Transcript Document
مهندس ی نرمافزار 1
مدلسازی DFD
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
تعریف
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
2
مدلهاي فيزيكي و منطقي
• مدل ،نمايش ي از واقعيت است .مدلها همانند تصاوير بيشتر از هزار
كلمه ميارزند و نمايش ي تصويري از واقعيت هستند.
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
3
مدلهاي منطقي ،چيستي سيستم يا
مدلهاي فيزيكي ،عالوه بر نمايش
عملكرد سيستم را نمايش ميدهند.
آنها مستقل از پياده سازي هستند؛
چيستي و عملكرد سيستم ،چگونگي
پيادهسازي سيستم از نظر فيزيكي و
بدين معني كه آنها سيستم را مستقل
از هر گونه پيادهسازي فني نمايش
فني را نيز نمايش ميدهند .آنها وابسته
به پيادهسازي هستند زيرا آنها انتخاب
ميدهند.
بين فناوريها را نشان ميدهند.
مدلهاي منطقي سيستم
• پيش داوريهايي كه نتيجه نحوة پيادهسازي فعلي سيستم يا نحوة
پيادهسازي سيستم از ديدگاه يك فرد هستند را حذف مينمايند.
• خطر عدم درك نيازمنديهاي سيستم كه ناش ي از درگیري ذهني زياد با
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
4
چگونگي پياده سازي فني هستند را كاهش ميدهند.
• اجازه برقراري ارتباط با كاربران نهايي را با زباني غیرفني ميدهند.
مدلسازي فرآيند و DFD
مدلسازي فرآيند روش ي براي سازماندهي و مستندسازي ساختار و جريان
دادهها از طريق فرآيندهاي سيستم و/يا منطق ،سياستها و رويههايي كه
بوسيله فرآيندهاي سيستم بكار گرفته شدهاند ،است.
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
5
نمودار جريان دادهها ( )DFDابزاري (و نوعي مدل فرآيند) براي نمايش جريان
دادههاي درون سيستم و كار يا پردازش انجام شده بوسيله سيستم است.
اجزای نمودار
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
6
نمودار جريان داده ساده
بيانيه حسابهاي ماهيانه
تنظيم توازن
حساب
بانك
طلبكار
تراكنشهاي حساب
حسابهاي بانكي
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
برداشت پول از
حساب
واريز پول به
حساب
7
پرداخت فاكت ور
تراكنشهاي حساب
كارفرما
بانك
ديگر منابع
درآمد
تفاوتهاي بين DFDو فلوچارت
• فرآيندهاي DFDميتوانند موازي كار كنند (در يك زمان)
• فرآيندهاي فلوچارت ترتيبي اجرا ميشوند.
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
8
• یک DFD؛ چندین عمل و پردازش را هم زمان نشان میدهد درحالی که
ممکن است در زمانها و مکانهای مختلف صورت بگیرند.
• DFDجريان داده را درون سيستم نمايش ميدهد
• فلوچارت جريان كنترل را نشان ميدهد (ترتيب و انتقال كنترل)
عوامل خارجي (موجودیت)
• شخص ،واحد سازماني يا ديگر سازمانهايي كه خارج از حيطه پروژه قرار دارند
اما با سيستم مورد مطالعه تعامل دارند.
• عوامل خارجي «محدوده» يا حيطه سيستمي كه مدل ميشوند را تعريف
مينمايند.
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
• وقتي حيطه تغيير ميكند ،عوامل خارجي ميتوانند فرآيند شوند و يا بالعكس
• عوامل خارجي اغلب يكي از موارد زير هستند :
• اداره ،سازمان و بخش درون حرفه اما خارج از حيطه سيستم
• سازمان يا شركت خارجي
• حرفه يا ديگر سيستمهاي اطالعاتي
9
• يكي از كاربران يا مديران سيستم
عامل
خارجي
منابع ذخيرهسازي داده
• منبع ذخیرهسازي نگهدارنده دادهها است.
• اغلب به صورت يك فايل يا پايگاه دادهها پياده سازي ميشوند.
