Transcript Podatek od wartości dodanej
Slide 1
Podatek od wartości dodanej
VAT
Slide 2
Podstawowe źródła prawa
Slide 3
Podstawowe źródła prawa - historia
Pierwsza Dyrektywa 67/227/EWG z 11 kwietnia 1967 r.
w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw
Członkowskich dotyczących podatków obrotowych
(Dz.U.UE seria L z 1967 r. Nr 71, s. 1301) - stworzyła
podstawę prawną do wprowadzenia w państwach
członkowskich wspólnego systemu podatku od wartości
dodanej,
Szósta Dyrektywa 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w
sprawie
harmonizacji
ustawodawstw
Państw
Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych wspólny system podatku od wartości dodanej:
ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz.U.UE seria
L z 1977 r. Nr 145, s. 1) - reguluje podstawowe elementy
konstrukcji podatku od wartości dodanej,
Slide 4
Podstawowe źródła prawa - historia
Ósma Dyrektywa 79/1072/EWG z 6 grudnia 1979 r. w
sprawie
harmonizacji
ustawodawstw
Państw
Członkowskich
odnoszących
się
do
podatków
obrotowych - warunki zwrotu podatku od wartości
dodanej podatnikom niemającym siedziby na terytorium
kraju (Dz.U.UE seria L z 1979 r. Nr 331, s. 11),
Trzynasta Dyrektywa 86/560/EWG z 17 listopada 1986
r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw
Członkowskich
odnoszących
się
do
podatków
obrotowych - warunki zwrotu podatku od wartości
dodanej podatnikom niemającym siedziby na terytorium
Wspólnoty (Dz.U.UE seria L z 1986 r. Nr 326, s. 40),
Slide 5
Podstawowe źródła prawa - historia
Dyrektywy związane ze zniesieniem granic celnych
(1 stycznia 1993 r.):
• Dyrektywa 91/680/EWG z 16 grudnia 1991 r. w sprawie
wspólnego systemu podatku od wartości dodanej
i zmiany VI Dyrektywy ze względu na zniesienie granic
podatkowych (Dz.U.UE seria L z 1991 r. Nr 376, s. 72),
Dyrektywa 92/77/EWG z 19 października 1992 r.
w sprawie uzupełnienia wspólnego systemu podatku od
wartości dodanej i zmiany VI Dyrektywy (Dz.U.UE seria
L z 1992 r. Nr 316, s. 1),
• Dyrektywa 92/111/EWG z 14 grudnia 1992 r.
zmieniająca VI Dyrektywę i wprowadzająca środki
uproszczone w zakresie podatku od wartości dodanej
(Dz.U.UE seria L z 1992 r. Nr 384, s. 57),
Slide 6
Podstawowe źródła prawa - historia
• Dyrektywa 1999/59/UE z 17 czerwca 1999 r.,
zmieniająca VI Dyrektywę w zakresie zasad stosowania
VAT do usług telekomunikacyjnych (Dz.U.UE seria L z
1999 r. Nr 162, s. 63),
• Dyrektywa 2001/115/UE z 20 grudnia 2001 r.,
regulująca warunki i tryb wystawiania faktur VAT w
formie elektronicznej (Dz.U.UE seria L z 2001 r. Nr 15, s.
24),
• Dyrektywa 2002/38/UE z 7 maja 2002 r. zmieniająca VI
Dyrektywę w zakresie zasad opodatkowania usług
radiowych i telewizyjnych i określonych usług
świadczonych drogą elektroniczną (Dz.U.UE seria L z
2002 r. Nr 128, s. 41,
Slide 7
Podstawowe źródła prawa - historia
• Dyrektywa 2003/92/UE z 7 października 2003 r.
zmieniająca VI Dyrektywę w zakresie zasad
określania miejsca dostawy gazu i energii
elektrycznej (Dz.U.UE seria L z 2003 r. Nr 260,
s. 8),
• Rozporządzenie Rady nr 1777/2005 z 17
października 2005 r. ustanawiające środki
wykonawcze do dyrektywy 77/388/EWG w
sprawie wspólnego systemu podatku od
wartości dodanej (Dz.U.UE seria L z 2005 r. Nr
288, s. 1).
