Transcript shvltiin metall atomiin bvtets fizik shinj

Хичээлийн явцад
баримтлах дэг
• Цаг баримтлана.
• Дэг журамтай байна .
• Даалгавраа хийж дууссан баг нь A
өргөнө.
• Багшийн тусламж шаардлагатай бол
B өргөнө.
• Хүүхэд бүр дугаартай байна.
Даалгавар бүрийг өөр өөр сурагч
гүйцэтгэнэ. Бие биедээ туслана.
Сэргээн санах
•
•
•
•
•
•
•
Даалгавар :1
1-р баг Лити CI2 +Na =
2-р баг натри F2 +H2 =
3-р баг Кали Br2 +P=
4-р баг рубиди I2 +H2 O=
5-р баг цези NaCl+F2 =
Урвалыг гүйцээж бичин багийн 1-р
хүүхэд багийн самбарт бичнэ. Үелэх
систем дээр галогенуудыг заана.
Na +CI2 + =2NaCl
F2 +H2 = 2HF
3Br2 +2P=2PBr3
I2 +H2 O=HI+HIO
2NaCl+F2 =2NaF+Cl2
Зөв хийсэн багт үнэлгээ өгнө.
Литийг устай урвалд оруулах туршилт
үйлдэн өнөөдрийн судлах хичээлийн
нэрийг олцгооё Li+H2 O=?+?
Өнөөдөр ямар зүйлийн
талаар судлах бол .....
Туршилтаа зөв үйлдэн
хурдан мэдэх юм сан.
» Даалгавар 2 дугтуйг задлан зааврын дагуу
туршилтаа хийгээрэй.
Туршилтын заавар
• Багийн 2-р гишүүн хуруу шилтэй ус руу цаасан дээр
байрлуулсан литийг/ Li / - ийг хийнэ.
• Анхаарах зүйл: Литийг хуруу шилний хананд
наалдуулахгүйгээр хөндий байдалтай ус руу нь хийх
ёстой.
• Урвалыг багийн бүх гишүүд сайтар ажиглана.
• Урвал явагдаж дууссаны дараа багийн 3-р гишүүн
хуруу шилтэй уусмал руу фенолфталейны уусмалаас
•
3 дуслыг дусаана. Уусмал ямар өнгөтэй болов.
Яагаад ? Уусмалыг орчноор нь хэрхэн ангилдаг
билээ. Фенолфталей ямар орчинд ийм өнгө үзүүлдэг
талаар багийн 4-р гишүүн хариулна. .
•
•
•
•
•
•
•
•
Li
Na
K
Rb
Cs
Fr
+ УС = Шүлт +Устөрөгч
Усанд уусдаг суурь
•
Илрүүлэгчээр уусмалын
орчинг илрүүлэх
Индикатор
Уусмалын орчин
Шүлтлэг
Саармаг
Хүчиллэг
Фенолфталей
Ягаан
Өнгөгүй
Өнгөгүй
Метилоранж
Шар
Улбар шар
Ягаан
МЕТАЛЛЫН
АТОМЫН БҮТЭЦ
ФИЗИК ШИНЖ ЧАНАР
ШҮЛТИЙН
.........?
...?.....
ШҮЛТИЙН МЕТАЛЛЫН
АТОМЫН БҮТЭЦ ФИЗИК
ШИНЖ ЧАНАР
Өнөөдрийн судлах
хичээлийн сэдвийг хамтдаа
олсон та нартаа баярлалаа.
Үелэх тогтолцооны I бүлэгт орших
Li , Na, K ,Rb, Cs, Fr шүлтийн
металлууд гэнэ.
Дээрх металууд нь устай
үйлчлэлцэж усанд уусдаг
суурь буюу шүлтийг үүсгэдэг
учир шүлтийн металл гэж
нэрлэдэг юм байна шүү дээ
Li
Na
K
Rb
Cs
Атомын
радиус
Валент
Электрон
байгууламжий
н томъёо
Харьцангуй
цахилгаан
сөрөг чанар
Харьцангуй
атом масс
Бүлэг
Үе
Цөмийн цэнэг
Нэр
•
Химийн
тэмдэг
Хүүхэд бүр - судлаач
Даалгавар -3 Баг бүр өөрийн нэр
бүхий элементийг судалцгаая.
