Transcript Ön adlar (sIfatlar) - antakyaatakoleji.k12.tr
Slide 1
ÖN ADLAR
(SIFATLAR)
ZİYA IŞIK
AHMET AKKOÇ İLKOKULU
Slide 2
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
ZİYA IŞIK
2
Slide 3
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Yukarıdaki fıkrada renkli yazılan
sözcüklere dikkat ediniz.
Bu sözcükler bir varlık adından önce
mi gelmiş?
Varlık adının bir özelliğini belirtiyor
mu?
Her renkli sözcükten sonra bir varlık
adı mı var?
ZİYA IŞIK
3
Slide 4
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Ali
Metin
Ali ile Metin birbirine benzemelerine
rağmen,
Ali sarı saçlı, kısa boylu, mavi tişörtlü
ve gri pantolonludur.
Metin ise uzun boylu, siyah saçlı,
kırmızı tişörtlü ve siyah ayakkabılıdır.
ZİYA IŞIK
4
Slide 5
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Örnekte olduğu gibi varlıkların
birbirine benzeyen veya farklı olan bir
sürü özelliği vardır. Varlıkları
birbirinden ayırmak, özelliklerini
vurgulamak için onların değişik
yönleriyle özelliklerinin belirtilmesi
gerekir.
Bu sebeple ön adları kullanırız.
ZİYA IŞIK
5
Slide 6
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Varlıkları (adları) niteleyen,
durumunu, biçimini, yerini, sayısını,
rengini bildiren kelimelere ön ad
(sıfat)denir.
Buna göre ön adlar mutlaka bir varlık
adından önce gelmelidir.
Ad ile ön ad arasında anlamlı bir ilişki
olmalıdır ve birbirini tamamlamalıdır.
ZİYA IŞIK
6
Slide 7
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Ön adlar varlıkları,
Durum
Şekil (biçim)
Sayı
İşaret ederek yer
Renk
Soru sorması
Belli belirsiz (belgisiz) yönlerinden
nitelendirirler.
ZİYA IŞIK
7
Slide 8
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
ÖN ADLARI İNCELEYELİM
Şekil (Biçim) Bildiren Ön Adlar
Durum Bildiren Ön Adlar
İşaret (Yer) Bildiren Ön Adlar
Renk Bildiren Ön Adlar
Soru Soran Ön Adlar
Belgisiz (Belli Belirsiz) Ön Adlar
ZİYA IŞIK
UYGULAMA
Sayı Bildiren Ön Adlar
8
Slide 9
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Şekil (Biçim) Bildiren Ön Adlar
Varlıkların şeklini belirtirken kullandığımız
ön adlardır.
Koca gözlü devden çok korkuyorum.
İri gözleri yaşlardan gözükmüyordu.
Kısa pantolonla bu elbise uymamış.
Babam bana yuvarlak bir masa aldı.
Çizgili çorapları nereden aldın?
Büyük kalemimi kaybettim.
Ceketin altına kareli gömlek giyinmiş.
Uzun ağacın gölgesinde oturalım.
Küçük kırlangıçlar dama yuva yaptılar.
ZİYA IŞIK
9
Slide 10
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Şekil (Biçim) Bildiren Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları varlıkların şeklini
bildiren sözcüklerle tamamlayınız.
Çocuklar ………….
minik kediyi yakalamaya
çalışıyor.
çizgisiz kağıt
Mektup yazmak için …………..
kullanmalısın.
kare taşlarla döşenmiş.
Yol ………..
sivri ucuyla portakalı soydum.
Bıçağın ………….
Salonun ortasında …………...
yuvarlak bir sehpa
duruyordu.
Her gün …………
küçük kaktüse su veriyor, onu
seviyordu.
ZİYA IŞIK
10
Slide 11
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Durum Bildiren Ön Adlar
Varlıkların nasıl olduklarını, durumlarını
bildiren ön adlardır.
Artık o eski ayakkabıyı giyme.
