Transcript Pobierz - Wydział Inżynierii Zarządzania

dr inż. Piotr LUBIŃSKI
Politechnika Poznańska
ul. Strzelecka 11 pok.312
www.fem.put.poznan.pl
[email protected]
1. Abt S., Zarządzanie logistyczne w przedsiębiorstwie,
Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1998
2. Christopher M., Logistyka i zarządzanie łańcuchem podaży,
Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu, Kraków 1998
3. Christopher M., Strategia zarządzania dystrybucją. Praktyka logistyki biznesu,
Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa 1996
4. Gołembska E., Kompendium wiedzy o logistyce, praca zbiorowa,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań 1999
5. Korzeń Z., Podstawy logistyki,
Politechnika Wrocławska, Wydział Mechaniczny, Wrocław 1995
6. Pfohl H. Ch., Systemy logistyczne. Podstawy organizacji i zarządzania,
Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 1998
7. Pfohl H. Ch., Zarządzanie logistyką,
Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 1999
8. Sarjusz-Wolski Z., Skowronek Cz., Logistyka w przedsiębiorstwie,
Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 1995
9. Tarkowski J., Irestahl B., Lumsden K., Transport - Logistyka
Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 1999
10. Logistyka miesięcznik Instytutu Logistyki i magazynowania
1. Blaik P., Logistyka, Polskie Wyd. Ekonomiczne, Warszawa 1996
2. Korzeń Z. Logistyczne systemy transportu bliskiego i magazynowania,
Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 1999
3. Korzeniowski A., Skrzypek M., Ekologistyka zużytych opakowań, Biblioteka Logistyki,
Poznań 1999
4. Korzeń Z., Ekologistyka,
Biblioteka Logistyki, Poznań 2001
5. Oakland J.S., Muhlemann A.P., Lockyer K.G. Zarządzanie produkcja i usługi
Wydawnictwo Naukowe PWN W-wa 1997
6. Sarjusz-Wolski Z., Sterowanie zapasami w przedsiębiorstwie,
PWE, W-wa 2000
7. Sarjusz-Wolski Z., Strategia zarządzania zaopatrzeniem,
Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa 1998
8. CZASOPISMA Logistyka i Jakość
- ustne, w grupach 2-4 osób
- obowiązuje materiał zaprezentowany podczas
wykładów
- „przedtermin” - ostatnie zajęcia
..jest działalnością kreującą całościową
koncepcję przedsięwzięć logistycznych,
uwzględniającą ich przebieg zarówno
w przedsiębiorstwie jak i u jego partnerów,
oraz koordynację realizacji tej koncepcji
(w szerokim znaczeniu) przez odpowiednio
przyporządkowane jednostki organizacyjne
z wykorzystaniem właściwych instrumentów
kierowania i kontroli
(Nowosielski St.)
Koncepcja zarządzania logistycznego
powinna być zorientowana na:
- sterowanie przepływami
z uwzględnieniem wymiaru czasu,
- wielopoziomową i wielokierunkową
integrację przepływów,
- myślenie kategoriami zależności
procesów i powiązań strukturalnych
w całej sieci dostaw
(Nowosielski St.)
Zarządzanie logistyczne znaczy tyle,
co zarządzanie systemowe, a to z kolei oznacza
zarządzanie obiektem (firmą) uwzględniające
różne aspekty (przekroje) jego budowy
i funkcjonowania.
Celem zarządzania logistycznego jest zatem
integracja i koordynacja różnego rodzaju procesów
(przepływu materiałów, energii, finansów, zasobów
ludzkich, danych itp.) związanych z wytworzeniem
produktu (świadczeniem usług) i decydującego o
efektywności przepływu produkcji (świadczenia usługi),
a w efekcie o konkurencyjności przedsiębiorstwa.
(Banaszak Zb., Kłos Sł., Mleczko J.)
Zarządzanie (produkcją / usługami)
..dyscyplina nauk o zarządzaniu
i praktyczna działalność związana z:
- planowaniem,
- bieżącym sterowaniem i
- kontrolą
ilości wyrobów gotowych,
robót w toku i surowców
oraz rozmiaru wykorzystywanych zasobów
dla pokrycia zapotrzebowania klientów,
minimalizacji kosztów produkcji, opóźnień i zapasów
oraz maksymalizacji produktywności i pośrednio
maksymalizacji zysku i zwrotu
z zaangażowanego kapitału
Logistyka (ELA)
..jest pojęciem obejmującym
- organizację,
- planowanie,
- kontrolę,
- realizację
przepływu towarów od ich wytworzenia i nabycia,
poprzez produkcję i dystrybucję,
aż do finalnego odbiorcy,
której celem jest zaspokojenie wymagań rynku,
przy minimalnych kosztach
i przy minimalnym zaangażowaniu kapitału
Logistyka (zorientowana na usługi)
..jest procesem koordynacji wszystkich
czynności niematerialnych,
które muszą zostać przeprowadzone
