Transcript เรื่อง ยุคภูมิธรรม

สมัยภูมิธรรม (The Enlightenment) ระหว่ างพุทธศตวรรษที่ ๒๔-๒๕
สภาพของเหตุการณ์ โดยสรุป
ยุคภูมิธรรม เป็ นอีกขบวนการที่สืบเนื่องจากการฟื้ นฟูศิลปวิทยาการ แต่
เป็ นขบวนการทางความคิดเกี่ยวกับลัทธิมนุษย์นิยมที่มีมาตั้งแต่พทุ ธศตวรรษที่
๒๒ คือ แม้วา่ พระพุทธเจ้าสร้างมนุษย์และธรรมชาติ แต่มนุษย์เป็ นผูม้ ีเหตุผลที่
จะเลือกทาความดี และสามารถนาความเจริ ญมาสู่ สงั คม ความคิดนี้สืบ
เนื่องมาจากความรู ้ทางวิทยาศาสตร์ แนวความคิดแบบภูมิธรรมพัฒนาขึ้นใน
ประเทศฝรั่งเศส
กลุ่มนักปรัชญา
นักปรัชญาที่มีชื่อเสี ยงในสมัยภูมิธรรมส่ วนใหญ่เป็ นนักปรัชญาชาว
ฝรั่งเศส ดังนี้
กลุ่มนักปรัชญา
กลุ่มนักเขียน
และวรรณกรรม
สาระน่ ารู้
หนังสื อเรื่ องสัญญาประชาคม มีแนวคิดเกี่ยวกับการเกิดรัฐและการคุม้ ครองสิ ทธิ
เสรี ภาพว่า ในขณะแรก มนุษย์เกิดมาอิสระและเท่าเทียมกัน ต่อมา กรรมสิ ทธิ์ ทาให้เกิด
ความไม่เท่าเทียม และระบอบการปกครองคุม้ ครองกรรมสิ ทธิ์คนรวย ที่มีรัฐบาลไม่เป็ น
ธรรม ในขณะต่อมา จึงเกิดสังคมใหม่ที่เกิดจากความยินยอมพร้อมใจ เกิดสัญญา
ประชาคมที่สมาชิกทาสัญญากับคนอื่นในสังคมให้ใช้เจตจานงร่ วมของสังคมเป็ น
รัฐาธิปัตย์
ส่ วนในหนังสื อสัญญาประชาคม เสนอแนวคิด ดังนี้
- เจตจานงร่ วมเป็ นเจตนารมณ์ของสังคมโดยรวมที่แต่ละคนรวมเป็ นหนึ่ง จึง
สูงสุ ดและไม่ขดั ประโยชน์ของแต่ละคน ละเมิดลบล้างโอนแบ่งไม่ได้ เที่ยงตรงและ
นาไปสู่สาธารณประโยชน์เสมอ
- ผล สังคมจะมีอิสระเสรี ภาพ เพราะแต่ละคนสละเสรี ภาพให้ทุกคน จึงมีผล
เสมือนตอนเชื่อฟังตนองและได้รับเท่ากับที่ตนสละ คือเท่าเทียมกันหมดภายใต้กฎหมาย
- สังคมจะมีอิสระเสรี ภาพ เพราะแต่ละคนสละเสรี ภาพให้ทุกคน จึงมีผลเสมือน
ตอนเชื่อฟังตนองและได้รับเท่ากับที่ตนสละ คือเท่าเทียมกันหมดภายใต้กฎหมาย
- กฎหมายมาจากเจตจานงร่ วม ใช้จากัดสิ ทธิเสรี ภาพแต่ละคนได้
- ทุกเสี ยงสาคัญเท่ากันแต่เสี ยงข้างมากแสดงถึงเจตนารมณ์ร่วมกันอย่างแท้จริ ง
(สมมติทฤษฎีอานาจอธิปไตยของประชาชนแต่ละคนขึ้นว่า ต้องนับทุกส่ วนของอานาจคือ
ทุกเสี ยงของประชาชนเข้าให้หมด เพือ่ ให้ได้อธิปไตย)
- ปฏิเสธการโอนเจตนารมณ์ร่วมให้ผแู ้ ทน ต้องไม่มีองค์กรใดคัน่ กลางระหว่าง
การแสดงเจตนาโดยตรงกับเจตนาที่แสดงออก (ประชาธิปไตยทางตรง) เช่นออกกฎหมาย