Slide 8
Podstawowe źródła prawa obecnie
• Dyrektywa 2006/112/WE z 28 listopada
2006 r. w sprawie wspólnego systemu
podatku od wartości dodanej (Dz.U.UE
seria L z 2006 r. Nr 347, s. 1)
Slide 9
Podstawowe zasady
Slide 10
Preambuła do Dyrektywy
•
•
•
•
W celu zapewnienia jasnego i racjonalnego przedstawienia przepisów,
spójnego z zasadą lepszego stanowienia prawa, właściwe jest
przekształcenie struktury i brzmienia dyrektywy, chociaż nie powinno to, co
do zasady, spowodować istotnych zmian w istniejącym prawodawstwie.
Realizacja celu zakładającego ustanowienie rynku wewnętrznego zakłada
zastosowanie w państwach członkowskich ustawodawstw dotyczących
podatków obrotowych, które nie zakłócają warunków konkurencji ani nie
utrudniają swobodnego przepływu towarów i usług.
System VAT staje się najbardziej jasny i neutralny, kiedy podatek nakładany
jest w możliwie najbardziej ogólny sposób, a zakres jego zastosowania
obejmuje wszystkie etapy produkcji i dystrybucji oraz świadczenie usług. W
związku z tym w interesie rynku wewnętrznego i państw członkowskich leży
przyjęcie wspólnego systemu, który ma również zastosowanie do handlu
detalicznego.
Aby rozwiązać problem bezrobocia, należy zezwolić państwom
członkowskim, które tego sobie życzą, na wypróbowanie, jakie działanie i
skutek na tworzenie nowych miejsc pracy może mieć obniżenie stawki VAT
stosowanej do usług pracochłonnych. Takie obniżenie stawki podatku może
również zmniejszyć zainteresowanie określonych przedsiębiorstw
przechodzeniem do szarej strefy lub pozostawaniem w niej.
Slide 11
Preambuła do Dyrektywy
• Nawet jeżeli stawki i zwolnienia nie zostaną całkowicie
zharmonizowane, wspólny system VAT powinien pozwolić
na osiągnięcie neutralnych warunków konkurencji, w takim
znaczeniu, że na terytorium każdego państwa
członkowskiego podobne towary i usługi podlegają takiemu
samemu obciążeniu podatkowemu, bez względu na
długość łańcucha produkcji i dystrybucji.
• Aby uniknąć zakłóceń konkurencji, zniesienie kontroli
podatkowych na granicach wymaga nie tylko jednolitej
podstawy opodatkowania, ale również wystarczającego
zbliżenia liczby stawek i ich poziomów w państwach
członkowskich.
• W celu zachowania neutralności podatkowej, stawki
stosowane przez państwa członkowskie powinny
umożliwiać odliczenie VAT naliczonego na poprzednim
etapie.
Slide 12
Artykuł 2 Pierwszej Dyrektywy – obecnie art. 1
Dyrektywy
Zasada wspólnego systemu podatku od towarów i usług
obejmuje zastosowanie do towarów i usług ogólnego
podatku konsumpcyjnego dokładnie proporcjonalnego
do ceny towarów i usług, niezależnie od ilość transakcji,
jakie mają miejsce w procesie produkcji i dystrybucji
przed etapem, na którym podatek jest pobierany.
Każda transakcja będzie podlegała podatkowi od towarów i
usług obliczonemu od ceny towarów lub usług według
stawki, jaka ma zastosowanie do takich towarów i usług,
po odjęciu kwoty podatku od towarów i usług
poniesionego bezpośrednio w składnikach kosztów.
Wspólny system podatku od towarów i usług stosuje się aż
do etapu sprzedaży detalicznej, łącznie z tym etapem.