Kırık bardaktan su içmeye çalışıyordu.
Karşıya geçmesi için yaşlı amcaya yardım
etmeliyiz.
Güneşli bir havada yürüyüşe çıktık.
Çalışkan insanlar daha başarılı olur.
Sevimli kediyi bahçemizde besliyoruz.
Yeni bir gömlek almalıyım.
Evimizin bozuk musluğundan epeyce su
akıyor.
Şu yaramaz çocuk yine yere düşmüş.
İnce bir korna sesi duydum.
ZİYA IŞIK
11
Slide 12
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Durum Bildiren Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları varlıkların durumunu
bildiren sözcüklerle tamamlayınız.
soğuk havalar hasta etti.
Beni bu …………
çalışkan çocuklar okulumuzun gururu oldu.
………………
……………
ihtiyar adam yavaşça yürüyerek torununa
sarıldı.
taze peynir alsam iyi olacak.
Bir paket de …………..
Grip olduğunda …………..
sıcak ıhlamur içmelisin.
bayat ekmek yemeyi tercih etmem.
……………
…………
genç doktor hastasıyla ilgileniyor.
Bir de baktım dört ……………..
sevimli yavru karşımda
duruyor.
ZİYA IŞIK
12
Slide 13
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Sayı Bildiren Ön Adlar
Varlıkların sayısını bildiren ön adlardır.
Üç kalem daha almalıyım.
İkinci caddede büyük bir kaza olmuş.
Beş lira daha verirsen, sana da iki dondurma
alırım.
Hastaları birer sedyeyle taşıyorlar.
İki çocuk bahçede top oynuyor.
Bana da yarım ekmek verir misin?
Öğlen yemeğinde ikişer elma yedik.
Birinci yarışmacı Orhan oldu.
Turnuvayı yedi numaralı yarışmacı kazandı.
Günde ikişer hap içerek iyileştim.
Dört saat sonra çarşıda buluşalım.
İki sokak sonra sağa dönmelisin.
ZİYA IŞIK
13
Slide 14
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Sayı Bildiren Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları varlıkların sayısını
bildiren sözcüklerle tamamlayınız.
birer muz alıp yesin.
Herkes ……….…
bir elma koydu.
Annem beslenme çantama ……….
dört tane çiçeğimiz var.
Balkonda …………
iki kedi yavrusu birbirlerine sarılıp
………..
ısındılar.
iki kurşun kalem al.
Sınavda yanına……...
ikinci günü akraba ziyareti yaptık.
Bayramın ………….
beş
Bu gün ………….
lira harcadım.
Bize …………..
beşer ceviz daha versen onları da yeriz.
ZİYA IŞIK
14
Slide 15
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
İşaret (Yer) Bildiren Ön Adlar
Varlıkların yerini işaret ederek bildiren ön
adlardır.
Bu sokak bizim sokağımız.
O ev bizim evimizdir.
Şu çocuklar güzel şarkı söylüyorlar.
Belli ki bu sporcu yarışmaya daha iyi
hazırlanmış.
O kadınlar sokakta halı yıkıyorlar.
Öteki şehirler buradan daha güzel olamaz.
Şu binayı dönünce okulu göreceksin.
Bu masalı kaç kez dinledim, bilemezsin.
Ben o elbiseyi çok daha beğenmiştim.
Beni o günden sonra bir daha arayan olmadı.
Bu ödevleri öteki defterine yazmalısın.
ZİYA IŞIK
15
Slide 16
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
İşaret (Yer) Bildiren Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları varlıkların yerini işaret
ederek bildiren sözcüklerle tamamlayınız.
bu bardağı masaya koyar mısın?
………..
o evde çocukluğum geçti.
………
bu çamaşırları makinede yıkadı.
Annem ……..
şu kanepeyi çıkarmak istiyorum.
Odamdan …….
şu poşetleri nereye koyacağım.
………
öteki elbiseleri de temizlemeye vermeliyim.
………….
o günleri unutamam.
