Transcript หลักสูตรการวางแผนโครงการและ การวิเคราะห์ความเสี่ยงตามหลักธรรมาภิบาล ส าหรับกรมส่งเสริมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์

หลักสู ตรการวางแผนโครงการและ
การวิเคราะห์ ความเสี่ ยงตามหลักธรรมาภิบาล
สาหรับกรมส่ งเสริมการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
การแปลงยุทธศาสตร์ของกระทรวงไปสู่การปฏิบัติ
ในรูปของแผนงาน/โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์สม
คณะพัฒนาการเศรษฐกิจ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์
Email: [email protected]
วันที่ 3 กันยายน 2555 เวลา 9.00-16.00 น. ณ โรงแรมเอเชีย แอร์ พอร์ ตรังสิ ต กรุงเทพมหานคร
1. ความรู้พื้นฐานของการกาหนดกลยุทธ์
2. แนวความคิดและวิธีการวิเคราะห์
สถานการณ์เชิงกลยุทธ์ขององค์กร
3. แนวทางในการกาหนดกลยุทธ์
4. วิธีการนากลยุทธ์ไปปฏิบัติ โดยคานึงถึง
ปัจจัยประกอบที่จะนาไปสู่ความสาเร็จ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
2
1.
ความรู้พื้นฐาน
ของการกาหนดกลยุทธ์
ขั้นตอนการวางแผนยุทธศาสตร์
(Hierarchy of Strategic Intent)
• วิสัยทัศน์ (Vision)
• ภารกิจหรื อพันธกิจ (Mission)
• จุดมุ่งหมาย (Goals)
• วัตถุประสงค์ (Objectives)
• กลยุทธ์ และกลวิธี
(Strategies and tactics)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
Vision
Mission
Goals
Objectives
Strategies and tactics
4
หน้ าที่หลักในการบริหารองค์ การ
หน้าทีห
่ ลักในการบริหาร 4 ด้าน

PLANNING: การวางแผน

ORGANIZING: การจัดองค์กร

LEADING: การใช้ภาวะผูน
้ า

EVALUATING: การประเมินผล
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
5
2. แนวความคิดและวิธีการวิเคราะห์
สถานการณ์เชิงกลยุทธ์ของ
องค์กร
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
6
ทาไมต้ องคิดเชิงกลยุทธ์ (1)
ความสาคัญของการคิดเชิงกลยุทธ์ -- 5 Cs ทีม่ ผี ลต่ อการบริหาร
 C1=Customers การคิดเชิงกลยุทธ์เป็ นการแสวงหาลู่ทาง
ในการตอบสนองความต้องการของลูกค้า
 C2 = Context การคิดเชิงกลยุทธ์จาเป็ นต้องมุ่งเน้นที่จะ
ให้ความสาคัญต่อบริ บทที่เกี่ยวข้อง
 C3 = Changes การคิดเชิงกลยุทธ์เป็ นลู่ทางในการกาหนด
สถานะขององค์การที่สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงของ
สถานการณ์
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
7
ทาไมต้ องคิดเชิงกลยุทธ์ (2)
ความสาคัญของการคิดเชิงกลยุทธ์ -- 5 Cs ทีม่ ผี ลต่ อการบริหาร
 C4=Competition การกาหนดกลยุทธ์เป็ นการวางกลวิธีที่
จะรักษาความได้เปรี ยบขององค์การในการแข่งขัน
 C5=Competences การคิดเชิงกลยุทธ์ เป็ นประโยชน์ต่อ
การวางลู่ทางในการพัฒนาสมรรถนะของกิจการ ให้สอดรับ
กับความต้องการของลูกค้า ในบริ บทต่างๆ ตามสภาพการ
เปลี่ยนแปลงและการแข่งขัน
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
8
ความสั มพันธ์ ของ 5 Cs
Customers
Politcs Economics Sociocultural
Tecnology Competition Politcs
