Slide 1

Radyoterapi ve
Kemoterapi
Uygulamalarında
Akupunktur
Dr. Setenay MİT


Slide 2

2005
2030
11 Milyon Yeni vaka
27 Milyon
7 Milyon
Ölüm
17 Milyon
25 Milyon Yaşayan hasta 75 Milyon
* IARC


Slide 3

• San Francisco’da yapılan bir çalışmada
meme ca’lı kadınların %75 ‘inin
tamamlayıcı ve alternatif tedavilerin en
az bir formunu uyguladığı görülmüş.

*Adler, S. Complementary and alternative medicine use among women with breast
cancer. Med Anthropol Q 13:214-222, 1999


Slide 4

Akupunktur
• Yaklaşık İ.Ö 3000 yılından beri
- Liu Yan;kaya gibi sert yumrular
- Zhong Yang;inflame ülserler’ in
tedavisinde kullanılmaktadır.


Slide 5

• Malign:Ölümcül hasar yol açan
• Çin tıbbına göre ölümcül hasar yin-yang
(jing-shen, kan-qi) arasındaki uyumun ve
bütünlüğün bozulması sonucu ortaya
çıkar.


Slide 6

Akupunktura göre kanser
• Qi, kan ve nemin birikip toksik hale
gelerek normal sirkulasyonu tıkayıp
bozmasıyla sağlıklı doku morbid dokuya
dönüşür ve kanseröz kitleler, şişlikler ve
tümörler ortaya çıkar.Uzamış stagnas
yon qi ve kanda, en sonunda da öz de
tükenişe yol açar.


Slide 7

• Öz büyüme ve maturasyonu kontrol
ettiği için sonuçta immatur,
andiferansiye, malforme hücreler ortaya
çıkar.Bu yüzden qi, kan ve nemi
düzenleyen, sirkulasyonu sağlayan ve
stazı açan bir tedavi toksinleri
uzaklaştırıp özü yenileyerek ve kitleleri
çözerek kanser tedavisinde kritik rol
oynayabilir.


Slide 8

Yin-Yang Perspektifinden
Kemoterapi ve Radyoterapi
• Radyasyon; sıcak ve inflamasyon üreten, yin’i
pişiren, kan ve neme hasar veren aşırı yang
formudur.Kanın ve nemin kuruması koagulasyon
(statik kan), donma (balgam) olarak ortaya
çıkar.Stagne olan kan ve balgam qi, nem ve kan
sirkulasyo nunu bozarak organ sistemlerinde
eksiklik ve zayıflamaya neden olur.Radyasyon
çoğunlukla kemiklerin içine kadar işleyerek
iliği kurutur ve özü zayıflatır.


Slide 9

• Kemoterapi; qi’nin kan ve nem dolaşımı
üzerindeki etkisini, vücudu ısıtmasını
bozan, besinlerin qi ve kana dönüşmesini
engelleyen yang’a zarar veren aşırı yin
formudur.Qi kan ve sıvıların dolaşımını
sağlayamadığı zaman kan stagnasyonu ve
nem artar.Vücudun sıcak kalması
zorlaşır.İnternal soğuk nemi balgama
dönüştürür ve kan koagulasyonuna sebep
olur.


Slide 10

-

Radyasyon ve kemoterapinin yan
etkileri qi, nem, kan ve öz eksikliği
semptomlarıyla paraleldir.
Halsizlik, güçsüzlük
Enfeksiyonlara yatkınlık
Ödem
Dehidratasyon
Saç kaybı
Huzursuzluk, irritabilite
Depresyon
Anemi, lökopeni
Konsantrasyon
bozukluğu

-Sıcak basmaları
-Gece terlemeleri
-Susuzluk
-Kuru deri
-İnfertilite, libido kaybı
-İştahsızlık, anoreksia
-Diare
-Ülserasyonlar, kanama
-Kas ve eklem ağrıları


Slide 11

Akupunktur
• 1997’de toplanan NIH Konsensus
Geliştirme Konferansı’nda akupunkturun
kemoterapinin indüklediği bulantı-kusma
ve ağrının giderilmesinde etkili olduğu
kabul edildi.Amerikan Kanser Derneği
“Akupunkturun basit, çoğunlukla işe
yarayan, yan etki ve komplikasyonları az
olan ucuz bir yöntem olduğunu ve bu
yüzden bazı problemlerin çözümünde iyi
bir seçenek olabileceği”ni belirtti.


Slide 12

• Modern görüş;Akupunktur hematopoesis,
sellüler ve humoral bağışıklık, sıcaklık ve
basınç, solunum, metabolizma, hormonal
sekresyon, nöromuskuler koordinasyon
ve diurnal ritm gibi temel mekanizmaları
düzenler.


