Transcript Równość szans - Powiatowy Urząd Pracy w Cieszynie

Równość szans
na rynku pracy.
Zasada równości szans należy do sześciu
głównych polityk horyzontalnych Unii
Europejskiej.
Polityka równości szans w najprostszym
rozumieniu to umożliwienie wszystkim
obywatelom bez względu na płeć, wiek,
rasę, miejsce zamieszkania, wyznawaną
religię, orientację seksualną, pochodzenie
czy niepełnosprawność sprawiedliwego i
pełnego uczestnictwa we wszystkich
dziedzinach życia.
Jednakowego dostępu wszystkich osób do
edukacji, informacji i zatrudnienia.
Filary równości szans
Zasada równego traktowania i
niedyskryminacji.
 Obowiązek planowania konkretnych
działań wyrównawczych, gdy stwierdzamy
że jakaś grupa społeczna doświadcza
nierówności lub specyficznych barier
dostępu, które mogą powodować
wykluczenie społeczne.

Równość szans
Równość nie oznacza „po równo”, lecz
SPRAWIEDLIWIE.
Równość szans określa prawo do
sprawiedliwego dostępu do różnych
życiowych możliwości. Z równością szans
związany jest w szczególności zakaz
dyskryminacji (np. ze względu na płeć,
wyznanie religijne czy narodowość)
gwarantowany prawami człowieka.
Podstawowe pojęcia
STEREOTYP to uogólnione, uproszczone
przekonanie funkcjonujące społecznie na temat
danej grupy.
 To, co charakterystyczne, to trwałość
stereotypu i jego odporność na zmiany.
 Jest w małym stopniu powiązany z
doświadczeniami osobistymi ludzi, którzy dany
stereotyp wyznają i powtarzają.
 Ma charakter społeczny (przekazywanie z
pokolenia na pokolenie).

Podstawowe pojęcia

UPRZEDZENIE to negatywna ocena, osąd
dokonany na podstawie stereotypowych
przekonań.

DYSKRYMINACJA – nierówne traktowanie
jakiejś osoby tylko ze względu na jej
przynależność do określonej grupy lub ze
względu na jej cechę.
Łańcuch dyskryminacji
Stereotyp jest pewną wiedzą społeczną, którą
nabywamy, żyjąc w danej kulturze. Jeżeli stereotyp
rodzi emocje, czyli w tym wypadku negatywną
ocenę bądź osąd, powstaje uprzedzenie.
STEREOTYP + EMOCJE = UPRZEDZENIE
UPRZEDZENIE + WŁADZA = DYSKRYMINACJA
Kiedy oprócz uprzedzeń dysponujemy również
władzą – w szerokim rozumieniu – może
wówczas dojść do dyskryminacji, czyli takiego
działania (bądź zaniechania działania), które
motywowane jest uprzedzeniami.
Przesłanki dyskryminacji












płeć,
pochodzenie etniczne,
„rasa”,
religia,
wyznanie lub bezwyznaniowość,
stopień sprawności,
wiek,
orientacja psychoseksualna,
narodowość,
status ekonomiczny,
miejsce zamieszkania,
stan cywilny,
Dlaczego nikt nie powinien być
dyskryminowany?
Dyskryminacja stanowi pogwałcenie
podstawowych praw i wolności
człowieka. Narusza godność człowieka.
Kodeks pracy
Art. 183a. Zasada zakazu dyskryminacji pracowników
§ 1. Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku
pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia
kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę,
religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne,
wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nie
określony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.
§ 2. Równe traktowanie w zatrudnieniu oznacza niedyskryminowanie w jakikolwiek sposób,
bezpośrednio lub pośrednio, z przyczyn określonych w § 1.
§ 3. Dyskryminowanie bezpośrednie istnieje wtedy, gdy pracownik z jednej lub z kilku
przyczyn określonych w § 1 był, jest lub mógłby być traktowany w porównywalnej sytuacji
mniej korzystnie niż inni pracownicy.
§ 4. Dyskryminowanie pośrednie istnieje wtedy, gdy na skutek pozornie neutralnego
postanowienia, zastosowanego kryterium lub podjętego działania występują lub mogłyby
wystąpić niekorzystne dysproporcje albo szczególnie niekorzystna sytuacja w zakresie
nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu
do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych wobec wszystkich lub znacznej
liczby pracowników należących do grupy wyróżnionej ze względu na jedną lub kilka przyczyn
określonych w § 1, chyba że postanowienie, kryterium lub działanie jest obiektywnie
uzasadnione ze względu na zgodny z prawem cel, który ma być osiągnięty, a środki służące
osiągnięciu tego celu są właściwe i konieczne.
Dyskryminacja płci

STEREOTYPY PŁCI biorą się z założeń na
temat ról, zdolności oraz cech kobiet i
mężczyzn. Krzywdzące jest stosowanie
ich do wszystkich kobiet i mężczyzn.
Pojawiają się wówczas materialne i
psychologiczne bariery, uniemożliwiające
kobietom i mężczyznom dokonywanie
wyborów oraz pełne korzystanie z
przysługujących im praw.
Dyskryminacja ze względu na płeć

wszelkie zróżnicowanie, wyłączenie
lub ograniczenie, którego skutkiem
lub celem jest uszczuplenie lub
uniemożliwienie jednej z płci
korzystania na równi z drugą płcią z
zasobów, praw człowieka oraz
podstawowych wolności w dziedzinach
życia politycznego, gospodarczego,
społecznego, kulturalnego, obywatelskiego
i innych.
Równość płci - fakty
Stan w którym kobietom i mężczyznom
przypisuje się taką samą wartość
społeczną, równe prawa i równe
obowiązki oraz gdy mają równy dostęp
do zasobów (środki finansowe, szanse
rozwoju), z których mogliby korzystać.
 Możliwość wyboru drogi życiowej bez
ograniczeń stereotypów płci.