dla wykonania usługi
w sposób efektywny pod względem kosztów
i zgodny z wymaganiami klienta
Systemem logistycznym
przedsiębiorstwa określamy „... taki układ
kolejnych ogniw, w którym realizują się przepływy
rzeczowe
w przedsiębiorstwie oraz towarzyszące im
przepływy odpowiednich informacji”
Informacja
..stanowi przekształcone dane:
- umożliwia podejmowanie decyzji
operacyjnych
- przyspiesza realizację procesów wewnątrz
firmy i w jej kontaktach z otoczeniem
- decyduje o powodzeniu prowadzonej
przez nią działalności
Przedsiębiorstwo
..jest systemem techniczno-społecznym
..stanowi celowo zaprojektowany i zorganizowany
układ materialny, energetyczny i informacyjny
eksploatowany przez człowieka w celu
wytwarzania określonych produktów wyrobów lub
świadczenia usług w celu zaspokajania potrzeb
konsumentów
Obsługę klienta
..należy traktować jako zespół czynności
wykonywanych w trakcie współpracy z klientem
od momentu nawiązania z nim kontaktu,
poprzez uzgodnienie przedmiotu i zakresu
zamówienia, dostawę zamówionego produktu,
aż na problematyce utylizacji produktu kończąc
Zapasy produkcji
..są to materiały, detale, zespoły lub wyroby
gotowe, które znajdują się w kolejnych stopniach
(stadiach) zaawansowania procesu produkcyjnego
Zapasy produkcji w toku
..obejmują zapasy powstające między komórkami
produkcyjnymi wszystkich stopni oraz powstające
wewnątrz komórki produkcyjnej
Zapasy cykliczne
..obejmują detale znajdujące się aktualnie w cyklu
produkcyjnym, tj. podlegające obróbce i procesom
technologicznym lub oczekujące na obróbkę
(nazywane niekiedy zapasami technologicznymi)
Zapasy obrotowe
..powstają w wyniku nierówności (braku
synchroniczności) czasów operacji pomiędzy
współpracującymi stanowiskami roboczymi
(poprzedzającym i następującym);
wielkości tych zapasów są zależne od czasów
jednostkowych operacji oraz ich wzajemnego
usytuowania
Gospodarka magazynowa
..jest działalnością obejmującą zespół środków,
czynności organizacyjnych, technicznych
i ekonomicznych, związanych z przechowywaniem
zapasów magazynowych
..system magazynowania oraz obsługa zapasów jest
skoordynowaną w czasie i przestrzeni działalnością
gromadzenia zapasów, ich składowania (wraz z
czynnościami manipulacyjnymi – zmiany położenia,
transportu wewnętrznego), pielęgnacji oraz kontroli
Kanał dystrybucji
..to droga, jaką produkt dociera do odbiorcy,
nie chodzi tu wyłącznie o drogę w sensie
fizycznym – trasę, jaką musi pokonać,
ale głównie o sposób organizacji procesu
dystrybucji i pojawienie się tzw. ogniw pośrednich
pomiędzy producentem a odbiorcą
(porównać do logistycznego kanału przepływu informacji i materiału)
Program produkcyjny
..obejmuje rodzaje (asortyment) oraz ilość
produkowanych wyrobów, zespołów, detali lub
świadczonych usług w określonym przedziale
czasu; wielkość programu produkcyjnego jest
odnoszona do jednego roku i wyrażana przy
użyciu mierników naturalnych (szt., kg, tony, metry,
litry..)
Partia produkcyjna
..to liczba detali wykonywanych na stanowisku
produkcyjnym przy jednorazowym nakładzie
czasu przygotowawczo-zakończeniowego;
wynika ona z podzielenia rocznego programu
produkcji na tzw. serie produkcyjne,
umożliwiające skrócenie czasu rozliczania
produkcji oraz udostępnianie wyrobów na
rynku bez konieczności zakończenia
wytwarzania
całej rocznej wielkości produkcji
Planowanie potrzeb materiałowych MRP
(PPM, Material Requirements Planning)
..składa się z ciągu logicznie powiązanych ze sobą
procedur, reguł decyzyjnych i rejestrów, których
celem jest przełożenie głównego harmonogramu
produkcji na rozłożone w czasie zapotrzebowanie
netto na zapasy i planowane pokrycie tych
potrzeb według poszczególnych pozycji
produkcyjnych
Planowanie zasobów produkcyjnych MRPII
(Manufacturing Ressources Planning)
..jest systemem MRP, rozbudowanym o elementy
związane z procesem sprzedaży oraz wspierające
podejmowanie decyzji na szczeblach
strategicznego zarządzania produkcją,
w systemie MRP II bierze się pod uwagę wszystkie
sfery zarządzania przedsiębiorstwem:
- przygotowanie produkcji,
- planowanie i kontrolę produkcji oraz
- sprzedaż i dystrybucję wyrobów gotowych
Zintegrowane systemy planowania
zasobów zarządzania – MRPIII/ERP
(Enterprise Ressources Planning)
..umożliwiają efektywne planowanie oraz korektę