Köyde geçirdiğim ……..
Yeşillikler içindeki ………
bu bahçe beni her zaman
dinlendirir.
ZİYA IŞIK
16
Slide 17
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Renk Bildiren Ön Adlar
Varlıkların rengini bildiren ön adlardır.
Bana kırmızı kalemini verir misin?
Odamıza uygun beyaz koltuk takımı aldık.
Beyaz gül, kırmızı gül, güller arasından gelir.
Eskiden öğrenciler siyah önlük giyerdi.
Şu mavi gözlü kız mı senin kardeşin?
Kara kedi gibi girdin aramıza.
Masaya beyaz bir örtü serelim.
Üzerine pembemsi bir elbise giyinmiş.
Ben dondurmamı yerken elimden mavi balonum
uçup gitti.
ZİYA IŞIK
17
Slide 18
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Renk Bildiren Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları varlıkların rengini
bildiren sözcüklerle tamamlayınız.
kahverengi dolaba yerleştirmelisin.
Onları ……………….....
yeşil zeytinliklerin arasından buraya kadar
…………..
yürüdük.
siyah ayakkabılarını yeni mi aldın?
………….
mavi boya daha güzel olacak.
Odamıza …………….
kara
Yağmur yağacak galiba, …………….bulutlar
geliyor.
kırmızı Başlıklı Kız” kitabını okudun mu?
“……………
ZİYA IŞIK
18
Slide 19
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Soru Soran Ön Adlar
Cümlede soru sormaya yarayan, varlığı soru
sorarak belirten ön adlardır?
Hangi silgi senin?
Bu gün kaç lira harçlık aldın?
Sana nasıl bir bisiklet alalım?
Kaçar elma yesek acaba?
Senin baban ne iş yapıyor?
Üzerine nasıl bir elbise giymişti?
Sınavda yapamadığın kaç soru var?
Okulun açılmasına kaç gün daha kaldı?
Size gelmek için hangi dolmuşa bineceğim?
Yukarıdaki soru ön adlarına dikkat edelim.
Soru soran başka sözcüklerle karıştırmayalım.
ZİYA IŞIK
19
Slide 20
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Soru Soran Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları soru soran ön adlarla
tamamlayınız.
hangi topu almak istiyorsun?
……………
nasıl bir gömlek almayı düşünüyorsun?
…………..
kaçıncı sırasında oturuyorsun?
Sınıfın …………….
Bir kişi en çok ………..
kaç çikolata yer acaba?
kaç daire var?
Sizin apartmanda ………….
hangi gömlek daha güzel?
Sana göre …………
hangi pantolonumu giymeliyim?
Yarın ……..….
kaç
Tatilde ………..gün
kalacaksınız?
nasıl bir soru sordu?
Öğretmen sana …………
ZİYA IŞIK
20
Slide 21
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Belgisiz ( Belli Belirsiz ) Ön Adlar
Varlıkları net olarak belirtmeyen, belli belirsiz
belirten ön adlardır.
Güneşin altında birkaç saat oturdular.
Bütün soruları bana sormayın!
Bazı çocuklar henüz okumaya geçemedi.
Kimi insanlar yalan söyler.
Kardeşimle her konuda iyi anlaşırız.
Babam bazı akşamlar yemeğe geç geliyor.
Seninle bir gün görüşeceğim.
Birkaç kâse çorba içti.
Bir zamanlar bayramlar böyle mi kutlanırdı!
Sınavdaki çoğu sorular kolaydı.
Yaşlı teyzeme her gün yemek götürüyorum.
Senin için birçok zorluğa katladım.
ZİYA IŞIK
21
Slide 22
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Belgisiz ( Belli Belirsiz ) Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları belgisiz ön adlarla
tamamlayınız.
bir gün görüşürüz.
Yarın olmasa da ……..
bir gün beni anarsan, kulakların
Yıllar sonra ……..
değil kalbin çınlasın.
