Transcript การคานวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา Personal Income Tax สุเทพ พงษ์พิทกั ษ์ สรรพากรพื้นที่กรุงเทพมหานคร 3 โครงสร้างภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา 1. หลักการภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา 2. ผูม ้ ีหน้าที่เสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา 3. การคานวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา 4.

การคานวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
Personal Income Tax
สุเทพ พงษ์พิทกั ษ์
สรรพากรพื้นที่กรุงเทพมหานคร 3
โครงสร้างภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
1.
หลักการภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
2. ผูม
้ ีหน้าที่เสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
3. การคานวณภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
4. วิธีการเสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
5. การยกเว้นภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
6. การขอคืนภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
7. หน้าที่อื่นของผูม
้ ีหน้าที่เสียภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
8. การขจัดข้อโต้แย้งทางภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
9. บทกาหนดโทษเกี่ยวกับภาษีเงินได้บุคคลธรรมดา
1. หลักการภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา (Principle)
1. เป็ นภาษี ทางตรง (PIT is Direct Tax)
2. อานาจหน้าทีแ
่ ละการควบคุมจัดเก็บโดยกรมสรรพากร
Collect by Revenue Department
3. จัดเก็บตามหลักความสามารถในการเสียภาษี
“Ability to Pay” principle
4. จัดเก็บเป็ นรายปี ภาษี (Tax Year)
5. เป็ นภาษี อากรประเมิน (PIT is Assessment Tax)
2. ผูม
้ ีหน้าทีเ่ สียภาษี เงินได้บุคคลธรรมดา
ได้แก่ ผูม
้ ีเงินได้พงึ ประเมินดังต่อไปนี้
1. บุคคลธรรมดา (Ordinary Person)
2. ผูถ
้ งึ แก่ความตายระหว่างปี ภาษี
(Person who died during tax year)
3. กองมรดกทีย่ งั มิได้แบ่ง (The Undevided Estate)
4. ห้างหุน
้ ส่วนสามัญหรือคณะบุคคลทีม
่ ใิ ช่นิตบ
ิ ุคคล
(Non Juristic Partnership or Group of Person)
3. การคานวณภาษี เงินได้บุคคลธรรมดา
3.1 การคานวณภาษี เงินได้บุคคลธรรมดาประจาปี ตามมาตรา 48 (1)
วิธท
ี ี่ 1 การคานวณภาษี เงินได้จากเงินได้สท
ุ ธิ
ภาษี เงินได้ (1) = เงินได้สท
ุ ธิ x อัตราภาษี กา้ วหน้า
เงินได้สุทธิ = เงินได้พงึ ประเมินทุกประเภททีไ่ ด้ในระหว่างปี
ภาษี เฉพาะรายการทีไ่ ม่ได้รบั ยกเว้นภาษี หักด้วยค่าใช้จา่ ยตามม.42
ทวิ ม.42ตรี ม.43 ม.44 ม.45 ม.46 และพรฎ.(ฉบับที่ 11)
พ.ศ.2502 และ (ฉบับที่ 165) พ.ศ.2529 และค่าลดหย่อน ตามม.47
ม.57 ตรี และม.57 เบญจ
วิธท
ี ี่ 2 การคานวณภาษี เงินได้จากยอดเงินได้พงึ ประเมิน
ภาษี เงินได้ (2) = เงินได้พงึ ประเมินทุกประเภททีไ่ ด้รบั ตลอดปี แต่
ไม่รวมถึงเงินได้ ตามมาตรา 40(1) แห่งประมวลรัษฎากร เฉพาะกรณีทีม
่ ี
้ ไป x 0.5%
จานวนรวมกันถึง 60,000 บาทขึน
ให้เปรียบเทียบจานวนภาษี เงินได้ตามวิธท
ี ี่ 1 กับภาษี จานวนเงินได้ตามวิธี
ที่ 2 วิธใี ดสูงกว่าให้เสียตามจานวนนัน
้
3. การคานวณภาษี เงินได้บุคคลธรรมดา (ต่อ)
ตารางอัตราเงินได้บุคคลธรรมดา
เงินได้สท
ุ ธิ
จานวนเงินได้สงู
สุดในแต่ละขัน
้
1 - 100,000
100,000
100,001 - 500,000
400,000
500,001 - 1,000,000
500,000
1,000,001 - 4,000,000
3,000,000
เกินกว่า 4,000,000
……..
อัตรา
จานวนภาษี
ภาษี
ในแต่ละขัน
้
ยกเว้น
10%
40,000
20%
100,000
30%
900,000
37%
จานวน
ภาษี สะสม
40,000
140,000
1,040,000
ผูม
้ ีเงินได้จะได้รบั ยกเว้นภาษี เงินได้สาหรับเงินได้สท
ุ ธิดงั นี้
1. สาหรับปี ภาษี 2542 – 2545 จากเงินได้สท
ุ ธิในส่วนทีไ่ ม่เกิน
50,000 บาทในแต่ละปี ภาษี ตามพรฎ.(ฉบับที่ 352) พ.ศ.2542
2. สาหรับปี ภาษี 2546 จากเงินได้สท
ุ ธิในส่วนทีไ่ ม่เกิน 80,000 บาท
ในแต่ละปี ภาษี ตามพระราชกฤษฎีกาฯ (ฉบับที่ 412) พ.ศ.2545
3. สาหรับปี ภาษี 2547 เป็ นต้นไป จากเงินได้สท
ุ ธิในส่วนทีไ่ ม่เกิน
100,000 บาทในแต่ละปี ภาษี ตามพรฎ.(ฉบับที่ 430) พ.ศ.2548
3. อัตราภาษี เงินได้บุคคลธรรมดา (ต่อ)
3.2 การคานวณภาษี เงินได้บุคคลธรรมดาครึง่ ปี ตามมาตรา 56 ทวิ
วิธท
ี ี่ 1 การคานวณภาษี เงินได้จากเงินได้สท
ุ ธิ
ภาษี เงินได้ (1) = เงินได้สท
ุ ธิ x อัตราภาษี กา้ วหน้า
เงินได้สท
ุ ธิ = เงินได้พงึ ประเมินประเภทที่ 5-8 ทีไ่ ด้ในระหว่าง
เดือนมกราคมถึงมิถน
ุ ายน เฉพาะรายการทีไ่ ม่ได้รบั ยกเว้นภาษี หัก
ด้วยค่าใช้จา่ ยตามม.42 ทวิ ม.42ตรี ม.43 ม.44 ม.45 ม.46 และ
พรฎ.(ฉบับที่ 11) พ.ศ.2502 และ (ฉบับที่ 165) พ.ศ.2529 และค่า
ลดหย่อน ตามม.47 ม.57 ตรี และม.57 เบญจ จานวนกึง่ หนึ่งของค่า
ลดหย่อนประจาปี
วิธท
ี ี่ 2 การคานวณภาษี เงินได้จากยอดเงินได้พงึ ประเมิน
ภาษี เงินได้ (2) = เงินได้พงึ ประเมินทุกประเภทที่ 5-8 ทีไ่ ด้รบั
ระหว่างเดือนมกราคมถึงมิถน
ุ ายน เฉพาะกรณีทม
ี่ ีจานวนรวมกันถึง
้ ไป x 0.5%
60,000 บาทขึน
ให้เปรียบเทียบจานวนภาษี เงินได้ตามวิธีที่ 1 กับภาษี จานวนเงินได้ตามวิธี
ที่ 2 วิธใี ดสูงกว่าให้เสียตามจานวนนัน
้
4. วิธีการเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา
4.1 การเสียภาษี โดยวิธห
ี กั ภาษี เงินได้ไว้ ณ ทีจ่ า่ ยตามมาตรา 50 ประกอบ
มาตรา 3 เตรส กฎกระทรวง ฉบับที1
่ 44 และคาสั่งกรมสรรพากรที่
ท.ป. 4/2528
4.2 การเสียภาษี โดยผูม
้ ีเงินได้ยน
ื่ รายการประเมินตนเอง ตามมาตรา 17
ประกอบมาตรา 52 ทวิ มาตรา 56 มาตรา 56 ทวิ มาตรา 57 มาตรา
57 ทวิ มาตรา 57 ตรี มาตรา 57 มาตรา 57 เบญจ มาตรา 62
4.3 การเสียภาษี โดยเจ้าพนักงานประเมินเรียกเก็บ
- การประเมินก่อนถึงกาหนดเวลาการยืน
่ รายการ (มาตรา 18 ทวิ และ
มาตรา 60 ทวิ)
- การประเมินตามแบบแสดงรายการ (มาตรา 18 ประกอบมาตรา 27
และมาตรา 18 ตรี)
- การประเมินตามผลการตรวจสอบตามหมายเรียกกรณีผม
ู้ ีเงินได้ยืน
่
แบบแสดงรายการ (มาตรา 19 ประกอบมาตรา 20 มาตรา 21 มาตรา
22 มาตรา 27 และมาตรา 18 ตรี)
4. วิธีการเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา (ต่อ)
4.3 การเสียภาษี โดยเจ้าพนักงานประเมินเรียกเก็บ (ต่อ)
- การประเมินตามผลการตรวจสอบตามหมายเรียก กรณีผม
ู้ ีเงินได้มไิ ด้
ยืน
่ แบบแสดงรายการ (มาตรา 23 ประกอบมาตรา 24 มาตรา 25
มาตรา 26 มาตรา 27 และมาตรา 18 ตรี)
- การประเมินกรณีพเิ ศษ (มาตรา 49 การประเมินเงินได้สท
ุ ธิ)
4.4 การเสียภาษี เงินได้แทนกัน (มาตรา 48 ทวิ)
4.5 การเลือกเสียภาษี เงินได้
- การเลือกเสียภาษี สาหรับเงินได้ตามมาตรา 40(4) (มาตรา 48(3))
- การเลือกเสียภาษี สาหรับเงินได้ตามมาตรา 40(8) เงินได้จากการขาย
อสังหาริมทรัพย์ (มาตรา 48(4))
- การเลือกเสียภาษี สาหรับเงินได้ตามมาตรา 40(1) เงินได้ทน
ี่ ายจ้าง
จ่ายให้ครัง้ เดียวเพราะเหตุออกจากงาน (มาตรา 48(5))
- การเลือกเสียภาษี สาหรับภริยาทีม
่ ีเงินได้ตามมาตรา 40(1)
- การเลือกเสียภาษี ตาม พรฎ.
