Transcript اپیدمیولوژی تجربی (مداخله ای)
Experimental Studies : یبرجت تاعلاطم
: ثحب دروم یلصا بلاطم یبرجت تاعلاطم عاونا و اه یگژیو ،فادها ، فیرعت
•
تاناویح یور یبرجت تاعلاطم بیاعم و دیاوف ،اهدربراک
•
اه ناسنا یور یبرجت تاعلاطم بیاعم و دیاوف ،اهدربراک
•
RCT عاونا و ارجا لحارم ،یحارط ،فیرعت یفداصتریغ یاه ی یامز اراک عاونا
• •
یبرجت تاعلاطم یاه تیدودحم و طیارش
•
) یا هلخادم ( یبرجت یژولویمدیپا Experimental (Interventional) Epidemiology
2
) یا هلخادم ( یبرجت یژولویمدیپا Experimental (Interventional) Epidemiology یم هتسباو رییغ تم رد رییغت هدهاشم لابند هب و دنز یم لقتسم رییغتم رد رییغت هب تسد ققحم .
دشاب : فادها .
درو ا مهارف ار ن ا اب هزرابم ای یرامیب رییغت ناکما هک ) رطخ لماوع ( یببس لماوع هرابرد یلمع هبرجت هئارا – فلا ن ا نامرد و اه یرامیب اب هزرابم و یریگشیپ رظن زا یتشادهب تامدخ یزاسراک و ی ی اراک یریگ هزادنا شور هئارا ب هعماج تملاس ءاقترا و اه
3
يبرجت تاعلاطم عاون ا (Lab Trial ( تاناويح يور تاعلاطم 1 : ناسنا يور تاعلاطم 2 هدش یفداصت راد دهاش یاه ی یامز اراک ) فلا Randomized Controlled Trials (RCT) يبرجت ریغ ای یقافتاریغ یاه ی یامز اراک ) ب Non-Randomized Controlled Trials
4
تاناویح یور يبرجت تاعلاطم : دربراك اه يراميب داجیا مزيناکم و للع يسررب تهج تاناويح رد يناسنا ياه يراميب داجيا ) فلا ينامرد و يريگشيپ ياه شور يئ اراك ن د ومز ا ) ب اه يراميب يعيبط ريس یسررب ) ج ققحم رظن قباطم و تحار ،عیرس ریث کت : دیاوف
-
: بياعم تاناويح رد يناسنا ياه يراميب همه داجیا ناکما مدع ناسنا هب يناويح ياه يئامز اراك زا هدم ا تسد هب جياتن همه میمعت ناکما مدع
5
ناسنا یور یبرجت تاعلاطم : دربراک دنتسين ديلوت لباق تاناويح رد هك يئاه يراميب هدش تباث اهن ا ندوب ررض يب يناويح ياه يئامز اراك ا ب هک ینامرد و یریگشیپ یاه شور : دیاوف یملع تلاکشم هب درکیور نیرت هناعطاق اه یرامیب للع یسررب
ینامرد و هناریگشیپ تامادقا نومز ا
: بیاعم یقلاخا تاظحلام ینابیتشپ روما
6
) یا هلخادم ( یبرجت یژولویمدیپا Experimental (Interventional) Epidemiology ) ناراميب : هعلاطم دحاو ( هدش يقافتا راددهاش ینیلاب Randomized Controlled Trial (R.C.T) ي يامز اراك .
1 ) ملاس دارفا : هعلاطم دحاو ( يلحم يسررب اي هصرع رد ي يامز اراك .
2 Field Trial ) تاعامتجا : هعلاطم دحاو ( يعامتجا ي يامز اراك .
3 Community Trial
7
هدش يفداصت راد دهاش ينيلاب ياه ي يامز اراك Randomized Clinical Controlled Trials روظنم هب اي و يت اقيقحت هدرو ارف كي ي يوراد و ينيلاب تارثا ديي ات اي فشك روظنم هب هك اه ناسنا يور شهوژپ هنوگ ره .
