มาตรา ๒๙๐ มาตรา ๒๙๐ • เมื่อเจ้ าพนักงานบังคับคดีได้ ยดึ หรื ออายัดทรัพย์สนิ อย่างใด ของลูกหนี ้ตามคาพิพากษาไว้ แทนเจ้ าหนี ้ตามคาพิพากษาแล้ ว ห้ าม ไม่ให้ เจ้ าหนี ้ตามคาพิพากษาอื่นยึดหรื ออายัดทรัพย์สนิ.
Download ReportTranscript มาตรา ๒๙๐ มาตรา ๒๙๐ • เมื่อเจ้ าพนักงานบังคับคดีได้ ยดึ หรื ออายัดทรัพย์สนิ อย่างใด ของลูกหนี ้ตามคาพิพากษาไว้ แทนเจ้ าหนี ้ตามคาพิพากษาแล้ ว ห้ าม ไม่ให้ เจ้ าหนี ้ตามคาพิพากษาอื่นยึดหรื ออายัดทรัพย์สนิ.
มาตรา ๒๙๐ มาตรา ๒๙๐ • เมื่อเจ้ าพนักงานบังคับคดีได้ ยดึ หรื ออายัดทรัพย์สนิ อย่างใด ของลูกหนี ้ตามคาพิพากษาไว้ แทนเจ้ าหนี ้ตามคาพิพากษาแล้ ว ห้ าม ไม่ให้ เจ้ าหนี ้ตามคาพิพากษาอื่นยึดหรื ออายัดทรัพย์สนิ นันซ ้ ้าอีก แต่ให้ เจ้ าหนี ้ตามคาพิพากษาเช่นว่านี ้มีอานาจยื่นคาขอโดยทาเป็ นคาร้ องต่อ ศาลที่ออกหมายบังคับให้ ยดึ หรื ออายัดทรัพย์สนิ นัน้ เพือ่ ให้ ศาลมีคาสัง่ ให้ ตนเข้ าเฉลี่ยในทรัพย์สนิ หรื อเงินที่ขายหรื อจาหน่ายทรัพย์สนิ นันได้ ้ ตามที่บญ ั ญัติไว้ ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๒๙๐ (ต่อ) ไม่วา่ ในกรณีใด ๆ ห้ ามมิให้ ศาลอนุญาตตามคาขอเช่นว่ามานี ้ เว้ นแต่ ศาลเห็นว่าผู้ยื่นคาขอไม่สามารถเอาชาระได้ จากทรัพย์สนิ อื่น ๆ ของลูกหนี ้ ตามคาพิพากษา เจ้ าพนักงานผู้มีอานาจตามกฎหมายว่าด้ วยภาษีอากรในอันที่จะสัง่ ยึด หรื ออายัดทรัพย์สนิ ของลูกหนี ้ตามคาพิพากษาเพื่อชาระค่าภาษีอากรค้ าง ให้ มีสทิ ธิขอเฉลี่ยในทรัพย์สนิ ที่เจ้ าพนักงานดังกล่าวได้ ยดึ หรื ออายัดไว้ ก่อนแล้ ว เช่นเดียวกับเจ้ าหนี ้ตามคาพิพากษาตามความในวรรคหนึง่ แต่ถ้าเจ้ า พนักงานมิได้ ยดึ หรื ออายัดไว้ ก่อน ให้ ขอเฉลี่ยได้ ภายในบังคับของบทบัญญัติ วรรคสอง ในกรณีที่ยดึ ทรัพย์สนิ เพื่อขายทอดตลาดหรื อจาหน่ายโดยวิธีอื่น คาขอ เช่นว่านี ้ให้ ยื่นก่อนสิ ้นระยะเวลาสิบสี่วนั นับแต่วนั ที่มีการขายทอดตลาดหรื อ จาหน่ายทรัพย์สนิ ที่ขายทอดตลาด หรื อจาหน่ายได้ ในครัง้ นัน้ ๆ มาตรา ๒๙๐ (ต่อ) ในกรณีที่อายัดทรัพย์สิน ให้ ยื่นคาขอเสียก่อนสิ ้นระยะเวลาสิบสี่วนั นับแต่ วันชาระเงินหรื อส่งทรัพย์สินตามที่อายัดไว้ ในกรณียดึ เงิน ให้ ยื่นคาขอเสียก่อนสิ ้นระยะเวลาสิบสี่วนั นับแต่วนั ยึด เมื่อได้ สง่ สาเนาคาขอให้ เจ้ าพนักงานบังคับคดีแล้ ว ให้ เจ้ าพนักงานบังคับ คดีงดการจ่ายเงินหรื อทรัพย์สินตามคาบังคับไว้ จนกว่าศาลจะได้ มีคาวินิจฉัยชี ้ ขาด เมื่อศาลได้ มีคาสัง่ ประการใดและส่งให้ เจ้ าพนักงานบังคับคดีทราบแล้ ว ก็ให้ เจ้ าพนักงานบังคับคดีปฏิบตั ิไปตามคาสัง่ เช่นว่านัน้ ในกรณีที่เจ้ าหนี ้ตามคาพิพากษาผู้ยดึ สละสิทธิในการบังคับคดี หรื อ เพิกเฉยไม่ดาเนินการบังคับคดีภายในเวลาที่เจ้ าพนักงานบังคับคดีกาหนด ผู้ขอ เฉลี่ยหรื อผู้ยื่นคาร้ องตามมาตรา ๒๘๗ หรื อตามมาตรา ๒๘๙ มีสิทธิขอให้ ดาเนินการบังคับคดีตอ่ ไป คาสัง่ อนุญาตของศาลตามวรรคแปดให้ เป็ นที่สดุ ข้ อสั งเกต • มาตรา ๒๙๐ วรรคแรก • เมื่อเจ้ าพนักงานบังคับคดีได้ ยดึ หรืออายัดทรัพย์ สินอย่ างใดของ ลูกหนีต้ ามคาพิพากษาไว้ แทนเจ้ าหนีต้ ามคาพิพากษาแล้ ว ห้ าม ไม่ ให้ เจ้ าหนีต้ ามคาพิพากษาอื่นยึดหรืออายัดทรัพย์ สินนัน้ ซา้ อีก แต่ ให้ เจ้ าหนีต้ ามคาพิพากษาเช่ นว่ านีม้ ีอานาจยื่นคาขอโดยทา เป็ นคาร้ องต่ อศาลที่ออกหมายบังคับให้ ยดึ หรืออายัดทรัพย์ สิน นัน้ เพื่อให้ ศาลมีคาสั่งให้ ตนเข้ าเฉลี่ยในทรัพย์ สนิ หรือเงินที่ขาย หรือจาหน่ ายทรัพย์ สินนัน้ ได้ ตามที่บัญญัตไิ ว้ ในประมวลกฎหมาย แพ่ งและพาณิชย์ ข้ อสั งเกต (ต่ อ) • ๑. ถ้ อยคา ๓ คา • ยึดทรั พย์ ของลูกหนีต้ ามคาพิพากษา • ไว้ แทนเจ้ าหนีต้ ามคาพิพากษา • ห้ ามเจ้ าหนีต้ ามคาพิพากษาอื่น • เพราะฉะนัน้ ถ้ าเป็ นการยึด, อายัด ที่มิใช่ เป็ นการกระทาของ เจ้ าหนีต้ ามคาพิพากษาแล้ ว ก็ไม่ ต้องห้ ามยึดอายัดซา้ ฎีกาที่ ๙๒๗๐/๒๕๔๗ ฎีกาที่ ๖๗๖/๒๕๑๘ ฎีกาที่ ๗๙๗๒/๒๕๔๙ ฎีกาที่ ๗๐๐๑/๒๕๔๖ ฎีกาที่ ๑๑๑๘/๒๕๑๑ ฎีกาที่ ๕๒๘/๒๕๐๙ ทางแก้ กรณีไม่ สามารถยึดหรืออายัดซ้าได้ ->ต้ องร้ อง ขอเฉลีย่ ทรัพย์ หลักเกณฑ์ การขอเฉลี่ยทรัพย์ ของเจ้ าหนีต้ ามคาพิพากษา • ๑.ผู้ขอเฉลี่ยไม่สามารถเอาชาระจากทรัพย์สนิ อื่นของลูกหนี ้ตามคา พิพากษา (มาตรา ๒๙๐ วรรคสองและวรรคสาม) • ๒.ต้ องขอเฉลี่ยภายในระยะเวลาที่กาหนดไว้ ตามมาตรา ๒๙๐ วรรคสี่ วรรคห้ า และ วรรคหก • ๓.