działalności przedsiębiorstwa, wykorzystują
efekty działania systemów MRP i MRPII,
wzbogacając
je o moduły finansowo-księgowe oraz
rachunkowości zarządczej
- rosnąca konkurencja
- niepewność zamówień (co będziemy produkować?)
- nowych
- realizowanych obecnie
- niepewność terminów (kiedy będziemy produkować?)
- niepewność ogólna (czy cokolwiek będziemy produkować?)
- brak zamówień – niepewność odbiorcy (czy „będzie” klient?)
- nadprodukcja
- cena minimalna
(wymagania
- jakość maksymalna
Klientów)
- sytuacja ekonomiczna ostatecznego odbiorcy
- zagrożenie bezrobociem
- brak stabilności
- zachwiana hierarchia wartości
- brak zaufania do rządu
- drogie kredyty – spadek konsumpcji
- „stały kryzys”?
- nadmiar (niedobór) mocy produkcyjnych
- zobowiązania i kredyty do spłacenia, podatki..
- „niewspółczesna” struktura produkcyjna
- „niewydolny” system zarządzania i sterowania
- zbyt duże (zbyt małe) zatrudnienie
- ogromna bezwładność systemu (+ duża niestabilność
otoczenia)
- długie czasy realizacji zlecenia produkcyjnego
- rozbudowane struktury
- przepływ kompletnego zlecenia (zakupy produkcja – montaż – sprzedaż/dostawa)
- rozbudowany system magazynowy (liczne i duże
magazyny)
- „wierny klient” – abstrakcyjne pojecie stosowane
w teorii marketingu
- ciągłe poszukiwanie „okazji” tanich zakupów
- wysokie wymagania jakościowe jako nowy standard
- wysokie wymagania terminowe (krótkie cykle
dostaw)
- dążenie do niezobowiązujących ustaleń (zamiast
szczegółowych kontraktów)
- ceny – równanie do najniższych
- dominująca postawa dużych grup przedsiębiorstw
- wymagania rzetelności (często przy własnej
..arogancji)
- duża liczba drobnych zleceń zastępuje duże zlecenia
- restrukturyzacja:
- podział na „samodzielne jednostki biznesu”
- zintensyfikowanie wysiłków („gospodarność”)
- możliwość likwidacji deficytowych obszarów
- wprowadzenie „nowych” koncepcji
zarządzania/sterowania:
- JiT – technika i strategia
- MRP II (o ile jest czas, finanse i MRP)
- „kan-ban” – odwrócenie tradycyjnej koncepcji
(istotna wada: stabilny i powtarzalny asortyment)
- ESP/ESM
- CIM
- przejęcia i fuzje (oraz inne „zrzeszenia”)
- wspólne inwestowanie (często konkurentów)
Zarządzanie strategiczne
Strategie logistyczne
Służba logistyczna
w strukturach zarządzania
przedsiębiorstw
Controling w logistyce
Strategie logistyczne
istota zarządzania strategicznego
uniwersalny model zarządzania
strategicznego obejmuje trzy poziomy:
• najwyższy – zarządzanie strategiczne
• pośredni – zarządzanie taktyczne
• najniższy – zarządzanie operacyjne
(operatywne)
Strategia..
..działanie lub sposób postępowania, które
realizowane w przedsiębiorstwie doprowadzić ma do
rozwiązania najważniejszych problemów, osiągnięcia
założonych celów długookresowych lub
przezwyciężenia poważnego kryzysu w jego
funkcjonowaniu.
Strategie przedsiębiorstwa powstają i kształtowane
są w procesie planowania strategicznego
(strategic planning, long-range planning,
company game planning).
Efektem tego procesu jest opracowanie planu
strategicznego przedsiębiorstwa tj. dokumentu
zawierającego zapis finansowych i rzeczowych celów
do osiągnięcia przez przedsiębiorstwo w okresie nie
krótszym niż trzy lata; horyzont planu strategicznego
jest często znacznie dłuższy (zależnie od specyfiki
branży)
struktura planowania strategicznego
i klasyfikacja strategii (model ogólny)
 misja
 cele
przedsiębiorstwa
stałe przedsiębiorstwa
 przyjęte strategie
• względem otoczenia
• strategie konkurencyjne
 strategie
odniesione do poszczególnych
funkcji przedsiębiorstwa (strategie
wykonawcze, strategie odcinkowe)
Zarządzanie strategiczne..
..w przedsiębiorstwie to działalność kierownicza,
której cele dotyczą długiego okresu czasu,
a ich powodzenie uzależnione jest od trafnie
sformułowanych realizowanych programów
działań dotyczących:
• wizji firmy - określenie przyszłych planów wizerunku
•
•
•
•
•
•
•
•
przedsiębiorstwa
misji przedsiębiorstwa - określenie celów kierunkowych
określenia celów strategicznych i operacyjnych
analizy strategicznej przedsiębiorstwa
stworzenia różnych wariantów strategii
wyboru najbardziej optymalnej strategii
opracowania planu strategicznego – sposobu wdrażania
i funkcjonowania strategii
wdrożenia strategii
kontroli
Ogólne strategie firmy:

