RACHUNKOWOŚĆ PODATKOWA

Cel rachunkowości

PRAWO BILANSOWE

ZAKRES PODMIOTOWY RACHUNKOWOŚCI

1) spółki kapitałowe (spółka akcyjna i spółka z o.o.), 2) osoby prawne z wyjątkiem Skarbu Państwa oraz NBP, 3) spółki jawne, spółki partnerskie, spółki cywilne oraz osoby fizyczne, jeśli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 1.200.000 euro; 4) banki, zakłady ubezpieczeń, fundusze inwestycyjne, fundusze emerytalne, 5) gminy, powiaty, województwa oraz jednostki i zakłady budżetowe (państwowe i samorządowe), 6) podmioty zagraniczne – osób zagranicznych, oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej 7) wszystkie podmioty otrzymujące na realizację zadań zleconych dotacje lub subwencje z budżetu państwa.

Rachunkowość

Zdarzenia gospodarcze a operacje gospodarcze

Złożenie zamówienia na drewno Zakup drewna Odbiór dostawy drewna Przyjęcie drewna do magazynu Zapłata faktury za drewno

- zdarzenie gospodarcze - operacja gospodarcza - zdarzenie gospodarcze - operacja gospodarcza - operacja gospodarcza

Księgi rachunkowe

     Dziennik Księga Główna Księgi Pomocnicze Zestawienie obrotów i sald Wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz)

Zakładowy plan kont

Sprawozdania finansowe

     Bilans Rachunek zysków i strat Zestawienie zmian w kapitale własnym Rachunek przepływów pieniężnych Informacje dodatkowe

UKŁAD BILANSU

Załącznik nr 1. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45, dla innych jednostek niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji

Przykłady aktywów i pasywów

AKTYWA

Budynek Bandaż w aptece Bandaż w szpitalu Bandaż w fabryce środków opatrunkowych Gotówka Lokaty PASYWA Fundusz założycielski Zobowiązań z tytułu dostaw i usług - AT; Rzeczowe aktywa trwałe - AT; towar - AT; materiał - AT; produkt gotowy - AO; Inwestycje krótkoterminowe - AO; Inwestycje długoterminowe - Kapitał początkowy - Zobowiązania krótkoterminowe

RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT

Załącznik nr 1. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45, dla innych jednostek niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji

PRAWO PODATKOWE

VAT – przedmiot opodatkowania

 ◦ ◦ Regulacje VAT stosuje się do następujących czynności wykonywanych na terytorium Polski: ◦ odpłatna dostawa towarów, rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, ◦ odpłatne świadczenie usług, rozumiana jako każde świadczenie na rzecz innego podmiotu, które nie jest dostawą towarów, eksport i import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów

VAT - podstawa opodatkowania

   Podstawą opodatkowania jest obrót, czyli kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. W przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku.

Przykład

Jeżeli VAT należny > VAT naliczony to różnica to zapłaty do US. Jeżeli VAT należny < VAT naliczony to nadpłata (zwrot lub do wykorzystania w kolejnych okresach).

Ewidencja zakupu i sprzedaży

PRAWO BILANSOWE A PRAWO PODATKOWE

Prawo bilansowe

   Ogół norm prawnych regulujących podstawowe zasady prowadzenia rachunkowości przez jednostki gospodarcze, które są podmiotami rachunkowości.

Prawo bilansowe tworzy prawdziwy ekonomicznie obraz jednostki przez rzeczywiste odzwierciedlenie faktów gospodarczych dotyczących zwłaszcza ponoszonych kosztów i uzyskiwanych przychodów.

Nadrzędne zasady rachunkowości mają charakter obiektywny, w zasadzie niezmienny, uniwersalny.

Nadrzędne zasady rachunkowości w kontekście prawa podatkowego

Prawo podatkowe

   Jest to ogół norm prawnych regulujących ustalanie i pobieranie podatków.

Źródłami prawa podatkowego są akty normatywne o charakterze ustawowym (ustawy) oraz wykonawczym (rozporządzenia i zarządzenia).

Zasady prawa podatkowego mają charakter zmienny, doraźny, nieobiektywny ekonomicznie i uzależniony od aktualnej polityki podatkowej.