5. การยกเว้นภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา
5.1 การยกเว้นเงินได้พงึ ประเมินตามมาตรา 42 ประกอบกฎกระทรวง ฉบับ
ที1
่ 26 พระราชกฤษฎีกาฯ ฉบับต่างๆ
5.2 การยกเว้นจานวนภาษี เงินได้บุคคลธรรมดาตามมาตรา 48 วรรคท้าย
และ มาตรา 5 แห่งพระราชกฤษฎีกาฯ (ฉบับที่ 10)
5.3 การยกเว้นภาษี เงินได้บุคคลธรรมดาให้แก่บุคคล
- พรฎ. (ฉบับที่ 9) บุคคลตามความร่ามมือทางเศรษฐกิจและทางเทคนิค
์ างการทูต
- พรฎ. (ฉบับที่ 10) บุคคลทีไ่ ด้รบั เอกสิทธิท
- พรฎ. (ฉบับที1
่ 8) บุคคลตามอนุสญ
ั ญาภาษี ซอ
้ น – DTA
- พรฎ. ฉบับอืน
่ ๆ
้
5.4 การยกเว้นโดยยอมให้หกั ค่าใช้จา่ ยเพิม
่ ขึน
6. การขอคืนภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา
6.1 การขอคืนภาษี เงินได้บุคคลธรรมดาหัก ณ ทีจ่ า่ ย ทัง้ กรณีมาตรา 50
และมาตรา 3 เตรส ให้ขอคืนตามมาตรา 63
- กาหนดเวลา ภายในสามปี นับแต่วน
ั สุดท้ายแห่งปี ทีถ
่ ก
ู หักภาษี ไว้ ณ
ทีจ่ า่ ย
6.2 การขอคืนภาษี เงินได้บุคคลธรรมดากรณีอน
ื่ ๆ เช่น ชาระภาษี เงินได้
ไว้เกินตามแบบแสดงรายการ ให้ขอคืนตามมาตรา 27 ตรี
- กาหนดเวลา ภายในสามปี นับแต่
(1) วันพ้นกาหนดเวลายืน
่ แบบแสดงรายการตามกฎหมาย
(2) วันพ้นกาหนดเวลายืน
่ แบบแสดงรายการตามที่ รมต. หรืออธิบดี
กรมสรรพากรขยายกาหนดเวลาให้
(3) วันทีไ่ ด้รบั คาวินิจฉัยอุทธรณ์ หรือคาพิพากษาถึงทีส
่ ด
ุ
7. หน้าทีอ่ น
ื่ ๆ
7.1 การขอมีและใช้เลขประจาตัวผูเ้ สียภาษี อากรตามมาตรา 3
เอกาทศ
7.2 จัดทาบัญชีแสดงรายได้หรือรายรับเป็ นประจาวัน ในกรณี
ทีม
่ ต
ิ อ
้ งจัดทาบัญชีตามกฎหมายว่าด้วยการบัญชี (มาตรา 17)
7.3 ใบรับและใบส่งของตามมาตรา 105 ,105 ทวิ, 105 จัตวา
7.4 ให้ความร่วมมือแก่ทางราชการ
8. การขจัดข้อโต้แย้งทางภาษี อากร (มาตรา 30)
8.1 การอุทธรณ์ ตอ่ คณะกรรมการพิจารณาอุทธรณ์
8.2 การอุทธรณ์ ตอ่ ศาลภาษี อากรกลาง
8.3 การอุทธรณ์ ตอ่ ศาลฎีกา
ตามมาตรา 28 ถึงมาตรา 34
9. บทกาหนดโทษ
9.1 บทกาหนดโทษทางแพ่ง – บทกาหนดโทษเกีย่ วกับภาษี เงินได้บุคคล
ธรรมดา ได้แก่
(1) เบี้ยปรับตามมาตรา 22 (1 เท่า) หรือมาตรา 26 (2 เท่า)
ใช้กบั กรณีชาระภาษี ไว้ไม่ครบถ้วน – ขาดจานวน
ต้องผ่านการตรวจสอบภาษี อากรโดยการออกหมายเรียกตามมาตรา
19 หรือมาตรา 23 แล้วแต่กรณี
(2) เงินเพิม
่ ตามมาตรา 27 – 1.5% ต่อเดือนหรือเศษของเดือน
ใช้กบั กรณีชาระภาษี ไว้ ล่าช้า – เกินกาหนดเวลา
9.2 บทกาหนดโทษทางอาญา ใช้กบั กรณีฝ่าฝื นไม่ปฏิบตั ห
ิ น้าทีต
่ ามที่
กฎหมายกาหนด หรือเจตนาหลีกเลีย่ งหรือพยายามหลีกเลีย่ งภาษี อากร
ตามมาตรา 35 ถึงมาตรา 37 ทวิ
(1) ค่าปรับ
(2) จาคุก
ผูม
้ ห
ี น้าทีเ่ สียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา
ได้แก่ ผูม
้ ีเงินได้พงึ ประเมินทีเ่ ป็ น
1. บุคคลธรรมดา หมายถึง ผูม
้ ีเงินได้มีชีวต
ิ ตลอดปี ภาษี (มาตรา 56)
2. ผูถ
้ งึ แก่ความตายระหว่างปี ภาษี
ในการนับเงินได้ของผูผ
้ ถ
ู้ งึ แก่ความตายระหว่างปี ภาษี ให้นบ
ั เงินได้
ของผูต
้ ายก่อนตายรวมกับเงินได้ของกองมรดกทีย่ งั มิได้แบ่งจนตลอดปี
ภาษี นน
้ ั เป็ นของผูถ
้ งึ แก่ความตายฯ (มาตรา 57 ทวิ)
3. กองมรดกทีย่ งั มิได้แบ่ง
ให้เริม
่ เสียภาษี เงินได้บุคคลธรรมดาในปี ถัดจากปี ทีเ่ จ้ามรดกถึงแก่
ความตายเป็ นต้นไป จนกว่าจะแบ่งมรดกให้แก่ทายาท (มาตรา 57 ทวิ)
4. ห้างหุน
้ ส่วนสามัญหรือคณะบุคคลทีม
่ ใิ ช่นิตบ
ิ ุคคล (มาตรา 56)
ประเภทเงินได้พงึ ประเมิน
ดอกเบี้ยเงินกูย้ ืม – มาตรา 40(4)(ก)
W.T. 15%
เลือกเสีย PIT ตาม
มาตรา 48(3)
ผูถ
้ อ
ื หุน
้
มาตรา 40(4)(ข) –(ช)
กรรมการ
มาตรา 40(2) – หน้าที/่
ตาแหน่ งงานทีท
่ า
บริษท
ั
พนักงาน
Dr. - ค่าใช้จา่ ย
มาตรา 40(1) - จ้างแรงงาน
มาตรา 40(2) - รับทางานให้
Cr. - รายได้
มาตรา 40(2) – เงินได้จากการรับทางานให้ เช่น ค่านายหน้า
มาตรา 40(3) – ค่าแห่งลิขสิทธิ ์ หรือสิทธิอย่างอืน
่
มาตรา 40(4)(ก) – ดอกเบี้ย เงินได้ลกั ษณะทานองเดียวกับดอกเบีย้
มาตรา 40(5)(ก) – ค่าเช่าทรัพย์สน
ิ
มาตรา 40(6) – เงินได้จากวิชาชีพอิสระ
มาตรา 40(7) – เงินได้จากการรับเหมาทีต
่ อ
้ งจัดหาสัมภาระในส่วนสาคัญฯ
มาตรา 40(8) – เงินได้จากการธุรกิจ การพาณิชย์ การเกษตร การ
อุตสาหกรรม การขนส่ง หรือการอืน
่ ใดนอกจากทีร่ ะบุใน (1) - (7)
เงินได้ตามมาตรา 40(1) – เงินได้เนื่องจากการจ้างแรงงาน
ผูจ้ า่ ย = นายจ้าง ผูม
้ ีเงินได้ = ลูกจ้าง (เจ้าหน้าทีผ
่ ป
ู้ ฏิบตั )ิ
เงินได้ทจี่ า่ ย = เงินเดือน ค่าจ้าง โบนัส เบี้ยเลี้ยง ประโยชน์เพิม
่ อืน
่ ๆ
ไม่วา่ จะจ่ายเป็ นเงินสด สิง่ ของ หรือประโยชน์
คาถาม นายจ้างเงินพิเศษเนื่องจากการทางานนอกเวลาปกติ
