Transcript Invitational CGS-project Ouderenzorg en CanBetter op

Invitational CGS-project Ouderenzorg en CanBetter op 26 juni 2014, Zeist
Verslag plenaire terugkoppeling
Vraagstelling: Wat gaan de wetenschappelijke verenigingen doen met de uitkomsten van de
invitational?
- Cardiologie: Nagegaan zal worden op welke punten leerdoelen en themakaarten in
opleidingsplannen aangepast zouden moeten worden. In ieder geval is belangrijk dat aios
leren om kwetsbaarheid bij ouderen goed in te schatten, o.a. aan de hand van de al
bestaande VMS-criteria. Verder lopen er in het kader van CanBetter al enige projecten
waarbij ouderen in poli's eerst extra worden gescreend voordat ze een behandeling krijgen.
De bedoeling is dit over het hele land te gaan doen, waardoor het common practice wordt.
Ook wordt gedacht aan het geven van (verplicht) cardiovasculair onderwijs aan aios
geriatrie.
- KNO: Het is belangrijk om in de opleiding te borgen, dat aios een attitude ontwikkelen die
past bij een kwetsbare patiënt (wat niet per se een oudere patiënt hoeft te zijn), en de
multidisciplinaire zorg niet de maximale zorg, maar de optimale zorg is, gezien vanuit het
perspectief van de patiënt zelf. Daarnaast zijn vanmiddag handvatten aangereikt voor
algemene competenties (m.b.v. de thema’s doelmatigheid, medisch leiderschap en
patiëntveiligheid) en voor instrumenten: clinical audits, optimale zorg in plaats van maximale
zorg, en aios leren om goed te kijken naar de patiënt. De vereniging voor KNO is recent
gestart met een herziening van de opleiding, en de verwachting is dat dit circa twee jaar in
beslag zal nemen. Het eerste deel betreft een evaluatie van de huidige opleiding en een
doorkijk naar positie en taken van een KNO-arts in 2025, het tweede deel het opstellen van
een nieuw opleidingsplan. De vereniging maakt daarbij graag gebruik van documenten die er
al zijn of nog worden ontwikkeld. Bovendien kan een aantal verenigingen wellicht
gezamenlijk gebruik maken van ondersteuning door onderwijskundigen.
- Huisartsgeneeskunde: In deze opleiding is ook een stage in een verpleeghuis begrepen,
terwijl omgekeerd in de opleiding tot specialist ouderengeneeskunde is voorzien in een stage
in de eerste lijn. Op dit punt kan nog een belangrijke slag worden gemaakt, als de acht
opleidingen huisartsgeneeskunde samen met de drie opleidingen tot specialist
ouderengeneeskunde nagaan welke gemeenschappelijke elementen er zijn, en hoe beide
soorten opleidingen daarvan kunnen profiteren.
- Nederlands Huisartsen Genootschap: In de Toekomstvisie Huisartsgeneeskunde 2022 is
al het nodige opgenomen over samenwerking van de huisarts met andere specialisten,
waaronder ouderengeneeskunde. Verder heeft het NHG al een ruim aanbod aan nascholing,
en volgend jaar wordt dat aanbod verder uitgebreid in samenwerking met andere
verenigingen, o.a. Verenso en verenigingen van verpleegkundigen. De bedoeling daarvan is
om de huisartsen goed voor te bereiden op de veranderingen die de komende jaren
verwacht worden in de huisartspraktijk. Ook andere verenigingen van specialisten kunnen
daarop inhaken, mits dat toegevoegde waarde heeft.
- Klinische geriatrie: Gezien wat in de carrouselronde naar voren is gekomen over audits, lijkt
het goed om daar meer aandacht aan te geven in het opleidingsplan, dat in herziening is.
Ook het punt van het medisch leiderschap verdient een ruimere beschrijving in dat plan.