KONCENTRACJI – skupienia się na pojedynczym
biznesie

STABILIZACJI – ochrona przed negatywnymi
skutkami otoczenia

WZROSTU
• z zasobów własnych
• łączenia równorzędnych firm
• wykupienia innych firm

REDUKCJI – odwrotu, wyprzedaży, likwidacji..
misja firmy..
..to koncepcja biznesu, idea jej rozwoju, jej przesłanie..
..określa powód istnienia, nadaje kierunek rozwoju
i określa dziedziny, którymi firma ma się zajmować
najważniejsze opcje sformułowane w ramach misji dotyczą:

specjalizacji i dywersyfikacji działań przedsiębiorstwa

generalnych wytycznych co do sposobu kształtowania stosunków
z dostawcami i odbiorcami

obowiązującego w przedsiębiorstwie stylu kierowania

sposobu kształtowania relacji przedsiębiorstwo-pracownik
misja jest podstawowym punktem odniesienia do oceny pracy
najwyższego szczebla zarządzania; jest też podstawowym zbiorem
informacji dla inwestorów zewnętrznych i ludzi podejmujących
pracę w przedsiębiorstwie
sposoby formułowania misji:




PODEJŚCIE KONWENCJONALNE określenie tożsamości
firmy poprzez elementy triady: produkt-rynek-technologia
PODEJŚCIE ZGODNE Z ZASADAMI DZIAŁANIA, które
przedsiębiorstwo deklaruje (najwyższy standard obsługi,
szacunek dla jednostki, bezpieczeństwo..)
PODEJŚCIE OPARTE NA WRAŻLIWOŚCI SPOŁECZNEJ ukazuje
wrażliwość na określone potrzeby poprzez uświadomienie
sobie adresatów swoich działań
oraz charakteru ich wymagań
PODEJŚCIE OPARTE NA TRADYCJI – wiąże się
z historycznymi sukcesami samej firmy
dziewięć potencjalnych składników misji (Wiernek B.)