นายจ้างจัดงานปี ใหม่ ให้ลูกจ้างจับสลากของขวัญ
เงินได้ทไี่ ด้รบั ยกเว้น – ดู มาตรา 42 และกฎกระทรวง ฉบับที่ 126
เงินได้ตามมาตรา 40(2) - เงินได้เนื่องจากหน้าทีห
่ รือตาแหน่ งงานทีท
่ า
ผูจ้ า่ ย = บริษท
ั ห้างหุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คล รัฐวิสาหกิจ ทีม
่ ีการจัดการในรูปกรรมการ
ผูม
้ ีเงินได้ = กรรมการในคณะกรรมการ (กาหนดนโยบาย ติดตามประเมินผล)
เงินได้ทจี่ า่ ย = เบี้ยประชุม โบนัส ประโยชน์เพิม
่ อืน
่ ๆ
เงินได้ตามมาตรา 40(2) - เงินได้เนื่องจากากรรรับทางานให้
ผูจ้ า่ ย = ผูว้ า่ จ้าง
ผูม
้ ีเงินได้ = ผูร้ บ
ั จ้าง
เงินได้ทจี่ า่ ย = สินจ้าง ค่านายหน้า ค่าส่วนลด ประโยชน์เพิม
่ อืน
่ ๆ
เงินได้ทน
ี่ ายจ้างจ่ายให้ครัง้ เดียว
เพราะเหตุออกจากงาน
อายุการทางานต้องมี
กาหนดเวลาตัง้ แต่ 5 ปี
้ ไป
ขึน
1. เงินชดเชยตามกฎหมายแรงงาน
(ซองขาว)
ได้รบ
ั ยกเว้นภาษี เงินได้ในส่วนทีไ่ ม่เกิน 300,000 บาท
2. เงินได้จากกองทุนสารองเลี้ยงชีพ
(เงินสมทบของนายจ้าง และผลประโยชน์)
3. เงินบาเหน็จของทางราชการและรัฐวิสาหกิจ
เงินได้จาก กบ.ข.
ได้รบ
ั ยกเว้นภาษี เงินได้ในส่วนทีไ่ ด้จาก กบ.ข.
4. เงินได้ทน
ี่ ายจ้างจ่ายให้ครัง้ เดียว
เพราะเหตุออกจากงานกรณีอน
ื่ ๆ
เงินได้จากการรับทางานให้
ใช้แรงงานเป็ นสาคัญ
มีใช้จา่ ยน้อย: 40% ของเงินได้
แต่ไม่เกิน 60,000 บาท
ใช่
มาตรา 40(2)
ไม่ใช่
ใช้วช
ิ าชีพอิสระ
ใช่
มาตรา 40(6)
ไม่ใช่
จัดหาสัมภาระในส่วนสาคัญ
นอกจากเครือ
่ งมือ
ใช่
มาตรา 40(7)
ไม่ใช่
ทาในรูปของธุรกิจ มีสานักงาน
มีคา่ ใช้ในการดาเนินงานสูง
ใช่
มาตรา 40(8)
ดูคาสั่งกรมสรรพากรที่ ป.115/2545 ประกอบ
เงินได้ตามมาตรา 40(3) - ค่าแห่งลิขสิทธิ ์ อาทิ
- ค่าลิขสิทธิใ์ นบทประพันธ์ หรืองานวรรณกรรม
- ค่าโปรแกรมคอมพิวเตอร์
- ค่า Franchise
- ค่าแห่งกูด
๊ วิลล์
ในการทาหนังสือ
ผูป
้ ระพันธ์ ได้รบั เงินตามมาตรา 40(3)
โรงพิมพ์ ได้รบั เงินได้ตามมาตรา 40(8)
ผูพ
้ ม
ิ พ์/ผูโ้ ฆษณา ได้รบั เงินได้ตามมาตรา 40(8) งานวรรณกรรม
- หักค่าใช้จา่ ยเป็ นการเหมาในอัตรา 75%
ค่าโฆษณา เป็ นเงินได้ตามมาตรา 40(7) หรือ (8)
ร้านขายหนังสือ ได้รบั เงินได้ตามมาตรา 40(8) ซื้อมาขายไป
- หักค่าใช้จา่ ยเป็ นการเหมาในอัตรา 80%
เงินได้ตามมาตรา 40(4) เงินได้ทเี่ ป็ น
(ก) ดอกเบี้ย หรือเงินได้ในลักษณะทานองเดียวกับดอกเบีย้
- ดอกเบี้ยพันธบัตร
- ดอกเงินฝาก ดอกเบี้ยตั๋วเงิน
- ดอกเบี้ยเงินกูย้ ืมไม่วา่ จะมีหลักประกันหรือไม่
- ดอกเบี้ยเงินกูย้ ืมทีอ่ ยูใ่ นบังคับตัองถูกหัก WT ตามกฎหมายว่าด้วยภาษี
เงินได้ปิโตรเลียม
- ผลประโยชน์ทไี่ ด้จากการให้กยู้ ืม
- ผลประโยชน์ทไี่ ด้จากสิทธิเรียกร้องในหนี้ทก
ุ ชนิด
- ผลต่างระหว่างราคาไถ่ถอนกับราคาจาหน่ ายตั๋วเงินหรือตราสารแสดงสิทธิในหนี้
ของผูท
้ รงคนแรก
(ข) เงินปันผลหรือเงินส่วนแบ่งของกาไร
เงินได้ทจี่ า่ ย
ผูจ้ า่ ยเงินได้
ผูม
้ ีเงินได้
เครดิตภาษี
- เงินปันผล
บริษท
ั จากัด
ผูถ
้ อ
ื หุน
้
/
- เงินส่วนแบ่งของกาไร ห้างหุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คล
ผูเ้ ป็ นหุน
้ ส่วน
/
กิจการร่วมค้า
- เงินปันผล/ เงินส่วนแบ่ง บรรษัท (IFCT)
ผูถ
้ อ
ื หน่ วยลงทุน
ของกาไร
กองทุนรวม (ตามม.39)
เงินปันผลหรือเงินส่วนแบ่งของกาไรจากบริษท
ั หรือห้าง
้ ตามกฎหมายไทยและ J.V. ซึง่
หุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ุคคลทีต
่ ง้ ั ขึน
ได้เสียภาษี เงินได้นิตบ
ิ ุคคลจากฐานกาไรสุทธิแล้ว
ถูกหัก WT. 10%
Finish
ใช่
เลือกเสียภาษี เงินได้
เท่าทีถ
่ ก
ู หัก WT 10%
ไม่ใช่
นาไปรวมคานวณภาษี เงินได้ตาม ม.48(1)
เครดิตภาษี ตามมาตรา 47 ทวิ = เงินปันผลฯ คูณ
อัตรา CIT หารด้วย (100 – อัตรา CIT)
แล้วนาไปรวมเป็ นเงินได้เพือ
่ คานวณจานวน PIT
จานวน PIT มากกว่า จานวนเครดิตภาษี
และ WT. ให้ชาระเพิม
่ เติม
จานวน PIT น้อยกว่า จานวนเครดิตภาษี
และ WT. ให้ขอคืน
เงินได้ตามมาตรา 40(4) เงินได้เนื่องจาก (ต่อ)
(ค) โบนัสทีจ่ า่ ยให้แก่ผถ
ู้ อ
ื หุน
้ หรือผูเ้ ป็ นหุน
้ ส่วน
(ง) ผลประโยชน์ทไี่ ด้จากการลดทุน
(จ) ผลประโยชน์ทไี่ ด้จากการเพิม
่ ทุน
(ฉ) ผลประโยชน์ทไี่ ด้จากการควบกิจการ การโอนกิจ หรือการเลิกกิจการ
(ช) ผลประโยชน์ทไี่ ด้จากการโอนหลักทรัพย์ (ส่วนเกินทุน – Capital Gain)
กองทุนรวม (MF: Mutual Fund)
ตามมาตรา 39
พรบ.หลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ พ.ศ.2535
IFCT
บริษท
ั จัดการกิจการลงทุน
กองทุนรวมทั่วไป
กองทุนรวม
- กองทุนสินภิญโญ
- กองทุนทรัพย์ทวี
เช่น กองทุนบัวหลวง
กองทุนรวงข้าว
กองทุนวายุภกั ษ์
เงินปันผลหรือเงินส่วน