Prawo bilansowe a podatkowe

Prawo bilansowe u. o rachunkowości Przychody - Koszty = wynik finansowy Rachunek zysków i strat Prawo podatkowe u. o podatku dochodowym Przychody podatkowe - koszty podatkowe = Dochód podatkowy - odliczenie od dochodu = Podstawa opodatkowania Deklaracja podatkowa

Deklaracje podatkowe

Przykład

Zapas towaru X wyceniony w cenie nabycia wynosił 4000zł. Aktualizacja wyceny na skutek utraty wartości dokonana na moment bilansowy wyniosła 500zł. W okresie dokonania aktualizacji wyceny był to koszt rachunkowy, natomiast nie był on uznany za koszt podatkowy. W następnym okresie sprawozdawczym sprzedano towar za 3500zł (w cenie sprzedaży netto) wynik finansowy: 3500 - (4000 - 500) = 0 wynik podatkowy: 3500 - 4000 = -500 W momencie sprzedaży zapisu wynik rachunkowy wyniósł 0, jako że cena sprzedaży była równa cenie po aktualizacji wyceny, natomiast wystąpiła strata podatkowa, gdyż od ceny sprzedaży mamy możliwość odjąć cenę nabycia (przed aktualizacją wyceny)

PRZYCHODY

UJĘCIE BILANSOWE Definicja z literatury ekonomicznej

„Przychodem ze sprzedaży są należne lub uzyskane kwoty ze sprzedaży rzeczowych składników majątkowych i usług pomniejszone o VAT.”

Definicja z ustawy o rachunkowości

„Przez przychody i zyski rozumie się uprawdopodobnione powstanie w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych o wiarygodnie określonej wartości w formie zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w sposób inny niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli”

UJĘCIE PODATKOWE Definicja przychodu (uopdoop)

Zgodnie z art. 12 ust. 1 przychodami są: (m.in.) - Otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym różnice kursowe - Wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw oraz świadczeń - Wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań - Równowartość rozwiązanych lub zmniejszonych rezerw zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania przychodów

Podział poziomy konta przychody

Elementy wspólne

   Przychodami są wszelkie trwałe, bezzwrotne i definitywne przysporzenia majątkowe Do przychodów nie zalicza się: ◦ Pożyczek, kredytów itp.

◦ Zaliczek, zadatków i przedpłat ◦ Wpłat wspólników zwiększających kapitały własne Obowiązuje periodyzacja tworzonej informacji

Różnice

Prawo bilansowe

 Do przychodów nie zalicza się świadczeń nieodpłatnych    Przy pomiarze obowiązują zasady memoriału i kontynuacji działalności Akceptowanie cech informacji: istotność, neutralność, przewaga treści nad formą Brak wyłączeń

Prawo podatkowe

 Przychodem może być wartość świadczeń nieodpłatnych    Równorzędne stosowanie zasady memoriału i kasowej, nie akceptowanie zasady kontynuacji działalności Odrzucanie istotności, przewagi treści nad formą, neutralności Długa lista wyłączeń

Różnice

Przychody uznawane jedynie przez prawo bilansowe:  Kwoty naliczonych lecz nieotrzymanych odsetek od należności   Odsetki otrzymane w związku ze zwrotem nadpłaconych zobowiązań podatkowych i innych należności budżetowych Kwoty umorzonych zobowiązań w tym także pożyczek i kredytów gdy umorzenie jest związane z bankowym postępowaniem ugodowym, postępowaniem upadłościowym z możliwością zawarcia układu lub realizacją programu restrukturyzacji

Przychody uznawane jedynie przez prawo podatkowe

 Przychody z nieruchomości udostępnionych nieodpłatnie w całości lub części do używania innym osobom prawnym i fizycznym oraz jednostkom organizacyjnym bez osobowości prawnej w wysokości przysługującego im czynszu   Wartość nieodpłatnie otrzymanych świadczeń oraz przychodów w naturze np. w postaci usług Przychody ustalone przez U.S. jeżeli przy sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, cena określona w umowie sprzedaży znacząco odbiega od ceny rynkowej bez uzasadnionej przyczyny

   

Przykład

Firma X wykazuje w ewidencji księgowej następujące pozycje przychodów:  1) kwoty należne ze sprzedaży produktów 123.000

2) zobowiązania umorzone w bankowym postępowaniu ugodowym 74.000

3) nieodpłatnie otrzymane technologie w ramach pomocy organizacji międzynarodowych 150.000

4) przedpłaty na dostawę produktów 18.000

5) przychody odpisane wcześniej jako nieściągalne 5.000

RAZEM PRZYCHODY 370.000

Należy ustalić wartość przychodów opodatkowanych. Z przychodów w ewidencji księgowej będą opodatkowane:   1) kwoty należne ze sprzedaży produktów 123.000

2) przychody odpisane wcześniej jako nieściągalne 5.000

RAZEM 128.000

Pozostałe przychody nie podlegają opodatkowaniu.