………….gece
bir alemde geziyorsun dünyayı.
her
bütün
…………..günleri
yatarak geçiremezsin!
birçok
……………seneler
geçti dönen yok seferinden.
bazı
………….derslerde
uykum geliyor.
biraz
………….ekmek
verir misin?
Anneme vermek için ……………çiçek
topladım.
birçok
ZİYA IŞIK
22
Slide 23
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Uygulama
Aşağıdaki öyküde ön adları bulunuz. Altını çiziniz.
Ahırın avlusunda oynarken aşağıda, gümüş söğütler
altında görünmeyen derenin hüzünlü şırıltısını işitirdik.
Evimiz iç çitin büyük kestane ağaçları arkasında kaybolmuş
gibiydi. Annem, İstanbul’a gittiği için benden bir yaş küçük
olan kardeşim Hasan’la artık Dadaruh’un yanından hiç
ayrılmıyorduk. Bu, babamın seyisi, yaşlı bir adamdı.
Dadaruh’la birlikte onları suya götürmek, çıplak sırtlarına
binmek, ne doyulmaz bir zevkti!
Gümüş gibi parlayan bu güzel kaşağının dişlerine baktım.
Çok keskin, çok sivriydi. On adım ilerdeki çeşmeye koştum.
Kaşağıyı yalağın taşına koydum. Yerden kaldırabildiğim
en ağır bir taş bularak üstüne hızlı hızlı indirmeye başladım.
ZİYA IŞIK
23
Slide 24
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Uygulama
Aşağıdaki ön adlar varlıkların hangi özelliğini
belirtiyor. Söyleyiniz.
Sabah uyanmış, şişkin gözlerle kahvaltıya
şekil
oturmuştu.
Burada ikişer saat nöbet tutmanızı istiyorum.
sayı
Öteki kitapların nerede? işaret
Şu caddede dolaşalım mı? işaret
sayı
Çorbanın yanında nerdeyse yarım ekmek yedi.
Uzun boylu bir çocuk olduğu için basketbol
kursuna gidiyor. şekil
Güzel sesiyle bize şarkı söylüyor. durum
Okuduğum bazı kitaplar çok hoşuma gidiyor.
belgisiz
O çocuğun bu saatte dışarıda ne işi var? işaret
Hangi kitabı okuyacaksın? soru
ZİYA IŞIK
24
Slide 25
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Uygulama
Aşağıdaki cümlelerde geçen ön adları bulunuz.
Varlığın hangi özelliğini belirtiyor. Söyleyiniz.
Gölgeli yoldan eve doğru koştum.
gölgeli durum
Babam, ağlayan kardeşimi kucağına aldı.
ağlayan durum
Bazı geceler zavallı hayvancağızı tepeden
tırnağa kadar sabunlardı. bazı belgisiz, zavallı durum
Bu köpeği hangi veterinere götüreceksiniz?
bu işaret, hangi soru
Kalenin tepesinde kırmızılı beyazlı bir bayrak
kırmızılı beyazlı bir renk
dalgalanıyordu.
Yirmi yıldır görmediğim bu kasaba, artık bir
yirmi sayı, bu işaret, bir belgisiz
serap gibiydi.
ZİYA IŞIK
25
Slide 26
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Uygulama
Aşağıdaki noktalı yerleri parantez içinde
verilen ön ad türleriyle tamamlayınız.
beyaz bir ev
Köşk biçiminde yapılmış …………..
duruyordu. (renk)
Onu, bu …………….
kırık pencerede görür gibi
olurdum. (durum)
nasıl bir sokaktan gideceğiz? (soru)
Sizin eve …………
O anda aklıma bir şey geldi. (işaret)
……
büyük bir aslanı
Kafese konmuş …………….
andırıyordu. (biçim)
…………
bazı geceler amcasının konağından kaçardı.
(belgisiz)
yırtık bir elbisesi vardı. (durum)
Sırtında ……………..
