Transcript Document 7270024

การจัดการความรู ้
Knowledge Management
Systems
ิ ธิ์
ดร.วิภาดา เวทย์ประสท
ภาควิชาวิทยาการคอมพิวเตอร์
คณะวิทยาศาสตร์
มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
344-493
การจัดการความรู ้
SP (Knowledge Management Systems)
วัตถุประสงค ์
่
1. ให ้นักศึกษามีความรู ้ความเข ้าใจเกียวกั
บการจัดการ
ความรู ้
2. ให ้นักศึกษาสามารถพัฒนาตัวอย่างระบบการจัดการ
ความรู ้ได ้
3. ให ้นักศึกษาสามารถทางานเป็ นกลุม
่ ได ้
วิธก
ี ารเรียนการสอน
·
การบรรยาย
·
การสัมมนา
·
ศึกษาค ้นคว ้าด ้วยตัวเอง
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
2
ทางานเป็
นกลุม
่
344-493
การจัดการความรู ้
SP (Knowledge Management Systems)
อาจารย ์ผูส้ อน
อาจารย ์ ดร.วิภาดา เวทย ์ประสิทธิ ์
ทางาน : M100/3
E-mail :[email protected]
: 074-288702
http://www.cs.psu.ac.th/wiphada
การวัดผล
 สอบกลางภาค
30%
 สอบปลายภาค
40%
 การบ ้าน/สัมมนา 15%
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
 Assignment
15%
ห ้อง
โทรศัพท ์
3
344-493
การจัดการความรู ้
SP (Knowledge Management Systems)
เวลาเรียน
จันทร ์
อังคาร
ศุกร ์
15.00 – 16.30
ห ้อง
9.00 – 10.00
ห ้อง M309
15.00 – 16.30
M109
ห ้อง
M109
เอกสารอ้างอิง
1) AMRIT TIWANA, The knowledge Management Toolkit :
Orchestrating IT,
Strategy, and Knowledge Platforms, second edition, Pearson
Education Inc., 2002.
้
2) พรธิดา วิเชียรปัญญา, การจัดการความรู ้ : พืนฐานและการประยุ
กต ์ใช ้,
บริษท
ั เอ็กเปอร ์เน็ ทจากัด, กรุงเทพฯ, 2547.
3) บดินทร ์ วจิ ารณ์, การจัดการความรู ้สูอ
่ งค ์กรยุคใหม่ , Knowledge
Management, บริษท
ั ซ ัมซิส
เต็มจากัด, กรุงเทพฯ, 2547.
Chapter
1 จารณ์ พานิ ช, สถาบั
344-493
(Knowledge
4
่ งคม (สคส), Knowledge
4)
นพ.วิ
นส่SP
งเสริ
มการจัดManagement
การความรูSystems)
้เพือสั
Course Outline
Chapter 1 : Introduction
* Homework *
Chapter 2 : Knowledge Management in
Organization * Assignment *
Chapter 3 :Learning from Best Practices
Chapter 4 : Knowledge Management in Action
* Homework *
Chapter 5 : KM Project Management
Seminar *
*
Chapter 6 : Analyze the Existing Infrastructure
Chapter 7 : Align Knowledge Management and
Business Strategy
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
Chapter 8 : Design the Knowledge Management
5
Course Outline
Chapter 9 : Audit Existing Knowledge Assets
and Systems
Chapter 10 : Design the Knowledge
Management Team
Chapter 11 : Create the Knowledge
Management Blueprint
Chapter 12 : Develop the Knowledge
Management System
Chapter 13 : Deploy, Using the Results-driven
Incremental Methodology
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
6
*Presentation*
Chapter 1
Introduction
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
7
ความรู ้คืออะไร?
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
8
What is Knowledge ?
The sum of what is known :
a body of truths, principles,
and information that, in a
business context, guide
operation.
่ รู่ ้ เป็ นเนื อหาของความ
้
ผลสรุปของสิงที
จริง หลักการ และสารสนเทศในทางธุรกิจ
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
9
What is Knowledge ?
Knowledge is of two kinds.
We know subject ourselves,
or we know where we can
find information on it.
่ เรา
่
ความรู ้มี 2 ประเภท ได ้แก่ สิงที
รู ้อยูแ่ ล ้ว หรือ เรารู ้ว่าเราจะสามารถ
่
หาสารสนเทศได ้ทีไหน
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
10
ชนิ ดของความรู ้
1. วัตถุ
2. ทักษะ
3. กฎแห่งสามัญสานึ ก
4. ประสบการณ์เป็ นความรู ้
ทีฝึ่ กฝน
5. พรสวรรค ์
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
11
ประเภทของความรู
้
ข ้อมูล (Data)
สารสนเทศ (Information)
ความรู ้ (Knowledge) 1. โดยนัย (Tacit) 2.
