Tanini

Taninite se slo`eni, bezazotni neotrovni polifenolni soedinenija, derivati na flavan.

Tie imaat dosta zedni~ki svojstva: *opor vkus i stegaat *so proteinite sozdavaat nerastvorlivi kompleksni soedinenija *so feri soli davaat boeni reakcii i *talo`at soli na te{ki metali i alkaloidi

Rasprostranetost:

Taninite se naogaat vo site organi na rastenijeto no najmnogu gi ima vo korite, podzemnite organi, listovite i nezrelite plodovi.

Vo ovie organi, taninite se nao|aat vo kleto~niot sok, bilo kako slobodni, bilo kako vrzani za proteinite ili alkaloidite.

Biosinteza:

Osnovnata molekula na taninite e

galnata kiselina

koja mo`e da se dobie so oksidacija na

{ikimi kiselinata t.e dehidro{ikimi kiselinata.

Se smeta deka taninite t.e. galnata k-na nastanuva od {e}erite zaradi toa {to mladite, presni listovi na koprivata mo`at da se jadat otkako sosema }e se razvijat, stanuvaat opori i kako takvi ne se za upotreba.

Oporiot vkus poteknuva od taninite.

Vo postarite listovi dobar del od {e}erite se transformiraat vo tanini.

So nekoi plodovi slu~ajot e poinakov.

Pr:Nezrelite mu{muli i divite kru{i imaat posladok vkus i poprijatni se za jadewe koga }e sozreat, bidejki so stoewe i sozrevawe se namaluvaat koli~inite na taninite i preovladuvaat {e}erite poradi saharizacijata(o{e}eruvawe).

Hemiska gradba i klasifikacija:

Spored gradbata se delat na tri grupi:

1.Tanini derivati na galna kiselina

(nare~eni galni, pirogalni ili tanini koi hidroliziraat)

2.Tanini derivati na flavan

(nare~eni katehinski, kondenzirani ili tanini koi ne hidroliziraat)

3.Me{ani tanini

- sostaveni od prvite i vtorite.

Prvite, t.e. taninite derivati na galnata kiselina se delat na dve podgrupi: •

Galotanini-

se estri na glikoza so kiselinite:galna, digalna i luteolna.

•

Elagotanini

-se heterozidi na elagnata kiselina.

Elagnata kiselina nastanuva so kondenzacija hna dve molekuli galna kiselina.

COOH COOH HO 5 4 OH 3 OH HO COOH 3 O O C OH HO 3 O O C OH HO 3 O OH COOH O C HO OH OH COOH

m

-DIGALNA HO 4 OH 3 OH HO HO 3 OH O O C OH OH HO OH HO COOH 3 O O C OH HO OH 3 O O C HO OH OH

m

-TRIGALNA KISELINA

Upotreba:

Imaat adstrigentno dejstvo(za povr{insko sobirawe na tkivoto), koe se bazira na reakciite me|u taninite i proteinite na nivo na sluznicite, ranite i ko`ata i na toj na~in se namaluva patolo{kata sekrecija a so toa se za{tituvaat ranite i se su{at.

Taninite deluvaat kako hemostiptici, pri krvarewe od kapilarite i dr. krvni sadovi(hemoroidi).

Antisepti~noto i antidijarei~noto(protiv prolivi) dejstvo na taninite se bazira na nivnoto svojstvo, {to gi talo`at proteinite na mikroorganizmite {to se nao|aat vo crevata i na toj na~in ja spre~uvaat nivnata aktivnost.

Taninite se davaat vo vid na dekokt kako antidoti pri truewe so alkaloidi i te{ki metali.

Isto se koristat i kako sredstva za higiena na ustata i usnata {uplina.

Drogi so me{ani tanini Quercus cortex Fam:Fagaceae

Quercus robur

Izgled:

mnogugodi{ni drva so razgraneta i gusta kro{na.

Q.robur

(leten dab ) Listovite se obratno-jajcesti, nepravilno vreжani i imaat lisna dr{ka dolga do 1sm.

Korata na mladite granki i stebla e siva, ramna i sjajna.

Plodot e `elad, so svetli linii po dol`inata.

Kaj nas ovoj dab, poretko se srekava.

Quercus robur

Q.petraea

/zimen dab/ so obratno jajcesti listovi, nepravilno vre`ani so lisna dr{ka malku podolga od onaa kaj letniot dab.

`eladite se pomali od tie na letniot dab.

Kaj nas se sre}ava na planinskite mesta(na 1600m).

Собирање на пролет-најмногу сок во кората Чување на темно и суви места

Цевчести парчиња Сиво –бела боја однадвор,испукани , покриени со лишаи Одвнатре-црвено кафеави, кратко влакнести и набрани Вкус –опор и стега

А

Upotreba:

dstrigens-протеини на кожата Антисептици-протеини на миркоорг.(бактерии,вируси,габи) Антиинфламатори-ензими и протеини на микроорг. Во ГИТ Х emoroidi, В la`ni egzemi, Р ani Drogata se upotrebuva pri ko`ni infekcii Kako dekokt se upotrebuva kako antidot pri truewa so alkaloidi i te{ki metali.

• • •

Делување Адстрингентно(екстерно и интерно) Антимикробно.

За испирање-при воспаленија на Кожа и слузокожа,површински крварења

•Антидијароици •инфекции •Инфламации на ГИТ Место на делување на танините:

-усна шуплина,

-кожа -Гастроинтестинален тракт

Prigotvuvawe na lek protiv smrznatini:

*dve polni supeni la`ici se varat so pola litar voda, 30min, se proceduva i dobienata te~nost se koristi pri smrznatini.