Slide 13
Podstawowe zasady
•
•
•
•
•
•
•
•
•
neutralność,
opodatkowanie konsumpcji,
powszechność,
wielofazowość,
jednokrotność poboru podatku,
zachowanie warunków konkurencji,
zastosowanie metody fakturowej,
opodatkowanie czynności zgodnie
ekonomiczną istotą,
proporcjonalność.
z
ich
Slide 14
Zastosowanie metody fakturowej
Metody ustalenia obciążenia VAT w danej
fazie obrotu:
1) metoda dodawania: (płace + marża) *
stawka
2) metoda odejmowania: (obrót własny –
zakupy) * stawka
3) metoda fakturowa: obrót własny *
stawka – zakupy * stawka
Slide 15
Zastosowanie metody fakturowej
• Art. 17 ust. 2 VI Dyrektywy – obecnie art. 168
Dyrektywy:
O ile towary i usługi są używane do celów
zawieranych transakcji podlegających
opodatkowaniu, podatnik jest uprawniony do
odliczenia od podatku, który zobowiązany jest
zapłacić, następujących kwot:
a)należnego lub zapłaconego podatku od wartości
dodanej od towarów lub usług dostarczonych
lub, które mają być podatnikowi dostarczone
przez innego podatnika;
(…)
Slide 16
Zastosowanie metody fakturowej
VAT naliczony
Input tax
Podatnik B
Podatnik A
VAT należny
Output tax
Podatnik C
Slide 17
Zastosowanie metody fakturowej
Podatek należny
Podatek naliczony
--------------------------------------=
Zobowiązanie podatkowe (jeżeli > 0)
lub
=
Podatek do zwrotu (jeżeli < 0)
Slide 18
Neutralność
Neutralność podatku - Podmiot niebędący
ostatecznym konsumentem towaru lub
usługi co do zasady nie ponosi ciężaru
podatku (przerzuca go).
Zasada ta jest ściśle związana z zasadą
opodatkowania konsumpcji.
Slide 19
Neutralność
• w sensie prawnym – prawo do odliczania
podatku naliczonego w poprzednich
fazach obrotu,
• w sensie ekonomicznym - brak kumulacji
podatku z poszczególnych faz obrotu,
niezależność ceny produktu od liczby faz
obrotu, zastosowanie równych stawek do
produktów tego samego rodzaju
Slide 20
Neutralność - instrumenty
• prawo podatnika VAT do pomniejszenia własnego
podatku należnego o podatek naliczony, zapłacony w
cenie dóbr nabytych przez niego na potrzeby
prowadzenia działalności opodatkowanej.
• wszelkie ograniczenia w prawie do odliczenia podatku
naliczonego muszą być traktowane jako wyjątki.
• państwa członkowskie nie mają swobody we
wprowadzaniu ograniczeń.
• zakaz odliczania podatku naliczonego od zakupów
związanych z czynnościami zwolnionymi od podatku.
Slide 21
Stawka 22%
Dostawca
Podatnik
Detalista
Suma VAT
Zakup (netto)
-
200
300
Zakup (VAT)
-
44
66
Odliczenie VAT
-
44
66
Sprzedaż (netto)
200
300
400
Sprzedaż (VAT)
44
66
88
244
366
488
44
22
22
Cena (z VAT)
VAT do budżetu
Stawka 0%
Dostawca
Podatnik - 0%
Detalista
Suma VAT
Zakup (netto)
-
200
300
Zakup (VAT)
-
44
0
Odliczenie VAT
-
44
0
Sprzedaż (netto)
200
300
400
Sprzedaż (VAT)
44
0
88
244
300
488
44
- 44
88
Cena (z VAT)
VAT do budżetu
Σ = 88
Σ = 88
Slide 22
Stawka 22%
Dostawca
Podatnik
Detalista
Suma VAT
Zakup (netto)
-
200
300
Zakup (VAT)
-
44
66
Odliczenie VAT
-
44
66
Sprzedaż (netto)
200
300
400
Sprzedaż (VAT)
44
66
88
244
366
488
44
22
22
Cena (z VAT)
VAT do budżetu
Zwolnienie
Podatnik – zw.