ช ัดเจน (Explicit)
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
12
ปฏิบต
ั ิ
ปัญญา
(Wisdom)
ความรู ้ (Knowledge)
สารสนเทศ (Information)
ข ้อมูล (Data)
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
13
• ความรู ้...แห่งชีวต
ิ .......
• แสงสว่างเสมอด ้วย....ปัญญา
ไม่ม.ี .....
• สังคมสารสนเทศ
(Information Society)
• สังคมแห่งการเรียนรู ้
(Knowledge Society)
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
14
่
ความรู ้ยุคที 1
• นักวิชาการ
• ความรู ้เฉพาะสาขา
• เน้นเหตุผล
Chapter 1
พิสจ
ู น์
ได ้
่
• เน้นข ้อมูลทีอยูใ่ น
ตารา
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
15
่
ความรู ้ยุคที 2
• โดยผูปฏิ
้ บต
ั ิ
• เน้นประสบการณ์ตรง
่
• เน้นผลลัพธ ์ทีงาน และ คน
• เป็ นความรู ้แบบบูรณาการ
่ กษะความสามารถของ
• เน้นทีทั
คน
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
16
รูปแบบความรู ้
ความรู ้ในคน
ความรู ้ในตารา
ความรู ้โดยนัย
่
ความรู ้ทีปรากฎช
ัดแจ ้ง
Tacit Knowledge
TK
Explicit Knowledge
EK
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
17
รูปแบบของความรู ้
• คน Employee Brains 52%
• เอกสารกระดาษ Paper Document
26%
• เอกสารอิเลกทรอนิ กส ์
• Electronic Document 20%
• Email, CD 12%
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
18
ล ้าสมัยเร็ว
ความรู ้
ภายนอกองก ์
กร
การบริหารความรู ้
งาน
คน
ภายในองก์กร
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
19
ความหมายของการ
จัดการความรู ้
่ ่งไปสู่การ
• การบริหารจัดการองค ์กรเพือมุ
สร ้างฐานความรู ้ แห่งองค ์กรใหม่อย่าง
ต่อเนื่ อง
่ ้การสนับสนุ น
• การสร ้างองค ์การทีให
ความรู ้
• การอานวยความสะดวกให ้กับสมาชิกที่
อยูใ่ นองค ์กร
่ Thomas]
• การสร ้างเครื[Bertel,
องมื
อทางด ้านเทคโนโลยี
สารสนเทศ
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
20
What is Knowledge Management?
Knowledge management is
the leveraging of
knowledge in an
organization for purpose of
capitalizing on intellectual
capital.
การจัดการความรู ้คือการนาความรู ้ของ
่
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
21
What is Knowledge Management?
Systematic approaches to help
information and knowledge
emerge and flow to the right
people at the right time to
create value.
่ วยให ้สารสนเทศและ
ระบบวิธก
ี ารทีช่
ความรู ้เกิดขึน้ และมีการถ่ายทอดไปยัง
่
บุคคลต่างๆทีเหมาะสม
ในเวลาที ่
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
22
What is Knowledge Management?
Focuses on how an organization
identifies, creates, captures, acquires,
shares and leverages knowledge.
Systematic processes support these
activities, also enabling replication of
successes. All of these are specific
action organizations take to manage
their knowledge.
่
มุ่งเน้นวิธก
ี ารทีองค
์กร แยกแยะ สร ้าง จับประเด็น แสวงหา ใช ้
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
23
่
้
ร่วมกัน และ จัดกลุม
่ ความรู ้ ขบวนการทีเป็ นระบบนี จะสนับสนุ น
รูปแบบการทางานใหม่
งานไร ้ทักษะ
ความรู ้
่ าซาก
้
งานทีซ
งานใครงานมัน
งานตามหน้าที่
โครงการ
่ ทก
งานทีใช้
ั ษะอย่างเดียว
หลายอย่าง
อานาจของหัวหน้า
ของลู กค้า
่
้
การสังการจากเบื
องบน
่
ก ับเพือนร่
วมงาน
เรี1ยนรู ้นอกงาน
Chapter
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
่ องใช้
งานทีต้
งานสร ้างสรรค ์
ทีมงาน
งานตาม
งานใช้ทก
ั ษะ
อานาจ
การประสานงาน
เรียนรู ้ในงาน/
24
Knowledge Transfer
Tacit
โดยนัย
Internal
External
Tacit
โดยนัย
Explicit
Tacit
Transfer
Explicit Knowledge Base
Chapter 1
Formal
344-493 SP (Knowledge
Management Systems)
Transfer
25
เกลียวความรู ้
SECI Model
S
E
1) สังคม Socialization
I
C
่
: การเปลียนแปลง..ความรู
้โดยนัย ..กับ.. ความรู ้โดยนัย
2) สกัดความรู ้ Externalization
่
: การเปลียนแปลง...ความรู
้โดยนัย..ไปเป็ น...ความรู ้ที่
ปรากฎช ัดแจ ้ง
3) รวมความรู ้ Combination
่
่
: การเปลียนแปลง...ความรู
้ทีปรากฎช
ัดแจ ้ง...กับ...