Slide 13

• Geleneksel görüş; yin-yang’ı, büyüme,
gelişme ve dinamik uyumdan sorumlu
organ sistemlerini düzenler.


Slide 14

• Ağrı qi, kan ve nemin kanallarda stagne
olduğunun göstergesidir.Modern bilimsel
modelde akupunkturun etki mekanizması
çoğunlukla ağrı alanında tanımlanmıştır.
• Ağrı medikasyonu sonucu bulantı, konstipas
yon, doz aşımı sonucu kardiopulmoner depres
yon, hepatik veya renal toksisite riski gibi
durumlar akupunkturun ağrı kesici etkisini
daha değerli kılmaktadır.


Slide 15

• Metastatik kemik kanserli 286 hasta
üzerinde yapılan bir çalışmada ağrıda %
76 oranında düzelme olmuş ve hastaların
uzun dönemli narkotik analjezik ihtiyacı
azalmıştır.
*Guo R, Zhang L, Gong Y, et al: The treatment of pain in bone metastasis of cancer

with the analgesic decoction of cancer and the acupoint therapeutic apparatus. J
Tradit Chin Med 15:262-264, 1995.


Slide 16

• Kemoterapi alan 48 gastrik karsinomalı
hastada yapılan randomize bir çalışmada
akupunkturun analjezik etkisi narkotikler ve
NSAI ajanlarla karşılaştırılmıştır.12 saat
sonra ağrı kontrolunda farmakolojik tedavi
üstün olmasına rağmen 2 ay sonra uzun
dönemli ağrı kontrolu aynı bulunmuştur.
Sadece akupunktur grubunda plasma enkefalin
seviyesi yükselmiş, kemoterapi nin diğer yan
etkilerinde düzelme olmuş ve genel hayat
kalitesi artmıştır.
•

Dang W, Yang J: Clinical study on acupuncture treatment of stomach carcinoma pain. J Tradit Chin Med
18:31-38, 1998.


Slide 17

• Radyoterapiye bağlı geç başlangıçlı
ödemi olan 122 hastada hem ağrı hem de
ödemde azalma gözlenmiştir.
*Bardychev MS, Guseva LI, Zubova ND: Acupuncture in edema of the
extremities following radiation or combination therapy of cancer of
the breast and uterus. Vopr Onkol. 1988:34(3):3 19-22.


Slide 18

• Akupunkturun bulantı-kusma üzerindeki
etkisi bir çok çalışma üzerinde
gösterilmiş tir.Randomize kontrollü 29
çalışmada 2000 den fazla hasta
üzerinde pozitif sonuç alınmıştır.
•

Vickers AJ (1996) Can acupuncture have specific effects on health? A
systematic review of acupuncture antiemesis trials. J R Soc Med. 89:303-311.


Slide 19

• Belfast’taki Queen’s Üniversitesinden J.W.Dudee
akupunkturun postoperatif bulantı ve kusmayı belirgin
olarak azalttığını göstermiştir.*Aynı kişinin bir başka
çalışmasında kemoterapiye bağlı bulantı-kusaması olan
105 hastada P-6 noktasının anti emetik etkinliği
araştırılmış ve %63 oranında yararlı bulunmuştur.**
*Dundee JW, Ghaly RG, Fitzpatrick KT, et al: Acupuncture prophylaxis of cancer chemotherapy-induced sickness. Journal of the
Royal Society of Medicine 82:268-271, 1989.

**Dundee JW, McMillan C: Positive evidence for P6 acupuncture antiemesis. Postgraduate Medical Journal 67:417-422, 1991.


Slide 20

• Orta ve ileri seviyede kanserli
kemoterapi ye bağlı lökopenisi olan 386
hastaya uygulanan akupunktur ve moksa
tedavisinden sonra %38 hastada lökosit
sayısı artmıştır.
*Chen HL, Huang XM: Treatment of chemotherapy-induced leukocytopenia with

acupuncture and moxibustion. Chung Hsi I Chieh Ho Tsa Chih. 1991; 11(6):350-2.


Slide 21

• Lökopenisi olan 48 hastaya uygulanan
ST-36 stimulasyonu sonucu tedavi gören
hastaların %90’ında beyaz küre sayısı
artmıştır.
*Wei Z: Clinical observation on therapeutic effect of acupuncture at St 36 for leukopenia. J
Tradit Chin Med. 18:94-95, 1998.


