Transcript Document 7770210

Rynek kapitałowo pieniężny
2. MODELE
SYSTEMÓW
FINANSOWYCH NA
Geneza kształtowania systemów
finansowych
• Zróżnicowana geneza kształtowania
systemów finansowych w różnych
regionach świata sprawiła, iż
szczególnego znaczenia nabrało
zróżnicowanie pomiędzy
– bankami uniwersalnymi a
– szczególnym rodzajem specjalizacji
banków – bankami inwestycyjnymi
Bank uniwersalny
• dokonuje wszystkich czynności
bankowych.
• Łączy
– operacje depozytowo - kredytowe z
– transakcjami w zakresie papierów
wartościowych i
– czynnościami emisyjnymi.
Bank inwestycyjny
• bank zajmujący się bezpośrednim transferem
oszczędności na rynek pieniężny i
kapitałowy.
• Banki inwestycyjne zajmują się wszelkimi
usługami finansowymi, które wykraczają poza
tradycyjną działalność depozytowokredytową.
• Są to głównie usługi związane z operacjami
papierami wartościowymi.
Banki inwestycyjne na świecie prowadzą działania
w 3 obszarach
1.
zarządzanie finansami i doradztwo w tym zakresie
•
•
•
•
2.
działania na rynku papierów wartościowych
•
•
•
•
•
3.
tworzą na zlecenie odpowiednie strategie finansowe dla swoich klientów, umożliwiające
pozyskanie optymalnych źródeł finansowania
organizują sieć sprzedaży instrumentów kapitałowych dla swoich klientów (akcji, obligacji lub
innych instrumentów dłużnych).
podejmują działania związane z restrukturyzacją przedsiębiorstw, ich prywatyzacją,
organizowaniem wykupu przedsiębiorstw i ich przejęć (lub połączeń),
sporządzają biznes plany i analizy, dotyczących przedsiębiorstwa, sektora czy całej gospodarki.
organizują publiczne emisje papierów wartościowych, gwarantują emisję, prowadzą działania w
zakresie tzw. private placement (emisje niepubliczne),
prowadzą działalność brokerską i dealerską,
zarządzają pakietami akcji na zlecenie klienta,
zarządzają funduszami powierniczymi lub towarzystwami inwestycyjnymi
działają na rynku instrumentów pochodnych.
działania na rynku pieniężnym
•
•
•
•
prowadzą aktywny handel papierami skarbowymi,
obracają pożyczkami na rynku międzybankowym,
obracają certyfikatami depozytowymi,
dokonują transakcji terminowych oraz instrumentami pochodnymi
Model B i model M
• Uwarunkowania historyczne
spowodowały polaryzację światowego
systemu finansowego pomiędzy
– model niemiecko-japoński a
– model anglo-amerykański
– (Model B)
– (Model M)
Model amerykański
• oparty jest na wyraźnym oddzieleniu banków depozytowokredytowych (nie prowadzą działalności inwestycyjnej na rynku
finansowym) od banków inwestycyjnych.
• Geneza tego stanu sięga roku 1929, gdy po krachu na giełdzie
nowojorskiej, po którym zbankrutował szereg banków
komercyjnych zaangażowanych na rynku papierów
wartościowych, uchwalono w 1933 roku tzw. Glass-Steagall
Act.
• Określił on na długie dziesięciolecia granice angażowania się
banków komercyjnych w działalność inwestycyjną. Między
innymi na skutek tego do największych amerykańskich banków
zalicza się obecnie właśnie banki inwestycyjne: Merrill Lynch,
Salomon Brothers, Goldman Sachs, Morgan Stanley i First
Boston.
model niemiecko-japoński
• jest powszechnie stosowany w państwach Unii
Europejskiej i
• uprawnia on banki komercyjne do rozwijania
aktywności inwestycyjnej aczkolwiek ograniczonej
najczęściej wymogami prawnymi.
• Takie banki nazywa się uniwersalnymi.
• Również w polskim prawie
bankowym znajdują się limity dopuszczalnego
angażowania się banków (uniwersalnych) w
działalność inwestycyjną.
Modele systemów finansowych według
zaangażowania sektora bankowego (1.)
