OSTEOARTRİT STJ.DR.BETÜL YILDIRIM STJ.DR.YAKUP ARSLAN

Download Report

Transcript OSTEOARTRİT STJ.DR.BETÜL YILDIRIM STJ.DR.YAKUP ARSLAN

OSTEOARTRİT
STJ.DR.BETÜL YILDIRIM
STJ.DR.YAKUP ARSLAN
OSTEOARTRİT

“Primer nonenflamatuar artiküler
kartilajın bozulması ve reaktif yeni
kemik oluşumu ile karakterize,eklem
ağrısı,hareket kısıtlılığı ile seyreden
kronik dejeneratif bir hastalıktır.”
ACR 2003
Osteoartrit Nasıl Bir
Hastalıktır?
 En sık görülen eklem hastalığı
75 yaşın üzerinde %80
 Eklemlerin normal yapısını bozar
Hareketlerde kısıtlanma
Ağrı
Osteoartrrit Nasıl Bir
Hastalıktır?
 Eklem kıkırdağı:
 Bozulması, aşınması, incelmesi ve kaybı
 Eklem kıkırdağının altındaki kemik dokuda:
 Kemikte büyümeler ve eklem kenarında
osteofitler
OSTEOARTRİT






>50 yaş, en sık (5 %) görülen kasiskelet sistemi hastalığı
Yavaş progresif
Yaşla sıklığı artmakta
>65 yaşta radyolojik olarak >%50-85
Kadınlarda daha sık
Eller, omurga, ağırlık taşıyan eklemler
(DIP, PIP, 1.CMC, kalça, diz, 1. MTP,
faset eklemler)
Osteoarthritis: Epidemiology

Most prevalent
musculoskeletal
condition that causes
joint pain
{Lane, 1997}

Approximately 70%
population > 65 y.o.
have radiographic
evidence of i
{Lane, 1997}

As the population
ages, it is becoming
even more common
Türkiye’de erişkin nüfusta bazı
kronik hastalıkların prevalansları
Hastalık
Hipertansiyon
İskemik kalp hastalıkları
Diyabetes mellitus ( 20yaş+ )
%
12 – 38
3 –
6.6
3.5 – 5
Depresyon ( 20 – 49 yaş )
23.0 –27.0
Osteoartrit ( 50 yaş + de )
25.5 / 38.8
Astma ( 20 yaş + )
5.2 –10.5
Kronik bronşit ( 20 yaş + )
*Önal A.2003 halk sağlığı sempozyumu
7.1 - 17.7
ABD’de yaşlılarda bazı kronik hastalıkların
prevalansı
Hastalıklar
%
Hipertansiyon
57.8
Osteoartrit
53
Serebrovasküler hastalık
33.1
Depresyon
35.9
Demans
47.8
Diyabet
28.6
Koroner arter hastalığı
29.1
Konjestif kalp hastalığı
Osteoporoz
18.9
13.6
OA’İN KLASİFİKASYONU

PRİMER
1. Lokalize (ensık primer OA, Heberden
w/o, k/e 10/1, genetik faktörler)
2. Jeneralize (>3, postmen. k, Kellgren
Sendromu, sts w/ Heberden)
3. Eroziv (DIP, PIP, sero(-), % 15 klas.
krit. (+))
PRİMER OA’İN PATOGENEZİ

Yaşlanma

Mekanik faktörler

Genetik faktörler

Biyokimyasal faktörler
SEKONDER OA
PATOGENEZİ







Eklemde mekanik uyumsuzluk
Enflamatuar hastalıklar
Kemik hastalıkları
Kanama bozuklukları
Nöropatik eklem hastalığı
Sık eklem içi steroid enjeksiyonu
Endokrinopatiler ve metabolik
bozukluklar
SPESİFİK ÖZELLİĞİN VARLIĞINA
GÖRE SINIFLANDIRMA
inflamatuar OA
Eroziv OA
Atrofik veya Destrüktif OA
Kondrokalsinoz ile birlikte OA
Diğerleri
RİSK FAKTÖRLERİ












Obesite
Genetik faktörler (tip II kol., alkaptonüri, epifiz. Disp. gibi
kalıtılan hast.,eklem laksitesi, obesite...)
Yaş
Travma
Uzun süreli statik yüklenme
Uzun süreli immobilizasyon (yük olmaması)
Tekrarlayıcı tipte kullanım
Bazı çalışma postürleri, titreşim
Anormal eklem mekaniği
Yetersiz kas gücü veya dayanıklılığı
Sigara
Osteoporoz
PATOLOJİK
DEĞİŞİKLİKLER

Kıkırdakta yapısal yıkım

Fibrilasyon ve fissür oluşumu
Kıkırdak yüzeyinde fokal ya da yaygın
erozyonlar
Kıkırdakta incelme ve tam çıplaklaşma

Subkondral kemikteki değişiklikler






Skleroz
Kist oluşumu
Eburnasyonla birlikte kemikte kalınlaşma
Osteofit oluşumu
PATOLOJİK DEĞİŞİKLİKLER
Diğer değişiklikler



Sinovit
Menisküslerde dejenerasyon
Eklem çevresi kaslarda atrofi
Osteoartrit Patolojisi
Kartilaj & Subkondral kemik

Erken
– Kartilaj yenikliği
– Minimal
inflamasyon

Geç
– kartilaj
fragmentleri 
Inflamasyon
– Osteofit
– Subkondral
skleroz &kemik
Biyomekanik/biyokimyasal
Hasar
Matriks
Sentezinde
bozulma
IL-1
TNF-
Sinoviyal
Makrofaj
Kondrosit
Matriks
yıkımı
Kartilaj
yıkım
ürünleri
OA’da kartilaj yıkımı
Goldring MB, Expert Opin Biol Ther 20
Osteoartritde eklemlere ne
olmaktadır?
Osteoartritde eklemlere ne
olmaktadır?
Osteoartrit eklemlere ne
olmaktadır?
Osteoartrit Hangi Eklemlerde
Görülür?