Economics Sociocultural Tecnology Competition Politcs
Economics Sociocultural Tecnology Competition Politcs
EconomicsSociocultural Tecnology Competition Politcs Economics
Sociocultural Tecnology Competition Politcs Economics
Sociocultural Tecnology Competition
Politcs Economics
Competition
Competences
Context
Sociocultural Tecnology Competition Politcs Economics
Sociocultural Tecnology Competition Politcs Economics
Sociocultural Tecnology Competition Politcs Economics Sociocultural
Tecnology Competition Politcs Economics Sociocultural Tecnology
Competition Politcs Economics
SocioculturalTecnology Competition
Changes
Politcs Economics Sociocultural Tecnology Competition Politcs
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
9
ตัวอย่ างคาถาม
สาหรับการพิจารณาแต่ ละองค์ ประกอบของ 5 Cs
C1:
C2:
C3:
C4:
C5:
ลูกค้าหรื อผูร้ ับบริ การของท่านคือใคร มีลูกค้ากีป่ ระเภท แต่ละ
ประเภทต้องการสิ นค้าหรื อบริ การอะไร
เงื่อนไขภายนอกทางด้านกฎเกณฑ์ และบริ บทต่าง ๆ ในการ
ทางานของท่าน มีอะไรบ้าง มีสภาพเช่นใด
การเปลี่ยนแปลงที่สาคัญในขณะนี้และในอีก 2-3 ปี ข้างหน้า ใน
กิจการของท่านเป็ นอย่างไร
คู่แข่งมีใครบ้าง มีความเข้มแข็งด้านใด
ปัจจุบนั กิจการทาอะไรบ้าง มีศกั ยภาพภาพในการทางานมาก
น้อยเพียงใด ควรที่จะพัฒนาเพื่อเสริ มสร้างสมรรถนะในเรื่ อง
ใดบ้าง
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
10
องค์ ประกอบหลักของการวางกลยุทธ์
• การวางกลยุทธ์ หมายถึง การ
กาหนดเจตนารมณ์ เชิงกลยุทธ์
ของกิจการ และกาหนดกลวิธีใน
การผลักดันให้ งานสาเร็จ
• กลยุทธ์ ประกอบด้ วยจุดมุ่งหมาย
หรื อเป้ าหมาย (End or target)
กับวิธีการหรื อทางเลือกที่จะ
ดาเนินการ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
11
ลาดับชั้นของเจตนารมณ์ เชิงกลยุทธ์
(Hierarchy of Strategic Intent)
• วิสัยทัศน์ (Vision)
• ภารกิจหรื อพันธกิจ (Mission)
• จุดมุ่งหมาย (Goals)
• วัตถุประสงค์ (Objectives)
• กลยุทธ์ และกลวิธี
(Strategies and tactics)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
Vision
Mission
Goals
Objectives
Strategies and tactics
12
คุณลักษณะของลาดับชั้นของเจตนารมณ์ เชิงกลยุทธ์
(Hierarchy of Strategic Intent)
จุดศูนย์รวม
เป็ นหนึง่ เดียว
วิสยั ทัศน์
ภารกิจ/พันธกิจ
จุดมุง่ หมาย
แยก
รายละเอียด
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
วัตถุประสงค์
กลยุทธ์และกลวิธี
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
รายการ
มากมาย
13
ข้ อสั งเกตในการกาหนดวิสัยทัศน์
1. มีการเปรี ยบเทียบกับกิจการชั้นนา(benchmarks)
2. กาหนดสภาพที่พึงปรารถนาในอนาคตที่จะเป็ น
ผลลัพธ์ข้นั สุ ดท้ายของกิจการ
3. เน้นให้เป็ นปรัชญา ความเชื่อ และ ความมุ่งมัน่ ของ
องค์การที่จะเสนอสิ่ งที่มีคุณค่าต่อลูกค้า และสังคม