klienci

produkty i usługi

obszary działania

technologia

pomysł na przetrwanie

filozofia działania

zalety konkurencyjne

publiczny wizerunek firmy

troska o pracownika
misja i cele stałe przedsiębiorstwa..
..mają charakter nadrzędny, jest to trwały element procesu
planowania strategicznego,
..są uwzględniane przy formułowaniu strategii
konkurencyjnych i wykonawczych
strategie konkurencyjne formułowane są w oparciu
o wyniki analizy otoczenia przedsiębiorstwa (rynku)
i jego potencjału konkurencyjnego (analiza strategiczna)
strategie wykonawcze to zadania i sposoby postępowania,
które są rozwinięciem misji, celów stałych
i strategii konkurencyjnych
cele stałe wynikają z istoty przedsiębiorstwa jako organizacji
gospodarczej, dwa podstawowe cele stałe to:
• utrzymanie płynności finansowej
• wypracowanie zysku
strategie konkurencyjne..
..określają sposób zachowania się
przedsiębiorstwa wobec konkurentów, najbardziej
rozpowszechniony podział wg M.Portera

zajęcie dominującej pozycji pod względem
kosztów (overall cost leadership)

koncentracja na wybranym segmencie rynku
(differentiation)

koncentracja na silnych stronach przedsiębiorstwa
(focus)
strategie wykonawcze..
..to zadania i sposoby postępowania, które są
rozwinięciem misji, celów stałych i strategii
konkurencyjnych dokonanym w układzie
poszczególnych funkcji przedsiębiorstwa,
w takim układzie można je klasyfikować i podzielić

strategie sprzedaży

strategie w sferze badań i rozwoju

strategie produkcyjne

strategie inwestycyjne

strategie finansowe

strategie logistyczne
strategie logistyczne..
..należą do kategorii strategii wykonawczych, służą
do realizacji misji przedsiębiorstwa i często są z nią blisko
powiązane poprzez generalne wytyczne co do kształtowania
stosunków z odbiorcami i dostawcami (ten model jest
rekomendowany przez zarządzanie logistyczne)
..to sposoby postępowania w zakresie budowy i eksploatacji
systemu logistycznego przedsiębiorstwa; dostarczają
modelowych rozwiązań w zakresie

planowania przepływu materiałów

kształtowania zapasów

prowadzenia fizycznej dystrybucji

kształtowania stosunków pomiędzy odbiorcami i dostawcami
(tak na zewnątrz jak i wewnątrz przedsiębiorstwa)
wybór strategii logistycznej realizowanej w ramach danego
przedsiębiorstwa lub jego części oparty jest o:

charakter realizowanych w przedsiębiorstwie procesów
(produkcja procesowo-aparaturowa lub montażowa, usługi)

obszar przedsiębiorstwa w którym stosujemy daną strategię
(działalność podstawowa, remonty, zaopatrzenie..)

właściwości fizyczne wyrobu lub usługi

charakter potrzeb jakie zaspokaja wyrób lub usługa
(powszechne czy reprezentowane wyłącznie przez wąską
grupę odbiorców)

wielkość przedsiębiorstwa i zasięg geograficzny rynku przez
nie obsługiwanego

lokalizacja tzw. punktu rozdziału
punkt rozdziału..


..to miejsce w procesie produkcji wyrobu
rozgraniczające część, w której wszystkie działania
realizowane są zgodnie z zamówieniem klienta
od części sterowanej w oparciu o prognozy
zapotrzebowania
..lokalizacja punktu rozdziału pokrywa się
z miejscem, w którym w strumieniu przepływu
materiału zazwyczaj tworzone są zapasy,
z których to realizowane jest zamówienie
typowe warianty punktu rozdziału
1: produkcja na magazyn i dostawy z magazynu - zamówienie realizowane
jest z magazynu utrzymywanego możliwie blisko klienta
2: produkcja na magazyn wytwórcy – zamówienie realizowane jest z zapasu
utrzymywanego w magazynie wytwórcy
3: montaż na zamówienie – montaż finalny odbywa się na zamówienie klienta
z zapasu części, podzespołów i zespołów utrzymywanego w magazynie
przedmontażowym
4: wykonanie części i montaż na zamówienie klienta – części, podzespoły
i zespoły wykonywane są na podstawie zamówienia klienta
z utrzymywanego przez wykonawcę zapasu materiałów
5: zakup materiałów, wykonanie części i montaż na zamówienie klienta –
nie utrzymuje się żadnych zapasów, każde zamówienie realizowane
jest indywidualnie, materiały i elementy gotowe kupuje się w ilości
odpowiadającej faktycznemu zapotrzebowaniu
6: projekt na zamówienie – projektuje się ostateczny wyrób na podstawie
zamówienia klienta, wykorzystując ustandaryzowane rozwiązania,
komponenty i materiały zgodne z dysponowaną technologią i dalej
produkuje się i dostarcza zindywidualizowany wyrób
7: wspólne rozwiązanie problemu – potencjalny klient zgłasza potencjalnemu
producentowi (usługodawcy) zagadnienie do zazwyczaj wspólnego
rozwiązania;
w efekcie powstaje nowe, niespotykane wcześniej rozwiązane problemu
z wykorzystaniem posiadanej przez producenta (usługodawcę) wiedzy
oraz doświadczenia
podstawowe strategie logistyczne

