Transcript Öncelik 1

Tuba Nur KUMRAL
AB Yatırımları Dairesi Başkanlığı
Programlama Koordinatörü
13 Mayıs 2013
ADANA
ÇEVRE OPERASYONEL PROGRAMININ AMACI
•
Hem AB Çevre müktesebatına, hem de ulusal koşullara
uyumlu bir şekilde «belediye altyapı ihtiyaçları»nın
karşılanması ile çevre korumasında daha üst bir
seviyeye ulaşabilmek,
•
AB çevre pratikleri
yakınlaştırmak,
•
Aday ülkeleri üye olduktan sonra kullanılacak olan
fonlara hazırlamak,
ile
yerel
uygulamaları
ÇEVRE OPERASYONEL PROGRAMININ GENEL HEDEFLERİ
İçme suyu, atık su ve katı atık sektörlerinde
gerçekleştirilecek proje yatırımları ile birlikte altyapı
tesislerinden faydalanan belediye sayısını arttırarak
yaşam standartlarını iyileştirmeye katkıda bulunmak
Merkez kurumlarda ve belediyelerde
kapasitenin güçlenmesini sağlamak
kurumsal
AB standartlarına uyumlu, verimli ve sürdürülebilir şekilde
işletilen bir çevresel altyapı geliştirmek
ÇEVRE OPERASYONEL PROGRAMI
HAZIRLIĞI ÖNCESİ VERİLER
Yerleşim alanlarının büyüklüğüne göre
kanalizasyon bağlantısı oranı
%
100
80
60
40
20
0
53
55
81
90
96
TÜİK 2004
OPERASYONEL PROGRAM HAZIRLIĞI ÖNCESİ VERİLER
Yerleşim alanlarının büyüklüğüne göre arıtma tesisi
hizmeti sağlanan nüfusun oranı
%
100
80
60
40
20
0
5
5
<2.000
2.000-9.999
19
23
10.000-49.999 50.000-100.000
70
>100.000
TÜİK 2004
ÇOP HAZIRLIĞI ÖNCESİ VERİLER
Yerleşim alanlarının büyüklüğüne göre atık tesisi hizmeti sağlanan nüfusun oranı
%
3.2
1.7
28
0.4
1.4
0.4
47.3
15.2
2.3
Belediye çöplüğü
Diğer bertaraf yöntemleri
Açıkta yakma
Diğer belediye çöplükleri
Göllere ve nehirlere boşaltma
Büy.Bld. Çöplüğü
Kompost tesisi
Sıhhi depolama sahası
Gömme
TÜİK 2004
PROJE ÖNCELİKLENDİRME ÇALIŞMASI
Proje önerilerinin toplanması 2000 yılı verilerine göre nüfusu 50.000’in
üzerinde olan 450 belediyeye Nisan-Eylül 2006 döneminde anket
gönderilmiştir.
Ayrıca anket verilerine ilişkin olarak İller Bankası, TÜİK, DPT, DSİ ve Hazine
Müsteşarlığı’ndan da bilgi temin edilmiştir.
Yapılan çalışmalar neticesinde:
Proje önerilerinin dağılımı
140
120
100
80
60
40
20
0
127
83
51
18
AAT* ve
Şebeke
Şebeke
* AAT: Atık su arıtma tesisi
4
İçme Suyu
Katı Atık
Hava
5
Entegre
6
Diğer
AB PROJELERİNDE ÖNEMLİ HUSUSLAR
Önceliklendirme listesinde yer almak
Yer tahsisi (AB kamulaştırma için fon sağlamamaktadır.)
ÇED sürecinin tamamlanmış olması
Katı atık projeleri için Eylem Planı’na uygun Birlik kurulması (Mevzuat
Değişti)
Kurumsal kapasite (İngilizce bilen teknik eleman bulunması)
Eş-finansman (Belediyelerce karşılanacak yatırım tutarı)
Aciliyeti olan projeler için uygun değildir
ÖNCELİKLENDİRME ÇALIŞMASI
2007 tamamlanan proje önceliklendirme çalışması sonucunda
toplam çevre altyapı sektöründe 137 Proje (62 atık su
projesi,18 içme suyu projesi,57 katı atık projesi) belirlenmiştir.
Daha sonradan proje sayıları yeniden revize edilmiştir.