(ในกรอบเวลาที่กาหนด)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
14
ภารกิจและพันธกิจ
 แปรนามธรรมของวิสัยทัศน์ ให้ เป็ นทิศทาง
ในการทางานทีเ่ ป็ นรูปธรรม
 กาหนดขอบเขตและจุดมุ่งเน้ นขององค์ การ
 กาหนดความรับผิดชอบ/มาตรฐานในการทางาน
 กาหนดพฤติกรรม / จริยธรรมของคนทางาน
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
15
จุดมุ่งหมาย (Goals)
• จุดมุ่งหมายคือผลลัพธ์ ในการทางานของแต่ ละฝ่ าย
ที่ต้องทาให้ เกิดขึน้ ให้ ได้ เพื่อนาไปสู่ ความสาเร็จ
ตามวิสัยทัศน์ และพันธกิจของหน่ วยงานหรื อ
สถาบัน
• เพื่อความชัดเจนจะต้ องกาหนดตัวชี้วดั ผลลัพธ์ ที่
วัดได้ ท้งั ในเชิงปริมาณและคุณภาพ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
16
กิจการ
วิสัยทัศน์
พันธกิจ
สานัก/ฝ่ าย
กอง
ผลลัพธ์ โดยรวม
ผลลัพธ์ เฉพาะ
จุดมุ่งหมาย
จุดมุ่งหมาย
จุดมุ่งหมาย
วัตถุประสงค์
วัตถุประสงค์
วัตถุประสงค์
วัตถุประสงค์
วัตถุประสงค์
วัตถุประสงค์
วัตถุประสงค์
วัตถุประสงค์
วัตถุประสงค์
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
ผลงาน
17
กิจการ
วิสัยทัศน์
พันธกิจ
ประเด็นยุทธศาสตร์
ผลลัพธ์ โดยรวม
สานัก/ฝ่ าย
กอง
ผลลัพธ์ เฉพาะ
กลยุทธ์ 1
กลยุทธ์ 2
กลยุทธ์ 3
กลวิธี1.1
กลวิธี2.1
กลวิธี3.1
กลวิธี1.2
กลวิธี2.2
กลวิธี3.2
กลวิธี1.3
กลวิธี2.3
กลวิธี3.3
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
ผลงาน
18
วัตถุประสงค์ (Objectives)
ผลงานที่แต่ ละหน่ วยงานจะต้ องปฏิบัติ
โดยมีองค์ ประกอบที่สาคัญดังต่ อไปนี้
1. คุณลักษณะของงาน(attributes)
2. ตัวชี้วดั (index or indicators )
3. กรอบระยะเวลา (time-frame)
4. เป้ าหมาย(target) (1+2+3)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
19
ข้ อสั งเกตเกีย่ วกับการกาหนดวัตถุประสงค์
• การกาหนดวัตถุประสงค์ที่ดี หมายถึง การกาหนด
ผลงานที่หน่วยงานระดับปฏิบตั ิการ จะต้ อง
ดาเนินงานที่ชดั เจน หรื อ มีตวั ชี ้วัดที่สามารถปฏิบตั ิได้
• หากกาหนดผลงานที่จะดาเนินงานไม่ชดั เจนก็
หมายถึงว่า องค์กรจะไม่มีทางบรรลุผลลัพธ์เฉพาะ
(จุดมุง่ หมาย)และผลลัพธ์โดยรวม (พันธกิจ) ได้
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
20
หลักการกาหนดวัตถุประสงค์
SMART Principle
S = SENSIBLE&SPECIFIC (เป็ นไปได้ และชัดเจน)
M = MEASURABLE (สามารถวัดได้ )
A = ATTAINABLE & ASSIGNABLE
(บรรลุผลได้ และ สามารถมอบหมายได้ )
R=REASONABLE&REALISTIC(อธิบายได้ และเป็ นจริง)
T =TIME AVAILABLE (ภายในกรอบเวลาที่มีอยู่)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
21
ผลทีไ่ ด้ รับจากการวางแผน
นอกจากจะทาให้มีการกาหนดเจตจานงเชิงกลยุทธ์
(วิสยั ทัศน์ พันธกิจ จุดมุ่งหมาย วัตถุประสงค์ และกล
ยุทธ์) ที่สอดรับกับสภาพแวดล้อมของกิจการแล้ว ยัง
จะต้องมี การกาหนด
1. ผลลัพธ์และผลงานที่ชดั เจน
2. กระบวนการของงานที่เป็ นจริ ง
3. แนวทางในการใช้ทรัพยากรที่เหมาะสม
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
22