دريگ يم تروص ن ا ريث ات اي و يرطخ يب تابثا فده اب اه هدرو ارف نیا بولطمان شنكاو هنوگره ي ياسانش : فادها دیدج یوراد ای هلخادم کی ) effectiveness ( یشخبرثا و ) efficacy ( ی یاراک یبایزرا
•
ینیلاب درکلمع رد دیدج یاه هلخادم ای اهوراد شقن ندش نشور هب کمک
• 8
) یا هلخادم ( یبرجت یژولویمدیپا Experimental (Interventional) Epidemiology RCT یلک حرط نارامیب هدش فیرعت تیعمج یزاس یفداصت دیدج نامرد یراج نامرد هتفای دوبهب هتفاین دوبهب هتفای دوبهب هتفاین دوبهب
9
هدش یفداصت راد دهاش ی یامز اراک یاه یگژیو يّلع طباور نييعت اي هيضرف نومز ا يارب تاعلاطم نیرت یوق هتسباو ریغتم رد لقتسم ریغتم تارییغت رثا نداد ناشن شور نیرت قیقد هعلاطم دروم یاه هورگ هب دارفا یفداصت صیصخت ) رتمک یاطخ ( ققحم ميقتسم تبقارم تحت هعلاطم طيارش رگشهوژپ طسوت هعلاطم دنور رد ) Manipulation ( یراکتسد
10
هدش يفداصت راد دهاش ياه ي يامز اراك R andomized C ontrolled T rials
: ارجا لحارم
ارجا لمعلاروتسد يحارط 1 شيامز ا دروم تيعمج و عجرم تيعمج باختنا 2 ندرك يفداصت 3 هلخادم اي يراكتسد 4 يريگيپ 5 دمايپ يسررب 6
11
(Protocol)
ارجا لمعلاروتسد
دهاش و .
ديامن يم يريگولج هعلاطم رد اطخ و شروت زا لمعلاروتسد نتشاد هلخاد م ياه هورگ باختنا ياهرايعم 2 ندرك يفداصت هوحن 4 هعلاطم فادها 1 هنومن مجح 3 راك ياه شور 6 هدننك هعلاطم دارفا تيلئوسم 8 هعلاطم نامز و ناكم 5 يدنب نامز همانرب 7
12
(Protocol)
ارجا لمعلاروتسد
:(Pilot study) نومز ا شيپ يارجا
: یسررب روظنم هب
یبرجت هعلاطم يارجا ناكما ) فلا یبرجت هعلاطم هتخانشان تارثا ) ب دهاش و هلخادم دروم دارفا فرط زا یبرجت هعلاطم شريذپ نازیم ) ج
13
هعلاطم دروم تیعمج و عجرم تیعمج باختنا
) Reference or Target population ( فده هعماج ای عجرم تیعمج میمعت اه ن ا هب هعلاطم جیاتن و دشاب هتشاد ی پ رد یعفانم اه ن ا یارب هعلاطم دروم هلخادم دور یم راظتنا هک یا هعماج .
دوش یم هداد
•
) Study or Experimental population ( هلخادم ای هعلاطم دروم تیعمج .
دنوش یم هداد تکرش هعلاطم رد هک عجرم تیعمج زا یئزج دنشاب هتشاد هناهاگ ا تياضر ) فلا
•
دنشاب عجرم تيعمج زا يبوخ هنومن ) ب دنشاب حرط رد دورو طيارش دجاو ) ج
) eligibility criteria ( دارفا ن دوب طیارش دجاو ای باختنا یاهرایعم نییعت ) inclusion criteria ( دورو یاهرایعم ) exclusion criteria ( جورخ یاهرایعم 14
ندرك يفداصت هعلاطم هب ناگدننك تكرش دورو زا دعب ماجنا
هورگ ود ندوب هسیاقم لباق زا نانیمطا نیرتشیب داجیا
) باخ تنا شروت فذح ( ناگدننک تکرش نداد صیصخت یور ققحم رظن لامعا مدع زا نانیمطا
15
یراکتسد ا رجا لمعلاروتسد ساسا رب و ضورفم یببس لماع شهاک ای فذح ،یریگراک هب ) ...
،نسکاو ،وراد ( لقتسم ریغتم ) ...