แบ่งของกาไร = เงินได้
ตาม ม. 40(4)(ข)
เงินปันผลหรือเงินส่วน
แบ่งของกาไร = เงินได้
ตาม ม. 40(8)
ไม่ได้รบั เครดิตภาษี ตาม
ม. 47 ทวิ
กองทุนรวม
เพือ
่ การเลี้ยงชีพ
กองทุนรวม
หุน
้ ระยะยาว
ดูการยกเว้นภาษี เงินได้สาหรับ
เงินลงทุน
เงินได้ตามมาตรา 40(5) เงินหรือประโยชน์ทไี่ ด้เนื่องจาก
(ก) การให้เช่าทรัพย์สน
ิ
เจ้าพนักงานประเมินมีอานาจประเมินค่าเช่าทรัพย์สน
ิ ตามทีท
่ รัพย์สน
ิ นัน
้
สมควรให้เช่าได้ตามปกติ
(ข) การผิดสัญญาเช่าซื้อทรัพย์สน
ิ
(ค) การผิดสัญญาซื้อขายเงินผ่อนฯ
ผลประโยชน์ทไี่ ด้จากการให้เช่าทรัพย์สน
ิ
- ค่าเช่า
- เงินกินเปล่า แป๊ ะเจี๊ยะ เงินช่วยค่าก่อสร้าง เงินค่าซ่อมแซม ค่าเซ้ง (ดู
ประกาศกระทรวงการคลังฯ, คาสั่งกรมสรรพากรที่ ป.1/2526)
- ค่าแห่งอาคารหรือโรงเรือนทีไ่ ด้รบั โอนกรรมสิทธิจ์ ากผูเ้ ช่า
- ค่าภาษี อากรทีผ
่ เู้ ช่าออกแทนให้ เช่น ค่าภาษี โรงเรือนและทีด
่ น
ิ ค่าภาษี
บารุงท้องทีภ
่ าษี ป้าย อากรแสตมป์ ค่าธรรมเนียมการจดทะเบียน
ไม่วา่ จะได้รบั มาเป็ นเงินสด ทรัพย์สน
ิ หรือประโยชน์อย่างอืน
่ ทีค
่ ด
ิ คานวณ
ได้เป็ นเงิน
เงินได้จากวิชาชีพอิสระ
เงินได้จากการ
- การประกอบโรคศิลป์
- กฎหมาย
- วิศวกรรม
- สถาปัตยกรรม
- บัญชี
- ประณีตศิลปกรรม
เป็ นเงินได้จากการรับทางานให้ ทีผ
่ ม
ู้ ีเงินได้ได้ใช้วช
ิ าชีพอย่างเป็ นอิสระ
จากผูว้ า่ จ้าง
คาว่า “อิสระ” หมายถึง อิสระทางจิตวิญญาณ ด้วยจรรยาบรรณ อันเป็ น
มาตรฐานของผูใ้ ช้วช
ิ าชีพ
การประกอบโรคศิลป์
ในฐานะผูเ้ ป็ นลูกจ้างตาม
สัญญาจ้างแรงงาน
ใช่
เงินได้ตามมาตรา 40(1)
ไม่ใช่
ในฐานะผูร้ บั หน้าทีห
่ รือ
ตาแหน่ งงาน หรือผูร้ บั ทางานให้
ใช่
เงินได้ตามมาตรา 40(2)
ไม่ใช่
ในฐานะผูใ้ ช้วช
ิ าชีพอิสระ
คลีนิก คลีนิกพิเศษในรพ.เอกชน
ไม่ใช่
ประกอบกิจการสถานพยาบาล
ใช่
เงินได้ตามมาตรา 40(6)
หักค่าใช้จา่ ยเป็ การเหมา 60%
เงินได้ตามมาตรา 40(8)
หักค่าใช้จา่ ยเป็ การเหมา 75%
เงินได้ทเี่ ป็ นค่าจ้างทาของ
สัญญาจ้างทาของ ทีม
่ ุง่ ผลสาเร็จของงาน
บริการ + สัมภาระ
ผูร้ บ
ั จ้างจัดหาสัมภาระในส่วน
สาคัญนอกจากเครือ
่ งมือ
ผูร้ บั จ้างไม่ได้จดั หาสัมภาระให้
แต่กระทาเป็ นธุรกิจทีม
่ ค
ี า่ ใช้จา่ ยสูง
เงินได้ตามมาตรา 40(7)
เงินได้ตามมาตรา 40(8)
บริษท
ั A จากัด
ว่าจ้างให้ทาของ
A หัก WT 3%
B
1
2
ค่าบริการ
ซ่อม 5,000 บาท
3
4
5,000 บาท
เนื่องจากค่าอะไหล่เป็ นส่วนหนึ่ง
ของสัญญาจ้างทาของ
B
ค่าแรง 1,000 บาท
ค่าอะไหล่ 4,000 บาท
B
บริษท
ั B จากัด
5,000 บาท
B
ค่าแรง 1,000 บาท
ค่าอะไหล่ 4,000 บาท
B
C
ค่าแรง 1,000 บาท
ค่าอะไหล่ 4,000 บาท
5,000 บาท
5,000 บาท
ประเภทของค่าลดหย่อน
1. ค่าลดหย่อนส่วนบุคคล
1.1 กรณีผม
ู้ ีเงินได้เป็ นบุคคลธรรมดา
1.2 กรณีผม
ู้ ีเงินได้เป็ นผูถ
้ งึ แก่ความตายระหว่างปี ภาษี
1.3 กรณีผม
ู้ ีเงินได้เป็ นกองมรดกทีย่ งั มิได้แบ่ง
1.4 กรณีผม
ู้ ีเงินได้เป็ นห้างหุน
้ ส่วนสามัญหรือคณะบุคคลทีม
่ ใิ ช่นิติ
บุคคล
2. ค่าลดหย่อนเบี้ยประกันชีวต
ิ
3. ค่าลดหย่อนเงินสะสมกองทุนสารองเลี้ยงชีพ
4. ค่าลดหย่อนดอกเบี้ยเงินกูย้ ม
ื เพือ
่ ทีอ่ ยูอ
่ าศัย
5. ค่าลดหย่อนเงินสมทบกองทุนประกันสังคม
6. ค่าลดหย่อนเงินบริจาค
ค่าลดหย่อนส่วนบุคคล
1. ค่าลดหย่อนส่วนตัวผูม
้ ีเงินได้
2. ค่าลดหย่อนคูส่ มรสของผูม
้ ีเงินได้
3. ค่าลดหย่อนบุตร
- บุตรชอบด้วยกฎหมายและบุตรบุญธรรมของผูม
้ ีเงินได้
- บุตรชอบด้วยกฎหมายของคูส่ มรสของผูม
้ ีเงินได้
บุตรบุญธรรมให้หกั ลดหย่อนในฐานะทีเ่ ป็ นบุตรบุญธรรมแต่เพียงฐานะเดียว
4. ค่าลดหย่อนบิดามารดา
- บิดามารดาของผูม
้ ีเงินได้
- บิดามารดาของคูส่ มรสของผูม
้ ีเงินได้
ค่าลดหย่อน
ผูม
้ ีเงินได้
เป็ นผูอ้ ยูใ่ นประเทศไทย มิได้เป็ นผูอ้ ยูใ่ นประเทศไทย
ส่วนตัวผูม
้ ีเงินได้
30,000 บาท
30,000 บาท
คูส่ มรสของผูม
้ ีเงินได้
- เป็ นผูอ้ ยูใ่ นไทย
- มิได้เป็ นผูอ้ ยูใ่ นไทย
30,000 บาท
30,000 บาท
30,000 บาท
-
บุตรของผูม
้ ีเงินได้
- เป็ นผูอ้ ยูใ่ นไทย
- ศึกษา
- ไม่ได้ศก
ึ ษา
- มิได้เป็ นผูอ้ ยูใ่ นไทย
17,000 บาท
15,000 บาท
15,000 บาท
17,000 บาท
15,000 บาท
-
ไม่ได้สมรสกัน
ชายจะหักลดหย่อนบุตรได้กต
็ อ
่ เมือ
่
1. จดทะเบียนสมรสกับหญิง หรือ
2. จดทะเบียนรับรองบุตร
1
บุตรชอบด้วยกฎหมายของหญิง
2
หญิงมีสท
ิ ธิหกั ลดหย่อนบุตรของ
ตนเสมอ
3
กรณี ชายและหญิงสมรสกัน ต่อมาได้มก
ี ารหย่า
ปัญหาค่าลดหย่อนบุตร
- ปี ทีห
่ ย่า: ให้หกั ลดหย่อนบุตรได้ฝ่ายละกึง่ หนึ่ง
้ อยูก
- ปี ถัดจากปี ทีห
่ ย่า: ขึน
่ บั เงือ
่ นไขการอุปการะเลี้ยงดูบต
ุ ร
ตาย
เงินได้กอ
่ นตาย
เงินได้ของกองมรดก
มี.ค.
