Transcript RACHUNKOWO** PODATKOWA WYK*AD 1 - e

1
Rachunkowość podatkowa
• skrótowe
określenie
problemów
prowadzenia
ewidencji rachunkowej da celów podatkowych.
• to wymagania wynikające z przepisów podatkowych
jakim musi sprostać rachunkowość w zakresie
ewidencji, ustalania i rozliczania zobowiązań
podatkowych.
2
Prawo bilansowe
 Ogół
norm prawnych regulujących podstawowe
zasady prowadzenia rachunkowości przez jednostki
gospodarcze, które są podmiotami rachunkowości.
 Prawo bilansowe tworzy prawdziwy ekonomicznie
obraz jednostki przez rzeczywiste odzwierciedlenie
faktów
gospodarczych
dotyczących
zwłaszcza
ponoszonych kosztów i uzyskiwanych przychodów.
 Nadrzędne zasady rachunkowości mają charakter
obiektywny, w zasadzie niezmienny, uniwersalny.
3
Prawo podatkowe
 Jest to ogół norm prawnych regulujących ustalanie i
pobieranie podatków.
 Źródłami prawa podatkowego są akty normatywne o
charakterze ustawowym (ustawy) oraz wykonawczym
(rozporządzenia i zarządzenia).
 Zasady prawa podatkowego mają charakter zmienny,
doraźny, nieobiektywny ekonomicznie i uzależniony
od aktualnej polityki podatkowej.
4
Nadrzędne zasady rachunkowości w
kontekście prawa podatkowego
ZASADA MEMORIAŁOWA
 W księgach rachunkowych i wyniku finansowym
jednostki
należy
ująć
wszystkie
osiągnięte
przypadające na jej rzecz przychody i obciążające ją
koszty związane z tymi przychodami dotyczące
danego roku obrotowego niezależnie od tego czy
rozrachunki z nimi związane zostały uregulowane czy
też nie.
5
Nadrzędne zasady rachunkowości w
kontekście prawa podatkowego
ZASADA MEMORIAŁOWA
 W prawie podatkowym stosowana jest zarówno zasada
memoriałowa jak i kasowa.
 „przychodami są przede wszystkim otrzymane
pieniądze, wartości pieniężne…”
 „za przychody… uważa się także należne przychody,
choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane…”
6
Nadrzędne zasady rachunkowości w
kontekście prawa podatkowego
Zasada współmierności przychodów i kosztów
 W celu ustalenia wyniku finansowego danego roku
obrotowego przyjmuje się przychody i koszty
kształtujące ten wynik w danym okresie czyli koszty
współmierne czasowo i przedmiotowo z przychodami
 Problem RMK biernych i rezerw
7
Nadrzędne zasady rachunkowości w
kontekście prawa podatkowego
Zasada ostrożnej wyceny
 W celu ustalenia wartości składników majątkowych
oraz wyliczenia wyniku finansowego należy kierować
się przezornością i przyjmować pesymistyczny punkt
widzenia tzn. nie zawyżać majątku i nie zaniżać
kosztów i zobowiązań
1. Aktualizacja wyceny aktywów (utrata wartości) –
brak w prawie podatkowym
2. Tworzenie rezerw na przyszłe zobowiązania – np. z
tytułu gwarancji, poręczeń
8
9
Przychody w ujęciu bilansowym.
 Definicja z literatury ekonomicznej
 „Przychodem ze sprzedaży są należne lub uzyskane kwoty
ze sprzedaży rzeczowych składników majątkowych i usług
pomniejszone o VAT.”
 Definicja z ustawy o rachunkowości
 „Przez przychody i zyski rozumie się uprawdopodobnione
powstanie
w
okresie
sprawozdawczym
korzyści
ekonomicznych o wiarygodnie określonej wartości w formie
zwiększenia wartości aktywów, albo zmniejszenia wartości
zobowiązań, które doprowadzą do wzrostu kapitału
własnego lub zmniejszenia jego niedoboru w sposób inny
niż wniesienie środków przez udziałowców lub właścicieli”
10
Przychody w ujęciu bilansowym
 Definicja wg Założeń koncepcyjnych do MSR
 „Przychody to zwiększenie korzyści ekonomicznych w
trakcie okresu obrotowego w formie uzyskania lub
ulepszenia aktywów albo zmniejszenia zobowiązań
powodujące wzrost kapitału własnego z wyjątkiem
wkładów wnoszonych przez udziałowców lub
akcjonariuszy.”