Нэгдсэн хүснэгтэд байрлуулах
Үе
Бүлэг
Харьцангуй
атом масс
Валент
Атомын радиус
Харьцангуй
цахилгаан сөрөг
чанар
Электрон
байгууламжийн
томъёо
Цөмийн цэнэг
2
3
I
I
7
11
2s1
3s1
0,98
0,93
I
I
152
186
K Кали
Rb Рубид
и
19
37
4
5
I
I
39
85
4s1
5s1
0,82
0,82
I
I
231
244
55
6
I
133
6s1
0,79
I
262
Cs
Нэр
3
11
Химийн тэмдэг
Li
Лити
Na Натри
Цези
•
ДААЛГАВАР-4
Бүлгийн дагуу дээрээс доошлоход ямар
зүй тогтол ажиглагдав.
Li
Цөмийн цэнэг
Харьцангуй атом масс
Na
K
Rb
Нэмэгдсэн
Өссөн
Харьцангуй цахилгаан сөрөг
чанар
Буурсан
Атомын радиус
Ихэссэн
Нийтлэг ямар зүй тогтол байна вэ?
Бүлэг
Cs
Электрон байгууламжийн
томъёо
Fr
Валент чанар
I
Хамгийн гадна
талын давхраанд 1
электронтой
I
Даалгавар:5
Физик шинж чанар
Химийн
Li
Na
K
томъёо
Төлөв байдал Хатуу Хатуу Хатуу
Rb
Cs
Хатуу
Хатуу
Хайлах
температур
Буцлах
температур
Нягт гр/см3
180,54 97,8
63,65
38,89
29,00
1342
893
759
688
687
0,53
0,97
0,89
1,5
1,9
Хатуулаг
чанар
Өнгө
Зөөлөн
Мөнгөлөг цагаан
• Хүснэгтийг ажиглан “хамгийн хамгийн”
Дүгнэлт
• Шүлтийн металлууд нь хутгаар зүсэж
болохуйц зөөлөн , мөнгөлөг цагаан
өнгөтэй .
• Хамгийн өндөр, бага температурт
хайлдаг нь Лити , Цези
• Хамгийн бага , их нягттай нь Лити, Цези
Бататгал
• Шүлтийн металлууд хэддүгээр бүлэгт
байрлах вэ?
А. I
В. II
С. III
Бататгал
• Шүлтийн металлууд гадаад
давхраандаа хэдэн электронтой вэ?
А. 2
В. 1
C. 3
Шүлтийн металлуудын валент хэд вэ?
А. I
В. II
С. III
Шүлтийн металлын атомын радиус
бүлгийн дагуу дээрээс доошлоход
хэрхэн өөрчлөгдөх вэ?
А. Багасна
В. Ихэснэ
С. Өөрчлөгдөхгүй
Шүлтийн металлын харьцангуй цахилгаан
сөрөг чанар бүлгийн дагуу хэрхэн
өөрчлөгдөх вэ?
А. Ихэснэ
B. Багасна
С. Өөрчлөгдөхгүй
Бататгал
Шүлтийн металлын хатуулаг чанар ямар
вэ?
А Хутгаар зүсэгддэг зөөлөн
В. Хутгаар зүсэгддэггүй хатуу
С. Маш хатуу
Гэрийн даалгавар
• Шүлтийн металлын нээгдсэн түүхийн
талаар ном . Сурах бичиг, интернет
ашиглан мэдээлэл цуглуулан бяцхан
ном хийж ирэх
ХИЧЭЭЛД ИДЭВХИТЭЙ ОРОЛЦСОН
БЯЦХАН ШАВЬ НАРТАА БАЯРЛАЛАА.
Зөв байна !
Зөв байна !
Зөв байна !
Зөв байна !
Зөв байна !
Зөв байна !
Уучлаарай !
Хариулт буруу байна.
Дахин эхлэх
Гарах