Transcript Огторгуй ба амидрал Cosmos and life Лекц №1 Матер гэж юу вэ? • 1919 он Эйнштэйний онол \Орон тахир, хугацаа сунана\ • 1945 он Эйнштэйний.

Огторгуй ба амидрал
Cosmos and life
Лекц №1
Матер гэж юу вэ?
• 1919 он Эйнштэйний онол \Орон тахир,
хугацаа сунана\
• 1945 он Эйнштэйний томёо \Атомын
масс ба барицалдааны энэрги\
Огторгуй: Төсөөлөх боломжгүй гэхдээ
бодох боломжтой, хязгааргүй харин
төгсгөлтэй
Дэлхий
• Сайхан ба муухайтай хорвоо
• Дэлхийн судалгаа
• Бүгдийг энгийнээс төвөгтэй рүү
шатлуулсан \амигүй матер, амид биет
буюу ургамал амитан, дотоод сэтгэл,
ухаан, бодол\
• Тус тусдаа биш бүгд хамаатай бас
нэгээс нөгөө рүү шатлахгүй
Мэдлэг \сайэнсийн\
• Эйнштэйн \1952\: Бичиж буй цаасан
дээр буусан өчүүхэн ялааг хүн
үйлдвэрлэж чадахгүй тул хүмүүсийн
мэдлэг чадвар ямар өчүүхэн бэ?
• Хүн зөвхөн хими ба биологийн
мэдлэгээр амид биет үйлдвэрлэх
төвөгтэй яагаад гэвэл орчинтой
зохицож үүссэн
Матэматикийн дэс дараа
• Зөвхөн томёочлол зогсонги харин хүний
бодол улам гүн лүү ордог
• Кант: Хорвоог матэматикчлах
боломжгүй яагаад гэвэл нэг бүрчилэн
тооцоолох биш нэгэнлэг болгон хорвоог
тооцоолох боломжгүйдээ л нууц ни
оршино.
Нэг харцаас нөгөө харц руу
• Ертөнцийг харах харцаа өөрчилж шинэчилж
•
•
•
•
•
чадах бол эрх чөлөө
Ертөнц ид шидэт биш болсон
Бусдын ятгалгаар хийсвэрлэж ухаанаа
балартуулахгүй байх
Тусаж буй ертөнцийг таних боломжтой
Дэлхий дээр амьдардаг ч дэлхийг бүхэлд
харах боломжгүй
Мэдэхгүйгээс эхлэн мэдлэг рүү
Бодол
• Толгойд эргэлдэх зүйлүүд биш
• Толгойд нэг юм буух биш
• Баталгаагаар бас шалгалтаар үнэн гэхийн
•
•
•
төлөө “боддог”
Бодлын эхлэл: тавгүйтэх, түдгэлзэх, эргэлзэх
Бодол ни шийдэлд хүргэх зорилготой
Конкрет \амидралаас\ ба абстракт
\амидралаас гадна\ бодол