strategia tradycyjna (klasyczna)

planowanie zapotrzebowania materiałowego (MRP)

planowanie zapotrzebowania dystrybucji (DRP)

planowanie zasobów produkcyjnych (MRP II)
planowanie zasobów dystrybucji (DRP II)

Just-in-Time (JiT)

zarządzanie łańcuchem dostaw (ZŁD)
podejście tradycyjne, klasyczne

istotą tej strategii jest niewyróżnianie punktu rozdziału
w przepływie strumienia materiałów

każde fizycznie bądź organizacyjnie ogniwo strumienia
przepływu materiału działa osobno, niezależnie od innych

w każdym takim podsystemie realizowane są wszystkie
podstawowe procesy logistyczne (przepływ informacji,
transport, magazynowanie, zarządzanie zapasami..),
prowadzi to zazwyczaj do rozproszenia zasobów
lub częściej do wyodrębnienia zasobów wspólnych
co z kolei powoduje konieczność koordynacji ich
wykorzystania i może prowadzić do wyodrębnienia jednostek
organizacyjnych zarządzających dzielonymi zasobami
(np. transport wewnętrzny w zespole magazynów)


podstawowa cecha wyróżniająca tą strategie
to sposób zarządzania zapasami
w każdym podsystemie utrzymywany jest zapas
obrotowy tworzony do pokrycia przewidywanego
zapotrzebowania oraz zapas zabezpieczający
tworzony dla utrzymania ciągłości dostaw przy
losowych zmianach w zapotrzebowaniu „na
wyjściu” systemu i dostawach „na wejściu”




stosowana jest w warunkach produkcji procesowej,
gdzie najistotniejsze znaczenie ma utrzymanie ciągłości
pracy urządzeń (zazwyczaj o ruchu ciągłym lub wysokich
kosztach uruchomienia)
zalecana w przypadku niewielkich jednopoziomowych
systemów dystrybucyjnych, złożonych z jednej lub kilku
niezależnie działających i równorzędnych lokalizacji
jest jedyną możliwą do zastosowania w przypadku
niewielkiego przedsiębiorstwa handlowego
(sklep detaliczny, mała hurtownia..)
możliwa do zastosowania w każdym przedsiębiorstwie

MRP jako strategia logistyczna znajduje zastosowanie
jedynie w sferze produkcji

jest to sposób planowania i sterowania wielkością zasobów
oparty na dwóch krokach logicznych:
- symulacji przyszłej wielkości zapasów
przeprowadzonej na podstawie bieżącego
i prognozowanego popytu lub w oparciu
o planowane zmiany stanu zapasów
- obliczeniu zapotrzebowania na materiały
i wyroby na niższym poziomie w oparciu
o strukturę wyrobu

popyt na sprzedawane wyroby jest podstawową informacją
dla określenia całkowitego zapotrzebowania materiałowego

„zapotrzebowanie niezależne”

„zapotrzebowanie zależne”


powiązanie ilościowe i terminowe każdej partii materiału
z określonym zamówieniem klienta
(ograniczenie nadmiernych i przedwczesnych zakupów)
umożliwia wyeliminowanie zapasów w całym strumieniu
przepływu materiałów
(pomijając miejsce odpowiadające lokalizacji punktu
rozdziału)
struktura systemu planowania (MRP)

harmonogram główny
• zapotrzebowanie niezależne podlega przekształceniu
w zapotrzebowanie zależne

planowanie zapotrzebowania materiałowego
• opracowanie harmonogramów zapotrzebowania
na poszczególne pozycje materiałowe oraz zakupowe
np. normalia, części i podzespoły dostarczane przez
podwykonawców

