Transcript Prezentacja z wystąpienia dr Piotra Sitniewskiego prezesa Fundacji

Bezpłatność czy
bezkosztowość prawa do
informacji –
wnioski de lege ferenda
dr Piotr Sitniewski
prezes Fundacji JAWNOSC.PL
1
[email protected]
www.jawnosc.pl
tel: 502-147-032
Konferencja naukowa
„Nadużywanie
prawa do
informacji publicznej”
28 listopada 2014
WPiA UKSW
2
NIE ISTNIEJE ZJAWISKO
NADUŻYWANIA INFORMACJI
PUBLICZNEJ.
Działania nękające, ambicjonalne, oparte na
prywatnych animozjach, zmierzające do
paraliżu konkretnego urzędu,
nie są realizacją prawa do informacji
3
Art. 40. Konstytucji R.P.
Nikt nie może być poddany torturom ani
okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu
traktowaniu i karaniu. Zakazuje się stosowania kar
cielesnych.
Art. 61.3. Konstytucji R.P.
Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2,
może nastąpić wyłącznie ze względu na określone
w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i
podmiotów gospodarczych oraz ochronę
porządku publicznego, bezpieczeństwa lub
ważnego interesu gospodarczego państwa.
4
,,Prawo do informacji publicznej nie może
być rozumiane w sposób absolutny, tj.
jako prawo obywateli do uzyskiwania
nieograniczonego dostępu do każdego
bez wyjątku dokumentu czy każdej
informacji”
Wyrok NSA z dnia 27.02.2014 r., sygn. I OSK
1769/13
5


Wykorzystywanie prawa do informacji w celu innym
niż wartości jakie stały i stoją u podstaw prawa do
informacji, przestaje być realizacją prawa do
informacji.
Działania nękające, skierowane na paraliżowanie
urzędu, nie są realizacją prawa do informacji.
Tym samym nie powinny liczyć na ich
rozpatrywanie w świetle i trybie udip
Ich wyraźne określenie, jest praktycznie niemożliwe
w trybie definicyjnym.
6
7
Bezpłatność
a bezkosztowość dostępu do
informacji
(7/2 i 15)
Bezprawnym jest
uzależnienie przyjęcia
wniosku od uiszczenia opłaty
BEZPŁATNOŚĆ DOSTĘPU
NIE OZNACZA
BEZKOSZTOWEGO UDOSTĘPNIANIA
8
Art.7 ust. 2. UODIP
Dostęp do informacji
publicznej jest bezpłatny, z
zastrzeżeniem art. 15.
9
INFORMACJA PRZEKSZTAŁCONA
Art. 15. ust. 1.
Jeżeli w wyniku udostępnienia informacji publicznej
na wniosek, o którym mowa w art. 10 ust. 1,
podmiot obowiązany do udostępnienia ma ponieść
dodatkowe koszty związane ze wskazanym we
wniosku sposobem udostępnienia lub
koniecznością przekształcenia informacji w formę
wskazaną we wniosku, podmiot ten MOŻE POBRAĆ
od wnioskodawcy opłatę w wysokości
odpowiadającej tym kosztom. (koszta udostępnienia
informacji)
10
Koszty – ujęcie procesowe
11
Art.15 ust. 2. UODIP
Podmiot, o którym mowa w ust. 1, w terminie 14
dni od dnia złożenia wniosku, powiadomi
wnioskodawcę o wysokości opłaty.
Udostępnienie informacji zgodnie z wnioskiem
następuje po upływie 14 dni od dnia
powiadomienia wnioskodawcy, chyba że
wnioskodawca dokona w tym terminie zmiany
wniosku w zakresie sposobu lub formy
udostępnienia informacji albo wycofa wniosek.
12
,,Organ nie może uzależnić udzielenia informacji
publicznej od uprzedniego zapłacenia kwoty
wynikającej z powiadomienia ale powiadomienie
może być przedmiotem roszczenia wobec
wnioskodawcy ze strony organu”.
2012.09.12, wyrok WSA w Poznaniu, IV SA/Po 475/12, LEX nr 1222451
13
,,(…) Mając na uwadze okoliczność, iż u.d.i.p. jako zasadę przyjmuje
nieodpłatny dostęp do informacji, uznać należy, że powiadomienie o
wysokości opłat związanych z udostępnieniem takiej informacji przed
jej udostępnieniem, ma zasadnicze znaczenie w realizacji tego
prawa. Powiadomienie o wysokości kosztów ma na celu umożliwienie
wnioskodawcy podjęcie decyzji o pokryciu kosztów udostępnianych
informacji, gdyż ze względu na wysokość opłaty może on odstąpić
od wskazanego we wniosku sposobu lub formy udostępnienia
informacji, poprzestając na sposobie, z którym nie wiążą się żadne
opłaty (…)”.
2012.02.16, wyrok WSA w Poznaniu, IV SA/Po 1211/11, LEX nr 1219701
14
,,organ nie może uzależniać udostępnienia informacji
publicznej od uiszczenia opłaty, skoro powstanie
obowiązku uiszczenia opłaty w wysokości
odpowiadającej kosztom związanym ze wskazanym
we wniosku sposobem udostępnia informacji i
wezwanie strony do uiszczenia tej opłaty, powoduje
jedynie przesunięcie terminu udostępnienia tej
informacji w zakresie określonym w przepisie art. 15
ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej”
wyrok NSA z 5.03.2013 r. sygn. I OSK 2781/12
15
WNIOSKI DE LEGE FERENDA
 Charakter powiadomienia z art. 15 ust. 2
 Charakter opłaty
sposób egzekucji
 wprowadzenie CENTRALNEGO CENNIKA – jako
wyłącznie obowiązującego wzorca :
o na bardzo niskim poziomie np.: 0,05 pln A4
o Wyłącznie zmiana nośnika danych
o Godzina pracy - NIE !!
 Zapłać a otrzymasz ? Jakie są nasze oczekiwania?
 Zachowanie MOŻLIWOŚCI POBRANIA OPŁATY
tzw. kwota graniczna
16
WYNIKI BADAŃ w/z kosztów
PRZEKSZTAŁCENIA
1.
2.
3.
4.
17
Urzędy Wojewódzkie,
Urzędy Miast wojewódzkich
Urzędy Marszałkowskie
Izby Skarbowe
Zobacz wyniki badań istniejących kosztów we wszystkich
urzędach wojewódzkich, marszałkowskich, Izbach skarbowych i
urzędach miast wojewódzkich
(stan na 11.2013).
P. Sitniewski ,,Koszty przekształcenia informacji
publicznej - prawo, możliwość, czy obowiązek”,
kwartalnik KRUS "Ubezpieczenia w Rolnictwie.
Materiały i Studia, 49/2013
 Dostępne na stronie
http://www.krus.gov.pl/wydawnictwa/ubezpiecz
enia-w-rolnictwie-materialy-i-studia/