Dostawca
Detalista
Suma VAT
Zakup (netto)
-
200
344
Zakup (VAT)
-
44
-
Odliczenie VAT
-
-
-
Sprzedaż (netto)
200
344
444
Sprzedaż (VAT)
44
-
98
244
344
542
44
-
98
Cena (z VAT)
VAT do budżetu
Σ = 88
Σ = 142
Slide 23
Opodatkowanie konsumpcji
• VAT obciąża konsumenta w sensie
ekonomicznym.
• Konsument w sensie formalnym nie jest
podatnikiem VAT, ale ponosi jego ciężar,
ponieważ nie ma możliwości
ekonomicznego przerzucenia go na inny
podmiot.
Slide 24
Opodatkowanie konsumpcji
VAT to „podatek, w którym
ci, którzy uważają, że są od niego zwolnieni, są w istocie
opodatkowani;
ci którzy uważają się za opodatkowanych – są co do
zasady zwolnieni.
Zasada powyższa nie obowiązuje jednak na poziomie
sprzedaży detalicznej;
detalista, który uważa się za zwolnionego, jest rzeczywiście
zwolniony, a faktycznie opodatkowany, gdy jest
podmiotem podatku.
Kto to zrozumie – zrozumiał VAT”.
(J. Reugebrink/M. E. van Hilten, Omzetbelasting, Deventer 1997, s. 40, za: B. Terra,
J. Kajus, A Guide…op.cit,, Volume 1, s. 421)
Slide 25
Powszechność
• Opodatkowaniu podlega co do zasady obrót każdym
dobrem,
• Definicja czynności opodatkowanych VAT (dostawa
towarów i świadczenie usług jest bardzo szeroka i
obejmuje praktycznie każdą działalność zarobkową
obciążoną ryzykiem gospodarczym)
• Aspekt podmiotowy: opodatkowany powinien jest każdy
obrót, niezależnie od tego, kto go dokonuje.
• Odstępstwa od zasady powszechności dopuszczalne są
tylko w zakresie wskazanym w prawie wspólnotowym
(np. zamknięty katalog usług zwolnionych od VAT,
zwolnienie podmiotowe podatników osiągających małe
obroty, wyłączenie spod reżimu VAT dostawy
przedsiębiorstwa).
Slide 26
Zachowanie warunków konkurencji
• Na danym rynku powinny panować jednolite zasady
opodatkowania.
• Co do zasady nie ma możliwości stosowania zwolnień
podmiotowych, zwolnień przedmiotowych poza ściśle
określonymi w prawie wspólnotowym,
• Nie ma możliwości różnicowana stawek z wyjątkami
przewidzianymi w prawie wspólnotowym.
Dla realizacji tej zasady, biorąc pod uwagę zróżnicowanie
stawek w państwach członkowskich, niezbędne jest
opodatkowanie dobra w kraju, w którym konsumpcja
ma miejsce
Slide 27
Wielofazowość.
Jednokrotność poboru podatku
• Wielofazowość: opodatkowaniu podlega
każdy etap obrotu danym dobrem, aż do
etapu konsumpcji
• Jednokrotność poboru podatku:
unikanie podwójnego opodatkowania i
braku opodatkowania danej czynności
Slide 28
Inne zasady
• Opodatkowanie czynności zgodnie z ich
ekonomiczną istotą: „ekonomiczna”
definicja czynności opodatkowanych,
pojęcie „własności ekonomicznej”
• Proporcjonalność: zakaz zróżnicowania
stawek w zależności od wielkości obrotu
Slide 29
Następne zajęcia
• Podmiot podatku (podatnik, podatnik
zbiorowy, podmiot zobowiązany do zapłaty
podatku, przedstawiciel podatkowy),
• Przedmiot podatku (dostawa towarów,
świadczenie usług, eksport i import
towarów, obrót wewnątrzwspólnotowy).