- ผูจ้ ดั การมรดก
- ทายาท หรือ
- ผูค
้ รอบครองทรัพย์
มรดก
ปี ถัดจากปี ทีเ่ จ้ามรดกถึงแก่ความตาย
ใช้เลขประจาตัวของเจ้ามรดก เว้นแต่เจ้ามรดกไม่มี
เลขประจาตัวให้ขอมีและใช้ในนามของกองมรดก
- ผูจ้ ดั การมรดก
- ทายาท หรือ
- ผูค
้ รอบครองทรัพย์
มรดก
ค่าลดหย่อนเบีย้ ประกันชีวต
ิ
1. ค่าลดหย่อนเบี้ยประกันชีวต
ิ ของผูม
้ ีเงินได้
- ให้หกั ลดหย่อนได้ตามจานวนทีจ่ า่ ยจริงแต่ไม่เกิน 10,000 บาท
- สาหรับเบี้ยประกันชีวต
ิ ในส่วนทีเ่ กิน 10,000 บาท อีกไม่เกิน 40,000 บาท
เป็ นการยกเว้นภาษี เงินได้หลังจากหักค่าใช้จา่ ย
2. ค่าลดหย่อนเบี้ยประกันชีวต
ิ ของคูส่ มรสของผูม
้ ีเงินได้
- ให้หกั ลดหย่อนได้ตามจานวนทีจ่ า่ ยจริงแต่ไม่เกิน 10,000 บาท เท่านัน
้
ทัง้ นี้ เฉพาะกรณีทค
ี่ วามเป็ นสามีภริยาได้มีอยูต
่ ลอดปี ภาษี
เงือ
่ นไข
1. กรมธรรม์ประกันประกันชีวต
ิ ต้องมีกาหนดเวลาไม่น้อยกว่า 10 ปี
2. บริษท
ั ผูร้ บั ประกันต้องประกอบกิจการในประเทศไทย
ในการคานวณภาษี เงินได้บุคคลธรรมดาครึง่ ปี จะหักลดหย่อนเบี้ยประกันชีวต
ิ
และส่วนทีไ่ ด้รบั ยกเว้นสูงสุดได้เป็ นจานวน 45,000 บาท
ค่าลดหย่อนเงินสะสมกองทุนสารองเลี้ยงชีพ
กองทุนสารองเลี้ยงชีพของผูม
้ ีเงินได้
เงินสะสมของผูม
้ ีเงินได้
อย่างน้อย 3% ของเงินได้
-นาไปหักเป็ นค่าลดหย่อนได้ตามจานวนทีจ่ า่ ยจริงแต่ไม่เกิน
10,000 บาท
- สาหรับส่วนทีเ่ กิน 10,000 บาท อีกไม่เกิน 290,000 บาท
นาไปยกเว้นภาษี เงินได้กอ่ นหักค่าใช้จา่ ย ตาม ม. 42 ทวิ
มีผลต่อจานวนเงินลงทุนในกองทุนรวม
เพือ
่ การเลี้ยงชีพ (RMF)
เงินสมทบของนายจ้าง
ของผูม
้ ีเงินได้
ต้องสมทบอย่างน้อยเท่ากับ
เงินสะสมของลูกจ้างแต่เป็ น
รายจ่ายได้ไม่เกิน15% ของ
เงินได้ของลูกจ้าง
มาตรา 65 ตรี (2)
กฎกระทรวง ฉบับที่ 183
หมายเหตุ เงินสะสมกองทุนบาเหน็จบานาญข้าราชการ ให้นาไปยกเว้นภาษี เงินได้
ก่อนหักค่าใช้จา่ ยตามมาตรา 42 ทวิ ได้ตามจานวนทีจ่ า่ ยจริงแต่ไม่เกิน 300,000 บาท
กองทุนสารองเลี้ยงชีพของผูม
้ ีเงินได้
เงินก้อนที่ 1
เงินสะสมของผูม
้ ีเงินได้
อย่างน้อย 3% ของเงินได้
เงินก้อนที่ 2
เงินสมทบของนายจ้าง
ของผูม
้ ีเงินได้
นาไปหาผลประโยชน์
ก้อนที่ 3
ผลประโยชน์
อายุการทางานต้องมี
กาหนดเวลาตัง้ แต่ 5 ปี
้ ไป
ขึน
ก้อนที่ 2 และก้อนที 3
เงินได้ทน
ี่ ายจ้างจ่ายให้ครัง้ เดียว
เพราะเหตุออกจากงาน
ดูการเลือกเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดาตามมาตรา 48(5)
ประกอบกับประกาศอธิบดีฯ เกีย่ วกับภาษี เงินได้ (ฉบับที่ 45)
และกฎกระทรวง ฉบับที่ 126 - การยกเว้นภาษี เงินได้
ค่าบริจาคการกุศล
เงินสนับสนุนเพือ่ การศึกษา
นาไปยกเว้นภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดาได้เป็ น
จานวนสองเท่าของเงินสนับสนุนเพือ
่ การศึกษา
แต่ไม่เกิน 10% ของเงินได้หลักจากหักค่าใช้จา่ ย
และค่าลดหย่อนอย่างอืน
่
ใช้บงั คับตัง้ แต่ 25 สิงหาคม 2547 เป็ นต้นไป
ภ.ง.ด.91 ดูขอ
้ ก รายการที่ 8
ภ.ง.ด.90 ดูขอ
้ 10 ของรายการ 4
เงินบริจาค
นาไปหักลดหย่อนตามมาตรา 47(7)
ได้ตามจานวนทีจ่ า่ ยจริงแต่ไม่เกิน 10%
ของเงินได้หลังจากหักค่าใช้จา่ ยและค่า
ลดหย่อนอย่างอืน
่ รวมทัง้ เงินสนับสนุน
เพือ
่ การศึกษา
ภ.ง.ด.91 ดูขอ
้ ก รายการที่ 10
ภ.ง.ด.90 ดูขอ
้ 10 ของรายการ 6
ROH: สานักงานปฏิบตั ก
ิ ารภูมภ
ิ าค
มีลูกจ้างทีเ่ ป็ นคนต่างด้าว
เงินได้พงึ ประเมินตามมาตรา 40(1)
ให้คานวณหักภาษี เงินได้ ณ ทีจ่ า่ ย
ตามมาตรา 50(1) ไม่เกิน 15% ของ
เงินได้พงึ ประเมิน
ผูม
้ ีเงินได้ยอมให้นายจ้างคานวณหัก
ภาษี เงินได้ ณ ทีจ่ า่ ยในอัตรา 15%
ของเงินได้พงึ ประเมิน
มีสท
ิ ธิเลือกเสียภาษี เงินได้บุคคลธรรมดา
ในอัตรา 15% เป็ นเวลา 2 ปี นับแต่วน
ั ที่
เข้าทางาน โดยยืน
่ แบบ ภ.ง.ด.95
รายการค่าลดหย่อน
ภ.ง.ด.94
1.
ค่าลดหย่อนส่วนบุคคล
คูส
่ มรส
บุตร ทีม
่ ไิ ด้ศก
ึ ษา/ ศึกษาตปท @
ศึกษาในประเทศไทย
@
บิดา/ มารดา (ม.47(1)(ญ)) @
2.
ค่าลดหย่อนเบีย้ ประกันชีวต
ิ
- ของผูม
้ ีเงินได้ เท่าทีจ่ า่ ยจริงแต่ไม่เกิน 45,000
- ของคูส่ มรส
3.
4.
15,000
15,000
7,500
8,500
15,000
เท่าทีจ่ า่ ยจริงแต่ไม่เกิน
-
ค่าลดหย่อนดอกเบีย้ เงินกูย้ ืมเพือ
่ ทีอ
่ ยูอ
่ าศัย
- กูย้ ืมคนเดียว เท่าทีจ่ า่ ยจริงแต่ไม่เกิน 45,000
- ร่วมกันกูย้ ืม เท่าทีจ่ า่ ยจริงแต่ไม่เกิน
45,000
จานวนผูก
้ ยู้ ืม
ค่าลดหย่อนเงินสะสมกองทุนสารองเลี้ยงชีพ
- ของผูม
้ ีเงินได้ เท่าทีจ่ า่ ยจริงแต่ไม่เกิน
ส่วนทีเ่ กิน 10,000 บ. แต่ไม่เกิน 290,000 บ.
