ROLA BANKÓW ZRZESZAJĄCYCH I SPÓŁDZIELCZYCH W PROCESIE ABSORPCJI ŚRODKÓW UE 2007-2013 2008r
Download ReportTranscript ROLA BANKÓW ZRZESZAJĄCYCH I SPÓŁDZIELCZYCH W PROCESIE ABSORPCJI ŚRODKÓW UE 2007-2013 2008r
ROLA BANKÓW ZRZESZAJĄCYCH I SPÓŁDZIELCZYCH W PROCESIE ABSORPCJI ŚRODKÓW UE 2007-2013 FALENTY 2008r. ANDRZEJ WOLSKI Warunki niezbędne do skutecznego zarządzania kryzysem na rynkach finansowych: - źródła finansowania - współpraca decydentów - rzeczowa dyskusja /porozumienie ponad podziałami/ i unikanie tworzenia sensacji - EDUKACJA - ZAUFANIE INTERESARIUSZY Misja BS – prezentacja stabilności sektora /płynność, wizerunek, nowoczesność, związek z potrzebami środowisk lokalnych /absorpcja/ 2 „Zadaniem spółdzielni kredytowych jest dawać oszczędzającym jak największą pewność, pożyczki udzielać tym, którzy na nie zasługują i dają dostateczną pewność, a przez to – stojąc na gruncie prawnym – podnosić dobrobyt naszego społeczeństwa.” Ks. Piotr Wawrzyniak 3 Atuty Banku Spółdzielczego w programach rozwoju Cechy banku spółdzielczego: • Bank o silnych związkach z miejscem lokalizacji (historia, relacje biznesowe i pozabiznesowe), • Bank z polskim kapitałem • Bank z lokalnym ośrodkiem decyzyjnym • Bank o pełnym/kompleksowym zakresie usług • Bank powszechny – łatwo i wszędzie dostępny • Bank, którego jednym z celów statutowych jest rozwój obszarów wiejskich • Bank obsługujący projekty realizowane ze środków unijnych 4 Atuty Banku Spółdzielczego w programach rozwoju Cechy banku spółdzielczego Lokalność Rozwój, ożywienie gospodarcze celem działania Działanie w obszarze UE Autorytet i zaufanie publiczne Cechy programów kierowanych do środowisk i obszarów wiejskich 5 POTENCJAŁ SEKTORA 6 Liczba placówek BS w liczbie placówek ogółem 50 40,5 40 30 25,9 25,8 26,5 25,1 23,6 26,8 45,6 43,9 42,9 34,5 30,6 20 10 19 96 19 97 19 98 19 99 20 00 20 01 20 02 20 03 20 04 20 05 20 06 20 07 0 Liczba osób zatrudnionych w bankach - Kadra dobrze wykształcona - Wysoka zdolność do podejmowania nowych zadań 200000 163977 180000 160000 140000 120000 134288 100000 80000 60000 29689 40000 20000 0 1996 1997 1998 1999 2000 Sektor Bankowy 2001 2002 Banki Komercyjne Źródło: NBP, dane według stanu na III kw. 2007 2003 2004 2005 Banki Spółdzielcze 2006 2007 Liczba pracowników BS w liczbie pracowników ogółem 40 35 30 25 20 15 18,0 18,4 18,3 18,3 18,1 16,9 14,9 14,6 14,4 14,4 15,1 16,0 10 5 0 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Fundusze własne sektora banków spółdzielczych w latach 1993-2007 (w mln zł.) Fundusze własne w mln zł 5000 4500 4000 3500 3000 4471 3727 Źródło: NBP 2007 07 20 06 20 05 20 04 20 03 20 02 20 01 20 00 20 99 19 98 19 97 19 96 19 95 19 94 19 19 93 2500 2000 1500 752 1000 502 500 124 64 311 0 3185 2714 2440 2081 1818 1465 1207 967 Udział funduszy własnych BS w funduszach własnych ogółem 8 7,4 7,3 7,4 6,7 7 6,0 6 5,4 5,4 5,7 5,9 6,0 5,5 5 4 4,1 4,0 3,7 3 2 1,2 1 0 1993 1994 Źródło: NBP 2007 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Suma funduszy własnych banków spółdzielczych w roku 2007 to 3 miejsce całym sektorze Jakość portfela kredytowego – należności zagrożone w latach 1993-2007 -To odzwierciedlenie kondycji gospodarki i stanu obrotu gospodarczego -Wysoki udział należności zagrożonych przyczyną niższej rentowności w niektórych okresach i trudności w oferowaniu bardziej atrakcyjnych warunków świadczenia usług. 