Sistemik Lupus Eritematozus Doç Dr Salih PAY SLE Otoimmün Remisyon ve alevlenmeler K/E= 9/1
Download ReportTranscript Sistemik Lupus Eritematozus Doç Dr Salih PAY SLE Otoimmün Remisyon ve alevlenmeler K/E= 9/1
Sistemik Lupus Eritematozus Doç Dr Salih PAY SLE Otoimmün Remisyon ve alevlenmeler K/E= 9/1 SLE EPİDEMİYOLOJİ/PREVALANS İnsidans 4-250/100 000 Siyah ırkta 3 kat sık K/E 8-13/1, yaşlıda 2/1, çocuklarda 1-5/1 Hastaların % 65’i 15-55 yaş, % 20’si 16 yaş altı, % 15’i 55 yaş üstü Anormal immün cevap Hiperaktif Hiperaktif Kontrol B hücresi T hücresi mekanizmalarında yetersizlik Patojenik antikorlar Patojenik immünkompleksler Oto reaktif T hücreleri Doku ve organ hasarı UV Gen-1 İnfeksiyon İlaç Deri hüc. Self Ag APC Gen-2 Gen-3 T T Gen-4 cins APC Gen-5 Ab B Gen-6 Gen-7 İK Ab Defktif İK klerensi yetersiz kontrol Self Ag hedef İK Eksternal Ag SLE- ANORMAL İMMÜN CEVABIN ÖZELLİKLERİ-1 Hiperaktif B Hücreleri B hücrelerinden kontrolsüz Ig salınımı Ig sekrete eden B hücrteleri sayısında artış B hücreleri total sayısında artış Ig’lerin çoğu self Ag’lere karşı otoreaktif, bir kısmı patojenik Bazı B hücreleri poliklonal, bazıları Ag spesifik olarak aktive edilmiş durumda SLE- ANORMAL İMMÜN CEVABIN ÖZELLİKLERİ-2 Hiperaktif T hücreleri Aktif SLE’de total T hücre sayısı azalmış (anti lenfosit antikorlar), ancak Ab oluşumu için B hücrelerine yardım eder T hücreleri artmış aktivasyon markeleri gösterir Serum Il-2, IL-2r, g-interferon düzeyleri artmış Myozit, SCLE, vaskülitte direk sitotoksik T hücrelerinin rolü var Monosit-Makrofaj Serisi Anormallikleri Fagositik hücrelerin İK bağlasında ve işlemesinde defekt Aktif hastalıkta monosit-makrofajlardan artmış IFN salınımı SLE- ANORMAL İMMÜN CEVABIN ÖZELLİKLERİ-3 İmmün tolerans mekanizmalarında bozukluk İK klerensi bozuk: CR1 sayısında azalma Fcg reseptörlerinde (FcgRIIA, FcgRIIIA) defekt SLE KLİNİK VE LABARATUAR BULGULARIN SIKLIĞI ANA (+) Artrit/artralji/myalji Deri bulguları Kompleman düşüklüğü Kognitif bozukluk Ateş Yüksek anti dsDNA Lökopeni Plörit Proteinüri Anemi Antifosfolipid Ab Yüksek gamaglobulin SSS vaküliti LAP % 97 % 80 % 71 % 51 % 50 % 48 % 46 % 46 % 44 % 42 % 42 % 35 % 32 % 12 % 10 MUKO-KUTANÖZ BULGULAR - 1 LE Spesifik Lezyonlar Akut Malar rash Generalize eritem Büllöz LE Subakut Kutanöz Lupus Anüler-polisiklik Papüloskuamöz Kronik lupus Lokalize diskoid Generalize diskoid Lupus profundus LE Nonspesifik Lezyonlar Pannikülit Ürtikeryal lezyonlar Vaskülit Livedo retikülaris Oral lezyonlar Alopesi KAS-İSKELET SİSTEMİ BULGULARI Artrit/artralji: % 90-95, artrit % 50 Poliartiküler-simetrik PIF, diz, EB, MKF, AB, dirsek, omuz Sabah tutukluğu (+) Deformite % 10 ( kuğu boynu, ulnar deviasyon) Subkutan nodül % 5-10 Erozyon görülmemesi karakteristik Myalji, ALT-AST yüksekliği % 30 KARDİYOVASKÜLER BULGULAR Pankardit Perikardit: en sık, klinik % 15-20, otopsi serilerinde % 80 Myokardit: % 8-12 Endokardit: Libman-Sacks (verrüköz endokardit), klinik nadir, otopsi