Proje Dağılımları
57%
62%
18%
Atık su
İçme suyu
Katı atık
ÖNCELİK ve TEDBİRLER
Öncelik 1. İçmesuyu ve atıksu hizmetlerinin iyileştirilmesi
Tedbir 1.1. Temin edilen içme suyu temini ve alıcı su kalitesinin
geliştirilmesi
Öncelik 2. Entegre katı atık yönetiminin iyileştirilmesi
Tedbir 2. Katı atık geri dönüşümünün arttırılması ve düzenli
depolama sisteminin iyileştirilmesi
Öncelik 3. Teknik destek
Tedbir 3.1. ÇOP Yönetiminin güçlendirilmesi
Tedbir 3.2. Faydalanıcıların planlama kapasitesinin güçlendirilmesi
FAYDALANICILAR
Bakanlığımız
Belediyeler
Bölgesel kuruluşlar
Su sağlayıcı firmalar
Kanalizasyon firmaları
Sivil toplum kuruluşları
Vatandaşların yaşam kalitesini iyileştirmede katkısı
ÇEVRE OPERASYONEL PROGRAMI BÜTÇESİ
• 212,6 Milyon Avro
(180,7 M Avro AB Katkısı + 31,9 M Avro Ulusal Kat)
2007-2009
• 250,1 Milyon Avro
(212,6 M Avro AB Katkısı + 37,5 M Avro Ulusal Katkı)
2010-2011
• 340,2 Milyon Avro
(289,2 M Avro AB Katkısı + 51,0 M Avro Ulusal Katkı)
2011-2013
• 802,9 Milyon Avro
Toplam
(682,5 M Avro AB Katkısı + 120,4 Milyon Avro Ulusal Katkı)
ÇEVRE OPERASYONEL PROGRAMI BÜTÇESİ DAĞILIMI
25,7 M
231,9 M
545,3 M
Öncelik 1: Su temini, kanalizasyon ve atıksu arıtımının iyileştirilmesi
Öncelik 2: Entegre katı atık yönetiminin iyileştirilmesi
Öncelik 3: Teknik Yardım
PROJE GEREKSİNİMLERİ
Şehrin su sektöründe uzun vade altyapı ihtiyaçlarını ve finansman
planını ortaya koyan bir Master Plan
Çevresel, yasal, teknik, mali ve sosyo-ekonomik yönleri detaylı ele
alan ve AB Rehberine göre bir Fayda-Maliyet Analizi içeren bir
Fizibilite Raporu
Hem Türk hem de AB mevzuatını dikkate alarak hazırlanacak
ÇED Raporu
Tasarımlar, Şartnameler, vb. içeren ve AB Satınalma (PRAG) ve FIDIC
sözleşme kurallarına göre hazırlanmış İhale Dosyaları
Projelerin yönetilmesi ve uygulanması konularında yerel
yönetimlerde Kapasite Geliştirilmesi
PROJE GEREKSİNİMLERİ
IPA Programından faydalanabilecek projelerin AB
standartlarında hazırlanması
(Fizibilite, fayda maliyet analizi, ÇED, IPA Başvuru
Formu)
faydalanıcı belediyelerin sorumluluğudur.
Ancak, AB standartlarında ve prosedürlerine göre
proje hazırlama konusunda belediyelerde henüz
yeterli kapasitelerin oluşmaması ve AB Fonlarının
kullanılmasındaki süre kısıtlaması nedeniyle,
Bakanlığımız AB projeleri hazırlanması sürecinde
belediyelerimize destek vermektedir.
PROJE BAŞVURULARI
39
Çevre Altyapı Projesi
7 katı atık projesi
TOPLAM : 940 M Avro
32 su projesi
Durum ve Toplam Yatırım Tutarı
Adet
22
Finansman Kararı Alınan Projeler
(556 Milyon Avro)
Finansman Kararı Beklenen Projeler
(225 Milyon Avro)
AB Komisyonundan Başvurusuna
Görüşler Doğrultusunda
Revize Edilen Proje
(9 Milyon Avro)
AB Komisyonundan Başvurusuna
Görüş Beklenen Proje
(152 Milyon Avro)
Toplam Yatırım Tutarı
(Ordu, Erdemli, Doğubayazıt, Manavgat, Ceyhan, Amasya,
Lüleburgaz, Siverek, Erzurum, Erzincan, Diyarbakır, Konya,
Adıyaman, Balıkesir, Merzifon, Soma, Seydişehir, Çorum,
Bulancak, Nizip, Akçaabat, Akşehir)
9
(Sorgun, Polatlı, Erciş, Silvan, Bartın, Kars, Kahramanmaraş,
Diyarbakır Katı Atık, Şanlıurfa)
1
(Suluova)
7
(Aksaray, Çarşamba, Van, Batman, Ereğli, Mardin, Kütahya)
940 Milyon Avro
IPA PROJELERİNİN FİNANSMAN MODELİ
% 15
Bakanlık ve
Belediye Katkısı
% 85
AB katkısı
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
Projelere AB tarafından en fazla %85 oranında hibe verilmektedir.