Diz

Omurga

Kalça

El parmak eklemleri

Ayak başparmağı
Osteoartritin
Semptomları Nelerdir?

Eklem hareketlerinde kısıtlanma ve ağrı

Kemik çıkıntılara bağlı olarak eklemde şiş görünüm

Hareket sırasında eklemde krepitasyon

Uzun süren dinlenme sonrası ya da oturur durumdan
harekete geçince, hareketlerde kısa süren bir
tutukluk
Osteoartrit ve ağrı
Kas ağrısı
Subkondral kemikte
basınç artışı
Sinovit
Kapsulün gerilmesi
Ligament ve tendon
yapışma yerlerinde gerilme
Periost reaksiyonu
Osteoartrit ve Diz
Osteoartrit ve Diz
Osteoartrit ve El
Osteoartrit ve El
Osteoartrit ve Kalça
Dejeneratif spondiloartrit
 Disk, vertebral plak, korpus, apofizer eklemler,
intervertebral ligamanlar etkilenir.
 Disk aralığı ve apofizer eklemlerde daralma,
 Subkondral skleroz ve hipertrofi, osteofit
oluşumu
 Vakum fenomeni
 Ligamanlarda kalsifikasyon
 Disk hernisi
 Spinal stenoz
 Spondilolistezis
AYIRICI TANI




RA
Seronegatif SpA
Kristal depo hastalıkları
Enfeksiyöz artrit
LABORATUAR
Laboratuar testleri normaldir,
tanıda yardımcı değildir.
 Sedimantasyon hızı,CRP olasılıkla
eklemdeki mekanik değişime
sekonder yumuşak doku
değişikliklerine bağlı olarak hafif
artabilir.

OA ve akut faz
proteinleri

ESH, CRP aktif sinovitte yükselir

Değerler RA’dan daha düşük

ELİSA metoduyla yapılan bir çalışmada:
CRP 0-10g/mL

OA’lı 365 hastada CRP median 5 g/mL

Kontrollerde 1.9 g/mL
Sipe JD, Semin Arthritis Rheum 1995
Osteoartrit Tedavisinde Amaç
nedir?

Ağrıyı gidermek

Hareketteki kısıtlanmayı düzeltmek, aktivitelerin
sorunsuz yapılmasına yardımcı olmak

Hastalığın ilerlemesini engellemek

Yaşam kalitesini artırmak
Osteoartrit Nasıl Tedavi
Edilir?-1

Eğitim ve koruyucu önlemler(Kilo verilmesi)

Aneljezikler ve antiinflamatuvar ilaçlar

Egzersiz

Fizik tedavi ve rehabilitasyon

Yardımcı aletler (ortez, ayakkabı ve yürüme
cihazları)

Kaplıca tedavisi
Knee Osteoarthritis: Summary
ACR Medical Management GuidelinesNonpharmacologic therapy
Patient education
 Weight loss (if overweight)
 Physical therapy
 Orthotics
 Occupational therapy
 Aerobic exercise programs

Eğitim şart!!!!!!!!!!!!!!!!
Knee Osteoarthritis: Combined FDA &
ACR Pharmacologic Management Guidelines
{Altman, 2000}
 Acetaminophen (NSAID/intraarticular steroid-inflamed)
 Intraarticular
 Viscosupplementation
 Aspiration/intraarticular steroid injection (if
inflammation)
 Topical analgesic
 (-) risk factors for GI bleed/renal toxicity: NSAID
 (+) risk factors for GI bleed
 Non-acetylated salicylate
 NSAID with: misoprostol or other gastroprotective
agent
 COX-II inhibitor
 (+) risk factors for renal dysfunction: other pure
analgesic
 Other pure analgesic: Tramadol or Opioid analgesic
Parasetamol vs
NSAİİ
 1995 ACR klavuzunda parasetamol ilk basamak
tx
 Bu kararda üç faktör önemli:
 Parasetamol ucuz
 NSAİİ GİS yan etkileri
 Parasetamol ile ibuprofen ve naproksen
arasında fark olmadığını gösteren iki
randomize kontrollu çalışma
Bradley ve ark. N Engl J Med 1991
Williams ve ark. Arthritis Rheum 1993
Osteoartrit Nasıl Tedavi
Edilir?-2

Eklem içine steroid uygulanması

Eklem içine hyalüronik asit enjeksiyonu
Kıkırdak içeriğinde bulunan bazı maddeleri
içeren ilaçlar (glukozamin, kondroitin...)

Cerrahi yöntemler (osteotomi, protez...)
Eklem İçine steroid Uygulanması
EKLEM REPLASMAN
ENDİKASYONLARI





Medikal tedaviye yanıt vermeyen ağrı
Fonksiyon kaybı
Yürüme mesafesinin 500 metrenin
altına düşmesi
Ağrıdan dolayı >20-30 dakika ayakta
duramama
Ağrıdan dolayı uykunun sık bölünmesi
Cerrahi Yöntemler
TEŞEKKÜRLER