Podatek od wartości dodanej
VAT
Slide 2
Podstawowe źródła prawa
Slide 3
Podstawowe źródła prawa - historia
Pierwsza Dyrektywa 67/227/EWG z 11 kwietnia 1967 r.
w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw
Członkowskich dotyczących podatków obrotowych
(Dz.U.UE seria L z 1967 r. Nr 71, s. 1301) - stworzyła
podstawę prawną do wprowadzenia w państwach
członkowskich wspólnego systemu podatku od wartości
dodanej,
Szósta Dyrektywa 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w
sprawie
harmonizacji
ustawodawstw
Państw
Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych wspólny system podatku od wartości dodanej:
ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz.U.UE seria
L z 1977 r. Nr 145, s. 1) - reguluje podstawowe elementy
konstrukcji podatku od wartości dodanej,
Slide 4
Podstawowe źródła prawa - historia
Ósma Dyrektywa 79/1072/EWG z 6 grudnia 1979 r. w
sprawie
harmonizacji
ustawodawstw
Państw
Członkowskich
odnoszących
się
do
podatków
obrotowych - warunki zwrotu podatku od wartości
dodanej podatnikom niemającym siedziby na terytorium
kraju (Dz.U.UE seria L z 1979 r. Nr 331, s. 11),
Trzynasta Dyrektywa 86/560/EWG z 17 listopada 1986
r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw
Członkowskich
odnoszących
się
do
podatków
obrotowych - warunki zwrotu podatku od wartości
dodanej podatnikom niemającym siedziby na terytorium
Wspólnoty (Dz.U.UE seria L z 1986 r. Nr 326, s. 40),
Slide 5
Podstawowe źródła prawa - historia
Dyrektywy związane ze zniesieniem granic celnych
(1 stycznia 1993 r.):
• Dyrektywa 91/680/EWG z 16 grudnia 1991 r. w sprawie
wspólnego systemu podatku od wartości dodanej
i zmiany VI Dyrektywy ze względu na zniesienie granic
podatkowych (Dz.U.UE seria L z 1991 r. Nr 376, s. 72),
Dyrektywa 92/77/EWG z 19 października 1992 r.
w sprawie uzupełnienia wspólnego systemu podatku od
wartości dodanej i zmiany VI Dyrektywy (Dz.U.UE seria
L z 1992 r. Nr 316, s. 1),
• Dyrektywa 92/111/EWG z 14 grudnia 1992 r.
zmieniająca VI Dyrektywę i wprowadzająca środki
uproszczone w zakresie podatku od wartości dodanej
(Dz.U.UE seria L z 1992 r. Nr 384, s. 57),
Slide 6
Podstawowe źródła prawa - historia
• Dyrektywa 1999/59/UE z 17 czerwca 1999 r.,
zmieniająca VI Dyrektywę w zakresie zasad stosowania
VAT do usług telekomunikacyjnych (Dz.U.UE seria L z
1999 r. Nr 162, s. 63),
• Dyrektywa 2001/115/UE z 20 grudnia 2001 r.,
regulująca warunki i tryb wystawiania faktur VAT w
formie elektronicznej (Dz.U.UE seria L z 2001 r. Nr 15, s.
24),
• Dyrektywa 2002/38/UE z 7 maja 2002 r. zmieniająca VI
Dyrektywę w zakresie zasad opodatkowania usług
radiowych i telewizyjnych i określonych usług
świadczonych drogą elektroniczną (Dz.U.UE seria L z
2002 r. Nr 128, s. 41,
Slide 7
Podstawowe źródła prawa - historia
• Dyrektywa 2003/92/UE z 7 października 2003 r.
zmieniająca VI Dyrektywę w zakresie zasad
określania miejsca dostawy gazu i energii
elektrycznej (Dz.U.UE seria L z 2003 r. Nr 260,
s. 8),
• Rozporządzenie Rady nr 1777/2005 z 17
października 2005 r. ustanawiające środki
wykonawcze do dyrektywy 77/388/EWG w
sprawie wspólnego systemu podatku od
wartości dodanej (Dz.U.UE seria L z 2005 r. Nr
288, s. 1).