่
ความรู ้ทีปรากฎช
ัดแจ ้ง
4) ฝังความรู ้ Internalization
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
26
่
่
: การเปลียนแปลง....ความรู ้ทีปรากฎช ัดแจ ้ง...ไปเป็ น...
เกลียวความรู ้
SECI Model
ใชตั้ วอย่าง
ลงมือปฏิบต
ั ิ
S
I
E
C
ื่ /ประชุม
สอ
ิ
ทรัพย์สน
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
27
การไหลเวียนของความรู ้
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
28
การข ้ามแดนความรู ้
คน
คน
อาวุโส
S
I
เยาว์
E
C
Top
Middle
Lower
Inter-departmental
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
29
เส ้นทางของกิจกรรม
1) การบริหารคน Management of People
้
: ความรู ้เป็ นขันตอน
Knowledge as Process
2) การบริหารสารสนเทศ Management of
Information
่ นวัตถุ Knowledge as an
: ความรู ้ทีเป็
Object
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
30
ระดับของกิจกรรม
(Level of
Activities)
1) ระดับส่วนตัว Individual Perspective
2) ระดับองก ์กร Organization
Perspective
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
31
ขอบข่ายการจัดการ
ความรู ้
Information/Object
People/Process
Organization
Re_engineering
Organization
Theorists
Individual
AI_specialist
Chapter 1
Psychologists
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
32
มิตใิ นการจัดการความรู ้
1) KM as Technology : how-to
2) KM as Discipline : AI ทฤษฎี
3) KM as a Management Philosophy
and Practice : ปรัชญา การปฏิบต
ั ิ
4) KM as a Societal and Enterprise
Movement : ทุนทางปัญญา
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
33
ระดับของความรู ้
Care-why
ื่ /ค่านิยม
ความเชอ
Know-why
การบริหารความรู ้
อธิบายเหตุผลได ้
Know-how
ปรับตัวตามสถานการณ์
Know-what
ทฤษฎี
Chapter 1
Current state of most company
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
34
หลักในการจัดการความรู ้
1) ให ้คนหลากหลายทักษะ หลากหลาย
วิธค
ี ด
ิ ทางานร่วมกันอย่างสร ้างสรรค ์
2) ร่วมกันพัฒนาวิธท
ี างานในรูปแบบ
ใหม่ๆ
3) ทดลอง / เรียนรู ้
4) นาเข ้า Know How จากภายนอก
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
35
• ทัง้
คลังความรู ้
TK และ EK
• ใหม่ สดเสมอ ไม่เก่าเก็บ
• ทุกเวลา ทุกที่ ทุกคน
• เข ้าถึงง่าย ใช ้ง่าย
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
36
คลังความรู ้
บุคค
เป้ าหมาย
ล
learn
during
learn
before
ใช ้ความรู ้
learn
after
ผลสัมฤทธิ ์
&
ทีม
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
37
้ ประเทื
่
พืนที
องปัญญา
ประชุม
Web site
ึ ษา ดูงาน
ศก
้ จริ
่ ง
พืนที
้ เสมื
่ อน
พืนที
เพือ
่ นชว่ ยเพือ
่ น
Web board
้ ”่ สาหร ับการเลือกเปลียนเรี
่
“พืนที
ยนรู ้
้
่ อ ไว ้วางใจ
• อิสระภาพ ความเอืออาธร
เชือถื
่
่
• ไม่อายทีจะถาม
ไม่หวงทีจะบอก
่ แน่ ใจ
• บอกแม้สงที
ิ่ ไม่
•
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
38
องค ์ประกอบการจัดการ
ความรู ้
คน
วัฒนธรรม
กาหนดเป้ าหมาย
ของงาน
เครือ
่ งมือ/
ื่ สาร
การสอ
ความรู ้ภายนอก
•ใช ้
•แลกเปลีย
่ นเรียนรู ้
•ยกระดับความรู ้
บรรลุเป้ าหมาย
ของงาน
วัดได ้
คลังความรู ้
Chapter 1
ื ค ้น ปรับปรุง
จัดเก็บ สบ
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
39
•
ข ้อควรระวังของการจัดการ
ความรู
้
ดาเนิ นการแบบไม่มรี ะบบ ไม่มโี ครงสร ้าง ไม่มี
หลักเกณฑ ์
่
• การตัดสินใจมักกระทาโดยไม่ไดใ้ ช ้ความรู ้ทีดี
่ ดทีมี
่ อยูใ่ นองค ์กร
ทีสุ
• ความรู ท
้ ี่ มี อ ยู่ ไ ม่ ไ ด ถ
้ ู กใช ซ
้ า้ ไม่ ไ ด ม
้ ี ก าร
่ สมาชิก องค ์กรตอ้ งสร ้างความรู ้
แลกเปลียน
ใหม่ขนใช
ึ้
้เองโดยไม่
จาเป็ น ทาใหม้ ี
้ บ งานที่คนอื่นภายในองค ์กร
การท างานซ ากั
เคยทาไว ้แล ้ว
Carl Davidson, Phillip Voss.