Modele systemów finansowych według
zaangażowania sektora bankowego (2.)
Modele systemów finansowych według
zaangażowania sektora bankowego (3.)
Aktualne trendy
• Konwergencja systemów finansowych
– w USA odchodzenie od sztywnego podziału
– w Europie specjalizacja banków.
• Mówi się ponadto o:
– łatwiejszym utrzymywaniu stabilności systemu
bankowego w przypadku banków uniwersalnych
– możliwości efektywniejszego wykorzystania rynku
kapitałowego dzięki dogodniejszemu (gęsta sieć
oddziałów) wykorzystaniu źródeł kapitału
– łatwiejszej promocji nowych produktów i niższej
(jednostkowej ich cenie)
(Gazeta Prawna/23.09.2008)
Znikają dwa ostatnie banki inwestycyjne na Wall Street
• Wczoraj dwa ostatnie niezależne wielkie amerykańskie banki inwestycyjne –
Goldman Sachs i Morgan Stanley – uznały, że kontynuowanie działalności w
dotychczasowym kształcie nie ma sensu i podjęły decyzję o przekształceniu w
holdingi bankowe. Zarząd Rezerwy Federalnej (Fed), czyli amerykański bank
centralny, zaakceptował tę decyzję.
• Tym samym po 75 latach od ówczesnej decyzji Kongresu USA o wydzieleniu
działalności inwestycyjnej z banków depozytowo-kredytowych skończyła się era
banków inwestycyjnych. Po przekształceniu w holding oba banki znajdą się w
czołówce amerykańskich holdingów bankowych.
• Decyzja Morgan Stanley i Goldman Sachs o przekształceniu w holdingi to kolejny
akord w trwającym od ponad tygodnia chaosie na rynkach finansowych. Kolejna
faza kryzysu finansowego, który coraz częściej porównywany jest z Wielkim
Kryzysem z lat 30. XX wieku, zaczęła się dwa tygodnie temu od bankructwa
banku inwestycyjnego Lehman Brothers i przejęciu przez Bank of America
innego banku inwestycyjnego – Merrill Lynch.
• Ta fala kryzysu kosztowała inwestorów co najmniej 1 bilion
dolarów. Podatnicy amerykańscy zapłacą za nią 700 mld
dolarów, które amerykański rząd chce wyasygnować na
wykup złych długów amerykańskich banków.
• Decyzja Goldman Sachs i Morgan Stanley oznacza, że ich
działalność po przekształceniu w holdingi będzie regulowana i
kontrolowana przez bank centralny.
• Fed nie miał wpływu na to, co robią banki inwestycyjne, a te
– jak dowodzi wywołany zapaścią na rynku amerykańskich
kredytów hipotecznych kryzys finansowy – podejmowały
nadmierne ryzyko, dążąc do osiągania jak najwyższych
zysków.
• Od chwili wybuchu kryzysu kredytów hipotecznych w 2007 roku
Morgan Stanley musiał do końca I półrocza spisać na straty 15,7
mld dolarów. Straty Goldman Sachs spowodowane kryzysem
były mniejsze i wyniosły ok. 4,9 mld dolarów.
• Goldman Sachs i Morgan Stanley będą musiały teraz zbudować
bazę depozytową. Analitycy oceniają, że zapewne odbędzie się to
przez przejęcia banków komercyjnych. Morgan Stanley ma
obecnie 36 mld dolarów depozytów i 3 mln detalicznych kont.
Depozyty w grupie Goldman Sachs wyniosą ok. 20 mld dolarów.
– Co uzyskają te banki dzięki przekształceniu?
– Czy nadzorowi nie powinny zostać poddane także fundusze
wysokiego ryzyka (hedge funds)?
– Jakie banki zniknęły już z rynku w wyniku przejęcia, a kto
zbankrutował?
Literatura
•
KULHÁNEK, L.,
POLOUČEK, S.,
STAVÁREK, D.: The
Financial and Banking
Sectors in Transition
Countries. In:
POLOUČEK, S. (ed.):
Reforming the Financial
Sector in Central European
Countries. Houndmills:
Palgrave Macmillan, 2004. ISBN
1-4039-1546-6.
•
Rozdial:
1.