planowanie zapotrzebowania potencjału
• sprawdzenie realności opracowanych wcześniej
harmonogramów zapotrzebowania materiałowego
ze względu na dostępność środków koniecznych
do ich realizacji (tzw. „zamknięta pętla MRP”)
system sterowania produkcją oraz zaopatrzenie materiałowe
muszą współpracować z systemem MRP według określonych
procedur postępowania, odmiennych niż w innych
warunkach, ich rolą jest egzekwowanie realizacji
harmonogramów MRP
strategia planowania zapotrzebowania materiałowego
stosowana jest w warunkach produkcji o charakterze
montażowym i lokalizacji punktu rozdziału odpowiadającym
wariantom 2 do 5 (7)




jest to adaptacja techniki MRP do potrzeb sterowania
zapasami w wielopoziomowych systemach dystrybucyjnych
punktem wyjścia jest opracowania prognozy rozłożonego
w czasie zapotrzebowania dla najniższego poziomu sieci
(mającego kontakt z klientem)
określenie zapotrzebowania dla magazynów średnich
szczebli prowadzone jest techniką podobną do MRP
prognoza rozłożonego w czasie zapotrzebowania
dla najwyższego szczebla (magazynu fabrycznego)
może stanowić informację wejściową do opracowania
głównego harmonogramu produkcji

jako strategia logistyczna znajduje zastosowanie
w wielopoziomowych systemach dystrybucji

może być stosowana przez przedsiębiorstwa zarządzające
własną siecią dystrybucji



wymaga traktowania sieci dystrybucji jako zintegrowanej,
pracującej w oparciu o centralnie opracowany plan całości
i przewidywania popytu zamiast biernego dostosowywania
się do napływających zamówień
pozwala na minimalizację zapasów w sieci dystrybucji,
ułatwia zorganizowanie dostaw przy optymalnym
wykorzystaniu środków transportu oraz
usprawnia planowanie finansowe
stosowana w warunkach odpowiadających lokalizacji
punktu rozdziału w wariancie 1
planowanie zasobów produkcyjnych




to model zintegrowanego planowania w przedsiębiorstwie oparty
na koncepcji dostosowania wielkości zasobów w
przedsiębiorstwie do zmieniającego się popytu
obejmuje szereg poziomów / modułów:
planowanie działalności, planowanie główne, główny
harmonogram produkcji, wstępne planowanie zapotrzebowania
potencjału, planowanie zapotrzebowania materiałowego,
planowanie zapotrzebowania potencjału oraz bieżące sterowanie
produkcją
dzięki technikom symulacyjnym system MRP II pozwala na szeroką
analizę potencjalnych sytuacji i planowanie wariantowe
planowanie w ujęciu rzeczowym zintegrowane jest planowaniem
w mierniku wartościowym (umożliwia to przygotowanie planów
w jednostkach pieniężnych)
planowanie zasobów dystrybucji



to planowanie zapotrzebowania dystrybucji poszerzone
o określanie zapotrzebowania na zasadnicze zasoby
systemu dystrybucji przestrzeń magazynową, siłę roboczą,
środki transportu, środki finansowe
opera się adaptacji logiki planowania zasobów produkcyjnych
do potrzeb zarządzania dystrybucją
zasadnicza innowacja w odniesieniu do pierwowzorów polega
na rozpoczynaniu planowania działania systemu logistycznego
od szczebla strategicznego i integracja tego planu
z planowaniem kosztów i budżetowaniem działalności
oraz planowaniem finansowym
możliwości takie uzyskano przez wprowadzenie w systemie
planowania etapu tzw. planowania głównego i zastosowanie
specjalnych (opartych na rachunku normatywnym) procedur
planowania i rozliczania kosztów oraz planowania finansowego
planowanie główne





odbywa się na wysokim poziomie ogólności i obejmuje
istotę
oraz terminy przyszłych działań przedsiębiorstwa
dotyczy głównych sfer działania przedsiębiorstwa
efektem są tzw. główne plany
finansowy, sprzedaży, produkcji oraz techniczny i
zaopatrzenia
w produkcji seryjnej i masowej planowanie główne opiera
się na założonej wielkości produkcji konkretnych wyrobów
w produkcji małoseryjnej i jednostkowej podstawą
planowania jest przyjęcie założeń co do asortymentu, ilości i
sekwencji produkcji poszczególnych grup wyrobów