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
23
การวางแผนกลยุทธ์ : คิดจากขวาไปซ้ าย
(4)
(3)
(2)
(1)
ทรั พยากร
กระบวนการ
ผลงาน
(Inputs or
(Processes
ผลลัพธ์
(Outputs or
(Outcome
Resources)
or Means)
Objectives)
or Goals)
ระบบคน
ระบบทุนและปั จจัย
ระบบสารสนเทศ
ขัน้ ตอนการดาเนิน
กิจกรรม เวลา
ค่ าใช้ จ่าย กฎเกณฑ์
พฤติกรรม
ตัวชีว้ ัด: ปริมาณ
คุณภาพ เวลา
กลุ่มคน
ตัวชีว้ ัด: ปริมาณ
คุณภาพ เวลา
กลุ่มคน
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
24
การวางแผนกลยุทธ์ กบั การดาเนินงาน
การวางแผนกลยุทธ์
(4)
ทรัพยากร
(Inputs
or
Resources)
(1)
(1)
(3)
(2)
กระบวนการ
(Processes
or
Means)
ผลงาน
(Outputs
or
Objectives)
(Outcomes
(2)
(3)
(4)
ผลลัพธ์
or
Goals)
การวางแผนดาเนินงาน
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
25
การวางแผนกลยุทธ์ กบั การดาเนินงาน
สภาพแวดล้ อม:ทั่วไป+แข่ งขัน
(4)
ทรัพยากร
(Inputs
or
Resources)
การวางแผนกลยุทธ์
(1)
(3)
(2)
กระบวนการ
(Processes
or
Means)
ผลงาน
(Outputs
or
Objectives)
(Outcomes
(2)
(3)
(4)
(1)
ผลลัพธ์
or
Goals)
การวางแผนดาเนินงาน
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
26
ผลที่ได้ รับจากการวางแผน (6 Es)
 ประสิ ทธิผล (effectiveness = E1)
 ประสิ ทธิภาพ (efficiency = E2)
 ประหยัด (economy = E3)
 เป็ นธรรม (equity = E4)
 พลังการทางาน (empowerment = E5)
 ความผูกพัน (engagement = E6)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
27
ประสิ ทธิผล (Effectiveness)
• หมายถึง ผลงาน (Outputs) หรื อผลลัพธ์สดุ ท้ าย
(Ultimate outcomes) ที่แสดงถึงระดับ
ความสาเร็จที่พงึ ประสงค์
• ปกติจาเป็ นต้ องมีตวั ชี ้วัดที่ชดั เจนทังในเชิ
้ ง
ปริมาณ คุณภาพ หรื อการเปลี่ยนแปลงอื่น ๆ ที่
ต้ องการ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
28
ประสิทธิภาพ (Efficiency)
• หมายถึง การทางานให้ บรรลุผลสาเร็ จที่ต้องการ
โดยใช้ ทรัพยากรที่เหมาะสม
• เมื่อพิจารณาเปรี ยบเทียบกับหน่วยงานอื่น
ความสาเร็จที่เกิดขึ ้นในปริมาณหรื อคุณภาพที่
เท่ากันจะต้ องใช้ ทรัพยากรน้ อยกว่า
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
29
ประหยัด (Economy)
• เนื่องจากทรัพยากรมีจากัด
• ประหยัดหมายถึงเงื่อนไขหรื อข้ อตกลงของ
หน่วยงานในการที่จะใช้ ทรัพยากรที่ดี และเกิด
ประโยชน์สงู สุด
• ทรัพยากร หมายถึง ระบบคน ระบบทุน และ
ปั จจัยการทางาน ระบบสารสนเทศ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
30
เป็ นธรรม (Equity)
• หมายถึง หลักการพื ้นฐานที่เกี่ยวกับการให้ บริ การ หรื อ
ตอบสนองความต้ องการของลูกค้ าอย่างเป็ นธรรม
• หมายถึง หลักความเป็ นธรรมภายในหน่วยงาน
• กลุม่ ผู้มีสว่ นได้ สว่ นเสีย (Stakeholders) ประกอบด้ วย
ลูกค้ า (Customers)
คูค่ ้ า (Suppliers)
พนักงาน (Employees)
คูแ่ ข่ง (Competitors)
ผู้ถือหุ้น (Stockholders)
และอื่น ๆ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