Ulusal katkı Belediyeler ve Bakanlık tarafından sağlanmaktadır.
Belediye katkısı için, genellikle İller Bankası tarafından 15 yıl vadeli kredi
sağlanmaktadır.
Kalkınma Bakanlığı’nın 2004 tarihli “İlçelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik
Sıralaması Araştırması ” esas alınarak IPA projelerine sağlanacak ulusal katkının
%30 ila % 45 oranındaki bölümü Bakanlığımızca hibe olarak sağlanmaktadır.
100
SÖZLEŞMESİ İMZALANAN PROJELER
No
1
2
3
4
5
Proje Adı
ERDEMLİ
Su ve Atıksu Projesi
ORDU
Atıksu Arıtma Tesisi
ERZİNCAN
Su ve Atıksu Projesi
ERZURUM
Su ve Atıksu Projesi
LÜLEBURGAZ
Atık Su Projesi
Sözleşme
Sözleşme
Bedeli
Sözleşme
Tarihi
İşe Başlama
Tarihi
Finansal
İlerleme
(%)
Tahmini Bitiş
Atıksu Toplama ve
Yağmur Suyu
Drenajı İnşaatı
4.090.630
16.12.2011
23.01.2012
67,42
26.07.2013
1.301.287
09.12.2012
06.01.2012
31,96
06.01.2015
10.997.066
21.10.2011
07.12.2011
65,05
29.07.2013
1.997.750
12.10.2011
14.11.2011
41,04
14.11.2015
12.286.017
23.12.2011
31.01.2012
17,84
30.01.2014
3.021.250
20.12.2011
26.01.2012
20,42
25.09.2015
25.068.429
29.12.2011
06.02.2012
15,21
26.02.2014
2.890.600
21.12.2011
27.01.2012
17,23
26.01.2016
11.003.287
26.12.2011
03.02.2012
30,99
24.09.2013
1.707.000
29.12.2011
17.01.2012
12,86
16.10.2015
Teknik Yardım ve
Kontrollük
Atıksu Arıtma
Tesisi İnşaatı
Teknik Yardım ve
Kontrollük
İçme Suyu
Şebekesi İnşaatı
Teknik Yardım ve
Kontrollük
Atıksu Arıtma
Tesisi İnşaatı
Teknik Yardım ve
Kontrollük
Atıksu Arıtma
Tesisi İnşaatı
Teknik Yardım ve
Kontrollük
SÖZLEŞMESİ İMZALANAN PROJELER
No
Proje Adı
6
KONYA
Katı Atık projesi
7
8
9
10
DOĞUBAYAZIT
İçmesuyu Temini Projesi
MANAVGAT
Su ve Atıksu Projesi
DİYARBAKIR
Su ve Atıksu Projesi
SİVEREK
Su ve Atıksu Projesi
Sözleşme
Sözleşme
Bedeli
Sözleşme
Tarihi
İşe Başlama
Tarihi
Finansal
İlerleme
(%)
Tahmini Bitiş
Konya Katı Atık Düzenli
Depolama Tesisi İnşaatı
22.515.124
27.12.2011
07.02.2012
35,05
06.02.2014
Teknik Yardım ve Kontrollük
2.059.747
25.12.2011
25.01.2012
3,27
23.01.2015
İçmesuyu Şebekesi ve
Arıtma Tesisi İnşaatı
22.515.124
27.12.2011
07.02.2012
35,05
06.02.2014
Teknik Yardım ve Kontrollük
3.045.900
29.12.2011
23.01.2012
-
31.07.2015
Su Temini İnşaatı
6.914.303
19.12.2011
30.01.2012
56,65
30.04.2013
Teknik Yardım ve Kontrollük
2.219.500
28.12.2011
10.01.2012
18
10.08.2015
Atıksu Arıtma Tesisi İnşaatı
25.674.834
26.12.2011
05.02.2012
30,01
04.02.2014
Mevcut yerleşim yerlerinin
atıksu ve yağmursuyu
şebekesinin yapımı ve
rehabilitasyonu
23.077.211
27.12.2012
23.01.2013
-
Teknik Yardım ve Kontrollük
3.312.400
25.12.2011
13.01.2012
-
13.10.2015
Atıksu Arıtma Tesisi İnşatı
7.716.331
28.12.2011
07.02.2012