Slide 22

• Radyoterapi ve kemoterapiye bağlı lökopenisi
olan 121 hastaya uygulanan 5 günlük akupunk
tur tedavisinden sonra beyaz kan hücrelerinin
belirgin olarak arttığı gözlenmiştir.
*JZhou J, Li Z, Jin P: A clinical study on acupuncture for prevention and treatment of toxic
side effects during radiotherapy and chemotherapy. J Tradit Chin Med. 19:16-21, 1999.


Slide 23

• Kemoterapiyle indüklenmiş menopozda
olan veya Tamoxifen gibi ajanların
kullanımına bağlı sıcak basması, gece
terlemesi, cilt veya vajende kuruluk,
insomnia şikayetleri olan kadınlarda
yapılan çalışmalar akupunkturun bu
semptomların kontrolunde etkili
olduğunu göstermiştir.
*Zhang D, Zheng X, Wang Q: Clinical study on climacteric syndrome treated by
acupuncture and moxibustion. Shanghai J Acupuncture Moxibustion. 3:29-32, 1999.


Slide 24

Vaka Takdimi
• 46 yaşında erkek hasta 2005 yılı
Temmuz ayında aşırı düşünce, yorgunluk,
halsizlik, öfke patlamaları, çarpıntı
şikayeti ile başvurdu.Sağ ayakta halluks
vagus vardı ve kırmızı,şiş ve iltihaplı
görünümdeydi. Hasta depresyon
düşünülerek tedaviye alındı.
• DU-20, Yintan, LI-4 ve 11, SP-3, SP-6,
LIV-3


Slide 25

• 2. seanstan itibaren ayağındaki ağrılı
şişlik kayboldu ve ayakkabı giyebilmeye
başladı. Geceleri uykusu düzene girdi.3
ay süreyle haftada iki kez tedaviye
devam edildi.
• O dönemde hasta erken evre multipl
myelom nedeniyle takipteydi.Kemik iliği
biyopsisinde %10-15 oranında plazma
hücre infiltrasyonu vardı.


Slide 26

• 3 aylık akupunktur tedavisi sonucunda
plazma hücre infiltrasyon oranı %5’e
düştü.Kemik iliği biyopsisi normosellüler
olarak geldi.
• Kasım 2008’de hasta bu defa şiddetli
bel ağrısıyla başvurdu.Kemik iliği
biyopsisinde sellülarite oranı %90,
plazma hücre infiltrasyonu %80
oranındaydı.


Slide 27

• Çekilen MR’da bel bölgesinde L4-5 ve
L5-S1’de fıtık saptandı.Bu arada hastaya
Granisetron, Adriamisin, Vinkristin ve
Deksametazondan oluşan 4 kür
kemoterapi planlandı.Kemoterapiler
öncesinde hastaya akupunktur tedavisi
başlandı.
• DU-22, H-7, P-6, LI-4, ST-36, 40, 44,
KID-3, LIV-3 5 seans üstüste uygulandı.


Slide 28

• Kemoterapi başladıktan sonra hasta
hergün önce akupunktur tedavisini
yaptırıp daha sonra kemoterapi
gördü.Kürler arasında da haftada 2 defa
tedaviye devam edildi.
• 2. kürden sonra hastanın kemik iliği
biyopsisi normosellüler olarak geldi ve 4.
kürün sonuna kadar o şekilde devam etti.


Slide 29

• Kemoterapi sırasında hasta verilen
hiçbir antiemetik tedaviyi kullanmadı.
• Lökopenisi ve anemisi olmadı.
• Tedaviye başlandığında eşinin koluna
girerek zor yürürken 5. seanstan sonra
tek başına gelmeye başladı.
• Hastanın saçlarında dökülme olmadı.
• Kemoterapi süresince son derece dinç ve
morali yerinde bir görüntü sergiledi.


Slide 30

• 4. kür kemoterapisi bittikten sonra
otolog kök hücre nakli için karar
alındı.Nakil yapılana kadar olan bekleme
süresinde haftada bir tedaviye devam
edilip nakilden önce akupunktur tedavisi
sonlandırıldı.


Slide 31

Sonuç
• Kanser hastalarında hastalığın komplikas
yonlarına ek olarak radyoterapi veya
kemoterapi tedavisi hastayı iyice zorlamak ta,
kimi hastalar tedaviye dayanamayıp yarım
bırakmakta ya da sadece tedaviye bağlı
komplikasyonlar sebebiyle kaybedilmektedir .
Akupunktur hastaların tedaviye uyumunu
kolaylaştırmakta, yaşam konforlarını
arttırmakta , hastalığın da ilaca daha iyi cevap
vermesini sağlamaktadır.Bu yüzden kanser
tedavisi sırasında gözardı edilmemesi gereken
önemli bir tedavi yöntemidir


Slide 32

Teşekkür ederim