35 30,1 30 27,9 25 21,1 21,2 20,4 20 15 17,9 13,3 12,7 15 14,9 11 10,2 10,5 10 7,4 5,2 5 0 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Źródło: NBP, 2007 Jakość portfela kredytowego banków spółdzielczych – należności zagrożone w latach 1993-2007 30 25 24,4 21,3 20 15 11,7 10 5,3 5 3,7 3,5 3,6 4,5 6,2 7,3 7,2 5,5 4,9 4 Źródło: NBP 2007 20 07 20 05 20 03 20 01 19 99 19 97 19 95 19 93 0 3 Wynik finansowy netto oraz podatek dochodowy sektora bankowego w latach 1993 - 2007 Mln zł - Bardzo wysokie obciążenia w następstwie nieprzyjaznych rozwiązań podatkowych. 15000 13751 14000 13000 10650 12000 9203,8 11000 10000 9000 8000 7000 6000 3088 5000 4000 1852 2354 3000 1328 2000 1000 0 -1000 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 -2000 -401 Wynik Finansowy netto Podatek Dochodowy Źródło: NBP, 2007 Wyniki finansowe netto banków spółdzielczych w latach 1997-2007 Mln zł 800 692 700 600 477,5 500 400 511,7 503,4 355,8 303 316,2 2000 2001 281,2 300 225,4 176,5 200 208,7 100 0 1997 1998 1999 2002 2003 2004 2005 2006 Źródło: NBP, 2007 2007 Zyskowność banków w latach 2000-2007 2,5 2,1 2 1,7 1,8 1,6 1,5 1,6 1,8 1,6 1,6 1,4 ROA 1,4 1,2 1 1 0,5 0,5 0,5 0 30 20 ROE 10 2001 19,4 2002 2003 2004 18,3 17,1 18,2 12,8 2005 2006 23 20,8 17,4 14,7 12,2 5,2 2007 25,7 17,3 5,4 0 2001 2002 2003 2004 Banki Komercyjne Źródło: NBP, stan na III kw 2007 2005 2006 Banki Spółdzielcze 2007 Efektywność kosztowa banków 80 75,3 75 70 69,4 65 60 61 71,6 70,6 72 71,2 67,6 69,1 64,6 63,4 60,8 56,7 55 54,6 50 45 40 2001 2002 2003 2004 Banki Komercyjne 2005 Banki Spółdzielcze Źródło: NBP, stan na 2007 2006 2007 Depozyty sektora niefinansowego w mln zł 300 000,0 239 361 250 000,0 28,2% 200 000,0 220 836 30,4% 33,6% 30 25 23,9% 150 000,0 19,0% 262 400 40 38,0 35 144 857 19,8% 125 890 100 597 20 15 100 000,0 10 50 000,0 5 0,0 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Przedsiębiorcy Gospodarstwa Domowe Udział depozytów przedsiębiorców w depozytach sektora niefinansowego Źródło: NBP, stan na 2007 Depozyty BS od sektora niefinansowego w mln zł 40000 36719 35000 32169 30000 25289 25000 21260 19138 20000 16093 15000 17372 13220 9752 10000 6143 11094 7584 5000 0 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Źródło: NBP, stan na 2007 2005 2006 2007 Udział depozytów BS w depozytach ogółem % 10 9 8,8 2006 2007 7,7 8 7 8,6 6,6 7 6 5 4 3 2 1 0 2003 2004 2005 Źródło: NBP, stan na 2007 Kredyty dla podmiotów sektora niefinansowego w mld zł 13,3 450 400 350 11,4 300 250 200 150 100 50 10,1 6,7 8,9 86,1 98,1 109,6 117,9 120,4 116 10,6 254 182,9 136 119,1 136,5 171,2 0 2002 2003 dla przedsiebiorstw 2004 2005 2006 dla gospodarstw domowych Źródło NBP 2007* (wartość dla samorządów za II kw 2007) 2007 dla samorządów * Kredyty BS dla podmiotów sektora niefinansowego w mld zł 30000 27851 25000 22371 20000 18292 16647 14761 15000 12629 10109 10000 5000 11273 8079 4473 5508 6341 0 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Źródło: NBP, stan na 2007 2005 2006 2007 Udział udzielonych kredytów przez BS w kredytach