cechą wspólną obu strategii jest konieczność poprzedzenia
ich wdrożenia fazą przejściową
polega ona na zastosowaniu innej strategii
przygotowywującej przedsiębiorstwo do wyższych
wymagań zaawansowanych
i „rozległych” strategii zarządzania zasobami
strategia MRP II może być stosowane w warunkach
produkcji procesowej pod warunkiem zorganizowania
działalności sfery zaopatrzenia materiałowego wg techniki
MRP
wdrożenie strategii DRP II możliwe jest w przedsiębiorstwie
dystrybucyjnym działającym w oparciu o strategię DRP
na strategię just-in-time składają się dwa, istotnie różne
pod względem podmiotu którego dotyczą rozwiązania:


organizacja fizycznego przepływu materiałów w linii
zorganizowanej wg wzorca zwanego Systemem Produkcyjnym
Toyoty
zbiór zasad funkcjonowania systemu logistycznego i usprawniania
jego działania oparty na podstawowych określonych regułach
Just-in-Time w znaczeniu wąskim to organizacja przepływu
materiału - ograniczone (ze względu na jego specyfikę)
tylko do niektórych łańcuchów przepływu materiałów
Just-in-Time w znaczeniu szerokim to zbiór zasad funkcjonowania
systemu logistycznego – stosowane może być jako efektywne
narzędzie usprawniania procesów logistycznych w każdych
warunkach, w połączeniu z każdą, z wcześniej
prezentowanych strategii
spodziewane efekty wdrożenia strategii Just-in-Time:

redukcja zapasów

skrócenie cykli wykonania/dostawy

podniesienie jakości w procesach produkcji/dostawy

obniżenie pracochłonności i kosztów procesów

uproszczenie sterowania procesem przepływu materiałów
strategia Just-in-Time jest możliwa do stosowania zarówno
w produkcji montażowej, przy dowolnej lokalizacji punktu
rozdziału jak i w dystrybucji,
jej elementy możliwe są również do wdrożenia w sferze
zaopatrzenia w warunkach produkcji aparaturowej
podstawowa różnica w odniesieniu do wcześniej
prezentowanych strategii polega na tym, że strategia ZŁD
nie odnosi się do systemu logistycznego pojedynczego
przedsiębiorstwa lecz integruje systemy logistyczne wielu
przedsiębiorstw współpracujących przy dostarczaniu
na rynek określonej grupy towarów
wzorcem do tworzenia strategii ZŁD jest system
Just-in-Time w znaczeniu wąskim, tzw. linia wykracza
w tym rozwiązaniu poza formalno-prawne granice jednego
producenta czy też dystrybutora i obejmuje szereg
współpracujących ze sobą niezależnych przedsiębiorstw
wspólne zasady działania oraz standardy komunikacji,
transportu i magazynowania
podstawowe zasady przy organizacji łańcucha dostaw


planowanie w łańcuchu opiera się na prognozach przygotowanych dla jego
ogniw mających kontakt z rynkiem
wszyscy uczestnicy łańcucha ponoszą koszty funkcjonowania łańcucha
oraz uczestniczą w zyskach i partycypują w ryzyku związanym z jego
funkcjonowaniem (w zakresie określonym drogą wzajemnych porozumień)

wszystkich partnerów obowiązuje zasada wzajemnej otwartości i zaufania

partnerzy w ramach łańcucha współpracują ze sobą w działaniach
podnoszących ich potencjał


działania podnoszące potencjał partnerów nakierowane są na podniesienie
potencjału całego łańcucha, unikając działań mogących zmienić parytet
partnerów w łańcuchu,
wprowadzenie zmian przez jednego z partnerów wymaga wcześniejszej
akceptacji pozostałych
systemy planowania poszczególnych partnerów integrowane są według
jednego wspólnego wzorca
efekty zastosowania strategii ZŁD




identyczne jak dla Just-in-Time, ale na dużo większą skalę
oraz
szybsze wprowadzenie nowych rozwiązań w zakresie
konstrukcji i technologii oraz organizacji produkcji i
dystrybucji
szybsze wprowadzenie na rynek nowych wyrobów/usług
szybsze zwiększenie sprzedaży, zysku i udziału w rynku
łańcuchów dostaw niż pojedynczych przedsiębiorstw
(nawet silnych i znaczących producentów / dystrybutorów)
klasyczna konkurencja pomiędzy producentami
czy dystrybutorami zamienia się w konkurencję
pomiędzy łańcuchami dostaw
Dziękuję za uwagę..