Slide 8
Podstawowe źródła prawa obecnie
• Dyrektywa 2006/112/WE z 28 listopada
2006 r. w sprawie wspólnego systemu
podatku od wartości dodanej (Dz.U.UE
seria L z 2006 r. Nr 347, s. 1)
Slide 9
Podstawowe zasady
Slide 10
Preambuła do Dyrektywy
•
•
•
•
W celu zapewnienia jasnego i racjonalnego przedstawienia przepisów,
spójnego z zasadą lepszego stanowienia prawa, właściwe jest
przekształcenie struktury i brzmienia dyrektywy, chociaż nie powinno to, co
do zasady, spowodować istotnych zmian w istniejącym prawodawstwie.
Realizacja celu zakładającego ustanowienie rynku wewnętrznego zakłada
zastosowanie w państwach członkowskich ustawodawstw dotyczących
podatków obrotowych, które nie zakłócają warunków konkurencji ani nie
utrudniają swobodnego przepływu towarów i usług.
System VAT staje się najbardziej jasny i neutralny, kiedy podatek nakładany
jest w możliwie najbardziej ogólny sposób, a zakres jego zastosowania
obejmuje wszystkie etapy produkcji i dystrybucji oraz świadczenie usług. W
związku z tym w interesie rynku wewnętrznego i państw członkowskich leży
przyjęcie wspólnego systemu, który ma również zastosowanie do handlu
detalicznego.
Aby rozwiązać problem bezrobocia, należy zezwolić państwom
członkowskim, które tego sobie życzą, na wypróbowanie, jakie działanie i
skutek na tworzenie nowych miejsc pracy może mieć obniżenie stawki VAT
stosowanej do usług pracochłonnych. Takie obniżenie stawki podatku może
również zmniejszyć zainteresowanie określonych przedsiębiorstw
przechodzeniem do szarej strefy lub pozostawaniem w niej.
Slide 11
Preambuła do Dyrektywy
• Nawet jeżeli stawki i zwolnienia nie zostaną całkowicie
zharmonizowane, wspólny system VAT powinien pozwolić
na osiągnięcie neutralnych warunków konkurencji, w takim
znaczeniu, że na terytorium każdego państwa
członkowskiego podobne towary i usługi podlegają takiemu
samemu obciążeniu podatkowemu, bez względu na
długość łańcucha produkcji i dystrybucji.
• Aby uniknąć zakłóceń konkurencji, zniesienie kontroli
podatkowych na granicach wymaga nie tylko jednolitej
podstawy opodatkowania, ale również wystarczającego
zbliżenia liczby stawek i ich poziomów w państwach
członkowskich.
• W celu zachowania neutralności podatkowej, stawki
stosowane przez państwa członkowskie powinny
umożliwiać odliczenie VAT naliczonego na poprzednim
etapie.
Slide 12
Artykuł 2 Pierwszej Dyrektywy – obecnie art. 1
Dyrektywy
Zasada wspólnego systemu podatku od towarów i usług
obejmuje zastosowanie do towarów i usług ogólnego
podatku konsumpcyjnego dokładnie proporcjonalnego
do ceny towarów i usług, niezależnie od ilość transakcji,
jakie mają miejsce w procesie produkcji i dystrybucji
przed etapem, na którym podatek jest pobierany.
Każda transakcja będzie podlegała podatkowi od towarów i
usług obliczonemu od ceny towarów lub usług według
stawki, jaka ma zastosowanie do takich towarów i usług,
po odjęciu kwoty podatku od towarów i usług
poniesionego bezpośrednio w składnikach kosztów.
Wspólny system podatku od towarów i usług stosuje się aż
do etapu sprzedaży detalicznej, łącznie z tym etapem.