30,74
01.06.2013
Teknik Yardım ve Kontrollük
2.982.300
29.12.2011
12.01.2012
1,69
10.11.2015
SÖZLEŞMESİ İMZALANAN PROJELER
No
Proje Adı
Sözleşme
Sözleşme
Bedeli
Atıksu Arıtma Tesisi İnşatı 7.898.144,02
11
12
13
14
15
CEYHAN
Atıksu ve Yağmursuyu
Projesi
BALIKESİR
Katı Atık Projesi
AMASYA
Su ve Atıksu Projesi
NİZİP
İçmesuyu Projesi
ÇORUM
Katı Atık Yönetimi Projesi
Yağmur Suyu Drenaj
8.208.000,00
Şebekesi İnşaatı
Teknik Yardım ve
1.870.000
Kontrollük
Balıkesir Katı Atık Düzenli
10.303.700
Depolama Tesisi İnşaatı
Teknik Yardım ve
1.461.525
Kontrollük
Sözleşme
Tarihi
İşe Başlama
Tarihi
Finansal
İlerleme
(%)
Tahmini Bitiş
29.12.2011
10.09.2012
3,61
04.03.2014
28.12.2012
07.02.2013
-
-
02.08.2012
24.08.2012
-
24.06.2016
04.10.2012
24.10.2012
-
17.05.2014
28.09.2012
12.10.2012
-
12.10.2015
Su ve Atıksu Yatırımları
İnşaatı
12.975.132
28.12.2011
21.01.2013
-
-
Kontrollük işi için çerçeve
anlaşma
153.940
21.12.2012
14.01.2013
-
-
İçmesuyu yatırımlarının
inşaatı
10.384.481
28.12.2012
-
-
-
Teknik Yardım ve
Kontrollük
-
-
-
-
-
Çorum Katı Atık Düzenli
Depolama Tesisi İnşaatı
-
-
-
-
-
Teknik Yardım ve
Kontrollük
1.814.000
02.01.2013
-
-
-
FİNANSMAN KARARI ALINAN DİĞER PROJELER
No
Projenin Adı
Yatırım
Tutarı (€)
IPA Başvuru
Tarihi
Finansman Karar
Tarihi
1
Adıyaman Atıksu Projesi
18.536.964
28.08.2009
27.03.2012
2
Bulancak İçmesuyu Projesi
21.784.623
26.10.2009
17.12.2012
3
Akşehir Atıksu Projesi
24.065.324
26.05.2009
19.12.2012
4
Akçaabat İçmesuyu Projesi
24.813.242
28.04.2010
17.12.2012
5
Soma Atıksu Projesi
7.864.363
25.09.2009
29.11.2012
6
Merzifon Atıksu Projesi
8.070.062
01.09.2009
18.10.2012
7
Seydişehir Atıksu Projesi
8.599.113
16.07.2009
27.11.2012
FİNANSMAN KARARI BEKLENEN PROJELER
No
Projenin Adı
Yatırım
Tutarı (€)
IPA Başvuru
Tarihi
AB Komisyonu
Görüşlerine Yanıt Tarihi
1
Erciş İçmesuyu Projesi
28.302.546
07.07.2009
Mayıs 2012
2
Polatlı Atıksu Projesi
23.904.695
09.09.2009
Mart 2012
3
Diyarbakır Katı Atık Projesi
34.046.238
07.03.2011
28 Şubat 2013
4
Sorgun Atıksu Projesi
3.845.079
17.05.2010
Aralık 2012
5
Bartın Atıksu Projesi
16,908,081
18.11.2009
Ağustos 2012
6
Silvan İçmesuyu Projesi
12.086.688
24.12.2009
Eylül 2012
7
Kars Atıksu Projesi
19.589.541
18.08.2010
Aralık 2012
38.373.183
12.12.2011
Şubat 2013
49.016.594
03.04.2012
8
9
Şanlıurfa Atıksu Arıtma Tesisi ve
Kollektör Hattı Projesi
Kahramanmaraş Su ve Atıksu
Yatırım Projesi
GÖRÜŞ BEKLENEN / REVİZE EDİLEN PROJELER
No
Projenin Adı
Yatırım
Tutarı (€)
IPA Başvuru
Tarihi
Durumu
1
Suluova Atıksu Projesi
8.790.565
01.12.2010
1
Batman Katı Atık Projesi
20.206.027
03.06.2010
AB Komisyonu Görüşleri
Doğrultusunda Revize
Ediliyor.