ogółem % 8 7,8 7,8 7,6 7,6 7,3 7,4 7,2 7,1 7 6,7 6,8 6,6 6,4 6,2 6 2003 2004 2005 2006 2007 BANKI W PROCESIE ABSORPCJI ŚRODKÓW UE 25 WNIOSKI Z OKRESU 2004-2006 1. Banki spełniły ważną rolę w finansowaniu inwestycji okresie 2004-2006. Były podstawowymi dostarczycielami kapitału zewnętrznego oraz instytucjami wsparcia beneficjenta (informacja i doradztwo). Ponad połowa wnioskodawców działań inwestycyjnych (niektóre działania- nawet ok. 70%), korzystała z tej formy finansowania zewnętrznego. 2. Beneficjentami są często klienci banków. Nie ma powodu wydłużać, dublować i utrudniać w urzędach procesów oceny ekonomicznej projektów inwestycyjnych zweryfikowanych przez bank- profesjonalną instytucję zaufania publicznego partycypującą finansowo w ryzyku projektu. 3.Konieczność sfinansowania projektów: aby ułatwić dostęp do finansowania zewnętrznego – niezbędna jest współpraca administracji w zakresie uwzględnienia komercyjnych instrumentów finansowych w systemie realizacji projektów. 26 1. ŚRODKI UE NA LATA 2007-2013 Fundusze Unii Europejskiej i środki krajowe mld euro Fundusze UE Budżet UE EFRR, EFS, FS 67,3 RAZEM Współfinansowanie krajowe Środki publiczne 11,9 Środki prywatne 6,4 85,6 EFR - ROW 13,2 x 3,9 17,1 EF Rybacki 0,7 x 0,1 0,8 4,3* x x Tzw. polityki lizbońskie (7 Program ramowy, wspieranie konkurencyjności, TENs, program edukacyjny i in.) oraz dot. bezpieczeństwa i obywatelstwa UE RAZEM 85,5 4,3* 108 •Ceny z 2004 r. •Dodatkowo na realizację SRK przeznaczone będą również środki z mechanizmu finansowego EOG (Europejskiego Obszaru Gospodarczego) i Norweskiego mechanizmu Finansowego (250 mln euro w latach 2004 – 2009) 1. CO SIĘ ZMIENIŁO OD WRZEŚNIA 2007r. ? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Ruszyły działania inwestycyjne PO/RPO 2007-2013 (rynek ok. 64 mld euro) Uruchomiono nabór wniosków w działaniach PROW (Program Rozwoju Obszarów Wiejskich) 2007-2013; (PROW - rynek ok.16 mld euro) Uruchomiono nabór zgłoszeń instytucji finansowych w ramach Programu CIP (Compatitive And Innovative Framework Programme) - Instrumenty Finansowe dla MSP; Sejm w czerwcu br. uchwalił ustawę o n.f.w.d.i.- prace nad kredytem technologicznym z udziałem banków weszły w fazę końcową (rynek 3 mld zł); Rozpoczęto poważne rozmowy (MŚ/NFOŚ) o otwarciu systemu finansowania przedsięwzięć ekologicznych na banki komercyjne i spółdzielcze (rynek 66 mld zł); Na wskutek aprecjacji złotego „ubyło” 40 mld zł z puli środków UE 2007-2013; Polska zwróciła 300 mln zł niewykorzystanych lub nieprawidłowo wykorzystanych środków z okresu przedakcesyjnego; Ruszyła akcja MRR „Proste Fundusze” ws. naprawy nowego systemu; 1. ŚRODKI UE NA LATA 2007-2013 •Środki UE są wdrażane za pomocą 26 programów. Programy są uruchamiane sukcesywnie. Rozpoczęcie naborów wniosków w ramach większości programów operacyjnych NSRO (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia) 2007-2013 miało bezpośredni wpływ na wzrost liczby i wartości wniosków beneficjentów. •Według stanu na 31 sierpnia 2008 r. nabory wniosków rozpoczęto już dla wszystkich ramowych, krajowych i 16 regionalnych programów. •W ramach krajowych programów operacyjnych NSRO uruchomiono ok. 30% wszystkich działań przewidzianych do realizacji. W ramach NSRO 2007-2013 do realizacji w ramach wszystkich Programów Operacyjnych przewidziano ogółem 533 działania. 