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
40
ข ้อควรระวังของการจัดการ
ความรู ้
สมาชิกในองค ก
์ รอยู่ ภ ายใต ส
้ ภาพที่
สารสนเทศท่วมท ้นจนเกิด ความสับสน
่
มากกว่า ทีสารสนเทศจะช่
วยใหท
้ างาน
ได ้ดีขน
ึ้
• การปกปิ ดความรู ร้ ะหว่ า งองค ก
์ รเป็ น
่
เรืองปกติ
และไม่ มีค วามสนใจในกลุ่ ม
่ วยกันเพิมพู
่ น
สมาชิกขององค ์กรทีจะช่
Carl Davidson,
Phillip Voss.
ความรู
้
•
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
41
กฎในการจัดการความรู ้
สมัครใจ ไม่ใช่กะเกณฑ ์
่ ้องการใช ้ความรู ้
• “ การรู ้ ” เกิดเมือต
่
• “ รู ้ ” มากกว่าทีเราเขี
ยนได ้ หรือ
พูดได ้
่ ม
• มีสารสนเทศ/ความรู ้เพิมเติ
•
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
42
•
สร ้างชุมชนนัก
Expert 5% ปฏิบต
ั ิ
• Training
Professional 40%
• Expert in
Community of
Practice 100%
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
43
การจัดการความรู ้
่ ฒนา
1. ทาเพือพั
Global K
ตนเอง
่ ฒนาองก ์
2. ทาเพือพั
K at Action
กร
่ ฒนา
3. ทาเพือพั
ฐานความรู ้
Context K
่ ฒนา
4. ทาเพือพั
ส่วนรวม
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
่
5. ทาเพือให ้สามารถ
Organization K
Individual K
44
จัดการความรู ้ไป
ทาไม?
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
45
การจัดการความรู ้
• ใช ้ความรู ้ และ สร ้างความรู ้
ณ จุดใช ้งาน
่
• ร่วมกันแลกเปลียน เรียนรู ้
• ช่วยยกระดับความรู ้ TK และ
EK
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
46
กระบวนการจัดการความรู ้

การจัดหาความรู ้ (Knowledge Acquisition) :
internal, external
การจัดเก็บค ้นคืนความรู ้ (Knowledge Storage and
Retrieval)
 การใช ้ความรู ้ (Knowledge Usage/ Utilization)
่
 การเคลือนย
้าย/กระจาย/แบ่งปันความรู ้
(Knowledge Transfer/
Distribution/ Sharing)
 การสร ้างความรู ้ใหม่
(New Knowledge Creation)

Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
47
การจัดการความรู ้
จัดหา/แทน/ค ้นคืนความรู ้
ใช ้ความรู ้
่
แลกเปลียนความรู
้
สร ้างความรู ้
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
48
่
• บรรยากาศ : ทีเราอยู
่/ทางาน/องก ์
กร
่
• วัฒนธรรม : ทีองก
์กรคาดหวัง
การจ ัดการ
• ผลลัพธ ์ : พฤติกรรมความรู
การกระท
า
ส
้ าเร็จ
Head
Heart
Hand
สนใจสงิ่ เดียวกัน
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
49
คน
วัฒนธรรม
สรุป....บทนา
้ จริ
่ ง
พืนที
การจัดการ
ความรูพื้ นที
้ เสมื
่
อน
คลังความรู ้
TK
EK
เกลียวความรู ้
Model
Chapter 1
องก ์กร
SECI
ความรู ้
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
50
Homework 1 (2%)
1.
จงหาความหมายของความรู ้
(knowledge)
2.
3.
Chapter 1
จงหาความหมายของการจัดการ
ความรู ้ (knowledge management)
จงหาตัวอย่างของการจัดการ
ความรู ้
ให ้นักศึกษาใส่เอกสารอ ้างอิง หรือ
website ด ้วย
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
51
ไม่กล ้า ไม่มวี น
ั
เดินหน้า
Nothing ventured, nothing gained.
่ เช็คสเปี ยร ์
วิลเลียม
Chapter 1
344-493 SP (Knowledge Management Systems)
52