Görüş Bekleniyor
2
Van Katı Atık Projesi
18.08.2010
Görüş Bekleniyor
3
Ereğli Katı Atık Projesi
26.189.658
14.684.941
12.08.2010
Görüş Bekleniyor
4
Aksaray Atıksu Projesi
23.813.984
19.11.2009
Görüş Bekleniyor
5
Mardin Atıksu Projesi
34.170.150
16.07.2012
Görüş Bekleniyor
6
Kütahya Atıksu Projesi
22.704.580
22.10.2012
Görüş Bekleniyor
7
Çarşamba Atıksu Projesi
10.250.209
26.05.2010
Görüş Bekleniyor
KATI ATIK YÖNETİMİ PROJELERİ HAZIRLANMASI İÇİN TEKNİK YARDIM
PROJESİ
FAYDALANICI BELEDİYELER/
BELEDİYE BİRLİKLERİ
Lot 1
Lot 2
TEKKAB-3 Belediyeler Birliği
(Çorlu/Tekirdağ)
ÇOKAB Belediyeler Birliği
(Artvin&Erzurum)
MUKAD-BİR(Muğla)
Viranşehir & Ceylanpınar Belediyeler Birliği
(Şanlıurfa)
Güney Marmara (Bandırma/Balıkesir)
Akdeniz Katı Atık Birliği
Kastamonu Belediyeler Birliği
Siverek Belediyeler Birliği (Şanlıurfa)
Körfez Belediyeler Birliği(Balıkesir)
Ordu Belediyeler Birliği (Ordu)
KIRKAB-2 Belediyeler Birliği
(Lüleburgaz/Kırklareli)
Hakkari Belediyeler Birliği (Hakkari)
DİÇEB Belediyeler Birliği (Diyarbakır)
Elbistan (Kahramanmaraş)
SOMKIRÇEB&AKÇEB (Manisa)
Silvan(Diyarbakır)
Yedigöze Su ve Hizmet Birliği (Ceyhan /
Adana)
Proje Hazırlama Maliyeti
Öngörülen Toplam Yatırım
İhtiyacı
2.792.000 €
2.510.000 €
276.000.000 €
KATI ATIK YÖNETİMİ PROJELERİ HAZIRLANMASI İÇİN TEKNİK YARDIM
PROJESİ
FAYDALANICI BELEDİYELER
Proje Hazırlama Maliyeti
Öngörülen Toplam Yatırım
İhtiyacı
Lot 1
Lot 2
Lot 3
Çanakkale
Bandırma (Balıkesir)
Kırıkhan (Hatay)
Trabzon
Giresun
Viranşehir (Şanlıurfa)
Bozöyük
Rize
Iğdır
Kuşadası (Aydın)
Çankırı
Van
Orhangazi (Bursa)
Niksar (Tokat)
Şırnak
Mustafakemalpaşa
(Bursa)
Kırşehir
Bismil (Diyarbakır)
Elbistan
(Kahramanmaraş)
Kastamonu
Yüksekova (Hakkari)
2.735.000 €
2.533.100 €
2.735.000 €
450.000.000 €
ERDEMLİ ATIKSU ARITMA TESİSİ
ORDU ATIKSU ARITMA TESİSİ
LÜLEBURGAZ ATIKSU ARITMA TESİSİ
KAZANIMLAR
• Proje yönetimi konusunda tecrübeli personel yetişmesi
• Gerçekleştirilen yatırımların ülkemizin Ulusal Çevre Eylem
Stratejisi’ne(UÇES) katkı sağlaması
• Projelerin uygulanması ve tanıtımı ile birlikte halkın çevre alanında
farkındalığının yükselmesi
• Projelerin uygulandığı yerde sosyo-ekonomik faydalar sağlaması,
UYGULAMA SONUÇLARI
•
Henüz uygulaması biten projemiz bulunmamaktadır.
YAŞANAN TEMEL SORUNLAR
• Proje hazırlama süresi ile Avrupa Komisyonu’ndan onay süresi
arasında geçen zamanın fazla olması
• Denetleyici firmaların istenilen kalitede olmaması
• N+3 kuralı gereği fon kaybı riski oluşması
• Belediyelerde İngilizce bilen eleman eksikliği, buna bağlı olarak
müşavir firmalar ile iletişim sıkıntıları
TEŞEKKÜRLER
www.ipa.gov.tr