ZİYA IŞIK
26
Slide 27
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
ZİYA IŞIK
27
ÖN ADLAR
(SIFATLAR)
ZİYA IŞIK
AHMET AKKOÇ İLKOKULU
Slide 2
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
ZİYA IŞIK
2
Slide 3
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Yukarıdaki fıkrada renkli yazılan
sözcüklere dikkat ediniz.
Bu sözcükler bir varlık adından önce
mi gelmiş?
Varlık adının bir özelliğini belirtiyor
mu?
Her renkli sözcükten sonra bir varlık
adı mı var?
ZİYA IŞIK
3
Slide 4
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Ali
Metin
Ali ile Metin birbirine benzemelerine
rağmen,
Ali sarı saçlı, kısa boylu, mavi tişörtlü
ve gri pantolonludur.
Metin ise uzun boylu, siyah saçlı,
kırmızı tişörtlü ve siyah ayakkabılıdır.
ZİYA IŞIK
4
Slide 5
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Örnekte olduğu gibi varlıkların
birbirine benzeyen veya farklı olan bir
sürü özelliği vardır. Varlıkları
birbirinden ayırmak, özelliklerini
vurgulamak için onların değişik
yönleriyle özelliklerinin belirtilmesi
gerekir.
Bu sebeple ön adları kullanırız.
ZİYA IŞIK
5
Slide 6
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Varlıkları (adları) niteleyen,
durumunu, biçimini, yerini, sayısını,
rengini bildiren kelimelere ön ad
(sıfat)denir.
Buna göre ön adlar mutlaka bir varlık
adından önce gelmelidir.
Ad ile ön ad arasında anlamlı bir ilişki
olmalıdır ve birbirini tamamlamalıdır.
ZİYA IŞIK
6
Slide 7
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Ön adlar varlıkları,
Durum
Şekil (biçim)
Sayı
İşaret ederek yer
Renk
Soru sorması
Belli belirsiz (belgisiz) yönlerinden
nitelendirirler.
ZİYA IŞIK
7
Slide 8
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
ÖN ADLARI İNCELEYELİM
Şekil (Biçim) Bildiren Ön Adlar
Durum Bildiren Ön Adlar
İşaret (Yer) Bildiren Ön Adlar
Renk Bildiren Ön Adlar
Soru Soran Ön Adlar
Belgisiz (Belli Belirsiz) Ön Adlar
ZİYA IŞIK
UYGULAMA
Sayı Bildiren Ön Adlar
8
Slide 9
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Şekil (Biçim) Bildiren Ön Adlar
Varlıkların şeklini belirtirken kullandığımız
ön adlardır.
Koca gözlü devden çok korkuyorum.
İri gözleri yaşlardan gözükmüyordu.
Kısa pantolonla bu elbise uymamış.
Babam bana yuvarlak bir masa aldı.
Çizgili çorapları nereden aldın?
Büyük kalemimi kaybettim.
Ceketin altına kareli gömlek giyinmiş.
Uzun ağacın gölgesinde oturalım.
Küçük kırlangıçlar dama yuva yaptılar.
ZİYA IŞIK
9
Slide 10
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Şekil (Biçim) Bildiren Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları varlıkların şeklini
bildiren sözcüklerle tamamlayınız.
Çocuklar ………….
minik kediyi yakalamaya
çalışıyor.
çizgisiz kağıt
Mektup yazmak için …………..
kullanmalısın.
kare taşlarla döşenmiş.
Yol ………..
sivri ucuyla portakalı soydum.
Bıçağın ………….
Salonun ortasında …………...
yuvarlak bir sehpa
duruyordu.
Her gün …………
küçük kaktüse su veriyor, onu
seviyordu.
ZİYA IŞIK
10
Slide 11
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Durum Bildiren Ön Adlar
Varlıkların nasıl olduklarını, durumlarını
bildiren ön adlardır.
Artık o eski ayakkabıyı giyme.
Kırık bardaktan su içmeye çalışıyordu.
Karşıya geçmesi için yaşlı amcaya yardım
etmeliyiz.