Slide 13
Podstawowe zasady
•
•
•
•
•
•
•
•
•
neutralność,
opodatkowanie konsumpcji,
powszechność,
wielofazowość,
jednokrotność poboru podatku,
zachowanie warunków konkurencji,
zastosowanie metody fakturowej,
opodatkowanie czynności zgodnie
ekonomiczną istotą,
proporcjonalność.
z
ich
Slide 14
Zastosowanie metody fakturowej
Metody ustalenia obciążenia VAT w danej
fazie obrotu:
1) metoda dodawania: (płace + marża) *
stawka
2) metoda odejmowania: (obrót własny –
zakupy) * stawka
3) metoda fakturowa: obrót własny *
stawka – zakupy * stawka
Slide 15
Zastosowanie metody fakturowej
• Art. 17 ust. 2 VI Dyrektywy – obecnie art. 168
Dyrektywy:
O ile towary i usługi są używane do celów
zawieranych transakcji podlegających
opodatkowaniu, podatnik jest uprawniony do
odliczenia od podatku, który zobowiązany jest
zapłacić, następujących kwot:
a)należnego lub zapłaconego podatku od wartości
dodanej od towarów lub usług dostarczonych
lub, które mają być podatnikowi dostarczone
przez innego podatnika;
(…)
Slide 16
Zastosowanie metody fakturowej
VAT naliczony
Input tax
Podatnik B
Podatnik A
VAT należny
Output tax
Podatnik C
Slide 17
Zastosowanie metody fakturowej
Podatek należny
Podatek naliczony
--------------------------------------=
Zobowiązanie podatkowe (jeżeli > 0)
lub
=
Podatek do zwrotu (jeżeli < 0)
Slide 18
Neutralność
Neutralność podatku - Podmiot niebędący
ostatecznym konsumentem towaru lub
usługi co do zasady nie ponosi ciężaru
podatku (przerzuca go).
Zasada ta jest ściśle związana z zasadą
opodatkowania konsumpcji.
Slide 19
Neutralność
• w sensie prawnym – prawo do odliczania
podatku naliczonego w poprzednich
fazach obrotu,
• w sensie ekonomicznym - brak kumulacji
podatku z poszczególnych faz obrotu,
niezależność ceny produktu od liczby faz
obrotu, zastosowanie równych stawek do
produktów tego samego rodzaju
Slide 20
Neutralność - instrumenty
• prawo podatnika VAT do pomniejszenia własnego
podatku należnego o podatek naliczony, zapłacony w
cenie dóbr nabytych przez niego na potrzeby
prowadzenia działalności opodatkowanej.
• wszelkie ograniczenia w prawie do odliczenia podatku
naliczonego muszą być traktowane jako wyjątki.
• państwa członkowskie nie mają swobody we
wprowadzaniu ograniczeń.
• zakaz odliczania podatku naliczonego od zakupów
związanych z czynnościami zwolnionymi od podatku.
Slide 21
Stawka 22%
Dostawca
Podatnik
Detalista
Suma VAT
Zakup (netto)
-
200
300
Zakup (VAT)
-
44
66
Odliczenie VAT
-
44
66
Sprzedaż (netto)
200
300
400
Sprzedaż (VAT)
44
66
88
244
366
488
44
22
22
Cena (z VAT)
VAT do budżetu
Stawka 0%
Dostawca
Podatnik - 0%
Detalista
Suma VAT
Zakup (netto)
-
200
300
Zakup (VAT)
-
44
0
Odliczenie VAT
-
44
0
Sprzedaż (netto)
200
300
400
Sprzedaż (VAT)
44
0
88
244
300
488
44
- 44
88
Cena (z VAT)
VAT do budżetu
Σ = 88
Σ = 88
Slide 22
Stawka 22%
Dostawca
Podatnik
Detalista
Suma VAT
Zakup (netto)
-
200
300
Zakup (VAT)
-
44
66
Odliczenie VAT
-
44
66
Sprzedaż (netto)
200
300
400
Sprzedaż (VAT)
44
66
88
244
366
488
44
22
22
Cena (z VAT)
VAT do budżetu
Zwolnienie
Podatnik – zw.