Mogelijke acties daarbij zijn: de aios treedt als voorzitter op bij het ochtendrapport of het
multidisciplinair overleg, en er wordt door de aios een eigen vakgroep gevormd die ook zelf
de aios-problemen moet oplossen, voor zover de aios daartoe bij machte zijn. Een verdere
mogelijke actie is: Laat de aios proberen te ontdekken op welke punten ze een talent voor
leiderschap hebben, en stimuleer vervolgens de ontwikkeling van dat leiderschap. Wellicht
komen hier ook generieke aspecten uit naar voren, die zich lenen voor disciplineoverstijgend onderwijs.
- Radiotherapie: In het najaar zijn er altijd de landelijke terugkomdagen voor de aios
radiotherapie, en de bedoeling is om tijdens die dagen meer aandacht te gaan geven aan het
helder maken en het structureel oplossen van problemen. Daarbij zou geleerd kunnen
worden van de benadering die SEH-artsen hanteren: een probleem snel helder maken,
nagaan wie de eigenaar is van het probleem, en bepalen op welke termijn het probleem kan
worden opgelost.
- Oogheelkunde: Dit specialisme kan ouderen veel bieden waar het gaat om de kwaliteit van
leven. Bij het inkleden van de opleiding zal daar goed rekening mee worden gehouden. Wel
leeft de vraag hoe dat vorm kan worden gegeven in een drukke poliklinische praktijk. De
vereniging stelt zich voor om daarvoor ook te rade te gaan bij andere verenigingen waar er
ook vaak grote en drukke poliklinische praktijken zijn. Ze heeft begrepen dat het CanBetterproject daar ook gelegenheid voor gaat bieden.
- Anesthesiologie: Vandaag is opnieuw duidelijk geworden dat er meer aandacht moet zijn
voor de kwetsbare oudere patiënt, ook qua tijd.
- Ziekenhuisgeneeskunde: In de praktijk is ziekenhuisgeneeskunde voor een groot deel
ouderengeneeskunde. Het brondocument kan waarschijnlijk nagenoeg integraal worden
opgenomen in het landelijke opleidingsplan ziekenhuisgeneeskunde. Het herkennen van de
kwetsbare oudere zal vrijwel altijd aangeleerd worden in de eerste fase van de opleiding tot
ziekenhuisarts, waarbij het om interne geneeskunde gaat. Als kwetsbaarheid wordt
geconstateerd, is het de taak van de ziekenhuisarts om daarmee verder te gaan en te
zorgen voor behoud van functies, nazorg en communicatie met de eerste lijn en eventueel
andere specialisten. Ziekenhuisgeneeskunde is overigens bij uitstek gericht op
doelmatigheid.
Verder zou het goed zijn als opleiders wat meer training krijgen in het expliciet maken van
situaties waarbij medicatie aan de orde is. Datzelfde geldt voor het meer betrekken van het
hele ziekenhuismanagement bij de opleiding ziekenhuisgeneeskunde, dus niet alleen de
kwaliteitsfunctionarissen. Ook lijkt het positief om iedere dag een teambijeenkomst te houden
over de overdracht vanuit de SEH-afdeling. Dat kan bovendien een stimulans zijn voor het
aanleren van de leiderschapsrol.
- Heelkunde: Met enige verbazing wordt geconstateerd dat tijdens de invitational niet is
ingegaan op de negatieve houding die jonge opleidelingen nogal eens aannemen ten
opzichte van oudere patiënten. Dat blijkt al uit het gegeven dat maar ongeveer 2% van de
studenten geneeskunde bevestigend antwoordt op de vraag of ze ouderengeneeskunde of
iets in die richting willen gaan doen. Al tijdens de bachelor-periode zal dit punt moeten
worden aangesneden, en inmiddels gebeurt dat ook vrijwel overal. Misschien is het ook een
goed idee als de periode van co-schappen voortaan begint met een co-schap geriatrie.
- Urologie: Tijdens de invitational kwam naar voren dat er in een aantal regio's allerlei goede
projecten patiëntveiligheid lopen, die echter niet met elkaar worden gedeeld. Gevraagd wordt
dan ook om deze projecten tot één landelijk project te bundelen.
- Aansluitend vanuit de zaal: Gepleit wordt ook voor het zoveel mogelijk bundelen van elearning, opdat alle verenigingen eruit kunnen halen wat voor hen geschikt is.