخر انجام آنها (مراحل انجام کار) را نمایش می دهد‪.‬‬
‫‪ -2‬محور افقی نیز نشان دهنده زمان می باشد‪.‬‬
‫ویژگی های نمودار گانت‪:‬‬
‫این نمودار نشان می دهد که‪:‬‬
‫‪ -1‬چه کارهایی و یا عملیاتی باید انجام گیرد‪.‬‬
‫‪ -2‬هر کار و یا عملیات از چند وظیفه تشکیل شده است‪.‬‬
‫‪ -3‬چه وظایفی باید بطور همزمان دنبال گردد‪.‬‬
‫‪ -4‬در داخل هر عملیات چه وظایفی باید بطور سریالی انجام شود‪.‬‬
‫‪ -5‬زمان شروع و پایان هر وظیفه در چه تاریخی می باشد‪.‬‬
‫‪ -6‬دستیابی به هدف نهایی در چه تاریخی بدست می آید‪.‬‬
‫‪‬‬
‫جدول گانت يا زمان بندي مشخص ميكند كه چه كسي چه فعاليتي را در چه زماني بايد انجام‬
‫دهد‪.‬‬
‫ايرادات روش گانت ‪:‬‬
‫‪ -1‬وسيله مناسبی برای محاسبات زمانی نيست‪(.‬آغاز و پايان كار مشخص نيست‪).‬‬
‫‪ -2‬فقدان انعطاف در بهنگام سازی زمانها‬
‫‪ -3‬کنترل کردن عمليات و تعيين اينکه در هر لحظه از زمان کل‬
‫عمليات در چه مرحله ای از پيشرفت می باشد دشوار می باشد‪.‬‬
‫مثال در صورتي که در يک يا چند فعاليت تأخير رخ دهد‪،‬اثرات چنين ديرکردهايي بر ساير فعاليت ها و در‬
‫نتيجه تکميل پروژه براحتي قابل درک نيست‪.‬‬
‫محاسبه زمان فعاليتها ‪:‬‬
‫•‬
‫از طرق زير اطالعات زماني فعاليتها را مشخص كنيد‬
‫– از ديدگاه صاحب نظران وافراد مجرب‬
‫– از منظر تحقيقات انجام يافته‬
‫– با انجام پيلوت يا طرح آزمايش ي‬
‫‪-1‬خاكبرداري‬
‫‪ -1-1‬كندن اسفالت‬
‫‪ -3‬خاكريزي و تسطيح‬
‫‪ -1-3‬خاكريزي‬
‫‪ -2-1‬حفر كانال‬
‫‪ -2-3‬اسفالت كاري‬
‫‪ -1-2-3‬زير سازي‬
‫‪ -2-2-3‬اسفالت‬
‫‪ -2‬لوله گذاري‬
‫‪ -1-2‬قرار دادن لوله ها‬
‫‪ -1-1-2‬ماسه ريزي‬
‫‪ -2-1-2‬تراز كف ها‬
‫‪-3-1-2‬خوابانيدن لوله‬
‫‪ -2-2‬جوشكاري‬
‫‪ -1-2-2‬تمیز كاري اتصال‬
‫‪ -2-2-2‬جوش‬
‫‪ -3- 2‬تست لوله ها‬
‫‪ -1-3-2‬اتصال دستگاه‬
‫‪ -2-3-2‬ازمايش‬
‫‪ -3-2-3‬غلتك‬
‫شماره فعاليت‬
‫‪1-1‬‬
‫‪2-1‬‬
‫‪1-1-2‬‬
‫‪2-1-2‬‬
‫‪3-1-2‬‬
‫‪1-2-2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2-2-2‬‬
‫‪1-3-2‬‬
‫‪2-3-2‬‬
‫‪1-3‬‬
‫‪1-2-3‬‬
‫‪2-2-3‬‬
‫‪3-2-3‬‬
‫نا م فعاليت‬
‫پيش نياز‬
‫كندن آسفالت‬
‫حفر كانال‬
‫ماسه ريزي‬
‫تراز كف‬
‫خوابانيدن لوله ها‬
‫تميزكاري اتصال‬
‫‬‫‪1-1‬‬
‫‪2-1‬‬
‫‪1-1-2‬‬
‫‪2-1-2‬‬
‫‪-1‬‬
‫جوش لوله ها‬
‫اتصال دستگاه‬
‫آزمايش‬
‫خاكريزي‬
‫زير سازي‬
‫آسفالت‬