Dostawca
Detalista
Suma VAT
Zakup (netto)
-
200
344
Zakup (VAT)
-
44
-
Odliczenie VAT
-
-
-
Sprzedaż (netto)
200
344
444
Sprzedaż (VAT)
44
-
98
244
344
542
44
-
98
Cena (z VAT)
VAT do budżetu
Σ = 88
Σ = 142
Slide 23
Opodatkowanie konsumpcji
• VAT obciąża konsumenta w sensie
ekonomicznym.
• Konsument w sensie formalnym nie jest
podatnikiem VAT, ale ponosi jego ciężar,
ponieważ nie ma możliwości
ekonomicznego przerzucenia go na inny
podmiot.
Slide 24
Opodatkowanie konsumpcji
VAT to „podatek, w którym
ci, którzy uważają, że są od niego zwolnieni, są w istocie
opodatkowani;
ci którzy uważają się za opodatkowanych – są co do
zasady zwolnieni.
Zasada powyższa nie obowiązuje jednak na poziomie
sprzedaży detalicznej;
detalista, który uważa się za zwolnionego, jest rzeczywiście
zwolniony, a faktycznie opodatkowany, gdy jest
podmiotem podatku.
Kto to zrozumie – zrozumiał VAT”.
(J. Reugebrink/M. E. van Hilten, Omzetbelasting, Deventer 1997, s. 40, za: B. Terra,
J. Kajus, A Guide…op.cit,, Volume 1, s. 421)
Slide 25
Powszechność
• Opodatkowaniu podlega co do zasady obrót każdym
dobrem,
• Definicja czynności opodatkowanych VAT (dostawa
towarów i świadczenie usług jest bardzo szeroka i
obejmuje praktycznie każdą działalność zarobkową
obciążoną ryzykiem gospodarczym)
• Aspekt podmiotowy: opodatkowany powinien jest każdy
obrót, niezależnie od tego, kto go dokonuje.
• Odstępstwa od zasady powszechności dopuszczalne są
tylko w zakresie wskazanym w prawie wspólnotowym
(np. zamknięty katalog usług zwolnionych od VAT,
zwolnienie podmiotowe podatników osiągających małe
obroty, wyłączenie spod reżimu VAT dostawy
przedsiębiorstwa).
Slide 26
Zachowanie warunków konkurencji
• Na danym rynku powinny panować jednolite zasady
opodatkowania.
• Co do zasady nie ma możliwości stosowania zwolnień
podmiotowych, zwolnień przedmiotowych poza ściśle
określonymi w prawie wspólnotowym,
• Nie ma możliwości różnicowana stawek z wyjątkami
przewidzianymi w prawie wspólnotowym.
Dla realizacji tej zasady, biorąc pod uwagę zróżnicowanie
stawek w państwach członkowskich, niezbędne jest
opodatkowanie dobra w kraju, w którym konsumpcja
ma miejsce
Slide 27
Wielofazowość.
Jednokrotność poboru podatku
• Wielofazowość: opodatkowaniu podlega
każdy etap obrotu danym dobrem, aż do
etapu konsumpcji
• Jednokrotność poboru podatku:
unikanie podwójnego opodatkowania i
braku opodatkowania danej czynności
Slide 28
Inne zasady
• Opodatkowanie czynności zgodnie z ich
ekonomiczną istotą: „ekonomiczna”
definicja czynności opodatkowanych,
pojęcie „własności ekonomicznej”
• Proporcjonalność: zakaz zróżnicowania
stawek w zależności od wielkości obrotu
Slide 29
Następne zajęcia
• Podmiot podatku (podatnik, podatnik
zbiorowy, podmiot zobowiązany do zapłaty
podatku, przedstawiciel podatkowy),
• Przedmiot podatku (dostawa towarów,
świadczenie usług, eksport i import
towarów, obrót wewnątrzwspólnotowy).