2. BZ/BS JAKO BENEFICJENCI 1) modernizacje/innowacje w sektorze bankowości spółdzielczej (źródła: m.in.: PO IG (Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka), RPO (Regionalny Program Operacyjny)–podejście zróżnicowane regionalnie) 2) podnoszenie kwalifikacji pracowników (PO KL Program Operacyjny Kapitał Ludzki) 3) banki jako pośrednicy finansowi w: CIP, PO/RPO- JEREMIE (Joint European Resources For Micro And Medium Enterprises), 7PR (Siódmy Program Ramowy); 3. BZ/BS JAKO ‘OTOCZENIE BENEFICJENTÓW’ 1) finansowanie beneficjentów i projektów (głównie inwestycyjnych); 2) niektóre koszty usług bankowych = koszty kwalifikowane; 2) informacja i promocja dla beneficjentów; 3) doradztwo; 4) udział w ocenie finansowej projektów: ocena banku elementem oceny projektu w PO IG (Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka), PO IŚ (Infrastruktura i Środowisko), PO RPW (Rozwój Polski Wschodniej) , RPO (Regionalny Program Operacyjny); 6) udział przedstawicieli sektora w panelach ekspertów; 7) Fundusz Kredytu Technologicznego, FPU (Fundusz Poręczeń Unijnych)- nowe otwarcie; 2) 3. BZ/BS JAKO ‘OTOCZENIE BENEFICJENTÓW’ • Banki kontynuują zasadniczo podstawowe formy zaangażowania. • Głównymi usługami oferowanymi podmiotom ubiegającym się o dofinansowanie unijne są kredyty pomostowe i inwestycyjne-uzupełniające wkład własny, instrumenty rozliczeniowe i zabezpieczające. • Skala akcji kredytowej jest jeszcze niewielka, ale w działaniach inwestycyjnych programów krajowych z wstępnych informacji wynika że ponad 50% projektów jest współfinansowane za pomocą kredytu. • Brak na razie wiarygodnych danych nt. zakresu i jakości akcji kredytowej. ZBP przygotowuje pierwsze badanie ankietowe pod koniec bieżącego roku. 3. BZ/BS JAKO ‘OTOCZENIE BENEFICJENTÓW’ KLIENCI BANKÓW BENEFICJENTAMI • • • • • Przedsiębiorcy, w tym przede wszystkim MSP Rolnicy JST- szczególnie te najmniejsze NGO Kościół 1) W okresie 2004-2006 Banki (w tym BGK) udzieliły łącznie ok. 13.000 szt. kredytów i pożyczek o wartości ok. ponad 20 mld zł, obsługując głównie przedsiębiorców, rolników, jst. W tym, kontestowane przez prywatny sektor bankowy, prefinansowanie budżetowe (z udziałem BGK) jednostek sektora publicznego w programach operacyjnych 2004-2006 wyniosło: 2 492 zawartych umów na kwotę 9 223,01 mln zł. 2) Środki polskich beneficjentów (publicznych i prywatnych) niezbędne dla realizacji w tych latach projektów refundowanych środkami UE wyniosą ponad 80 mld euro. Popyt na finansowanie zewnętrzne w ramach ww. zapotrzebowania szacowane jest na ok. 120-150 mld zł. Według różnych szacunków w ciągu najbliższych kilku lat przychód sektora bankowego z marży kredytów unijnych może wynieść pomiędzy 650 mln-1 mld zł. Oprócz marży banki będą zarabiały na instrumentach gwarancyjnych i rozliczeniowych związanych z finansowanymi projektami. 