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
منبع ذخیره سازي
10
نام گروه داده ای
شماره گروه داده ای
منابع ذخيرهسازي داده
• منابع ذخیره سازي داده« ،دادههاي ماندگار» هستند در حاليكه
جريانهاي داده« ،دادههاي متحرك» هستند.
• منابع ذخيره سازي اغلب يكي از موارد ذيل هستند:
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
11
• اشخاص (يا گروهي از اشخاص) ،مكانها و اهداف
• رويدادها (كه داده دربارة آنها دريافت ميشود)
• مفاهيم (كه دادههاي آنها مهم هستند)
• منابع ذخيره سازي داده در DFDها كار ذخيره سازي نمونه
موجوديتها را برعهده دارند.
فرآيند
• كار انجام شده يا پاسخ داده
شده به جريانهاي داده ورودي
يا شرايط است
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
12
هر سيستم يك فرآيند است
خروجي
خروجي
خروجي
فرآيند
سيستم
بعنوان
فرآيند
ورودي
ورودي
ورودي
بازخورد و
چرخه كنتر ل
محيط سيستم
(همواره تغيیر مينمايد)
فرایند
نام فرایند مرجع
شماره فرایند
2.3.4
Process customer
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
13
نام فرایند
جريانهاي داده و جريانهاي كنتر ل
• جريان داده ،ورودي داده به فرآيند يا خروجي داده از فرآيند را نمايش ميدهد.
• جريان داده ممكن است براي نمايش ،ايجاد ،خواندن ،حذف يا بروز رساني
داده در يك فايل يا پايگاه دادهها (به نام منبع ذخيره سازي) است.
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
• يك جريان داده تركيبي ،جريان دادهاي است كه مجموعهاي از جريانهاي داده
ديگر است.
ل ،شرايط يا رويدادي غیر دادهاي را نشان ميدهد كه يك فرآيند را
• جريان كنتر
فعال ميكند.
• کمتر روي DFDاستفاده ميشود.
14
ي
جريانهاي داده به /از منبع ذخيره ساز
پردازش سفارش
لغو سفارش
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
سفارشات
خالصه كردن
سفارشات يكپارچه
15
تغيير آدرس
سفارش
جريانهاي داده ساده و تركيبي
پردازش
سفارش
مشتري
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
پردازش
پرداخت دائمي
پردازش
پرداخت سريع
16
پردازش
پرداخت دائمي
ي
مشتر
اتصال و انفصال جريان دادهها
• جريان داده واگرا ،جريان دادهاي است كه به چندين جريان داده تقسيم
ميشود.
• براي نمايش دادههايي مفيد است كه بطور طبيعي به عنوان يك جريان
شروع ميشوند اما به فرآيندهاي موازي ميروند.
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
17
• جريان داده همگرا ،براي تمركز چند جريان به يك بسته مورد استفاده قرار
ميگیرد.
• براي نمايش داده از چندين منبع كه بايد با يكديگر تركيب شده و براي
پردازش بعدي مورد استفاده قرار گيرند ،كاربرد دارد.
اتصال و انفصال جريان دادهها
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
18
فرآيند
خطاها
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
19
خطاهاي معمول در ترسیم DFD
• ذخایر داده ها فقط توسط پردازشها انجام میشود.
•
•
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
20
•
•
داده ها به طور مستقیم بین فرایند ها جریان پیدا نمی کنند.
داده ها به طور مستقیم بین گروه های داده ای جریان پیدا نمی کنند.
داده ها نمی توانند به طور مستقیم از Data storeبه موجودیت ها
یا بر عکس انتقال یابند .
