Transcript Prof. Dr. Aytolan Yıldırım

Prof. Dr.Aytolan Yıldırım
İstanbul Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi
Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı
İ.Ü. Hastaneleri Hemşirelik Direktörü
Türk Hemşireler Derneği İstanbul Şube Başkanı






Belirli faaliyet alanları etrafında yoğunlaşmış düşünce, inanç, tutum,
değer, norm ve etik ilkeleri ile kendini somutayan insani ilişkiler bütünü..
Uzun vadeli ve genelde ömür boyu bir süren proje,
Genel olarak bireyin yaşam tarzının önemli bir belirleyicisi,
Bireysel yaşamı çok yönlü derinlikli olarak etkileyen,
Bireye toplumsal kimlik, konum ve statü veren,
Bireyin gelişimini, yaşam görüşünü, tutum ve davranışlarını
biçimlendiren, topluma katılımını ve ona entegre olmasını sağlayıcı işlev
gören özelliklere sahip..



Meslek genel olarak yerleşik bir toplumsal rol ve pozisyona
göndermede bulunur
Mesleklerini geçici olarak uygulayamadıkları durumlarda meslek
üyeleri toplumsal onaylanmışlık potansiyellerini korumaya devam
ederler.
Paylaşılan normlar, değerler, tutumlar, anlam bütünleri, etik ilkeler,
yerleşik eğilimler/gelenekler, üyeleri arasında benzer yaşam tarzına
temel oluşturur,







Üyeleri üzerinde çeşitli biçimlerde sosyal kontrol kurmaları bakımından
alt kültür oluşturur,
Bireyi, geniş topluma bağlayan temel bağ..
Kişinin topluma eklemlenlenme ve bütünleşmesi,
Kamusal alandaki görünürlük,
Toplumsal yaşamının kamuya açık yönü,
Toplumun bireyi algılaması ve statülendirmesi,
Bireyin toplumsal konumunu yansıtan gerçekçi bir gösterge,




Özel bir bilgi çeşidine sahip olma ve bunu kullanma durumudur.
Toplumun herhangi bir kategorisinin talep ettiği,
çoğu insan için ulaşılması, anlaşılması ve kullanılması güç olan belirli
bir bilgi çeşidini,
yüksek düzeyde bir eğitim ve hayat boyu öğrenim bilinci ile üretme
uygulama ve kontrol etme yetkisinde, ayrıcalıklı bir yere sahip
mesleklerdir.





Bilgiye dayalı elde ettiği bir mesleki statü yanında
yüksek düzeydeki maddi ödülleri de bulunan,
ona grup üyeliği ve kurum kimliği gibi duyguları kazandıran
örgütlenme süreçlerini tamamlamış,
kişisel boyutta da bağlılık, sorumluluk ve meslektaşlık bilinci
gibi bazı duyguları içinde barındıran ve
diğer iş ve mesleklerden farklılığını ortaya koyan kendine özgü
bir yaşam tarzı olan meslektir.






Anlaşılması ve kullanılması güç, fakat talep edilen bir bilgi,
Yüksek eğitim düzeyi ve hayat boyu öğrenim bilinci,
Toplumda ayrıcalıklı bir yer ve kontrol olanağı,
Bilgiye dayalı mesleki statü ve maddi ödüller,
Örgütlenme ile kazanılmış üyelik ve kurum kimliği duygusu,
Bağlılık, sorumluluk ve meslektaşlık bilinci








Mesleğe özgü tutum ve davranışa sahip,
Mesleki idealleri içselleştirmiş,
Profesyonel birey olma ve profesyonel bir iş yapmayı bir yaşam
biçimi olarak kabul eden,
Profesyonel ideallere ve kariyere bağlı,
Bireysel performansını sürekli sorgulayan ve gözden geçiren
İşine karşı entelektüel bir ilgiye sahip olan
ve onu sürekli geliştirme ve daha iyi yapabilme çabası içinde olan kişi..

Profesyonel bir mesleğin kendi değerlerine uyumlu bir yaşam
tarzını öngörmesi, bireyin de bu yaşam tarzını benimsemesi ve
sürdürmesi anlamındadır.






Mesleki İdeoloji,
Mesleki Kimlik,
Mesleki Rol,
Mesleki Statü,
Mesleki Prestij
Mesleki Güç









Meslek üyelerinin;
uygulamalarının sorunlu ve güç yanları ile ilgili,
üzerinde fikir birliği oluşturularak,
geçerliliği kanıtlanmış ve
paylaşılan inanç sistemini oluşturması..
Meslek üyelerinin
üstlendikleri görevin mantığını
ve mesleki taleplerinin haklılığını açıklamak gibi
belirli amacı gerçekleştirmeye yönelik düşünceler topluluğu…





Temelini mesleki ideolojiden alan,
mesleki faaliyetler içinde bireye “kim” olduğu yönünde anlayış
sunup, mesleki yaşamdaki yerini belirten bir işlev..
Mesleki kimlikle birey,
hem rolünün gereklerini kimliği açısından değerlendirerek yerine
getirir, hem de kimliği ile uyumlu statü, prestij ve güce sahip olur.
Mesleki kimlik, mesleki yaşamın daha çok öznel nitelikli yönünü
oluştur