‫غلتك‬
‫‪1-2-2‬‬
‫‪3-1-2‬‬
‫‪1-3-2‬‬
‫‪2-3-2‬‬
‫‪1-3‬‬
‫‪1-2-3‬‬
‫‪3-2-3‬‬
‫‪ A‬رفتن به محل‬
‫نام فعاليت‬
‫‪ B‬انتخاب منظره و گرفتن عكس‬
‫‪ C‬ظهور فيلم و چاپ عكس‬
‫‪A‬‬
‫‪B‬‬
‫‪ D‬تهيه قاب‬
‫‪ E‬قاب گرفتن عكس‬
‫‪C‬‬
‫‪D‬‬
‫‪E‬‬
‫‪50‬‬
‫‪3‬‬
‫‪1‬‬
‫‪1/2‬‬
‫تهيه قاب‬
‫قاب گرفتن عكس‬
‫‪C‬‬
‫‪E‬‬
‫شرح‬
‫رفتن به محل‬
‫انتخاب منظره و گرفتن عكس‬
‫ظهور فيلم و چاپ عكس‬
‫زمان ( روز )‬
‫‪1/2‬‬
‫‪1/2‬‬
‫‪30‬‬
‫‪B‬‬
‫‪20‬‬
‫‪A‬‬
‫‪D‬‬
‫‪40‬‬
‫نمودار شبكه‬
‫‪10‬‬
‫‪ A‬رفتن به محل‬
‫‪ B‬انتخاب منظره و گرفتن عكس‬
‫‪A‬‬
‫‪ C‬ظهور فيلم و چاپ عكس‬
‫‪ D‬تهيه قاب‬
‫‪ E‬قاب گرفتن عكس‬
‫‪B‬‬
‫فعاليتها‬
‫‪C‬‬
‫‪D‬‬
‫‪E‬‬
‫زمان ( روز )‬
‫‪5‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫نمودار گانت‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ A‬رفتن به محل‬
‫‪ B‬انتخاب منظره و گرفتن عكس‬
‫‪ C‬ظهور فيلم و چاپ عكس‬
‫‪ D‬تهيه قاب‬
‫‪ E‬قاب گرفتن عكس‬
‫‪E‬‬
‫‪A‬‬
‫‪B‬‬
‫‪C‬‬
‫زمان ( روز )‬
‫‪5‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫نمودار شبكه مقياس زمان‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫فعاليتها‬
‫‪D‬‬
‫مثال دوم‬
‫شرح‬
‫نام فعاليت‬
‫‪A‬‬
‫برقرار نمودن يك كارگاه موقت ساختماني‬
‫‪B‬‬
‫نصب ديوار توري موقت در اطراف محوطه‬
‫‪C‬‬
‫برش و جوشكاري قطعات اسكلت فلزي‬
‫ساخت قطعات ميله هاي فلزي آرماتور‬
‫فعاليت‬
‫پيش‬
‫نياز(ها)‬
‫فعاليت‬
‫پيش‬
‫نياز(ها)‬
‫‪A‬‬
‫‪-‬‬
‫‪H‬‬
‫‪C‬‬
‫‪B‬‬
‫‪-‬‬
‫‪D‬‬
‫‪C‬‬
‫‪A‬‬
‫‪I‬‬
‫‪G,F‬‬
‫‪E‬‬
‫كندن پي‬
‫‪D‬‬
‫‪A‬‬
‫‪J‬‬
‫‪I,H‬‬
‫‪F‬‬
‫نصب ماشينهاي بتون سازي‬
‫‪E‬‬
‫‪B‬‬
‫‪K‬‬
‫‪J‬‬
‫‪G‬‬
‫قرار دادن ميله هاي آرماتور در پي‬
‫‪F‬‬
‫‪B‬‬
‫‪L‬‬
‫‪J‬‬
‫‪H‬‬
‫رنگ آميزي اسكلت فلزي‬
‫‪I‬‬
‫ريختن بتن فونداسيون‬
‫‪G‬‬
‫‪D,E‬‬
‫‪M‬‬
‫‪K‬‬
‫‪J‬‬
‫سوار كردن ( نصب ) اسكلت فلزي‬
‫‪K‬‬
‫بناي ديوار آجري‬
‫‪L‬‬
‫نصب ورق فلزي سقف‬
‫‪M‬‬
‫بندكش ي ديوار آجري‬
C
2
A
6
H
D
4
1
G
5
I
E
B
3
7
J
8
L
K
F
M
9
CPM ‫نمودار‬
10
‫مثال‪3‬‬
‫‪70‬‬
‫‪H‬‬
‫‪90‬‬
‫‪K‬‬
‫‪I‬‬
‫‪80‬‬
‫‪F 40‬‬
‫‪G‬‬
‫‪50‬‬
‫‪30‬‬
‫‪L‬‬
‫‪A‬‬
‫‪0‬‬
‫‪C‬‬
‫‪J‬‬
‫‪60‬‬
‫‪E‬‬
‫‪20‬‬
‫‪D‬‬
‫‪10‬‬
‫‪B‬‬
‫فعاليت‬
‫پيش نياز (‬
‫ها )‬
‫زمان (‬
‫هفته )‬
‫تعداد‬
‫كارگران‬
‫‪A‬‬
‫‪-‬‬
‫‪2‬‬