Güneşli bir havada yürüyüşe çıktık.
Çalışkan insanlar daha başarılı olur.
Sevimli kediyi bahçemizde besliyoruz.
Yeni bir gömlek almalıyım.
Evimizin bozuk musluğundan epeyce su
akıyor.
Şu yaramaz çocuk yine yere düşmüş.
İnce bir korna sesi duydum.
ZİYA IŞIK
11
Slide 12
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Durum Bildiren Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları varlıkların durumunu
bildiren sözcüklerle tamamlayınız.
soğuk havalar hasta etti.
Beni bu …………
çalışkan çocuklar okulumuzun gururu oldu.
………………
……………
ihtiyar adam yavaşça yürüyerek torununa
sarıldı.
taze peynir alsam iyi olacak.
Bir paket de …………..
Grip olduğunda …………..
sıcak ıhlamur içmelisin.
bayat ekmek yemeyi tercih etmem.
……………
…………
genç doktor hastasıyla ilgileniyor.
Bir de baktım dört ……………..
sevimli yavru karşımda
duruyor.
ZİYA IŞIK
12
Slide 13
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Sayı Bildiren Ön Adlar
Varlıkların sayısını bildiren ön adlardır.
Üç kalem daha almalıyım.
İkinci caddede büyük bir kaza olmuş.
Beş lira daha verirsen, sana da iki dondurma
alırım.
Hastaları birer sedyeyle taşıyorlar.
İki çocuk bahçede top oynuyor.
Bana da yarım ekmek verir misin?
Öğlen yemeğinde ikişer elma yedik.
Birinci yarışmacı Orhan oldu.
Turnuvayı yedi numaralı yarışmacı kazandı.
Günde ikişer hap içerek iyileştim.
Dört saat sonra çarşıda buluşalım.
İki sokak sonra sağa dönmelisin.
ZİYA IŞIK
13
Slide 14
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Sayı Bildiren Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları varlıkların sayısını
bildiren sözcüklerle tamamlayınız.
birer muz alıp yesin.
Herkes ……….…
bir elma koydu.
Annem beslenme çantama ……….
dört tane çiçeğimiz var.
Balkonda …………
iki kedi yavrusu birbirlerine sarılıp
………..
ısındılar.
iki kurşun kalem al.
Sınavda yanına……...
ikinci günü akraba ziyareti yaptık.
Bayramın ………….
beş
Bu gün ………….
lira harcadım.
Bize …………..
beşer ceviz daha versen onları da yeriz.
ZİYA IŞIK
14
Slide 15
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
İşaret (Yer) Bildiren Ön Adlar
Varlıkların yerini işaret ederek bildiren ön
adlardır.
Bu sokak bizim sokağımız.
O ev bizim evimizdir.
Şu çocuklar güzel şarkı söylüyorlar.
Belli ki bu sporcu yarışmaya daha iyi
hazırlanmış.
O kadınlar sokakta halı yıkıyorlar.
Öteki şehirler buradan daha güzel olamaz.
Şu binayı dönünce okulu göreceksin.
Bu masalı kaç kez dinledim, bilemezsin.
Ben o elbiseyi çok daha beğenmiştim.
Beni o günden sonra bir daha arayan olmadı.
Bu ödevleri öteki defterine yazmalısın.
ZİYA IŞIK
15
Slide 16
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
İşaret (Yer) Bildiren Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları varlıkların yerini işaret
ederek bildiren sözcüklerle tamamlayınız.
bu bardağı masaya koyar mısın?
………..
o evde çocukluğum geçti.
………
bu çamaşırları makinede yıkadı.
Annem ……..
şu kanepeyi çıkarmak istiyorum.
Odamdan …….
şu poşetleri nereye koyacağım.
………
öteki elbiseleri de temizlemeye vermeliyim.
………….
o günleri unutamam.
Köyde geçirdiğim ……..
Yeşillikler içindeki ………
bu bahçe beni her zaman
dinlendirir.