3. BZ/BS JAKO ‘OTOCZENIE BENEFICJENTÓW’ Obszary współpracy: Absorpcja środków UE Struktura podmiotowa klientów obsługiwanych w Punktach Doradztwa Unijnego w sieci banków spółdzielczych Samorządy i inni 3% Przedsiębiorcy 19% Rolnicy 78% 34 3. BZ/BS JAKO ‘OTOCZENIE BENEFICJENTÓW’ OBSZARY WARTE SZCZEGÓLNEGO POLECENIA BS – Innowacyjne inwestycje MŚP; – OZE (Odnawialne Źródła Energii); – Turystyka, w tym agroturystyka; 4. OCENA PRZYGOTOWANIA SEKTORA BS • Mocne strony: - Bliskość beneficjenta Doświadczenie Specjalizacja Elastyczność • Słabe strony: - Ograniczenia systemowe i kapitałowe - Mniejsze środki /własne/na szkolenia kadr i akcje promocyjne - Brak efektu skali • Podsumowanie: - W wybranych działach procesu absorpcji BS radzą sobie b. dobrze (np. PROW( Program Rozwoju Obszarów Wiejskich); inne programy- głównie działania dla MSP); - BZ/BS w l.2004-2006 osiągnęły dużo lepsze wyniki niż np. SKOK-i; 5. GŁÓWNE PROBLEMY/ZAGROŻENIA 1. 2. 3. 4. Brak jednolitych procedur= w tych samych sprawach różnorodność nieuzasadnionych rozwiązań, widoczny brak koordynacji programów i narzędzi Powtarzanie przez administrację realizującą nowe programy starych błędów: (np. zmiany reguł dostępu do środków „w trakcie gry”, awarie generatorów, niespójne lub opóźnione interpretacje przepisów wdrożeniowych, brak konsultowania rozwiązań wdrożeniowych z partnerami społeczno-gospodarczymi); Niedoszacowanie projektów= głównie problem rosnących cen materiałów i robocizny. Na wszystkie projekty środków nie wystarczy. Więcej- nie wystarczy ich nawet na te które już są przyjmowane do realizacji- v. casus projektów infrastrukturalnych; Niedostosowanie prawa polskiego do norm UE (np. problemy z prawem ochrony środowiska) 5. GŁÓWNE PROBLEMY/ZAGROŻENIA 4. Nieuzasadnione systemowe blokowanie beneficjentom ze strony niektórych instytucji publicznych ułatwień w dostępie do finansowania zewnętrznego: (np. poprzez zakazy zabezpieczeń /cesji wierzytelności/, oceny projektów /promesy/). 5. Opóźnienia w uruchamianiu środków nowego okresu programowania (skutki- wiele projektów nie będzie można już zrealizować; preferowanie projektów „szybkich” ale nie do zawsze najlepszych; aprecjacja złotego= mniej środków niż planowano. Na dziś „ubyło” już ok..40 mld zł); 6. Rotacja kadr w administracji odpowiedzialnej za absorpcję; 4. Dyskusyjne przygotowanie innych uczestników „otoczenia beneficjenta” – np. firm konsultingowych i szkoleniowych; 7. Traktowanie banków przez niektóre agendy rządowe nie jak sojusznika, lecz jak konkurenta (np. NFOŚ, ARiMR, RIF-Regionalna Instytucja Finansująca); 8. Stereotypowe postrzeganie banków – także banków spółdzielczych przez wielu urzędników i jako podmiotów niewłaściwych do wsparcia publicznego; 5. ZAGROŻENIA „POZAABSORPCYJNE” • Spowolnienie rozwoju gospodarczego w Polsce, inflacja, wzrost stóp procentowych; • Zaburzenia na rynkach finansowych i spadek zaufania do sektora finansowego; malejąca płynność sektora; • Nowe, surowsze wymogi kapitałowe i ostrożnościowe dla banków; • Brak zmian podatkowych pożądanych dla rozwoju rynku instrumentów finansowych w Polsce; • Powolny wzrost od 2007r. wartości należności poniżej standardu; • W 2007r. wartość zobowiązań wobec sektora niefinansowego wyższa niż należności od tego sektora; • Nie wystarczające współdziałanie w środowisku bankowości spółdzielczej 6. REKOMENDACJE 1. 2. 3. 4. 