‫‪2‬‬
‫‪B‬‬
‫‪-‬‬
‫‪1‬‬
‫‪3‬‬
‫‪C‬‬
‫‪B‬‬
‫‪1‬‬
‫‪4‬‬
‫‪D‬‬
‫‪B‬‬
‫‪2‬‬
‫‪4‬‬
‫‪E‬‬
‫‪D‬‬
‫‪1‬‬
‫‪4‬‬
‫‪F‬‬
‫‪A‬‬
‫‪1‬‬
‫‪3‬‬
‫‪G‬‬
‫‪F‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪H‬‬
‫‪G‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪I‬‬
‫‪C,L‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪J‬‬
‫‪E‬‬
‫‪1‬‬
‫‪1‬‬
‫‪K‬‬
‫‪H,J,‬‬
‫‪I‬‬
‫‪1‬‬
‫‪3‬‬
‫‪L‬‬
‫‪F‬‬
‫‪1‬‬
‫‪3‬‬
‫‪H‬‬
‫‪G‬‬
‫‪L‬‬
‫‪I‬‬
‫‪C‬‬
‫‪J‬‬
‫‪E‬‬
‫‪F‬‬
‫‪A‬‬
‫زمان ( هفته )‬
‫‪D‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫‪5‬‬
‫نمودار شبكه مقياس زمان‬
‫‪6‬‬
‫‪1‬‬
‫‪2‬‬
‫‪6‬‬
‫‪5‬‬
‫‪4‬‬
‫‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫هفته‬
‫‪K‬‬
‫‪H+I+J‬‬
‫‪E+C+G+L‬‬
‫‪D+F‬‬
‫‪A+D‬‬
‫‪A+B‬‬
‫فعاليت هاي در‬
‫حال اجرا‬
‫‪3‬‬
‫‪2+2+1=5‬‬
‫‪2+3+4+4=13‬‬
‫‪3+4=7‬‬
‫‪2+4=6‬‬
‫‪2+3=5‬‬
‫حجم منابع الزم‬
‫فعاليتها‬
‫‪K‬‬
‫‪B‬‬
‫‪12‬‬
‫سطح منبع قابل دسترس ي‬
‫‪10‬‬
‫‪8‬‬
‫‪4‬‬
‫‪2‬‬
‫زمان ( هفته )‬
‫‪6‬‬
‫‪5‬‬
‫‪3‬‬
‫‪4‬‬
‫نمودار شبكه مقياس زمان‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫منابع الزم‬
‫‪6‬‬
‫نکات مهم و فرضيات مهم برآورد زمان فعاليتها‪:‬‬
‫‪ -1‬تخمين زمان هنگامی صورت می گيرد که فعاليتها کامال شناخته شده باشند و‬
‫تعريف مستقلی برای فعاليتها ارائه شده باشد‪.‬‬
‫‪ -2‬دقت برآورد زمانها با توجه به ماهيت فعاليتها و هدف پروژه صورت می گيرد‪.‬‬
‫‪ -3‬برای فعاليت های اصلی شبکه نيازی به تخصيص زمان نيست و تخمين زمان‬
‫برای فعاليتهايی که سطح بعدی ندارند صورت می گيرد‪.‬‬
‫‪ -4‬واحد زمان برای کليه فعاليتهای يک پروژه حتی االمکان بايد ثابت و يکسان‬
‫باشد‪.‬‬
‫‪ -5‬براورد زمان يک فعاليت مستقل از ساير فعاليتها در نظر گرفت و نبايد بصورت‬
‫شرطی در نظر گرفت‪.‬‬
‫‪ -6‬اتفاقات غير مترقبه و غير قابل پيش بينی مثل زلزله‪ ،‬سيل‪ ،‬جنگ‪ ،‬اعتصابات و‬
‫‪ ...‬را در زمان فعاليتها ودر تقويم پروژه درنظر نمی گيريم‪.‬‬
‫‪58‬‬
‫مسير بحرانی )‪ : (Critical Path‬مسيری است که تاخير در هر يک از فعاليتهای‬
‫آن باعث تاخير در زمان کل پروژه می گردد‪.‬‬
‫مسير بحرانی متشکل از فعاليتهايی است که فرجه کل آنها برابر با صفر است‪.‬‬
‫اگر زمان هر يک از فعاليتهای پروژه را با هم جمع کنيم زمان مسير بحرانی به دست‬