ZİYA IŞIK
16
Slide 17
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Renk Bildiren Ön Adlar
Varlıkların rengini bildiren ön adlardır.
Bana kırmızı kalemini verir misin?
Odamıza uygun beyaz koltuk takımı aldık.
Beyaz gül, kırmızı gül, güller arasından gelir.
Eskiden öğrenciler siyah önlük giyerdi.
Şu mavi gözlü kız mı senin kardeşin?
Kara kedi gibi girdin aramıza.
Masaya beyaz bir örtü serelim.
Üzerine pembemsi bir elbise giyinmiş.
Ben dondurmamı yerken elimden mavi balonum
uçup gitti.
ZİYA IŞIK
17
Slide 18
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Renk Bildiren Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları varlıkların rengini
bildiren sözcüklerle tamamlayınız.
kahverengi dolaba yerleştirmelisin.
Onları ……………….....
yeşil zeytinliklerin arasından buraya kadar
…………..
yürüdük.
siyah ayakkabılarını yeni mi aldın?
………….
mavi boya daha güzel olacak.
Odamıza …………….
kara
Yağmur yağacak galiba, …………….bulutlar
geliyor.
kırmızı Başlıklı Kız” kitabını okudun mu?
“……………
ZİYA IŞIK
18
Slide 19
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Soru Soran Ön Adlar
Cümlede soru sormaya yarayan, varlığı soru
sorarak belirten ön adlardır?
Hangi silgi senin?
Bu gün kaç lira harçlık aldın?
Sana nasıl bir bisiklet alalım?
Kaçar elma yesek acaba?
Senin baban ne iş yapıyor?
Üzerine nasıl bir elbise giymişti?
Sınavda yapamadığın kaç soru var?
Okulun açılmasına kaç gün daha kaldı?
Size gelmek için hangi dolmuşa bineceğim?
Yukarıdaki soru ön adlarına dikkat edelim.
Soru soran başka sözcüklerle karıştırmayalım.
ZİYA IŞIK
19
Slide 20
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Soru Soran Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları soru soran ön adlarla
tamamlayınız.
hangi topu almak istiyorsun?
……………
nasıl bir gömlek almayı düşünüyorsun?
…………..
kaçıncı sırasında oturuyorsun?
Sınıfın …………….
Bir kişi en çok ………..
kaç çikolata yer acaba?
kaç daire var?
Sizin apartmanda ………….
hangi gömlek daha güzel?
Sana göre …………
hangi pantolonumu giymeliyim?
Yarın ……..….
kaç
Tatilde ………..gün
kalacaksınız?
nasıl bir soru sordu?
Öğretmen sana …………
ZİYA IŞIK
20
Slide 21
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Belgisiz ( Belli Belirsiz ) Ön Adlar
Varlıkları net olarak belirtmeyen, belli belirsiz
belirten ön adlardır.
Güneşin altında birkaç saat oturdular.
Bütün soruları bana sormayın!
Bazı çocuklar henüz okumaya geçemedi.
Kimi insanlar yalan söyler.
Kardeşimle her konuda iyi anlaşırız.
Babam bazı akşamlar yemeğe geç geliyor.
Seninle bir gün görüşeceğim.
Birkaç kâse çorba içti.
Bir zamanlar bayramlar böyle mi kutlanırdı!
Sınavdaki çoğu sorular kolaydı.
Yaşlı teyzeme her gün yemek götürüyorum.
Senin için birçok zorluğa katladım.
ZİYA IŞIK
21
Slide 22
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Belgisiz ( Belli Belirsiz ) Ön Adlar
Aşağıdaki boşlukları belgisiz ön adlarla
tamamlayınız.
bir gün görüşürüz.
Yarın olmasa da ……..
bir gün beni anarsan, kulakların
Yıllar sonra ……..
değil kalbin çınlasın.