5. Bieżące monitorowanie zmian (publikatory IW /IZ (Instytucja Wdrażająca/Instytucja Zarządzająca) + Grupa Robocza ZBP ds. Absorpcji UE); Dalsze szkolenie kadr Wspólne produkty sektora spółdzielczego/co najmniej na poziomie regionalnym/ z wykorzystaniem środków UE; Rozwój współpracy z funduszami poręczeniowymi /np. FPU (Fundusz Poręczeń Unijnych), fundusze regionalne/ Informowanie ZBP o napotkanych problemach i nieprawidłowościach w procesie absorpcji 6. REKOMENDACJE - ADMINISTRACJA • REALNY DIALOG SEKTORÓW PUBLICZNEGO I PRYWATNEGO: - profesjonalizm i konsekwencja i w programowaniu i w działaniu; - wiedza ekonomiczna i język komunikacji; - konsultacje rozwiązań na uczciwych warunkach; - zaufanie; • UŁATWIANIE BENEFICJENTOM DOSTĘPU DO KAPITAŁU ZEWNĘTRZNEGO • ODSTĘPOWANIE OD INSTRUMENTÓW BEZWROTNYCH NA RZECZ INSTRUMENTÓW ODNAWIALNYCH, ZWROTNYCH • ROZWÓJ PPP CZY BANKI SIĘ SPRAWDZIŁY ? 42 OCENA USŁUG BANKÓW TAM GDZIE WŁĄCZONO JE W SYSTEM ABSORPCJI ŚRODKÓW UE Usługi banków związane z Działaniem 2.3 SPO- WKP zostały stosunkowo wysoko ocenione przez wnioskodawców, którzy z nich korzystali. Ocena dzialalności banku komercyjnego, związanej z Działaniem 2.3 SPO-WKP [N = 133] 7,8 Ogólne zadowolenie Wiedza o Działaniu 2.3 7,2 Szybkość usług 7,7 Bezbłędność usług 8 Atrakcyjność finansowa oferty 7,3 Przejrzystość procedur 7,1 średnia ocena na skali od 1 (ocena najniższa) do 10 (ocena najwyższa) Źródlo: Raport ewaluacyjny ABR OPINIA, MRR, czerwiec 2007. 43 POTRZEBA DORADCY „NA WYCIĄGNIĘCIE RĘKI” Co Pana/i zdaniem, może Panu/i przeszkodzić w otrzymaniu pomocy z funduszy unijnych? (Raport "Polska wieś i rolnictwo 2006" PENTOR) of erowana pomoc nie traf ia w potrzeby ojego gospodarstwa obawiam się licznych kontroli, co zniechęca mnie do starania się o tę pomoc 18% 16% nie poradzę sobie z zaplanowaniem i zaprojektowaniem inwestycji 16% nie poradzę sobie z wypełnieniem wszystkich potrzebnych dokumentów 16% 1 niewiele wiem na temat pomocy z f unduszy unijnych i nie wiem gdzie uzyskać potrzebne inf ormacje boję się uciążliwości związanych z załatwianiem spraw urzędowych 21% 29% 31% boję się, że nie starczy mi własnych środków na inwestycję 38% 0% 10% 20% 30% 40% nie spełnię warunków koniecznych do otrzymania pomocy 44 POTRZEBA DORADCY „NA WYCIĄGNIĘCIE RĘKI” PKD AD PARP FIRMY DORADCZE BANKI RIF PARP Źródło: Raport końcowy „Poziom absorpcji przez MŚP środków SPO WKP 2004-2006”, WYG International/PSDB; MRR, czerwiec 2007. 45 BANKI SPRAWDZIŁY SIĘ JAKO PARTNER I DORADCA PRZEDSIĘBIORCÓW W SPO „ROLNYM” 2004-2006 Sposoby finansowania wkładu własnego w Dz. 1.5 SPO (Sektorowy Program Operacyjny Rolny) Rolny (sztandarowe działanie: poprawa przetwórstwa i marketingu arytkułów rolnych) 2,80% 13% Tylko i wyłącznie kredyt bankowy Tylko i wyłącznie środki własne 36,90% Kredyt bankowy-środki własne Pozostałe kombinacje 47,40% Źródło: Opracowanie ZBP na podstawie danych zawartych w Raporcie Końcowym „Analiza struktury projektów i 46 charakterystyki beneficjentów Działań 1.1, 1.5 i 2.4” przygotowanym na zamówienie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przez Agrotec Polska S.A., Agrotec SPA i Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB, styczeń 2007 BANKI SPRAWDZIŁY SIĘ JAKO PARTNER I DORADCA ROLNIKÓW W SPO „ROLNYM” 2004-2006 Sposoby finansowania