،ندنام هدنز تدم ،یرامیب زورب ( هتسباو ریغتم
16
یریگیپ یشور اب ،هدش فیرعت لصاوف رد دهاش هورگ و هعلاطم تحت هورگ تانیاعم ربارب طیارش تحت و تبسن کی هب ،درادناتسا
17
يبايزرا دهاش و هلخاد م هورگ ود رد يفنم و تبثم جياتن هسياقم تامدخ هنيزه , يراميب تدش اي زورب شهاك ريظن هبرجت زا هدم ا تسد ه ب دياوف : تبثم جياتن يتشادهب گرم هلمج زا يلامتحا يبناج ضراوع يناوارف و تدش : يفنم جياتن
18
دمايپ يبايزرا رد شروت عاونا اه هدننك تكرش شروت
-
رگ هدهاشم شروت
-
يبايزرا رد شروت
19
Blinding یئامز اراک ندوب روک Single Blind روکوس کی یئامز اراک 1 Double Blind روکوس ود یئامز اراک 2 Triple Blind روکوس هس یئامز اراک 3
20
راد دهاش ي يامز اراك ياه حرط عاونا
) Concurrent Parallel ( نامزمه ي زا وم عون .1
) Cross Over ( عطاقتم عون .2
21
ناراميب
راد دهاش ي يامز اراك ياه حرط عاونا
) concurrent parallel ( نامزمه ي زا وم عون .1
صاخ ينامرد اب هتفاي ههجاوم صاخ ينامرد اب ههجاوم نودب
یریگیپ
اهدمايپ هسياقم 22
ناراميب
راد دهاش ي يامز اراك ياه حرط عاونا
) cross over ( عطاقتم عون .1
صاخ ينامرد اب هتفاي ههجاوم صاخ ينامرد اب ههجاوم نودب دمايپ هسياقم
یریگیپ
23
RCT عاونا ينيلاب ي يامز اراك 1 هناريگشيپ ياه ي يامز اراك 2 رطخ لماوع ياه ي يامز اراك 3 ندرك كرت ياه ي يامز اراك 4 يببس لماوع ي يامز اراك 5 يتشادهب تامدخ يبايزرا 6
24
يفداصت ريغ ي يامز اراك : تسین رودقم هشیمه اما ،دراد حیجرت هشیمه ًابیرقت یفداصت ی یامز اراک هچرگا ی یارجا ،یقلاخا لیلاد .1
.
تسا ماجنا لباق هعماج لک یور رب ای هورگ کی رد طقف هناریگشیپ تامادقا یضعب .2
.
دشاب ینلاوط ن ا یعیبط ریس و نییاپ یرامیب یناوارف هک ینامز .3
25
يفداصت ريغ ي يامز اراك
دهاش نودب يئامز اراك .1
يعيبط تايبرجت .2
) Before & After ( دعب و لبق يا هسياقم هعلاطم .3
ینوریب دهاش نودب دعب و لبق يا هسياقم هعلاطم ) فلا راددهاش دعب و لبق يا هسياقم تاعلاطم ) ب 26
) یا هلخادم ( یبرجت یژولویمدیپا Experimental (Interventional) Epidemiology : طیارش .
دنوش يريگيپ حيحص و عيرس ،قيقد و هدش باختنا يفداصت ًلاماك دياب اه هنومن
.
دشاب ريذپ ناكما و ناس ا اه ن ا هب يسرتسد و دشاب هعلاطم دروم هعماج هدنيامن دياب هنومن
ار اه ن ا ناو ت یم زاین تروص رد ( دنشاب هتشاد تهباشم مه اب يسررب تحت شور زج هب تاهج همه زا هورگ ود رد هدش باختنا دارفا
).
درک روج .
دشاب يمن هنومن دايز دادعت هب زاين هشيمه
.
دنوش يريگيپ و تبقارم ناسكي هورگ ود و دشاب درادناتسا و ربتعم تاعلاطا يرو ا عمج شور
(Blinding) دنشابن هاگ ا هبرجت اي هلخادم عون زا اه هورگ زا کی چيه تسا رتهب
27
) یا هلخادم ( یبرجت یژولویمدیپا Experimental (Interventional) Epidemiology : اه تیدودحم ي يامز اراك ماجنا يارب ناراميب زا هزاجا بسك هب زاين و ناسنا يور تاقيقحت رد صوصخب يقلاخا لئاسم دایز تیمها
قيقحت لوط رد Response rate ندم ا نيئاپ رطخ
نيبلطواد شروت لامتحا
یب رب ينبم يفا ك دهاوش و دنشاب هدش تست يهاگشيامز ا تاناويح يور ًلابق دياب ناسنا يور يبرجت تاعلاطم زا يرايسب
.
دشاب هتشاد دوجو ناسنا یارب ن ا ندوب رطخ .
درادن ار درادناتسا ينامرد ياه شور زا دارفا ندرك مورحم قح ققحم
ديدج هبرجت يلامتحا تارطخ يريگشيپ و لرتنك يارب يفاك تاديهمت ذاختا موزل
28
If there is no question or problem, thank you for your attention
29