- ของคูส่ มรส
-
ภ.ง.ด.90,91
30,000
30,000
15,000
17,000
30,000
50,000
10,000
50,000
50,000
จานวนผูก
้ ยู้ ืม
10,000
ยกเว้นเงินได้กอ
่ น คชจ.
เช่นเดียวกับผูม
้ เี งินได้
รายการค่าลดหย่อน
ภ.ง.ด.94
5. ค่าลดหย่อนเงินสมทบกองทุนประกันสังคม
- ของผูม
้ ีเงินได้
- ของคูส่ มรส
6.
ค่าลดหย่อนเงินบริจาค
6.1 การบริจาคเพือ่ ส่งเสริม
การศึกษา
6.2 เงินบริจาคทั่วไป
-
ภ.ง.ด.90,91
</=
</=
9,000
9,000
สองเท่าของค่าบริจาคจริงแต่ไม่เกิน 10%
ของเงินได้หลังจากหัก คชจ. และ
ค่าลดหย่อนอย่างอืน
่ ทัง้ กรณี ภาษี เงินได้
ครึง่ ปี และประจาปี
ครึง่ หนึ่งของทีจ่ า่ ยจริง
เท่าทีจ่ า่ ยจริงแต่ไม่เกิน
ระหว่าง ม.ค.-มิ.ย. แต่
10% ของเงินได้
ไม่เกิน 10% ของเงินได้ หลังจากหัก คชจ. และ
หลังจากหัก คชจ. และ
ค่าลดหย่อนอย่างอืน
่
ค่าลดหย่อนอย่างอืน
่
รวมทัง้ ข้อ 6.1
รวมทัง้ ข้อ 6.1
วิธก
ี ารเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา
1. การเสียภาษี โดยถูกหักภาษี ณ ทีจ่ า่ ย
1.1 ภาษี เงินได้หกั ณ ทีจ่ า่ ย ตามมาตรา 50
เป็ นกรณีทก
ี่ ฎหมายกาหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ เงือ
่ นไข และอัตรา ในการคานวณหักภาษี
เงินได้ ณ ทีจ่ า่ ยไว้เป็ นการตายตัวว่า
- ผูจ้ า่ ยเงินได้ทต
ี่ อ้ งหักภาษี ณ ทีจ่ า่ ย
- จ่ายเงินได้พงึ ประเมินประเภทใด
- ผูม
้ ีเงินได้ทต
ี่ อ
้ งถูกหักภาษี ณ ทีจ่ า่ ย
- วิธีการ คานวณภาษี เงินได้ ณ ทีจ่ า่ ย
1.2 ภาษี เงินได้หกั ณ ทีจ่ า่ ย ตามมาตรา 3 เตรส ประกอบกฎกระทรวง ฉบับที่ 144 และ
คาสั่งกรมสรรพากรที่ ท.ป.4/2528
เป็ นกรณีทก
ี่ ฎหมายให้อานาจอธิบดีกรมสรรพากรในอันทีจ่ ะกาหนดให้ผจู้ า่ ยเงินได้พงึ
ประเมินทีม
่ ไิ ด้มห
ี น้าทีห
่ กั ภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา ณ ทีจ่ า่ ยตามมาตรา 50 ให้เป็ นผูม
้ ีหน้าทีหกั
ภาษี เงินได้ ณ ทีจ่ า่ ย ทัง้ นี้ ตามหลักเกณฑ วิธีการ เงือ
่ นไข และอัตราทีก
่ าหนดโดยกฎกระทรวง
ฉบับที่ 144
บทบัญญัตอ
ิ น
ื่ ทีเ่ กีย่ วข้อง มาตรา 50 ทวิ, 51, 52, 53, 54, 55, 58, 59, 60, 62, 63
มาตรา 3 เตรส
กฎกระทรวง ฉบับที่ 144
คาสั่งกรมสรรพากรที่
ท.ป.4/2528
วิธก
ี ารเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา 2
2. การเสียภาษี โดยยืน
่ รายการประเมินตนเอง
2.1 มาตรา 52 ทวิ
ผูม
้ ีเงินได้ทต
ี่ อ
้ งยืน
่ แบบแสดงรายการ ได้แก่ ผูม
้ ีเงินได้พงึ ประเมินประเภททีไ่ ม่ถก
ู หัก
้ ไป
ภาษี ณ ทีจ่ า่ ย ตัง้ แต่ 10,000 บาทขึน
กาหนดเวลาในการยืน
่ แบบ - ก่อนถึงกาหนดเวลายืน
่ รายการ
แบบแสดงรายการ - ภ.ง.ด.93
จานวนเงินภาษี ทไี่ ด้ชาระตามแบบฯ - ให้ถอ
ื เป็ นเครดิตในการยืน
่ รายการ ภ.ง.ด.94, 90
(ดูประกาศกระทรวงการคลัง เรือ
่ ง ผูม
้ ีเงินได้จากการให้เช่าทรัพย์สน
ิ ไม่ยน
ื่ รายการเงินได้
ให้ครบถ้วน ลงวันที่ 19 ก.พ.2528 คาสั่งกรมสรรพากรที่ ป.1/2526)
2.2 มาตรา 56 ทวิ
ผูม
้ ีเงินได้ทต
ี่ อ
้ งยืน
่ แบบแสดงรายการ ได้แก่ ผูม
้ ีเงินได้พงึ ประเมินตามมาตรา 40(5)(6)
(7) หรือ (8) ระหว่างเดือนมกราคม ถึงมิถน
ุ ายน ทีม
่ ีจานวนดังนี้
- สาหรับผูท
้ ไี่ ม่มค
ี ส
ู่ มรส รวมทัง้ กองมรดก และห้างฯ ต้องมีเงินได้เกินกว่า 30,000 บาท
้ ไป
ขึน
้ ไป
- สาหรับผูท
้ ม
ี่ ีคส
ู่ มรส ต้องมีเงินได้เกินกว่า 60,000 บาทขึน
กาหนดเวลาในการยืน
่ แบบ – ภายในเดือนกันยายนของปี ภาษี
แบบแสดงรายการ - ภ.ง.ด.94
จานวนเงินภาษี ทไี่ ด้ชาระตามแบบฯ - ให้ถอ
ื เป็ นเครดิตในการยืน
่ รายการ ภ.ง.ด. 90
วิธก
ี ารเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา 3
2. การเสียภาษี โดยยืน
่ รายการประเมินตนเอง (ต่อ)
2.3 มาตรา 56, 57, 57 ทวิ, 57 ตรี, 57 เบญจ, 62
ผูม
้ ีเงินได้ทต
ี่ อ
้ งยืน
่ แบบแสดงรายการ ได้แก่ ผูม
้ ีเงินได้พงึ ประเมินตามมาตรา 40(5)(6)
(7) หรือ (8) ระหว่างเดือนมกราคม ถึงมิถน
ุ ายน ทีม
่ ีจานวนดังนี้
- สาหรับผูท
้ ไี่ ม่มค
ี ส
ู่ มรส รวมทัง้ กองมรดก และห้างฯ ทีม
่ ีเงินได้พงึ ประเมินประเภทอืน
่
ทีม
่ ใิ ช่ มาตรา 40(1) หรือมีหลายประเภทรวมทัง้ มาตรา 40(1) ต้องมีเงินได้เกินกว่า 30,000
้ ไป
บาท ขึน
- สาหรับผูท
้ ไี่ ม่มค
ี ส
ู่ มรส และมีเงินได้ตามมาตรา 40(1) ต้องมีเงินได้เกินกว่า 50,000
้ ไป
บาทขึน
- สาหรับผูท
้ ม
ี่ ีคส
ู่ มรส รวมทัง้ กองมรดก และห้างฯ ทีม
่ ีเงินได้พงึ ประเมินประเภทอืน
่
ทีม
่ ใิ ช่ มาตรา 40(1) หรือมีหลายประเภทรวมทัง้ มาตรา 40(1) ต้องมีเงินได้เกินกว่า 60,000
้ ไป
บาท ขึน
- สาหรับผูท
้ ม
ี่ ีคส
ู่ มรส และมีเงินได้ตามมาตรา 40(1) ต้องมีเงินได้เกินกว่า 100,000
้ ไป
บาทขึน
กาหนดเวลาในการยืน
่ แบบ – ภายในเดือนมีนาคมของปี ถัดไป
แบบแสดงรายการ - ภ.ง.ด.90, 91,92 และ 95
ถ้ามีจานวนเงินภาษี ทช
ี่ าระไว้เกิน ให้มีสท
ิ ธิขอคืนตามมาตรา 63 หรือ 27 ตรี
วิธก
ี ารเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา 4
3. การเสียภาษี โดยเจ้าพนักงานประเมินเรียกเก็บ
3.1 การประเมินก่อนถึงกาหนดเวลายืน
่ รายการ มาตรา 18 ทวิ หรือ 60 ทวิ ประกอบ 18ตรี,
3.2 การประเมินตามแบบแสดงรายการทีย่ ืน
่ มาตรา 18 ประกอบ 27, 18ตรี