inwestycji przed uzyskaniem refundacji w Dz. 2.4 SPO Rolny (Różnicowanie działalności rolniczej …) 0,20% 6,30% Tylko i wyłącznie kredyt bankowy 29,50% 64% Tylko i wyłącznie środki własne Kredyt bankowy-środki własne Pozostałe kombinacje Źródło: Opracowanie ZBP na podstawie danych zawartych w Raporcie Końcowym „Analiza struktury projektów i charakterystyki beneficjentów Działań 1.1, 1.5 i 2.4” przygotowanym na zamówienie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przez Agrotec Polska S.A., Agrotec SPA i Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB, styczeń 2007 BANKI SPRAWDZIŁY SIĘ PARTNER I DORADCA ROLNIKÓW W SPO „ROLNYM” 2004-2006 - wnioskujący o wsparcie UE rolnicy otrzymywali kredyty Sposoby finansowania wkładu własnego wnioskodawcy w Dz. 1.1 SPO Rolny (inwestycje w gospodarstwach rolnych) 17% 15% Tylko i w yłącznie kredyt bankow y Tylko i w yłącznie środki w łasne Kredyt bankow y i środki w łasne 31% 37% Pozostałe kombinacje Źródło: Opracowanie ZBP na podstawie danych zawartych w Raporcie Końcowym „Analiza struktury projektów i charakterystyki beneficjentów Działań 1.1, 1.5 i 2.4” przygotowanym na zamówienie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przez Agrotec Polska S.A., Agrotec SPA i Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB, styczeń 2007 BANKI SPRAWDZIŁY SIĘ JAKO SKUTECZNY PARTNER I DORADCA PRZEDSIĘBIORCÓW NAJLEPIEJ W SPO WKP (Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw) 2004-2006 ponieważ stworzono im odpowiednie (choć nie idealne) warunki do wspierania tych projektów. Odsetek wniosków z określonym rodzajem finansowania Tylko środki własne Z udziałem kredytu 40,3 Z udziałem leasingu Z udziałem kredytu i leasingu 53,7 5,6 0,4 Wnioski złożone 19,7 Wnioski rekomendowane 70,1 9,9 0% 100% % wniosków Źródło: Ewaluator ABR OPINIA na podstawie danych PARP 0,3 49 BANKI SPRAWDZIŁY SIĘ JAKO SKUTECZNY PARTNER I DORADCA PRZEDSIĘBIORCÓW NA PRZYKŁADZIE SPO WKP 2004-2006 WYNIKI PODDZIAŁANIA 2.2.1. SPO WKP. NAJWAŻNIEJSZA, OSTATNIA RUNDA (STAN WG DANYCH PARP NA 15.X.2007r) W KTÓREJ WŁĄCZONO BANKI Struktura finansowania inwestycji w ramach wniosków złożonych w ostatniej rundzie poddziałania 2.2.1 5000 4500 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 4635 3690 1180 0 Finansowanie kredytem bankowym Finansowanie kredytem bankowym udzielonym ze środków EBI 250 Finansowania leasingiem Źródło: Opracowanie własne ZBP na podstawie danych PARP, 2007r. Finansowanie środkami własnymi Wykorzystanie innych form finansowania np. pożyczki pozabankowe 50 Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007-2013 (CIP) „Instrumenty finansowe dla MŚP” Krajowy Punkt Kontaktowy CIP „Instrumenty finansowe dla MŚP” przy Związku Banków Polskich Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007-2013 Wartość Dodana •Dźwignia finansowa środków Programu z prywatnym kapitałem - z wniesionym wkładem przez pośredników finansowych w postaci instytucji finansowych (np. banków, funduszy pożyczkowych, poręczeniowych, etc.); Zwiększenie ilości środków dostępnych dla MSP. •Elastyczność w zakresie doboru instrumentów finansowych; •Możliwość skorzystania z wiedzy, doświadczenia i dodatkowych