جريانهاي داده نادرست و درست
جريانهاي داده
درست
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
21
جريانهاي داده
نادرست
خطاهاي معمول در ترسیم DFD
كارمند
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
22
ايجاد حساب عضو
جديد
توليد بيانيه كارمند
بانك
كارمندان
بخش
Accounts
Receiable
حسابهاي اعضاء
مسدود كردن
حساب عضو
مفهوم بسته جريان داده
استفاده صحيح
از مفهوم بسته
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
23
فراهم كننده
خدمات تلفني
جزئيات
تماسها و
فاكتور
پرداخت
فاكتور تلفن
جزئيات تماسها
استفاده ناصحيح
از مفهوم بسته
فاكتور
اگر دو عنصر داده اي باهم انجام شود از يک خط جریان استفاده می شود
اگر دو عنصر داده اي هميشه با هم انجام نشود از خطوط جداگانه استفاده می شود.
ترسیم نمودار DFD
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
24
سیستم
مثال
عمیات انجام شده در یک دکه
فروش شربت آبلیمو
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
25
.1ساخت لیست فعالیتها
•
استفاده از Use-Case
•
بدون استفاده از Use-Case
.2ساخت DFDسطح زمینه یا DFDمفهومی سیستم
.3ساخت DFDسطح صفر سیستم
.4
ساخت DFDسطح های 1تا n
)4 از1( روند ترسیم نمودار
Customer Order
Serve Product
Collect Payment
Produce Product
Store Product
Order Raw Materials
Pay for Raw Materials
Pay for Labor
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
لیست فعالیتها
عمیات انجام شده در یک دکه
فروش شربت آبلیمو
26
)4 از1( روند ترسیم نمودار
لیست فعالیتها
عمیات انجام شده در یک دکه
فروش شربت آبلیمو
Produce Product
Store Product
Order Raw Materials
Pay for Raw Materials
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
Customer Order
Serve Product
Collect Payment
Pay for Labor
27
روند ترسیم نمودار ( 2از )4
DFDزمينه
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
28
نمودار تجزيه
)4 از2( روند ترسیم نمودار
Context Level DFD
Produce Product
Store Product
مشتری
Sales Forecast
0.0
Lemona Production Schedule
de
Pay
System
Product Served
Payment
Received Goods
Payment
Time Worked
Purchase Order
فروشنده
کارمند
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
Customer Order
Serve Product
Collect Payment
Order
Order Raw Materials
Pay for Raw Materials
Pay for Labor
29
روند ترسیم نمودار ( 3از )4
نمودار
رويداد
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
30
نمودار
رويداد
نمودار
رويداد
نمودار سيستم
تجزيه
به عمل شكستن سيستم به زير مولفهها ،فرآيندها و زيرفرآيندها گفته ميشود .هر
سطح از تجزيه جزئيات بيشتر يا كمتري را آشكار مي نمايد.
0سيستم
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
1وظيفهاي از سيستم
1.2فعاليت ديگري از وظيفه
1.1فعاليتي از وظيفه
2وظيفه ديگري از سيستم
2.2فعاليت ديگري از وظيفه
31
2.1فعاليت ديگري از وظيفه
نمودار تجزیه
سيستم
نمودار تجزيه يا نمودار سلسله
مراتبي ،تجزيه باال به پائین وظيفهمندي
سيستم را نمايش ميدهد
وظيفه ديگر
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
32
فعاليت وظيفه
فعاليت وظيفه
تابع
فعاليت وظيفه
فعاليت وظيفه
وظيفه
وظيفه
وظيفه
وظيفه
وظيفه
وظيفه
وظيفه
وظيفه
وظيفه
وظيفه
وظيفه
وظيفه
سطح صفرDFD ساخت
Level 0 DFD
Produce Product
Store Product
1.0
Sale
Product Ordered
Payment
مشتری
Product Served
Received Goods
Order Raw Materials
Pay for Raw Materials
Sales Forecast
Customer Order
فروشنده
Purchase Order
Production
Schedule
2.0
Production
کارمند
Inventory
3.0
Procurement
Payment
Order
Decisions
Pay
Pay for Labor
4.0
Payroll
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
Customer Order
Serve Product
Collect Payment
Time Worked
33
روند ترسیم نمودار ( 4از )4
حسین دهقان
دانشکده فنی و مهندس ی جم
34
انگليس ي ساختار
يافته و/يا جدول
تصميمات
ساختار
داده
نمودار جزئي