31
พลังการทางาน (Empowerment)
หมายถึงการมอบหมายอานาจหน้ าที่ให้ ผ้ ปู ฏิบตั ิงาน เพื่อ
การใช้ ดลุ ยพินิจที่ทนั เวลาและทันเหตุการณ์
รวมทังการให้
้
การสนับสนุนของผู้บริ หารในด้ านต่างๆที่
จาเป็ นต่อการทางาน
อันอาจรวมถึงการกระจายอานาจทางการบริ หาร
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
32
ความผูกพัน (Engagement)
• หมายถึงการสร้ างค่านิยมร่วม (Shared value) ใน
การทางานของผู้ปฏิบตั ิงาน
• ปกติจะยึดเอาวิสยั ทัศน์ พันธกิจ จุดมุง่ หมายและ
วัตถุประสงค์ของแผน เป็ นจุดยึดโยงร่วมกัน ของ
ผู้ปฏิบตั ิงาน ที่จะมีผลต่อการสร้ างพลังในการ
ทางานเป็ นทีม (Teamwork Building)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
33
ความสาคัญของการวางแผนกลยุทธ์
 การปรับตัวให้ สอดรับกับการเปลี่ยนแปลงและความ
ต้ องการของผู้รับบริการ
 การเพิ่มสมรรถนะในการแข่งขันและการสร้ าง
พันธมิตร
 การสร้ างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างหน่วยงานทัง้
ภายในและภายนอก
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
34
ความสาคัญของการวางแผนกลยุทธ์
• เป็ นการกาหนดเจตจานงเชิงกลยุทธ์ในระยะยาวที่
ชัดเจนและสอดคล้ องต้ องกัน
• เป็ นการพัฒนาความสามารถขององค์การให้ สอด
รับ กับสภาพที่เป็ นจริง อันได้ แก่
1. โลกาภิวตั น์ (Globalization)
2. ความหลากหลายของผลิตภัณฑ์ (Diversity)
3. การดาเนินงานที่ใช้ E-Business
4. กระแสบริโภคนิยม (Consumerism)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
35
ความสาคัญของการวางแผนกลยุทธ์
การวางแผนกลยุทธ์ ทดี่ ี เป็ นประโยชน์ ต่อ
• การกาหนดทิศทาง (Direction) ขององค์ กร
• เสริมความมุ่งมั่น (Commitment) และความพยายาม
(Effort)ในการทางานร่ วมกันของบุคลากร
• การกาหนดสถานะขององค์ กร (Position)
• สร้ างความสอดคล้ องต้ องกัน (Consistency)
ในวิธีการดาเนินงานของหน่ วยงานที่เกีย่ วข้ อง
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
36
ประเด็นคาถามเชิงกลยุทธ์ (1)
1. Who are we?
(เราคือใคร มีพนั ธกิจหรื อภารกิจอะไร
มีสมรรถนะที่เป็ นจุดแข็งและจุดอ่อนอย่างไร)
2. Who are our customers and suppliers?
(ผู้รับบริการและผู้จดั หาคือใคร กิจการของเรา
มีโอกาสและข้ อจากัดในเรื่ องนี ้อย่างไร)
3. Who are our competitors?
(เมื่อเปรี ยบเทียบกับคูแ่ ข่งขันหรื อกิจการชันน
้ า
กิจการของเรามีโอกาสและข้ อจากัดอย่างไร)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
37
ประเด็นคาถามเชิงกลยุทธ์ (2)
4. Where are we going?
(วิสยั ทัศน์ ภารกิจ จุดมุ่งหมาย และ
วัตถุประสงค์ ควรจะมีจุดมุ่งเน้นอะไร)
5. Where are we now?
(สภาพแวดล้อมทัว่ ไปในการดาเนินงานเมื่อ
พิจารณาจาก นโยบายรัฐบาล สภาพเศรษฐกิจ
สังคมและวัฒนธรรม ตลอดจนเทคโนโลยี)
6. How do we get there?
(ควรมีกลยุทธ์อะไร อย่างไร)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
38
ประเด็นคาถามเชิงกลยุทธ์ (3)