11
Przychody w ujęciu bilansowym
W „Założeniach koncepcyjnych” wskazuje się, że:
 Przychody powstają w ramach działalności gospodarczej
jednostki i określane są różnymi nazwami: przychody ze
sprzedaży, opłaty, odsetki, dywidendy, opłaty licencyjne,
czynsz
 Definicja przychodów obejmuje również zyski np. ze
sprzedaży aktywów trwałych
 Definicja przychodów obejmuje także niezrealizowane
zyski np. powstałe w wyniku aktualizacji wartości papierów
wartościowych (aktywa finansowe wyceniane są w wartości
godziwej na potrzeby ustalania wyniku finansowego)
12
Przychody w ujęciu bilansowym
 Podstawowe warunki uznawania przychodów.
 jednostka przekazała kupującemu znaczące ryzyko i




korzyści wynikające z posiadania dobra
jednostka nie posiada kontroli nad sprzedanym dobrem
ani nie posiada do niego dostępu
kwota przychodu jest wiarygodna
jest prawdopodobne, że korzyści ekonomiczne związane
z transakcją sprzedaży wpłyną do jednostki
poniesione koszty związane z transakcją są wiarygodne
13
Przychody w ujęciu bilansowym
 Wycena przychodów
 W przypadku, gdy zapłata jest lub będzie dokonana w
formie środków pieniężnych – kwota środków
otrzymanych lub należnych
 W przypadku, gdy wpływy środków pieniężnych są
odroczone poza normalne warunki kredytowe –
zdyskontowane przyszłe wpływy za pomocą stopy
procentowej
 W przypadku sprzedaży barterowej – wartość godziwa
otrzymanych towarów i usług skorygowana o kwoty
otrzymanych środków pieniężnych.
14
Przychody w ujęciu bilansowym
 Źródła uzyskiwania przychodów (przykładowe):
 sprzedaż towarów, produktów i usług
 użytkowanie przez inne podmioty aktywów przynoszące
odsetki, tantiemy i dywidendy
 umowy leasingowe
 umowy ubezpieczeniowe
 dywidendy z tytułu inwestycji rozliczane zgodnie z metodą
praw własności
 zmiana wartości godziwej aktywów finansowych,
obrotowych i zobowiązań finansowych
 Itd.. Itp..
15
Przychody w ujęciu podatkowym
 Definicja przychodu (uopdoop)
 Zgodnie z art. 12 ust. 1 przychodami są: (m.in.)
 Otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym
różnice kursowe
 Wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo
odpłatnie rzeczy lub praw oraz świadczeń
 Wartość umorzonych lub przedawnionych zobowiązań
 Równowartość rozwiązanych lub zmniejszonych
rezerw zaliczonych uprzednio do kosztów uzyskania
przychodów
16
Przychody w ujęciu podatkowym
 Art. 12 ust. 3 stanowi, iż za przychody związane z
działalnością gospodarczą i działami specjalnymi
produkcji rolnej osiągnięte w roku podatkowym,
uważa się także należne przychody, choćby nie
zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po
wyłączeniu
wartości
zwróconych
towarów,
udzielonych bonifikat i skont.
17
Przychody w ujęciu podatkowym
 Moment powstawania przychodów.
 ZASADA OGÓLNA
 Za
datę powstania przychodu podatkowego z
działalności gospodarczej uznaje się dzień wydania
rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania
usługi albo częściowego wykonania usługi nie
później niż dzień wystawienia faktury lub
uregulowania należności
18
Przychody w ujęciu podatkowym
1 zasada szczególna
 Dotyczy przychodów z umów najmu, dzierżawy,
leasingu, których przedmiotem są składniki majątku
związane z działalnością gospodarczą.
 Datę powstania przychodu określa się na podstawie
umowy lub faktury – jest to ostatni dzień okresu
rozliczeniowego pod warunkiem, że strony ustaliły,
iż usługa ma być rozliczana w okresach
19
Przychody w ujęciu podatkowym
2 zasada szczególna
 Dotyczy przychodów z tzw. Usług o charakterze
ciągłym (dostarczanie energii elektrycznej, cieplnej,
gazu, usługi telekomunikacyjne itp.)