เจ้ าพนักงานบังคับคดีต้องงดการจ่ายเงินหรื อทรัพย์สินจนกว่าศาลจะ มีคาสัง่ องค์ ประกอบข้ อที่ ๑ ผู้ขอเฉลีย่ ไม่ สามารถเอาชาระจาก ทรัพย์ สินอืน่ ของลูกหนีต้ ามคาพิพากษา • หมายความว่าถ้ าลูกหนี ้ตามคาพิพากษายังมีทรัพย์สนิ อืน่ ๆพอแก่การ ชาระหนี ้ของผู้ขอเฉลี่ย และ ผู้ขอเฉลี่ยยังสามารถเอาชาระจากทรัพย์สนิ ของลูกหนี ้ตามคาพิพากษานันได้ ้ จนครบถ้ วน ผู้ขอเฉลี่ยจะใช้ สทิ ธิขอ เฉลี่ยทรัพย์ไม่ได้ • กรณีที่ทรัพย์สนิ อื่นๆของลูกหนี ้ตามคาพิพากษามีไม่เพียงพอชาระหนี ้ แก่ผ้ ขู อเฉลี่ยทรัพย์ได้ ทงหมด ั้ (มีชาระหนี ้ได้ เพียงบางส่วน) ผู้ขอเฉลี่ยก็มี สิทธิขอเฉลี่ยทรัพย์ได้ • ฎีกาที่ ๑๑๖๑/๒๕๑๕ • การพิจารณาว่าผู้ขอเฉลี่ยทรัพย์สามารถเอาชาระจากทรัพย์สินของ ลูกหนี ้ตามคาพิพากษานันได้ ้ จนครบถ้ วนหรื อไม่นนั ้ ต้ องพิจารณาจาก ข้ อเท็จจริงในขณะยื่นคาร้ องขอเฉลี่ย • ฎีกาที่ ๑๖๒๓/๒๕๓๗ • การพิจารณาว่าลูกหนี ้ตามคาพิพากษามีทรัพย์สนิ อื่นที่ผ้ ขู อเฉลี่ย สามารถเอาชาระหนี ้ได้ ครบถ้ วนหรื อไม่ ให้ พิจารณาจากทรัพย์สินของ ลูกหนี ้ตามคาพิพากษาซึง่ ถูกยึดหรื ออายัดทรัพย์เท่านัน้ • ฎีกาที่ ๒๒๕๒/๒๕๓๖ ฎีกาที่ ๑๑๘๖/๒๕๓๘ ข้ อสั งเกต ๑. ต้ องยื่นขอเฉลี่ยทรัพย์ของลูกหนี ้ตามคาพิพากษาในคดีของตน (คาว่า “ในคดีของตน” ขยายคาว่าลูกหนี ้) จะขอเฉลี่ยทรัพย์ของคนอื่นไม่ได้ ฎีกาที่ ๔๘๗/๒๕๕๒ ฎีกาที่ ๓๑๑/๒๕๐๔ ๒. ผู้ขอเฉลี่ยต้ องเป็ นเจ้ าหนี ้ตามคาพิพากษา แม้ หนี ้ตามคาพิพากษายังไม่ ถึงที่สดุ หรื อยังอยูใ่ นช่วงเวลาที่ให้ ปฏิบตั ิตามคาบังคับอยูก่ ็สามารถยื่นคา ร้ องขอเฉลี่ยได้ ฎีกาที่ ๗๕๗๖/๒๕๓๘ ฎีกาที่ ๑๕๖๒/๒๔๙๙ ฎีกาที่๖๙๘/๒๕๑๘ ๓. ทรัพย์สนิ อื่นของลูกหนี ้ติดจานองธนาคารอยู่ ถือว่าเป็ นทรัพย์ที่ยงั สามารถชาระหนี ้ได้ ผู้ร้องจึงมีหน้ าที่นาสืบให้ ศาลรับฟั งตามคาร้ อง เมื่อไม่ สืบพยานจึงฟั งไม่ได้ วา่ ผู้ร้องไม่สามารถเอาชาระหนี ้จากทรัพย์สินอื่นของ ลูกหนี ้ได้ ต้ องยกคาร้ อง ฎีกาที่ ๑๖๑๙/๒๕๒๗ ๔. คาพิพากษาฎีกาอื่นๆที่น่าสนใจ ฎีกาที่ ๒๖๒๙/๒๕๒๕ ฎีกาที่ ๘๘๗๐/๒๕๕๐ ฎีกาที่ ๑๓๗/๒๕๕๑ ฎีกาที่ ๑๐๖๔๙/๒๕๕๓ ฎีกาที่ ๑๑๘/๒๕๐๑ ๕. การร้ องขอเฉลี่ยทรัพย์เป็ นการบังคับคดีอย่างหนึง่ ต้ องดาเนินการ ภายในกาหนดเวลาตาม ป.วิ.