7. How much do we have to pay?
(ควรมีโครงการที่จะใช้ งบประมาณเท่าไร)
8. How do we know if we are on track?
(ควรจะมีตวั ชี ้วัดความสาเร็จอะไร อย่างไร)
9. What is our blueprint for action?
(จะกาหนดแผนดาเนินงานอะไรบ้ าง)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
39
การวิเคราะห์ สภาพแวดล้อมภายนอก
เป้ าหมาย: เพื่อพิจารณาว่ าภายใต้ บริบทหรื อ
สภาพแวดล้ อมในการทางานจากอดีตถึง
ปั จจุบัน เพื่อประเมิน
 โอกาส (Opportunities)
 ข้ อจากัด (Threats)
ขอบเขตการวิเคราะห์
สภาพแวดล้ อมทั่วไป
สภาพแวดล้ อมของกิจการ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
40
เครื่ องมือที่ใช้ ในการวิเคราะห์
สภาพแวดล้ อมภายนอก
 สภาพแวดล้ อมทัว่ ไป ใช้ PEST+EL Analysis
 สภาพแวดล้ อมของกิจการ ด้ วยตัวแบบห้ าพลัง
ของการแข่งขัน (Five Forces Model of
Competition) ของ Michael E. Porter
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
41
การวิเคราะห์ สภาพแวดล้ อมทั่วไป
PEST ANALYSIS
P = Politics
E = Economics
S = Sociocultural
T = Technology
+
E = Environment
L = Legal Frameworks
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
นโยบาย&กฎเกณฑ์ของรัฐ
สภาพทางเศรษฐกิจทัว่ ไป
สังคมและวัฒนธรรม
วิทยาการ
สิ่งแวดล้ อม
กรอบทางด้ านกฏหมาย
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
42
วิเคราะห์ สภาพแวดล้ อมของกิจการ
Porter’s Five Forces Model
คู่แข่ งรายใหม่
ภาวะคุกคาม ของคู่แข่ งใหม่
คู่ค้า
อานาจต่ อรอง
ของผู้จัดหา
สภาพการแข่ งขัน
ภายในอุตสาหกรรม
ระหว่ างคู่แข่ งขัน
ในปั จจุบัน
อานาจต่ อรอง
ของลูกค้ า
ลูกค้ า
ภาวะคุกคามของ ผลิตภัณฑ์ทดแทน
ผลิตภัณฑ์ ทดแทน
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
43
การกาหนดกลุ่มกลยุทธ์
การกาหนดกลยุทธ์ในการแข่งขัน แบ่งเป็ น 2 มิติ
ก.ร่วมมือ/เป็ นพันธมิตร กับลูกค้ าและคูค่ ้ า
ข. เลือกที่จะแข่งขันเฉพาะกับคูแ่ ข่งเดิม คู่แข่งที่จะเข้ า
มาใหม่ และผู้เสนอสินค้ าหรื อบริการทดแทน
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
44
มิตขิ องการแข่ งขันและการประสานความร่ วมมือ
คู่แข่ ง
รายใหม่
คู่ค้าของ
เรา
กิจการของ
เรากับคู่แข่ ง
รายเดิม
คู่แข่ ง
รายใหม่
ลูกค้ า
ของเรา
คู่แข่ ง
โดยตรงใน
ปั จจุบนั
มิตดิ ้ าน
การ
แข่ งขัน
ผลิตภัณฑ์
ทดแทน
ผลิตภัณฑ์
ทดแทน
คู่ค้าของ
กิจการของเรา
ลูกค้ าของ
เรา
เรา
มิตดิ ้ านประสานความร่ วมมือ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
45
การเมือง
สังคม และ วัฒนธรรม
สภาพแวดล้ อมของกิจการ
O
พันธมิตร
กับลูกค้ า
และคู่ค้า
กิจการของเรา
O
เศรษฐกิจ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
แข่ งขันกับ
คู่แข่ ง และ
สินค้ าทดแทน
T
T
สภาพแวดล้ อมทั่วไป เทคโนโลยี
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
46
สรุปโอกาสและข้ อจากัดของสภาพแวดล้ อมภายนอก
ประเด็นพิจารณา
 การเมือง (นโยบาย/กฎเกณฑ์ )
 เศรษฐกิจมหภาค
 สั งคมและวัฒนธรรม
 เทคโนโลยี
 การต่ อรองของลูกค้ า/ผู้รับบริการ
 การต่ อรองของคู่ค้า
 ความสามารถของคู่แข่ งเดิม
 ศักยภาพของคู่แข่ งใหม่
 คุณลักษณะของผลิตภัณฑ์ ทดแทน
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
โอกาส
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
ข้ อจากัด
47
การวิเคราะห์ สภาพภายในกิจการ
เป้าหมาย:
พิจารณาและวิเคราะห์จากทรัพยากรและสมรรถนะขององค์การใน
การใช้ทรัพยากร เพื่อประเมิน
จุดแข็ง (Strengths)
จุดอ่อน (Weaknesses)
เป็ นการพิจารณาสมรรถนะขององค์การใน การจัดระบบ
ทรัพยากรต่างๆ คือ ระบบคน ระบบทุน และปัจจัยการดาเนินงาน
และ ระบบสารสนเทศในการจัดการ เพื่อจัดสรรทรัพยากร
เหล่านี้เข้าสู่ กระบวนการดาเนินงานด้านต่าง ๆ ของกิจการ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
48
วิเคราะห์ กระบวนการและระบบดาเนินงาน
กระบวนการหลักสามด้ านได้ แก่
ก.ด้ านการพัฒนาการผลิตสินค้ าหรื อบริการ
(product development process)
ข.ด้ านความต้ องการของลูกค้ าหรื อการตลาด
(demand management process)
ค.ด้ านการบริการลูกค้ า
(order fulfillment process)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
49
กิจการ
คู่ค้า
Supply
chain
สนับสนุน
กิจการของเรา
ระบบจัดการทรัพยากร
(คน ข้ อมูล ทุน)
Value
chain
กิจการ
ลูกค้ า
กระบวนการพัฒนาผลิตภัณฑ์
ดีกว่ า
กระบวนการจัดการทางการตลาด
ถูกกว่ า
กระบวนการในการให้ บริการ
เร็วกว่ า
ระบบการควบคุม
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
50
วิธีการประเมินจุดแข็งและจุดอ่อน
การประเมิน อาจพิจารณาตามกรอบ
1. ความพร้ อมหรื อความพอเพียงของทรัพยากรด้ านต่างๆ
(ได้ แก่ คน ทุนและปั จจัยการดาเนินงาน ระบบ
สารสนเทศ)
2. สมรรถนะของการจัดการทรัพยากร ใช้ แนวคิดการบันทึก
คะแนนอย่างมีดลุ ยภาพ หรื อการวัดอย่างสมดุล หรื อ
Balanced Scorecard ของ Robert S. Kaplan and David
P. Norton

การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
51
Balanced Scorecard
การวัดผลการดาเนินงานจากมุมมอง 4 ด้ าน
(perspectives) คือ
1. ด้ านการเงิน (Financial perspective)
2. ด้ านลูกค้ า (Customer perspective)
3. ด้ านกระบวนการภายใน (Internal process)
4. ด้ านการเรี ยนรู้และเติบโต (Learning and growth)
หรื อ การพัฒนาองค์การ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
52
มูลค่ าเพิ่มทางเศรษฐกิจ
การเงิน
การทากาไร
การเติบโต
ผลิตภัณฑ์ ดีกว่ า
ลูกค้ า
ราคาถูกกว่ า
บริการรวดเร็วกว่ า
การพัฒนาการผลิต
กระบวนการ
BALANCED
SCORECARD
การจัดการด้ านตลาด
การบริการลูกค้ า
พัฒนาองค์ การ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
การใช้ ภาวะผู้นา
การเรี ยนรู้ ในองค์ การ
สมรรถนะในการปรั บตัว
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
53
บรรทัดฐานในการประเมินจุดแข็ง/จุดอ่อน
การประเมินจุดแข็ง/จุดอ่ อน ควรมีการ
เปรี ยบเทียบสถานะของกิจการกับ
1. บรรทัดฐานหรื อมาตรฐานของกิจการ
(Industry norms or standards)
2. แนวโน้ มในอดีตของกิจการ