โดนออกเองหรื อประชามติ
- ปฏิเสธเรื่ องการแบ่งแยกอานาจอธิปไตย เพราะเจตนารมณ์ร่วมเป็ นอานาจ
อธิปไตยที่ตอ้ งแสดงออกโดยประชาชน ดังนั้นในแนวคิดของรุ ซโซ ทุกคนจึงมีสิทธิ
เสรี ภาพอย่างเท่าเทียมกันภายใต้กฎหมาย และต้องใช้สิทธิพลเมืองของตนในทางตรง
เท่านั้นโดยอิงเสี ยงข้างมาก ส่ วนเจตจานงร่ วมนั้นเป็ นใหญ่ที่สุดในรัฐเหนือกว่าเจตจานง
ส่ วนตัวใดๆทั้งปวง สามารถจากัดลิดรอนสิ ทธิเสรี ภาพได้ผา่ นกฎหมาย
สาเหตุของเหตุการณ์ สาคัญ
เป็ นขบวนการที่สืบเนื่องจากการฟื้ นฟูศิลปะวิทยาการ แต่เป็ นขบวน
การทางความคิดเกี่ยวกับลัทธิมนุษย์นิยมที่มีมาตั้งแต่พทุ ธสตวรรษที่ 22 คือ
แม้วา่ พระผูเ้ ป็ นเจ้าสร้างมนุษย์และธรรมชาติ แต่มนุษย์เป็ นผูท้ ี่มีเหตุผลที่จะ
เลือกทาความดี และสามารถนาความเจริ ญมาสู่สังคมความคิดนี้สืบเนื่องมาจาก
ความรู ้ทางวิทยาศาสตร์ และความคิดเกี่ยวกับมนุษย์และสังคมที่เฟื่ องฟูภายหลัง
ยุคฟื้ นฟูศิลปวิทยาการ นักปรัชญาชาวยุโรปหันไปศึกษางานเขียนของชาวกรี ก
และโรมันซึ่งมีอิทธิพลที่ทาให้นกั คิดในยุคภูมธรรมยอมรับความแตกต่างทาง
ความคิด วัฒนธรรม และให้ความสาคัญสาหรับการใช้ชีวิตในโลกมากกว่า
โลกหน้า
ผลสรุปของเหตุการณ์ เกิดอะไรขึน้ บ้ าง
ทาให้นกั คิดในยุคภูมิธรรมยอมรับความแตกต่างทางความคิด
วัฒนธรรม และให้ความสาคัญสาหรับการใช้ชีวิตในโลกมากกว่าโลกหน้า
เกิดหลักฐานทางประวัติศาสตร์ อะไรบ้ าง
1.หนังสื อ “สัญญาประชานิคม” ของรุ สโซ
2.หนังสื อเรื่ องการเดินทางของกัลป์ ลิเวอร์ ของโจนาธาน สวิฟท์
3.หนังสื อเรื่ องการผจญภัย ของโรบินสัน ครู โซ
2.5 ผลกระทบทีต่ ามมาภายหลังนาไปสู่ การปฏิวตั ิหรือการเปลีย่ นแปลง
อะไรบ้ างในสั งคม ฯลฯ
ทาให้มีวิธีการปกครองที่ดี คือ มีกฎหมายเป็ นหลักสาคัญในการ
ปกครองและนาไปสู่ระบอบประชาธิปไตย ทาให้ประชาชนมีเสรี ภาพใน
ด้านความคิด และเสรี ภาพส่ วนบุคคล ทาให้ประชาชนมีชีวิตที่ดีข้ ึนและมี
ความก้าวหน้าทางภูมิปัญญามีเสรี นิยมที่กระจายไปทัว่ โลก และมีเสรี ภาพ
และความเสมอภาคซึ่งเป็ นอุดมคติกลักของสังคมประชาธิปไตย
ทบทวนความรู้
1.นักปรัชญาคนใดเป็ นผู้เสนอแนวคิดเรื่อง เสรีภาพในด้ านความคิด และเสรีภาพ
ส่ วนบุคคล ?
2.ตาราทางการเมืองของ รุสโซ ที่ชื่อว่ า สั ญญาประชาคม (The Social Contract)
ให้ ความเห็นว่ า รัฐบาลควรเกิดจากสิ่ งใด?
[email protected]