serilerinde % 50, İE için risk taşır Diğer KAH-MI: % 2-8, artmış atheroskleroz, koroner arterit HT: % 25, nefropati, KS kullanımı İleti defektleri: myokardite eşlik edebilir, SVT, AV blok SLE AKCİĞER TUTULUMU Plevral tutulum: en sık Plöretik ağrı: % 45-56 Plevral efüzyon: % 16-30 Akut lupus pnömonisi: %1-9 Akut pulmoner hemoraji: % 1-2 Diffüz intertisiyel AC hastalığı: % 3 Pulmoner emboli: % 5-10 Pulmoner hipertansiyon: %1 Büzüşen AC (shrinking lung) sendromu Enfeksiyon RENAL BULGULAR Renal tutulum klinik % 50 En önemli mortalite nedeni (geçmişte) Majör kronik tedavi nedeni Erkekte ve yüksek titrede anti dsDNA (+) olanlarda sık Proteinüri en sık bulgu, hematüri, püyüri, silendirler Azotemi, nefritik-nefrotik sendrom LUPUS NEFRİTİ WHO KLASİFİKASYONU Class I Normal Class IIa IF/EM’de mezengial depozitler Class IIb Mezengial hiperselülarite Class III Fokal, segmental proliferatif GN Class IV Diffüz proliferatif GN Class V Membranöz GN Class VI Glomerüloskleroz (inflamasyonsuz) Diğer: tübülointertisiyel nefrit RENAL Bx AKTİVİTE - KRONİSİTE İNDEKSLERİ Glomerüler lezyonlar Tübüloo-intertisiyel lezyonlar Aktivite Kronisite 1.Proliferasyon 2. Nekroz/karyoreksis 3. Hyalen trombus 4. Selüler kresent 5. Lökosit eksudasyonu 1. Sklerotik glomerül 2. Fibröz kresent 1. MNL hücre ,infilt. 1. Tübüler atrofi 2. İntertisiyel fibrozis HEMATOLOJİK BULGULAR Anemi: % 80 Kronik hastalık anemisi Fe eksikliği anemisi Hemolitik anemi % 10 Lökopeni: % 15- 20 Lenfopeni: % 80-85 Trombositopeni: % 30-40, 50 000 altı % 5, AFA ilişkili Diğer: LAP % 50, Splenomegali % 10-20, TTP % 1-2 ( ateş, MAHA, trombositopeni, renal ve nörolojik fonksiyon bozukluğu) SLE SANTRAL SİNİR SİSTEMİ BULGULARININ SIKLIĞI Serebral vaskülit % 10 AFS/tıkayıcı lezyon % 5-10 Başağrısı % 15 Algılama bozukluğu % 50 Organik beyin sendromu %5 SSS enfeksiyonu %1 Kryoglb., hiperviskozite,TTP % 1 Kanama(düşük platelet) %2 Reaktif depresyon %20-40 NÖROPSİKİATRİK SEMPTOMLARIN PATOGENEZİ Otoantikorlar •antinöronal Ab •antiribozomal p proteini Vaskülit Vasküler oklüzyon •Tromboz •Kardiyak orjinli emboli Sitokin etkisi GASTROİNTESTİNAL BULGULAR Karın ağrısı: disfaji, ösefagial spazm, reflü Pankreatit: % 1-2, ilaç, vaskülit Asit: hipoalbüminemi, serozit Perforasyon KC enzimlerinde yükselme: NSAİİ, aktif hastalık, hepatik vaskülit nadir, otoimmün hepatit Sarılık: % 1-4, OİHA, otoimmün hepatit Hepatomegali % 10 - 30 Splenomegali % 20 hemolitik anemi ile korele değil soğan kabuğu görünümü: arterit Mezenterik vaskülit Budd Chiari sendromu DİĞER LABORATUAR BULGULARI Sedimentasyon yüksekliği: % 100 Hipergamaglobulinemi: % 80 RF pozitifliği: % 15-30 Kryoglobulin: % 10 Kompleman düşüklüğü Yalancı pozitif VDRL: % 20 CRP yüksekliği: % 10-50 AFA: % 30-40 Anti-Nükleer Antikorlar Nükleer Nükleolar Sitoplazmik •Kromatin -Anti-DNA:ds,ss,z -Histonlar -Ku -PCNA/Ga/LE-4 •Splisesomal -Sm -U1,2,4/6,5,7,11 snRNP •Diðer RNP -Ro (SS-A)/ -La (SS-B/Ha) •Mi-2 •P80-Koilin,MA-I •RNA polimeraz I-II-III •Ribozomal RNP •Topoizomeraz- I (Scl-70) •U3 sno RNP (Fibrillarin) •Th sno RNP (Rnase MRP) •NOR 90 (hUBF) •PM-Scl (PM-1) •tRNA Sentetaz -Jo-1(His) -Pl-7(Tir) -PL-12(Ala) -EJ(Gli) -OJ((isol) -Mas(Ser) •SRP •KJ •Fer(Elon F 1a) FANA Testi & Boyanma Paternleri Patern •Homojen •Periferik •İnce benekli •Kaba Benekli •Nükleoler •Sitoplazmik ANA •Anti-histon,DNA, Mi •Anti-DNA,histon •AntiU1 RNP •Anti-Sm •Anti-Ro/La •Anti-Ku •Anti-PCNA •AntiScl 70 •Anti-Sentromer •Anti-PBS 95 K •Anti-Th,U1 RNP •Anti-RNA p-I,PM-Scl •Ribozomal •tRNA-sentetaz •Ribozomal •Mitokondrial Hastalık •SLE,DIL,Yaln.+ •SLE •SLE,MCTD •SLE •SLE,SS •SLE,Scl,PM •SLE •Scl •CREST •PBS •Scl •SLE •PM •SLE •PBS SLE OTOANTİKOR SPEKTRUMU Antikor Klinik İlişki • Anti dsDNA • Nefrit • Anti Sm • SSS?, anti nRNP • Anti nRNP • Anti La • Rayn.fen, myozit, daktilit, nefrit olmaması, anti Sm, HLA DR • Fotosensitif rash, SS, NLE, La, RF, HLA DQ, lenfopeni,trombositopeni, • Nefrit olmaması, RF, HLA B-DR • Anti P • Psikoz?, depresyon? • Antihiston • LE hücresi, deri-eklem tutulumu? • Antikardiyolipin • Tromboz, fetal kayıp, trombositopeni • Anti Ro SLE GEBELİK ANNE Aktif hastalıkta mens. siklus bozuk, gebelik şansı az Fertilite normal Gebelik sırasında alevlenme daha sık değil Postpartum ilk üç ayda alevlenme sık Aktivite takibinde C ve anti dsDNA önemli BEBEK Neonatal lupus % 5, kalp bloğu kalıcı Anti Ro/La ile ilişkili Fetal mortalite % 20, AFA ile ilişkili Prematür doğum % 25 SLE TANI KRİTERLERİ 1- Malar rash 2- Diskoid rash 3- Fotosensitivite 4- Oral ülser 5- Artrit (non eroziv) 6- Serozit a- plörit b- perikardit 7- Renal hastalık a- 0.5 g/gün proteinüri b- hücresel silendirler 8- Nörolojik hastalık a- konvülziyon b- psikoz 9- Hematolojik hastalık a- hemolitik anemi b- lökopeni (4000/mm3) c- lenfopeni (1500/mm3) d- trombositopeni (100 000/mm3) 10- İmmünolojik hastalı a-antidsDNA b-antiSm c- pozitif AFA(AKA,LA, VDRL) 11- ANA pozitifliği 4/11 kriter + olmalı YAPISAL SEMPTOMLAR Güven vermek İstirahat/Egzersiz NSAİİ Sıtma ilaçları Steroidler DHEA TCA/SSRI/ Psikoterapi DERİ BULGULARI Güneşten korunma/Güneş koruyucular Steroidler (topikal ve lezyon içine) Hydroxychloroquine (Quensyl/plaquenil) Chloroquine (aralen) Quinacrine (atabrine) Dapsone Retinoidler (isotretinoin) Clofazamine Azathioprine EKLEM BULGULARI NSAİİ Sıtma ilaçları(HCQ, CQ) Methotrexate Azathioprine Steroidler HEMATOLOJİK BULGULAR Steroidler Danazol Dapsone Vincristine Cyclophosphamide Intravenous immunoglobulin (IVIG) Splenectomy CSF (Epogen, Neupogen) SEROZITLER NSAİİ Sıtma ilaçları (HCQ, CQ) Steroidler Aspirasyon VASKÜLITLER Steroidler Cyclophosphamide Plasmapherisis (especially TTP/TMHA) Intravenous immunoglobulin (IVIG) LUPUS NEFRİTİ Steroidler Cyclophosphamide Azathioprine Cyclosporine Methotrexate Plasmapheresis Intravenous gammaglobulin Mycophenolate mofetil NSAID ACE inhibitors Low protein diet SSS TUTULUMU Steroidler Cyclophosphamide IVIG Psychotropics (e.g. Haloperidol) TCA/SSRI