 Przychód powstaje w ostatnim dniu okresu
rozliczeniowego określonego w umowie lub na
fakturze, nie rzadziej jednak niż raz w roku
20
Przychody w ujęciu podatkowym
3 zasada szczególna
 Dotyczy ujmowania pozostałych przychodów z
działalności a szczególnie z tytułu dotacji, odsetek, kar
i odszkodowań
 Przychody powstają w momencie otrzymania
przychodów (ujęcie kasowe) z tytułu dotacji, odsetek,
kar i odszkodowań
21
Przychody w ujęciu podatkowym
 Do przychodów nie zalicza się: (przykładowo)
1. Pobranych wpłat lub zarachowanych należności na
poczet dostaw towarów i usług, które zostaną
wykonane w następnych okresach sprawozdawczych
2. Kwot naliczonych lecz nieotrzymanych odsetek od
należności w tym również od udzielonych pożyczek
(kredytów)
3. Zwróconych udziałów lub wkładów w spółdzielni,
umorzenia udziałów lub akcji w spółce
4. Przychodów otrzymanych na utworzenie lub
powiększenie kapitału zakładowego
22
Przychody w polskim prawie bilansowym i
podatkowym
 ELEMENTY WSPÓLNE
Przychodami są wszelkie trwałe, bezzwrotne i
definitywne przysporzenia majątkowe
2. Do przychodów nie zalicza się:
- Pożyczek, kredytów itp.
- Zaliczek, zadatków i przedpłat
- Wpłat wspólników zwiększających kapitały własne
3. Obowiązuje periodyzacja tworzonej informacji
1.
23
Przychody w polskim prawie bilansowym i
podatkowym - różnice
Prawo bilansowe
Prawo podatkowe
 Do przychodów nie zalicza się
 Przychodem
świadczeń nieodpłatnych
 Przy
pomiarze
obowiązują
zasady memoriału i kontynuacji
działalności
 Akceptowanie cech informacji:
istotność, neutralność, przewaga
treści nad formą
 Brak wyłączeń
może
być
świadczeń
wartość
nieodpłatnych
 Równorzędne
stosowanie
zasady memoriału i kasowej,
nie akceptowanie zasady
kontynuacji działalności
 Odrzucanie
istotności,
przewagi treści nad formą,
neutralności
 Długa lista wyłączeń
24
Przykłady
 Przychody uznawane jedynie przez prawo bilansowe:
Kwoty naliczonych lecz nieotrzymanych odsetek od
należności
2. Odsetki otrzymane w związku ze zwrotem nadpłaconych
zobowiązań
podatkowych i
innych należności
budżetowych
3. Kwoty umorzonych zobowiązań w tym także pożyczek i
kredytów gdy umorzenie jest związane z bankowym
postępowaniem
ugodowym,
postępowaniem
upadłościowym z możliwością zawarcia układu lub
realizacją programu restrukturyzacji
1.
25
Przykłady
 Przychody uznawane jedynie przez prawo podatkowe
1. Przychody
z
nieruchomości
udostępnionych
nieodpłatnie w całości lub części do używania innym
osobom prawnym i fizycznym oraz jednostkom
organizacyjnym bez osobowości prawnej w wysokości
przysługującego im czynszu
2. Wartość nieodpłatnie otrzymanych świadczeń oraz
przychodów w naturze np. w postaci usług
3. Przychody ustalone przez U.S. jeżeli przy sprzedaży
nieruchomości i praw majątkowych, cena określona w
umowie sprzedaży znacząco odbiega od ceny rynkowej
bez uzasadnionej przyczyny
26
Przykłady.
 Firma X wykazuje w ewidencji księgowej następujące







pozycje przychodów:
1) kwoty należne ze sprzedaży produktów 123.000
2) zobowiązania umorzone w bankowym postępowaniu
ugodowym 74.000
3) nieodpłatnie otrzymane technologie w ramach pomocy
organizacji międzynarodowych 150.000
4) przedpłaty na dostawę produktów 18.000
5) przychody odpisane wcześniej jako nieściągalne 5.000
RAZEM PRZYCHODY 370.000
Należy ustalić wartość przychodów opodatkowanych.
27
Przykłady
 Z przychodów w ewidencji księgowej będą opodatkowane:
 1) kwoty należne ze sprzedaży produktów 123.000
 2) przychody odpisane wcześniej jako nieściągalne 5.000
 RAZEM 128.000
 Pozostałe przychody nie podlegają opodatkowaniu.
28
I to by było na tyle.
29