18
MIASTA
WOJEWÓDZKIE
URZĘDY
WOJEWÓDZKIE
URZEDY POSIADAJACE
REGULACJE kosztów
przekształcenia
informacji publicznej
zgodnie z art. 15 ust. 1
UODIP
URZEDY
MARSZAŁKOWSKIE
REGULACJA KOSZTÓW
PRZEKSZTAŁCENIA ".
19
IZBY
SKARBOWE

20
WNIOSEK O UDOSTĘPNIENIE INFORMACJI PUBLICZNEJ
Szanowni Państwo,
Zwracam się z uprzejmą prośbą o wskazanie, w jaki
sposób i na jakiej podstawie formalnej, w Państwa Urzędzie
Marszałkowskim są wyliczane ewentualne koszty
udostępnienia informacji publicznej, które pojawiają się w
sytuacji, jeśli na skutek wpłynięcia wniosku od
wnioskodawcy istnieje potrzeba skserowania znacznej ilości
dokumentów.
Jeżeli którykolwiek z organów samorządu województwa:
zarząd lub sejmik, ewentualnie inna osoba z kierownictwa z
urzędu, wydały w tym zakresie stosowny akt, uprzejmie
proszę o przesłanie mi skanu tego dokumentu.
Jeśli natomiast, kwestia te nie jest uregulowana w
Państwa urzędzie, uprzejmie proszę o krótką odpowiedź, iż
takowych regulacji brak.
MIASTA
WOJEWÓDZKIE
Brak
regulacji
szczególnych
GDAŃSK
OLSZTYN
SZCZECIN
BIAŁYSTOK
BYDGOSZCZ
TORUŃ
Gorzów. W.
WARSZAWA
POZNAŃ
Zielona Góra
Brak
regulacji
szczególnych
ŁÓDŹ
LUBLIN
WROCŁAW
OPOLE
Brak
regulacji
szczególnych
REGULACJA KOSZTÓW
PRZEKSZTAŁCENIA ".
21
KIELCE
KRAKÓW
Brak
regulacji
szczególnych
RZESZÓW
URZEDY
WOJEWÓDZKIE
Brak regulacji
szczególnych
Brak regulacji
szczególnych
GDAŃSK
OLSZTYN
SZCZECIN
BIAŁYSTOK
BYDGOSZCZ
Brak regulacji
szczególnych
WARSZAWA
POZNAŃ
Brak regulacji
szczególnych
ŁÓDŹ
LUBLIN
WROCŁAW
KIELCE
OPOLE
Brak regulacji
szczególnych
RZESZÓW
KRAKÓW
REGULACJA KOSZTÓW
PRZEKSZTAŁCENIA ".
22
Brak regulacji
szczególnych
Brak regulacji
szczególnych
Brak regulacji
szczególnych
URZEDY
MARSZAŁKOWSKIE
GDAŃSK
OLSZTYN
SZCZECIN
BIAŁYSTOK
BYDGOSZCZ
WARSZAWA
POZNAŃ
ŁÓDŹ
LUBLIN
WROCŁAW
OPOLE
KIELCE
RZESZÓW
KRAKÓW
REGULACJA KOSZTÓW
PRZEKSZTAŁCENIA ".
23
Brak regulacji
szczególnych
IZBY
SKARBOWE
GDAŃSK
OLSZTYN
SZCZECIN
BIAŁYSTOK
BYDGOSZCZ
Zielona
Góra
WARSZAWA
POZNAŃ
ŁÓDŹ
LUBLIN
WROCŁAW
OPOLE
KIELCE
RZESZÓW
KRAKÓW
REGULACJA KOSZTÓW
PRZEKSZTAŁCENIA ".
24
Louis Dembitz Brandeis (November 13, 1856 – October 5, 1941)
Sędzia SN USA
,,Sunlight is
the best
disinfectant
”
25