3.3 การประเมินตามผลการตรวจสอบตามหมายเรียก
กรณี ผม
ู้ ีเงินได้
ยืน
่ แบบแสดงรายการ มิได้ยืน
่ แบบแสดงรายการ
- อานาจในการออกหมายเรียก
มาตรา 19
มาตรา 23
- กาหนดเวลาในการออกหมายเรียก ภายใน 2 ปี แต่ไม่เกิน 5 ปี ภายใน 10 ปี
- อานาจการประเมินและแจ้งประเมิน
กรณี ผต
ู้ อ
้ งเสียภาษี ให้ความร่วมมือ
มาตรา 20
มาตรา 24
กรณี ผต
ู้ อ
้ งเสียภาษี ไม่ให้ความร่วมมือ มาตรา 21
มาตรา 25
(กรณี หา้ มอุทธรณ์ การประเมิน)
- อานาจประเมินเบีย้ ปรับ
มาตรา 22 (1เท่า)
มาตรา 26 (2 เท่า)
- อานาจประเมินเงินเพิม
่
มาตรา 27
มาตรา 27
- กาหนดเวลาในการชาระภาษี
มาตรา 18ตรี
มาตรา 18ตรี
3.4 การประเมินกรณี พเิ ศษ ได้แก่ การกาหนดเงินได้สท
ุ ธิตามมาตรา 49
วิธก
ี ารเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา 5
4. การเลือกเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา
เป็ นไปตามมาตรา 48(3)(4)(5), 57 เบญจ, พรฎ (ฉบับที่ 10) (ฉบับที่ 262) (ฉบับที่ 405)
4.1 การเลือกเสียภาษี ฯ สาหรับเงินได้ตามมาตรา 40(4) (มาตรา 48(3))
ผูม
้ ีเงินได้ทถ
ี่ ก
ู หักภาษี เงินได้ ณ ทีจ่ า่ ยตามมาตรา 50(2) ดังต่อไปนี้ มีสท
ิ ธิเลือกเสียภาษี
เท่าถูกหักภาษี ณ ทีจ่ า่ ย หรือจะนาไปรวมคานวณภาษี เงินได้ตามมาตรา 48(1) ก็ได้
(1) เงินได้ตามมาตรา 40(4)(ก) และ (ช) ซึง่ ถูกหักภาษี เงินได้ ณ ทีจ่ า่ ยในอัตรา 15%
- ดอกเบี้ยพันธบัตร ดอกเบี้ยเงินฝากธนาคารในราชอาณาจักร ดอกเบี้ยเงินฝาก
สหกรณ์ ดอกเบี้ยหุน
้ กู้ ดอกเบี้ยตั๋วเงินทีไ่ ด้จากบริษท
ั หรือห้างหุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คลอืน
่
ดอกเบี้ยเงินกูย้ ืมทีไ่ ด้จากบริษท
ั หรือห้างหุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คล หรือนิตบ
ิ ุคคลอืน
่
้ ฯ
ดอกเบี้ยทีไ่ ด้จากสถาบันการเงินทีม
่ ก
ี ฎหมายโดยเฉพาะของประเทศไทยจัดตัง้ ขึน
- ผลต่างระหว่างราคาไถ่ถอนกับราคาจาหน่ ายตั๋วเงินหรือตราสารแสดงสิทธิในหนี้
ทีบ
่ ริษท
ั หรือห้างหุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คล หรือนิตบ
ิ ุคคลอืน
่ เป็ นผูอ
้ อก
- ผลประโยชน์ทไี่ ด้จากการโอนพันธบัตร หุน
้ กู้ หรือตั๋วเงิน หรือตราสารแสดงสิทธิ
ในหนี้ทบ
ี่ ริษท
ั หรือห้างหุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คลหรือนิตบ
ิ ค
ุ คลอืน
่ เป็ นผูอ
้ อก ทัง้ นี้ เฉพาะ
ทีต
่ รี าคาเป็ นเงินได้เกินกว่าทีล่ งทุน
4.2 การเลือกเสียภาษี ฯ สาหรับเงินได้ตามมาตรา 40(8) เฉพาะทีเ่ ป็ นเงินได้จากขาย
อสังหาริมทรัพย์ทไี่ ด้มาโดยมิได้มงุ่ ในทางค้าหรือหากาไร (มาตรา 48(4)) ผูม
้ ีเงินได้
ทีถ
่ ก
ู หักภาษี เงินได้ ณ ทีจ่ า่ ยตามมาตรา 50(5) หรือ (6) มีสท
ิ ธิเลือกเสียภาษี เงินได้
เท่าถูกหักภาษี ณ ทีจ่ า่ ย หรือจะนาไปรวมคานวณภาษี ตามมาตรา 48(1) ก็ได้
วิธก
ี ารเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา 5
เงินได้ตามมาตรา 40(4)(ก)
- ดอกเบี้ยพันธบัตร ดอกเบี้ยเงินฝากธนาคารใน
ราชอาณาจักร ดอกเบี้ยเงินฝากสหกรณ์ ดอกเบี้ยหุน
้ กู้
ดอกเบี้ยตั๋วเงินทีไ่ ด้จากบริษท
ั หรือห้างหุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คล
อืน
่ ดอกเบี้ยเงินกูย้ ืมทีไ่ ด้จากบริษท
ั หรือห้างหุน
้ ส่วนนิติ
บุคคล หรือนิตบ
ิ ุคคลอืน
่ ดอกเบี้ยทีไ่ ด้จากสถาบันการเงินที่
้ ฯ
มีกฎหมายโดยเฉพาะของประเทศไทยจัดตัง้ ขึน
- ผลต่างระหว่างราคาไถ่ถอนกับราคาจาหน่ ายตั๋วเงินหรือ
ตราสารแสดงสิทธิในหนี้ทบ
ี่ ริษท
ั หรือห้างหุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คล
หรือนิตบ
ิ ุคคลอืน
่ เป็ นผูอ
้ อก
เงินได้ตามม. 40(4) (ช)
- ผลประโยชน์ทไี่ ด้จากการ
โอนพันธบัตร หุน
้ กู้ หรือ
ตั๋วเงิน หรือตราสารแสดง
สิทธิในหนี้ทบ
ี่ ริษท
ั หรือ
ห้างหุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คลหรือ
นิตบ
ิ ุคคลอืน
่ เป็ นผูอ
้ อก
ทัง้ นี้ เฉพาะทีต
่ รี าคาเป็ น
เงินได้เกินกว่าทีล่ งทุน
ถูกหัก WT 15%
ใช่
Finish
เลือกเสีย PIT เท่าที่
ถูกหัก WT 15%
ไม่ใช่
นาไปรวมคานวณ PIT
ตาม ม.48(1)
การเลือกเสียภาษี เงินได้บุคคลธรรมดา
สาหรับเงินได้ตามมาตรา 40(4)(ข)
เงินได้ตามมาตรา 40(4)(ข) ทีไ่ ด้รบั จากบริษท
ั หรือห้าง
้ ตามกฎหมายไทย กองทุนรวม
หุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คลทีต
่ ง้ ั ขึน
หรือสถาบันการเงินทีม
่ ก
ี ฎหมายโดยเฉพาะของประเทศ
้ สาหรับให้กยู้ ม
ไทยจัดตัง้ ขึน
ื เงินเพือ
่ ส่งเสริมเกษตรกรรม
พาณิชยกรรมหรืออุตสาหกรรม
ถูกหัก WT 10%
ไม่ใช่
ใช่
Finish
เลือกเสีย PIT เท่าที่
ถูกหัก WT 15%
นาไปรวมคานวณ PIT
ตาม ม.48(1)
วิธก
ี ารเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา 5
เงินได้ตามมาตรา 40(4)(ก)
- ดอกเบี้ยพันธบัตร ดอกเบี้ยเงินฝากธนาคารใน
ราชอาณาจักร ดอกเบี้ยเงินฝากสหกรณ์ ดอกเบี้ยหุน
้ กู้
ดอกเบี้ยตั๋วเงินทีไ่ ด้จากบริษท
ั หรือห้างหุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คล
อืน
่ ดอกเบี้ยเงินกูย้ ืมทีไ่ ด้จากบริษท
ั หรือห้างหุน
้ ส่วนนิติ
บุคคล หรือนิตบ
ิ ุคคลอืน
่ ดอกเบี้ยทีไ่ ด้จากสถาบันการเงินที่