Równość płci - mity
Polityka równości szans ma doprowadzić
do tego żeby kobiety i mężczyźni stali się
tacy sami.
 Polityka równości płci oznacza, że
powinniśmy zawsze zachować parytet
50/50.
 Polityka równości płci jest dla kobiet

Mężczyzna w „kobiecym” zawodzie

30-letni Radosław Niedźwiedź, położny z Warszawy, to jedyny w
tym zawodzie mężczyzna w stolicy (w całej Polsce na 30 tysięcy
położnych jest tylko 30 panów).
- W jednym ze szpitali, w którym pracowałem, pani ordynator nie
odezwała się do mnie przez ponad rok. Przekładała dyżury, żeby
mnie nie spotkać. Z domysłów i plotek wiem, że uważała,
położnictwo za zajęcie nie dla mężczyzn. Na początku swojej
kariery usłyszałem od dyrektora, że nie wyobraża sobie, żeby
mężczyzna pracował na sali porodowej. Kilka razy byłem też
zmuszany zmieniać pracę, choć nigdy wprost nie usłyszałem, że
powodem mojego zwolnienia jest problem z płcią – opowiada
Radosław Niedźwiedź
Źródło: www.wp.pl
Cele strategiczne równości kobiet i
mężczyzn
•
•
•
•
•
równy stopień niezależności ekonomicznej
kobiet i mężczyzn
godzenie życia prywatnego i zawodowego
równe uczestnictwo w podejmowaniu
decyzji
eliminowanie stereotypów związanych z
płcią
propagowanie równości płci w stosunkach
zewnętrznych oraz polityce rozwojowej
Przykłady dyskryminacji ze względu
na płeć na rynku pracy:











Krzywdzące stereotypy – najczęściej wobec kobiet: postrzeganie kobiet jako mniej
dyspozycyjnych i gorszych pracowników;
Słabo rozwinięte formy instytucjonalnej opieki nad dziećmi, osobami starszymi i
niepełnosprawnymi, (opieka nad nimi spoczywa w zasadzie wyłącznie na kobietach);
Zobowiązywanie pracownic do podpisywania oświadczeń, że nie zajdą w ciążę/wyjdą za
mąż w danym okresie;
Słabe wykorzystywanie elastycznych form zatrudnienia w tym szczególnie pracy w
niepełnym wymiarze czasu;
Podczas rekrutacji branie pod uwagę, nie kwalifikacji a sytuacji rodzinnej – pytania o
posiadanie dzieci, planowaną ciążę;
Odmowa zatrudnienia tylko ze względu na płeć (a nie kwalifikacje) –
zaznaczenie pożądanej płci w ogłoszeniach o pracę;
Segregacja pionowa – utrudniony awans kobiet i tzw. „szklane zjawiska”.
Segregacja pozioma – niski prestiż sektorów sfeminizowanych
Zróżnicowane wynagrodzenie za tę samą pracę bądź pracę tej samej wartości – w
Polsce to ok. 20% na korzyść mężczyzn.
Nieodpłatna praca kobiet – małe zaangażowanie mężczyzn w obowiązki domowe
Przemoc ze względu na płeć – molestowanie seksualne, które częściej dotyka kobiety.
Przykłady dyskryminacji ze względu
na wiek

Krzywdzące stereotypy – przekonania o ograniczonych możliwościach lub
umiejętnościach starszych/młodszych pracowników.

Odmowa zatrudnienia tylko ze względu na wiek (a nie kwalifikacje) –
zaznaczenie pożądanego wieku w ogłoszeniach o pracę; stosowanie ukrytych
ograniczeń wiekowych w rekrutacji – oficjalnie wiek nie ma znaczenia, a w
praktyce jest istotnym kryterium; przykre komentarze na temat wieku
kandydatów/kandydatek.

Gorsze warunki zatrudnienia młodszych pracowników i pracownic – oferowanie
tzw. „śmieciowej pracy” (junk job) młodym osobom, podyktowane przekonaniem,
że nie mają one doświadczenia, aspiracji lub powinny cieszyć się z każdej pracy.

Nieawansowanie starszych pracowników/pracownic i niekierowanie ich na
szkolenia.

Wcześniejsze zwolnienia z powodu wieku – zmuszanie do wcześniejszych
emerytur, zwłaszcza przy zwolnieniach grupowych; w efekcie osoby, które
wcześniej kończą pracę mają niższe emerytury, zwłaszcza kobiety.

Automatyczne zwalnianie pracowników/pracownic po osiągnięciu wieku
emerytalnego.
Dyskryminacja w zatrudnieniu osób
niepełnosprawnych

Odmowa zatrudnienia ze względu na niepełnosprawność w
przypadku, gdy nie jest wymagana na danym stanowisku pełna
sprawność fizyczna lub psychiczna, a osoba niepełnosprawna ma
kwalifikacje na takie stanowisko,

Przyznanie osobie niepełnosprawnej niższego wynagrodzenia za
taką samą pracę, jaką wykonuje osoba pełnosprawna.

Typowanie na szkolenia umożliwiające podnoszenie kwalifikacji
zawodowych i przez to awans zawodowy, wyłącznie osób
pełnosprawnych, a pomijanie osób niepełnosprawnych,

Odmowa osobie niewidzącej wstępu do miejsca pracy z psemprzewodnikiem,
Dziękuję za uwagę.
Powiatowy Urząd Pracy w Cieszynie
Plac Wolności 6
Tel. 033 8514991
www.pup.cieszyn.pl
Helena Kubala
Doradca zawodowy stażysta