środków Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego w zakresie wsparcia sektora MSP; •Możliwość montażu finansowego z udziałem środków innych programów współfinansowanych środkami UE; •Obniżenie stopnia ingerencji w reguły gry rynkowej; •Zwiększanie podaży kredytów dla MŚP poprzez wspieranie instytucji finansowych w procesach ulepszenia procedur oceny wiarygodności finansowej MŚP 52 Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007-2013 Instrumenty finansowe dla MŚP : • Pośrednicy finansowi: Instytucje finansowe m.in. banki, fundusze pożyczkowe, fundusze poręczeniowe, fundusze kapitałowe, instytucje leasingowe, Anioły Biznesu itp. • Beneficjenci pośredni (końcowi): MŚP Instrumenty mają zachęcić te instytucje do aktywniejszego i szerszego finansowania MŚP na różnych etapach rozwoju (na etapie zakładania, w fazie startu, ekspansji czy na etapie transferu firmy). W rezultacie program ma umożliwić MŚP łatwiejsze pozyskanie środków finansowych na inwestycje związane z wiedzą (innowacje i eko-innowacje, transfer technologii). 53 Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007-2013 „Instrumenty finansowe dla MŚP” Programu ramowego na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007-2013 (CIP): Program CIP nie zapewnia bezpośredniego finansowania MŚP. Zawiera szereg działań zachęcających i wspierających instytucje finansowe w aktywniejszym i szerszym finansowaniu MŚP. GIF SMEG CBS High Growth and Innovative SME Facility SME Guarantee Facility Capacity Building Scheme Instrument na rzecz wysokiego wzrostu i innowacji w MŚP System poręczeń dla MŚP System rozwijania zdolności instytucji pośrednictwa finansowego Budżet 1,13 mld EUR 54 Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007-2013 PROPOZYCJA DLA SEKTORA/ DLA BANKÓW ZRZESZAJĄCYCH BS: • Zapoznanie z CIP- Instrumenty Finansowe dla MŚPwe wszystkich BZ zorganizowano w okresie czerwiecsierpień seminaria; • Utworzenie konsorcjum – większe szanse na sukces w programie ramowym UE; • Wspólne opracowanie produktu kredytowego dla innowacyjnych MŚP objętego gwarancją EFI; • Wspólne aplikowanie o wsparcie EFI w ramach SMEG i CBS; 55 Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007-2013 Badanie zainteresowania Potencjalnych Beneficjentów – instytucji pośredniczących CIP – Instrumenty Finansowe dla MŚP (wyniki wstępne): Czy Państwa instytucja finansowa zamierza aplikować o wsparcie w ramach "Instrumentów finansowych dla MŚP"? Nie 18% Jakim "Instrumentem finansowym dla MŚP" jest zainteresowana Państwa instytucja? CBS 25% Tak 35% Jeszcze nie podjęliśmy decyzji 47% SMEG 44% GIF 31% Pierwszy wniosek aplikacyjny już złożony! 56 Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007-2013 Krajowy Punkt Kontaktowy przy Związku Banków Polskich Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007 – 2013 Komponent „Instrumenty finansowe MŚP” ul. Kruczkowskiego 8 00 – 380 Warszawa tel/fax +48 22 696 64 95 Strona internetowa: Infolinia mailowa: www.cip.gov.pl/eip/kpkzbp [email protected] Krajowe Punkty Kontaktowe są finansowane przez Ministra Gospodarki i koordynowane przez Polską Agencję Rozwoju 57 Przedsiębiorczości DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ I ŻYCZĘ SUKCESÓW! WWW.ZBP.PL 58