………….gece
bir alemde geziyorsun dünyayı.
her
bütün
…………..günleri
yatarak geçiremezsin!
birçok
……………seneler
geçti dönen yok seferinden.
bazı
………….derslerde
uykum geliyor.
biraz
………….ekmek
verir misin?
Anneme vermek için ……………çiçek
topladım.
birçok
ZİYA IŞIK
22
Slide 23
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Uygulama
Aşağıdaki öyküde ön adları bulunuz. Altını çiziniz.
Ahırın avlusunda oynarken aşağıda, gümüş söğütler
altında görünmeyen derenin hüzünlü şırıltısını işitirdik.
Evimiz iç çitin büyük kestane ağaçları arkasında kaybolmuş
gibiydi. Annem, İstanbul’a gittiği için benden bir yaş küçük
olan kardeşim Hasan’la artık Dadaruh’un yanından hiç
ayrılmıyorduk. Bu, babamın seyisi, yaşlı bir adamdı.
Dadaruh’la birlikte onları suya götürmek, çıplak sırtlarına
binmek, ne doyulmaz bir zevkti!
Gümüş gibi parlayan bu güzel kaşağının dişlerine baktım.
Çok keskin, çok sivriydi. On adım ilerdeki çeşmeye koştum.
Kaşağıyı yalağın taşına koydum. Yerden kaldırabildiğim
en ağır bir taş bularak üstüne hızlı hızlı indirmeye başladım.
ZİYA IŞIK
23
Slide 24
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Uygulama
Aşağıdaki ön adlar varlıkların hangi özelliğini
belirtiyor. Söyleyiniz.
Sabah uyanmış, şişkin gözlerle kahvaltıya
şekil
oturmuştu.
Burada ikişer saat nöbet tutmanızı istiyorum.
sayı
Öteki kitapların nerede? işaret
Şu caddede dolaşalım mı? işaret
sayı
Çorbanın yanında nerdeyse yarım ekmek yedi.
Uzun boylu bir çocuk olduğu için basketbol
kursuna gidiyor. şekil
Güzel sesiyle bize şarkı söylüyor. durum
Okuduğum bazı kitaplar çok hoşuma gidiyor.
belgisiz
O çocuğun bu saatte dışarıda ne işi var? işaret
Hangi kitabı okuyacaksın? soru
ZİYA IŞIK
24
Slide 25
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Uygulama
Aşağıdaki cümlelerde geçen ön adları bulunuz.
Varlığın hangi özelliğini belirtiyor. Söyleyiniz.
Gölgeli yoldan eve doğru koştum.
gölgeli durum
Babam, ağlayan kardeşimi kucağına aldı.
ağlayan durum
Bazı geceler zavallı hayvancağızı tepeden
tırnağa kadar sabunlardı. bazı belgisiz, zavallı durum
Bu köpeği hangi veterinere götüreceksiniz?
bu işaret, hangi soru
Kalenin tepesinde kırmızılı beyazlı bir bayrak
kırmızılı beyazlı bir renk
dalgalanıyordu.
Yirmi yıldır görmediğim bu kasaba, artık bir
yirmi sayı, bu işaret, bir belgisiz
serap gibiydi.
ZİYA IŞIK
25
Slide 26
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
Uygulama
Aşağıdaki noktalı yerleri parantez içinde
verilen ön ad türleriyle tamamlayınız.
beyaz bir ev
Köşk biçiminde yapılmış …………..
duruyordu. (renk)
Onu, bu …………….
kırık pencerede görür gibi
olurdum. (durum)
nasıl bir sokaktan gideceğiz? (soru)
Sizin eve …………
O anda aklıma bir şey geldi. (işaret)
……
büyük bir aslanı
Kafese konmuş …………….
andırıyordu. (biçim)
…………
bazı geceler amcasının konağından kaçardı.
(belgisiz)
yırtık bir elbisesi vardı. (durum)
Sırtında ……………..
ZİYA IŞIK
26
Slide 27
ÖN ADLAR (SIFATLAR)
ZİYA IŞIK
27