‫می ايد که در واقع هميشه برابر با زمان اتمام پروژه است‪.‬‬
‫مسير بحرانی طوالنی ترين مسير زمانی شبکه يا پروژه است‪.‬‬
‫شناسايی فعاليتهای مسير بحرانی از اين نظر مهم است که بايد توجه بيشتری بر روی‬
‫انها اعمال گردد‪.‬‬
‫فرجه يا شناوری کل فعاليت ‪ij‬‬
‫عبارت است از مدت زمانی که يک فعاليت می تواند تاخير مجاز داشته باشد‪.‬‬
‫راه (مسیر) شبکه‬
A-F-E-I
A-F-O-H
A-F-D-J
A-G-H
B-C-J
G
A
F
O
E
D
B
H
I
J
C
60
‫نمودار گانت وشبکه هاي داراي مقياس زمان‬
‫‪ ‬اين نمودارها‪ ،‬پايه واساس نمودارهاي ميله اي هستند که هم اکنون نيز در‬
‫برنامه ريزي پروژه ها متداول ميباشد‪ .‬از نارسائيهاي اين نمودارها‪ ،‬عدم‬
‫قابليت آنها در نشان دادن ارتباطات (وابستگي ها) بين فعاليتهاي پروژه‬
‫است‪ .‬در ترسيم نمودارهاي گانت رعايت چند قانون ساده الزامي است که‬
‫باعث خواهد شد که به ميزان قابل توجهي به کارايي آنها افزوده شود‪.‬‬
‫‪ ‬در صورت داشتن يک شبکه ‪ ،CPM‬تبديل آن به نمودار ميله اي باعث‬
‫خواهد شد که شبکه حاصل‪ ،‬هم از مزاياي نمودار گانت (نشان دادن‬
‫زمانهاي فعاليتها) و هم از مزاياي شبکه ‪( CPM‬نشان دادن وابستگي هاي‬
‫بين فعاليتها) برخوردار باشد‪.‬‬
‫‪61‬‬
‫نمودارهاي گانت (ميله اي)‬
‫‪ ‬بر روي يک صفحه مختصات شامل دو محور عمود برهم‪ ،‬محور افقي‬
‫براي نمايش تاريخهاي شروع و پايان فعاليتها و محور قائم براي نمايش‬
‫فعاليتها مورد استفاده قرار مي گيرد که عالئم مورد استفاده در شبکه گانت‬
‫به شرح زير است‪:‬‬
‫معني‬
‫عالمت‬
‫آغاز يک فعاليت‬
‫┌‬
‫پايان يک فعاليت‬
‫┐‬
‫مجموعه نشان دهنده تاريخهاي آغاز و پايان و مدت زمان‬
‫مقدار عملي پيشرفت‬
‫‪V‬‬
‫‪62‬‬
‫عالمت مشخص کننده تاريخ مورد نظر براي بررسي‬
‫نمودارهاي گانت (ميله اي)‪ -‬مثال‬
‫‪ ‬در شکل زير مالحظه مي کنيد فعاليت ‪ C‬طبق برنامه بايد در روز سوم‬
‫شروع و در پايان روز ششم به اتمام برسد و فعاليت ‪ D‬بايد در روز‬
‫چهارم شروع و تا پايان روز هشتم ادامه داشته باشد‪ .‬عالمت ‪ V‬در روز‬
‫پنجم نشان دهنده آن است که وضعيت پيشرفت امور اجرائي فعاليتها در‬
‫انتهاي روز پنجم مورد بررسي قرار گرفته است‪ .‬فعاليت ‪ A,B‬تکميل شده‬
‫اند‪.‬‬
‫تاريخ بررسي‬
‫فعاليتها‬
‫‪V‬‬
‫‪A‬‬
‫‪B‬‬
‫‪C‬‬
‫‪D‬‬
‫‪63‬‬
‫زمان (روز) ‪9 10 11‬‬
‫‪8‬‬
‫‪7‬‬
‫‪6‬‬
‫‪5‬‬
‫‪4‬‬
‫‪3‬‬
‫‪2‬‬
‫‪1‬‬