้ ฯ
มีกฎหมายโดยเฉพาะของประเทศไทยจัดตัง้ ขึน
- ผลต่างระหว่างราคาไถ่ถอนกับราคาจาหน่ ายตั๋วเงินหรือ
ตราสารแสดงสิทธิในหนี้ทบ
ี่ ริษท
ั หรือห้างหุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คล
หรือนิตบ
ิ ุคคลอืน
่ เป็ นผูอ
้ อก
เงินได้ตามม. 40(4) (ช)
- ผลประโยชน์ทไี่ ด้จากการ
โอนพันธบัตร หุน
้ กู้ หรือ
ตั๋วเงิน หรือตราสารแสดง
สิทธิในหนี้ทบ
ี่ ริษท
ั หรือ
ห้างหุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คลหรือ
นิตบ
ิ ุคคลอืน
่ เป็ นผูอ
้ อก
ทัง้ นี้ เฉพาะทีต
่ รี าคาเป็ น
เงินได้เกินกว่าทีล่ งทุน
ถูกหัก WT 15%
ใช่
Finish
เลือกเสีย PIT เท่าที่
ถูกหัก WT 15%
ไม่ใช่
นาไปรวมคานวณ PIT
ตาม ม.48(1)
วิธก
ี ารเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา 6
4. การเลือกเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา (ต่อ)
4.3 การเลือกเสียภาษี ฯ สาหรับเงินได้ตามมาตรา 40(1) เฉพาะทีเ่ ป็ นเงินได้ทน
ี่ ายจ้างจ่าย
ให้ครัง้ เดียวเพราะเหตุออกจากงาน (มาตรา 48(5) และประกาศอธิบดีเกีย่ วกับภาษี เงินได้
(ฉบับที่ 45)) ซึง่ ผูม
้ ีเงินได้มส
ี ท
ิ ธิเลือกเสียภาษี เงินได้ โดยคานวณและเสียภาษี ตา่ งหาก
จากเงินได้อน
ื่ ถูกหักภาษี ณ ทีจ่ า่ ย หรือจะนาไปรวมคานวณภาษี ตามมาตรา 48(1) ก็ได้
4.4 การเลือกเสียภาษี ฯ สาหรับเงินได้ตามมาตรา 40(8) เฉพาะทีเ่ ป็ นเงินรางวัลสลากการกุศล
งวดพิเศษทีค
่ ณะรัฐมนตรีมม
ี ติวา่ เป็ นโครงการทีเ่ ป็ นประโยชน์ตอ่ ประชาชน ซึง่ ผูม
้ เี งินได้
ยอมให้ผจู้ า่ ยเงินได้หกั ภาษี เงินได้ ณ ทีจ่ า่ ยในอัตรา 1.0% ของรางวัล โดยมีสท
ิ ธิเลือกเสีย
ภาษี เงินได้เท่าถูกหักภาษี ณ ทีจ่ า่ ย โดยไม่ขอรับเงินภาษี ทถ
ี่ ก
ู หักไว้นน
้ ั คืนหรือไม่ข
เครดิตภาษี ทถ
ี่ ก
ู หักไว้นน
้ ั ไม่วา่ ทัง้ หมดหรือบางส่วน หรือจะนาไปรวมคานวณภาษี ตาม
มาตรา 48(1) ก็ได้ (มาตรา 5 จตุทศ แห่งพรฎ. (ฉบับที่ 10))
4.5 การเลือกเสียภาษี ฯ สาหรับเงินได้ตามมาตรา 40(8) เฉพาะทีเ่ ป็ นเงินปันผลทีไ่ ด้จาก
กองทุนรวมตาม พรบ.หลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ (พ.ศ.2535) ซึง่ ผูม
้ เี งินได้ยอมให้
ผูจ้ า่ ยเงินได้หกั ภาษี เงินได้ ณ ทีจ่ า่ ยในอัตรา 10.0% ของเงินได้ โดยมีสท
ิ ธิเลือกเสีย
ภาษี เงินได้เท่าถูกหักภาษี ณ ทีจ่ า่ ย โดยไม่ขอรับเงินภาษี ทถ
ี่ ก
ู หักไว้นน
้ ั คืนหรือไม่ขอ
เครดิตภาษี ทถ
ี่ ก
ู หักไว้นน
้ ั ไม่วา่ ทัง้ หมดหรือบางส่วน หรือจะนาไปรวมคานวณภาษี ตาม
มาตรา 48(1) ก็ได้ (พรฎ. (ฉบับที่ 262))
วิธก
ี ารเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา 7
4. การเลือกเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา (ต่อ)
4.6 การเลือกเสียภาษี ฯ สาหรับเงินได้ตามมาตรา 40(1) เฉพาะทีเ่ ป็ นเงินได้จากการจ้าง
แรงงานทีค
่ นต่างด้าวซึง่ ยอมให้หกั ภาษี เงินได้ ณ ทีจ่ า่ ยไว้แล้วในอัตรา 15.0% ของเงินได้
พึงประเมิน โดยมีสท
ิ ธิเลือกเสียภาษี เงินได้เท่าถูกหักภาษี ณ ทีจ่ า่ ย โดยไม่ขอรับเงินภาษี ที่
ถูกหักไว้นน
้ ั คืนหรือไม่ขอเครดิตภาษี ทถ
ี่ ก
ู หักไว้นน
้ ั ไม่วา่ ทัง้ หมดหรือบางส่วน หรือจะนา
ไปรวมคานวณภาษี ตามมาตรา 48(1) ก็ได้ ทัง้ นี้เป็ นเวลาติดต่อกันไม่เกินสองปี นับแต่วน
ั
เริม
่ ทางานกับสานักงานปฏิบตั ก
ิ ารภูมภ
ิ าค (ROH) (พรฎ. (ฉบับที่ 405))
(ดู ภ.ง.ด.95
4.7 การเลือกเสียภาษี ฯ สาหรับเงินได้ตามมาตรา 40(8) เฉพาะทีเ่ ป็ นเงินได้ของนักแสดง
สาธารณะทีเ่ ป็ น นักแสดงภาพยนตร์หรือโทรทัศน์ซงึ่ มีภม
ู ลิ าเนาอยูใ่ นต่างประเทศ เฉพาะ
กรณี ทม
ี่ ีการดาเนินการถ่ายทาภาพยนตร์หรือโทรทัศน์ในประเทศไทยโดยบริษท
ั หรือห้าง
้ ตามกฎหมายของต่างประเทศ และได้รบั อนุญาตให้ถา่ ยทาใน
หุน
้ ส่วนนิตบ
ิ ค
ุ คลทีต
่ ง้ ั ขึน
ประเทศไทยจากคณะอนุกรรมการพิจารณาคาขออนุญาตถ่ายทาภาพยนตร์ตา่ งประเทศ
ในประเทศไทย ตามระเบียบคณะกรรมการส่งเสริมอุตสาหกรรมภาพยนตร์ไทย ว่าด้วยการ
ขออนุญาตถ่ายทาภาพยนตร์ตา่ งประเทศในประเทศไทย พ.ศ. 2544 หักภาษี ณ ทีจ่ า่ ยโดย
คานวณหักไว้ในอัตรา 10.0 % ของเงินได้พงึ ประเมิน โดยมีสท
ิ ธิเลือกเสียภาษี เงินได้เท่า
ถูกหักภาษี ณ ทีจ่ า่ ย โดยไม่ขอรับเงินภาษี ทถ
ี่ ก
ู หักไว้นน
้ ั คืนหรือไม่ขอเครดิตภาษี ทถ
ี่ ก
ู หัก
ไว้นน
้ ั ไม่วา่ ทัง้ หมดหรือบางส่วน หรือจะนาไปรวมคานวณภาษี ตามมาตรา 48(1) ก็ได้
(พรฎ. (ฉบับที่ 409))
วิธก
ี ารเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดา 8
5. การเสียภาษี เงินได้บค
ุ คลธรรมดาแทนผูค
้ า้ บุหรี่
โรงงานยาสูบ กระทรวงการคลัง
ขายบุหรี่
ผูค
้ า้ บุหรีท
่ ม
ี่ ห
ี น้าทีเ่ สีย PIT
มาตรา 48 ทวิ
กฎกระทรวง ฉบับที่ 134
เสีย PIT แทน
ผูค
้ า้ ปลีก 10%
เสีย PIT แทน
ผูค
้ า้ ส่ง 12.5%
ยกเว้น PIT ตามกฎกระทรวง
ฉบับที่ 126
ยกเว้น VAT พรฎ.(ฉบับที่ 239)
ผูค
้ า้ บุหรีท
่ ม
ี่ ห
ี น้าทีเ่ สีย CIT
มาตรา 65 จัตวา
กฎกระทรวง ฉบับที่ 158
เสีย CIT แทน
ผูค
้ า้ ปลีก 10%
เสีย CIT แทน
ผูค
้ า้ ส่ง 12.5%
ไม่ได้รบั ยกเว้น CIT
ภาษี เงินได้ทเี่ สียแทน = Tax Cr.
ยกเว้น VAT พรฎ.(ฉบับที่ 239)