Mesleki yaşamın öznel yönünü nesnel hale getiren,
Meslek üyesinin performansı ile ilgili olarak beklentileri ortaya çıkaran..
Mesleki kimliği, ideolojiyi ve statüyü somutlaştıran,
Prestij ile güce ilişkin değerlendirmelerde de objektif bir ölçüt sunan,
Meslek dışı faaliyetlere ilişkin de ipuçları gösteren,
Meslek düzeyinde: mesleki ideolojinin dışa vurumunda,
Birey düzeyinde; kişiliğin bir bileşeni olarak görülmekte,







Bireyin toplumdaki pozisyonunun temel göstergesi,
Diğer statüleri belirlemede anahtar bir rol üstleniyor..
Meslekler statülerin algılanmasına dayanan prestije sahip
Mesleki prestij, mesleki statünün ayrılmaz bir parçası,
Statü; mesleğe ilişkin eğitim ve gelir durumu vb nesnel boyutu,
Prestij; bireylerin değerlendirmeleri gibi öznel boyuta işaret eder
Mesleğin değerlendirilmesinde genelde statü ve prestijin birlikte ele
alınmakta..





Bireysel değil, sosyal bir olgudur.
Temelini mesleki rol ve pozisyonlar oluşturur,
Bir mesleğin profesyonel nitelik kazanabilmesi için gerekli olan temel
kaynaktır,
Profesyonel statü daha çok güce dayalıdır,
Profesyonel güç, bir mesleğin birçok alanda sahip olduğu ayrıcalıkların
da bir simgesi.






Bilgi & Uzmanlık(Eğitim)
Otonomi ( bağımsız uygulama)
Özerklik ( yönetim yetkisi)
Otorite ( Yetki)
Yasal Güç
Politik Güç
mesleki rolleri tanımlamak,
 meslek ahlak/etik kuralları geliştirmek,
 politikalar üretmek,
 meslek profesyonellerinin hakları ve sorumluluklarını
tanımlamak
 Mesleği toplum karşısında temsil etmek,






Başta yerleşik mesleklerin karşı koymaları olmak üzere, birçok
engeli aşmayı gerektiren uzun ve zahmetli uğraşları gerektirir
Mesleğin temel eğitimini üniversite düzeyinde standardize etmek
bu zorlu uğraşların başında gelir.
Mesleğin eriştiği standart eğitim düzeyi bir anlamda güvenliğinin
en önemli teminatıdır.
Bu eğitim mesleğe, kendi bağımsız uygulama alanını belirlemede
güç ve hak sağlar,
Aynı şekilde uygulamalarını yönetme yetkisi sağlar







Çalışma/is hayatında kökten dönüşüm
Emek piyasasında esneklik, geçicilik/uçuculuk, akışkanlık
Çalışma/is hayatını anlık değişimler,
çalışanlarda kazanca dayalı sürekli iş değiştirme,
yeni görevler ve mekânlar arasında mobilize olma,
Kısa vadeli meslek algısı meslekten uzaklaşma mesleğe bağlılığın
zedelenmesi,
Geleneksel meslek imgesinde değişim.
Günümüz emek piyasasının gözde aktörleri GENÇLER;




.
sürekli değişime adapte olabilme,
yeni bilgi ve beceriler kazanmayı göze alabilme,
çalışma alanlarına hızla mobilize olabilme
yerleşik mesleki kültürle güçlü bağlarının bulunmayışı
belli bir meslekte sabitlenmek yerine,
 işin kazancına ve çekiciliğine göre pozisyon alma,
 sürekli mobil olmayı tercih etme sonucunda
 değişkenlik,
 akışkanlık,,
 esneklik özellikleri , sabit karakter özelliklerinin köklenmesini olanak
vermiyor
Yeni liberal politikalar, esnek emek piyasası üzerinden kendi çalışma/iş
kültürünün temel değerlerini benimseterek bireyi yeniden inşa etmektedir.


Çalışma/iş dünyası tamamen geçici bağlılıklara odaklı,
kalıcılığa izin vermiyor…


YAŞLILAR İSE,
Emek piyasasından giderek sürülmekte…
Ve taşıyıcısı olduğu yerleşik mesleki kültür, kuşaklar boyu aktarılan
mesleki gelenek ve tecrübe değersizleşmekte,..













Uzun süreli eğitim
( Lisans eğitimi-Fakülte)
Uygulamalı Eğitim
Teorik bilgi yüksek
Bilimsel araştırmalar
Lisansüstü mezunlar
Sayısal üstünlük
İş çeşidi (katkı )fazla
Vazgeçilmez meslek
Hastanenin ev sahibi
Meslek örgütü
Kişilerarası ilişkilere odaklı
Diploma Aynı












Kısa süreli eğitim?
(Sağlık Meslek Lisesi)
Entegrasyon?
Hemşireliğe özgü bilgi?
Uygulamaya yansıması?
Uygulamada farklılık ??
Sayısal yetersizlik?
Ekonomik değeri ?
Vazgeçilir meslek ?
Söz sahibi değil ?
Üye sayısı yetersiz ?
Kopuk ve yetersiz iletişim
Hak ve sorumluluklar Farklı
Mesleği……………………….
 Tanı…….. ( Dokundurma)
 Koru……..( Dokundurma)
 Geliştir….(Yerinde durma)
[email protected]
[email protected]
[email protected]