3. กิจการชัน้ นา (Benchmarks)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
54
สรุ ปจุดแข็งและจุดอ่ อนขององค์ การ (1)
ประเด็นพิจารณา
1. ระบบทรัพยากร
• ระบบคน
• ระบบทุนและปั จจัย
การดาเนินงาน
• ระบบสารสนเทศ
2. การเงิน
• มูลค่ าเพิ่ม
• กาไร
• เติบโต
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
จุดแข็ง
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
จุดอ่ อน
55
สรุ ปจุดแข็งและจุดอ่ อนขององค์ การ (2)
ประเด็นพิจารณา
3. ความพึงพอใจของลูกค้ า
• ด้ านคุณภาพดีกว่ า
• ด้ านราคาถูกกว่ า
• ความรวดเร็ วในการ
บริการ
4. กระบวนการจัดการ
• การผลิต
• การตลาด
• การบริ การ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
จุดแข็ง
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
จุดอ่ อน
56
สรุ ปจุดแข็งและจุดอ่ อนขององค์ การ (3)
ประเด็นพิจารณา
5. การพัฒนาองค์ การ
• สมรรถนะและภาวะผู้นา
• การเรี ยนรู้ ในองค์ การ
• การปรั บตัวด้ าน
เทคโนโลยี
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
จุดแข็ง
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
จุดอ่ อน
57
การจัดทา SWOT MATRIX
c นาผลการวิเคราะห์ สภาพแวดล้ อม
ก. ภายนอก: โอกาส / ข้ อจากัด 5 -10 รายการ
ข. ภายใน: จุดแข็ง / จุดอ่ อน 5 -10 รายการ
ค. สถานการณ์ (Scenario planning) หรือ SWOT
Matrix ดังต่ อไปนี ้
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
58
SWOT MATRIX
ภายใน
จุดแข็ง
(Strengths)
จุดอ่ อน
(Weaknesses)
โอกาส
(Opportunities)
SO Strategies
WO Strategies
รุ กไปข้ างหน้ า
พัฒนาภายใน
สิ่งคุกคาม
(Threats)
ST Strategies
WT Strategies
สร้ างพันธมิตร
ปรับเปลี่ยนภายใน
ภายนอก
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
59
ประเภทของธุรกิจแบ่ งตามกลุ่มลูกค้ า
และลักษณะการตอบสนอง
ลูกค้ าฐานใหญ่ ทั่วไป
Huge Staff ,
Machines , Outlets
Effective logistic,
Platform, Network
บริการ/สินค้ า Tailored-made
บริการ/สินค้ ามีมาตรฐาน
Competence Techno
Differentiate
Customized
Special Advantage
Customers Relations
ลูกค้ าเฉพาะกลุ่มเฉพาะ (Niche)
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
60
ก
ก
ล
ยุ
ท
ธ์
วางแผน
และ
วิเคราะห์
โครงการ
ค่ าใช้ จ่าย
การริเริ่ม
โครงการ
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
ค
ข
ง
การบริหารและ
การจัดการ
โครงการ
ถ่ ายโอนไปสู่
งานประจา
ค่ าใช้ จ่าย
ค่ าใช้ จ่าย&
ผลประโยชน์
ระยะเวลาการ
ดาเนินงาน
อายุโครงการ
(Project life period)
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
61
ขั้นตอนการวางแผนกลยุทธ์ และแผนปฏิบัตกิ าร
วัตถุประสงค์
แผนกลยุทธ์
กลยุทธ์ ของกิจการ
กลยุทธ์ ของธุรกิจ
กลยุทธ์ ปฏิบัติการ
แผนปฏิบตั ิการ
(ACTION PLAN)
แผนปฏิบัติการที่เกิดขึน้ สม่าเสมอ
แผนปฏิบัติการเฉพาะเรื่ อง
แผนงาน
โครงการ
นโยบาย
การวางแผนกลยุทธ์และวิเคราะห์โครงการ
มาตรฐานกระบวนการ วิธีการ
ผศ.ดร. ณดา จันทร์ สม
กฎเกณฑ์
63