พ. มาตรา ๒๗๑ ฎีกาที่ ๘๑๖/๒๕๔๓ ฎีกาที่ ๓๖๐๗/๒๕๒๙ ๖. ข้ อโต้ แย้ งตามมาตรา ๒๙๐ วรรคสอง เป็ นข้ อโต้ แย้ งที่เจ้ าหนี ้ตามคา พิพากษาด้ วยกันจะยกขึ ้นโต้ แย้ งกัน ลูกหนี ้ตามคาพิพากษาไม่มีสทิ ธิ ยกขึ ้นโต้ แย้ ง ฎีกาที่ ๑๗๐๖/๒๕๔๗ ฎีกาที่ ๑๕๙๒/๒๕๔๗ การขอเฉลีย่ ทรัพย์ ของเจ้ าหนีภ้ าษีอากร แยกพิจารณา ๒ กรณี ๑. กรณีเจ้ าหนีภ้ าษีอากรยึดทรัพย์ ไว้ ก่อน ต่ อมาเจ้ าหนีต้ ามคา พิพากษาได้ ยดึ ทรัพย์ นัน้ เพื่อชาระหนี ้ เจ้ าหนี ้ภาษีอากรสามารถเฉลี่ยทรัพย์ได้ ตามมาตรา ๒๙๐ วรรคแรก กล่าวคือไม่ต้องพิจารณาว่าเจ้ าหนี ้ภาษีอากรสามารถบังคับชาระหนี ้เอาแก่ ทรัพย์สนิ อื่นของลูกหนี ้ได้ โดยสิ ้นเชิงหรื อไม่?? ๒. กรณีเจ้ าหนีภ้ าษีอากรไม่ ได้ ยดึ ทรัพย์ ไว้ ก่อน เจ้ าหนี ้ภาษีอากรมีสิทธิขอเฉลี่ยทรัพย์ในทรัพย์สินที่เจ้ าพนักงานบังคับ คดียดึ ไว้ ตามมาตรา ๒๙๐ วรรคสอง กล่าวคือ เจ้ าหนี ้ภาษีอากรต้ องไม่อาจ บังคับชาระหนี ้จากทรัพย์สนิ อื่นของลูกหนี ้ได้ โดยสิ ้นเชิง จึงจะขอเฉลี่ย ทรัพย์ได้ องค์ ประกอบข้ อ ๒ ต้ องขอเฉลีย่ ภายในระยะเวลาที่ กาหนดไว้ ตามมาตรา ๒๙๐ วรรคสี่ ถึง วรรคหก ๑.กรณียดึ ทรัพย์ สินเพื่อขายทอดตลาดหรือจาหน่ ายโดยวิธีอ่ นื ต้ องยื่นก่อนสิ ้นระยะเวลา ๑๔ วัน นับแต่วนั ที่มีการขายทอดตลาดหรื อ จาหน่ายทรัพย์สนิ ที่ขายทอดตลาด หรื อ จาหน่ายได้ ในครัง้ นัน้ ๆ ดังนันผู ้ ้ ขอ เฉลี่ยจึงสามารถยื่นคาร้ องก่อนมีการขายทอดตลาดทรัพย์สนิ ได้ ฎีกาที่ ๒๘๔๒/๒๕๔๙ กรณีมีการร้ องขอให้ เพิกถอนการขายทอดตลาด ตราบใดที่ศาลยังไม่มี คาสัง่ ให้ เพิกถอนการขายทอดตลาด การนับเวลา ๑๔ วัน ต้ องนับตังแต่ ้ วันที่เจ้ าพนักงานบังคับคดีขายทอดตลาดทรัพย์นนั ้ ฎีกาที่ ๒๘๒๐/๒๕๕๑ ๒.กรณีอายัดทรัพย์ สิน ต้ องยื่นขอเฉลี่ยก่อนสิ ้นระยะเวลา ๑๔ วันนับแต่วนั ชาระเงิน หรื อ ส่ง ทรัพย์สนิ ตามที่อายัดไว้ กรณีมีการบังคับคดีแทนระยะเวลา ๑๔ วัน ต้ องนับแต่วนั ที่เจ้ าพนักงาน บังคับคดีของสานักงานบังคับคดีที่บงั คับคดีแทนได้ สง่ เงินที่ได้ จากการ อายัดมายังเจ้ าพนักงานบังคับคดีสานักงานบังคับคดีประจาศาลชันต้ ้ นที่ พิจารณาและชี ้ขาดตัดสินคดี ฎีกาที่ ๑๑๕๗/๒๕๔๔ การส่งเงินหรื อทรัพย์สนิ ตามที่อายัด หมายความว่า ต้ องมีการส่งเงิน หรื อทรัพย์สนิ ตามที่อายัดเข้ าสูส่ านวนคดีของเจ้ าพนักงานบังคับคดีจริงๆ ฎีกาที่ ๓๔๑๗-๓๔๑๘/๒๕๔๙ กรณีมีการอายัดโดยอาศัยคาสัง่ อายัดชัว่ คราวก่อนพิพากษา ต่อมาเมื่อ โจทก์ชนะคดีและได้ ขอให้ ศาลออกหมายบังคับคดีแล้ ว มีผลเท่ากับเจ้ า พนักงานบังคับคดีได้ อายัดเงินของจาเลยซึง่ เป็ นลูกหนี ้ตามคาพิพากษาไว้ แทนโจทก์ และถือว่าได้ มีการชาระเงินตามที่อายัดไว้ แก่เจ้ าพนักงานบังคับ คดีนบั แต่วนั ที่ศาลออกหมายบังคับคดี ระยะเวลา ๑๔ วัน จึงต้ องเริ่มนับแต่ วันที่ศาลออกหมายบังคับคดี ฎีกาที่ ๕๘๓๒/๒๕๓๑(ฎีกาที่๑๑๔๑-๑๑๔๔/๒๕๒๖วินิจฉัยทานอง เดียวกัน) พิจารณาประกอบกับฎีกาที่ ๙๘๔๖/๒๕๔๔ ๓.กรณียดึ เงิน ต้ องยื่นคาขอภายใน ๑๔ วันนับแต่วนั ยึด สิ ทธิของผู้ยนื่ คาขอเฉลีย่ ทรัพย์ ๑.สิทธิท่ จี ะได้ รับการเฉลี่ย เมื่อศาลมีคาสัง่ อนุญาตให้ เจ้ าหนี ้ตามคาพิพากษา(ปกติต้องเป็ นเจ้ าหนี ้ สามัญ เพราะถ้ าเป็ นเจ้ าหนี ้บุริมสิทธิก็ไม่ต้องมาขอเฉลี่ยอยูแ่ ล้ ว)เข้ าเฉลี่ย ได้ เจ้ าพนักงานบังคับคดีต้องนารายได้ สทุ ธิมาแบ่งเฉลี่ยแก่เจ้ าหนี ้ ทังหลายตามสั ้ ดส่วนแห่งหนี ้ สาหรับกรณีที่เจ้ าหนี ้ผู้นายึดเป็ นเจ้ าหนี ้บุริมสิทธิ เจ้ าหนี ้ผู้นายึดใน ฐานะเป็ นเจ้ าหนี ้บุริมสิทธิยอ่ มมีสทิ ธิได้ รับชาระหนี ้ก่อน เจ้ าหนี ้ตามคา พิพากษาอื่นจึงมาขอเฉลี่ยไม่ได้ แต่ศาลฎีกาวินิจฉัยว่าเป็ นเรื่ องที่ผ้ รู ้ องมี สิทธิได้ รับชาระหนี ้จากเงินที่เหลือภายหลังจากที่ได้ ชาระหนี ้ให้ แก่เจ้ าหนี ้ที่ นายึดแล้ ว ฎีกาที่ ๒๖๒๙/๒๕๒๕ ๒.สิทธิในการขอให้ ดาเนินการบังคับคดีต่อไปเมื่อเจ้ าหนีผ้ ้ ูนายึด สละสิทธิหรือเพิกเฉยไม่ ดาเนินการบังคับคดี กรณีศาลมีคาสัง่ ให้ ถอนการบังคับคดี ผู้ขอเฉลี่ยสามารถขอให้ บงั คับคดี ต่อไปโดยเพียงแต่แถลงให้ เจ้ าพนักงานบังคับคดีทราบเท่านัน้ ฎีกาที่ ๔๐๙๖/๒๕๓๙ แต่ถ้าเป็ นการถอนการบังคับคดีตามคาร้ องของลูกหนี ้ตามคาพิพากษา เพราะเจ้ าหนี ้ตามคาพิพากษาได้ รับชาระหนี ้แล้ ว ไม่ใช่กรณีที่เจ้ าหนี ้ตามคา พิพากษาสละสิทธิหรื อเพิกเฉยไม่ดาเนินการบังคับคดี ผู้ขอเฉลี่ยจึงไม่มี สิทธิขอให้ ดาเนินการบังคับคดีตอ่ ไป ตามมาตรา ๒๙๐ วรรค ๘ ฎีกาที่ ๘๙๗๐/๒๕๕๓ คาสัง่ อนุญาตตามมาตรา ๒๙๐ วรรค ๘ ให้ เป็ นที่สดุ