Slide 1

Twardy orzech do zgryzienia, czyli
uczeń w roli nauczyciela? spotkanie Rady Pedagogicznej
autorka: Beata Soroko-Kałuża
zdjęcie: Łukasz Warchał
pomoc informatyczna: Marta Sołtysik-Warchał


Slide 2

Przesunięcie akcentu z procesu
nauczania na proces uczenia się
Człowiek nowego tysiąclecia to osoba wyposażona w umiejętności
umożliwiające nadążanie za zmianami cywilizacyjnymi.
Umiejętności te warto przypomnieć:
-KOMUNIKOWANIE SIĘ
-DOSKONALENIE
-MYŚLENIE
-POSZUKIWANIE
-DZIAŁANIE
-KORZYSTANIE ZE ŹRÓDEŁ INFORMACJI
-ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW
-WSPÓŁPRACA I UCZENIE SIĘ


Slide 3

Tradycyjny i nowoczesny
model nauczania i uczenia się


Slide 4

„Tradycyjny system edukacyjny jest
przestarzały”
Richard L. Measelle, Morton Egol
SYSTEM TRADYCYJNY

SYSTEM NOWOCZESNY

-specjalizacja
-ilość
-przedmiotowość
-instytucjonalizm
-masowość

-integralność
-jakość
-podmiotowość
-personalizm
-indywidualna droga rozwoju

CEL: wyposażyć w wiedzę

CEL: wszechstronny rozwój uczniów

NAUCZYCIEL = WYKŁADOWCA

NAUCZYCIEL = PROWOKATOR

PODSTAWA MODELU:
psychologia behawioralna

PODSTWA MODELU:
koncepcja psychologii humanistycznej


Slide 5

Główne zadania szkoły
- rozpoznanie możliwości ucznia poprzez
wnikliwą i rzetelną diagnozę pedagogiczną
- dokonanie wyboru adekwatnych metod
i technik nauczania


Slide 6

Wy, którzy umiecie uczyć, uczcie.
Wy, którzy nie umiecie uczyć, wykładajcie.”
David Perry
W nowoczesnym modelu nauczyciel pełni rolę ustawicznego
„prowokatora” procesu poszukiwania przez ucznia
informacji i procesu rozwiązywania problemów
dydaktycznych i życiowych.
Jest „ reżyserem” sytuacji dydaktycznych skłaniających
uczniów do rozwoju umiejętności.


Slide 7

5 etapów uczenia wg Davida Jaques
1.
2.
3.
4.
5.

Uczenie się jako wzbogacanie wiedzy
Uczenie się jako zapamiętywanie
Uczenie się jako poznawanie faktów i procedur, z których uczeń
będzie korzystał w przyszłości
Uczenie się jako rozumienie pojęć
Uczenie się jako rozumienie rzeczywistości

Etapy 1, 2, 3 = uczenie się bez zrozumienia
Nauczyciel wykonuje wszelkie zadania i podejmuje wszelkie decyzje.

Etapy 4, 5 - nauka ze zrozumieniem
Uczeń wykonuje większość zadań i podejmuje większość decyzji.


Slide 8

„Słyszę i zapominam, widzę i
pamiętam, robię i rozumiem”
Konfucjusz


Slide 9

Według Dale’a ludzie generalnie
pamiętają:
10%
20%
30 %
50 %
70 %
90%

tego,
tego,
tego,
tego,
tego,
tego,

co
co
co
co
co
co

czytają
słyszą
widzą
widzą i słyszą
mówią
mówią podczas wykonywania


Slide 10

Uczmy polisensorycznie !
(wielozmysłowo)
Preferowany system sensoryczny powoduje, że nie
nauczysz się czegoś, co jest przedstawione nie w
twoim systemie reprezentacyjnym.


Slide 11

Od czego zależy sukces
w uczeniu się?


Slide 12

Model WSWS
- wysokiej samooceny i wiary w siebie
PRZYNALEŻNOŚĆ
ASPIRACJE
BEZPIECZEŃSTWO
TOŻSAMOŚĆ
SUKCES


Slide 13

BUDOWANIE WSWS
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.

Zadbaj o integrację klasy.
Podkreślaj wspólne sukcesy klasy.
Wykorzystuj techniki pracy w grupie.
Buduj zaufanie.
Bądź sprawiedliwy i konsekwentny.
Poznawaj uczniów z różnych stron.
Unikaj poniżających uwag.
Szukaj wyjątkowości w każdym uczniu.
Poznawaj swoich uczniów.
Pozwól doświadczać każdemu sukcesu.


Slide 14

Zasady efektywnego uczenia się


Slide 15

„Szkoła powinna być miejscem
najlepszej zabawy”
Peter Kline


Slide 16

„Rady” dla nauczającego
 Zadbaj o właściwy stan ducha i umysłu Twoich uczniów – stwórz
serdeczną atmosferę
 Aranżuj otoczenie tak, by było przyjazne procesowi uczenia się
 Stosuj umiejętne ćwiczenia ruchowe i relaksacyjne
 Stymuluj pracę umysłu wzrokowców, słuchowców, kinestetyków
 Poinformuj uczniów o celach uczenia się określonego zagadnienia
 Zachęcaj uczniów, by sami stawiali i wyznaczali sobie cele
 Aktywizuj dostęp do pamięci długotrwałej
 Zmieniaj rytm prowadzonych zajęć
 Zaproponuj uczniom rolę nauczyciela
 Przeprowadzaj regularne powtórki
 Wskazuj praktyczne zastosowania zdobytej wiedzy


Slide 17

Dlaczego metody aktywizujące a
nie tradycyjne?
„ Mądry nauczyciel nie zaprasza cię do
skarbnicy swej mądrości. Pokazuje ci
raczej drogę do wzbogacenia własnej.”
Kahlil Gibran


Slide 18

Metoda aktywna
czy aktywizująca?
Całokształt działań grupy i prowadzącego,
służących uczeniu się przez doświadczenie.
Zatem istota sprawy tkwi nie w „aktywności”
metod, lecz osób 


Slide 19

Wybrane cechy metod aktywizujących
w kontekście metod tradycyjnych
Uczeń:
 jest podmiotem
 uzupełnia indywidualne
deficyty
 zawiera kontrakt dotyczący
treści i formy uczenia się
 bierze odpowiedzialność za
treść, formę oraz efekty uczenia
się
 komunikuje swoje potrzeby
 doświadcza
 współpracuje

Uczeń
 jest przedmiotem
oddziaływania
 nie uczestniczy w pełni w
procesie nauczania
 nie ma wpływu na treść i formę
nauczania
 nie czuje się odpowiedzialny
 nie może wykraczać poza
ustaloną treść i formę
 jest bierny


Slide 20

Propozycje bibliograficzne:
1.
2.
3.
4.
5.

Krystyna Rau, Ewa Ziętkiewicz: „ Jak aktywizować
uczniów”, Poznań 2000
Jarosław Rudniański: „Jak się uczyć”, Warszaw 2001
Ewa Brudnik, Anna Moszyńska, Beata Owczarska: „Ja i
mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach
aktywizujących”, Kielce 2003
Doug Buehl: „Strategie aktywnego nauczania czyli jak
skutecznie nauczać i uczyć się”, Kraków 2004
Bożena Kubiczek: „Metody aktywizujące. Jak nauczyć
uczniów uczenia się”, Opole 2005


Slide 21

Dziękuję za uwagę !