Forvarnir gegn streitu Heilbrigðisefling FÍH 2006-2007 www.stress.is Streituskólinn Erla S Grétarsdóttir, sálfræðingur Ólafur Þór Ævarsson, geðlæknir Meðferðar- og fræðslusetur, Ráðgjöf og fræðsla fyrir einstaklinga, félög og fyrirtæki. www.stress.is.
Download ReportTranscript Forvarnir gegn streitu Heilbrigðisefling FÍH 2006-2007 www.stress.is Streituskólinn Erla S Grétarsdóttir, sálfræðingur Ólafur Þór Ævarsson, geðlæknir Meðferðar- og fræðslusetur, Ráðgjöf og fræðsla fyrir einstaklinga, félög og fyrirtæki. www.stress.is.
Slide 1
Forvarnir gegn streitu
Heilbrigðisefling FÍH
2006-2007
www.stress.is
Slide 2
Streituskólinn
Erla S Grétarsdóttir, sálfræðingur
Ólafur Þór Ævarsson, geðlæknir
Meðferðar- og fræðslusetur,
Ráðgjöf og fræðsla fyrir einstaklinga,
félög og fyrirtæki.
www.stress.is
Slide 3
Forvarnir ehf
Meðferðar- og fræðslusetur,
Lágmúla 5, 4. hæð.
• Ráðgjöf og fræðsla fyrir einstaklinga, félög og
fyrirtæki.
• Streituskólinn.
• Handleiðsla og einstaklingsráðgjöf (coaching).
• Fagfræðsla.
• Læknismeðferð, sálfræðimeðferð, fjölskylduráðgjöf,
hópmeðferð og félagsþjálfun.
• Viðurkennt af Vinnueftirliti Ríkisins
www.stress.is
Slide 4
A. Fræðsla og kynning fyrir stjórnendur
B. Fræðsla fyrir starfsfólk
–
–
–
–
Fræðsludagur 1
Fræðsludagur 2
Fræðsludagur 3 (Fjölskyldan)
Fræðsludagur 4
C. Einkaviðtöl
www.stress.is
Slide 5
Einkaviðtöl
•
Sérþjálfaðir starfsmenn Forvarna ehf. veita handleiðslu í
einkaviðtölum sem einnig má nefna andlega einkaþjálfun
(coaching).
•
Algengt er að boðið sé upp á 2-4 einkaviðtöl í framhaldi af
fræðsludagskránni til frekari fræðslu og umfjöllunar um
heilsu, streituvarnir, samskipti og önnur krefjandi
úrlausnarmál.
•
Fullur trúnaður.
www.stress.is
Slide 6
www.stress.is
Slide 7
www.stress.is
Slide 8
www.stress.is
Slide 9
www.stress.is
Slide 10
www.stress.is
Slide 11
Fræðsla-hvers vegna?
• Viðhorf og viðbrögð gegn streitu, álagi og kulnun
skipta miklu við forvarnir og meðferð.
• Auðveldar lausnir þegar vanlíðan kemur fram.
• Sjúkleg fyrirbæri uppgötvast fyrr.
• Eykur kunnáttu og getu hjá einstaklingum og
fyrirtækjum að takast á við streitu og álag.
www.stress.is
Slide 12
Streituhringurinn
Streita
Þreyta
Kvíði
Gleðileysi
Verkir
Svefntruflanir
Einbeitingarskerðing
Minnistruflanir
Heimurinn þrengist
Frítími minnkar
Fjölskyldulíf skert
Stöðugt samviskubit
Kulnun
Utmattningsdepression
Jobb stress related depression
www.stress.is
Slide 13
Jákvæð/neikvæð streita #3
• Jákvæð streita eykur
getu.
• Neikvæð streita dregur
úr getu.
• Langvinn streita getur
valdið kulnun
www.stress.is
Slide 14
Áhrif neikvæðrar streitu
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Truflar námsgetu.
Skerðir einbeitingu.
Dregur úr nákvæmni
Raskar minni.
Torveldar ákvarðanatöku.
Stuðlar að alhæfingu.
Dregur úr frumleika og sköpunargáfu.
Eykur pirring.
Eykur hættu á óyfirveguðum ákvörðunum.
www.stress.is
Slide 15
Streitukort
Daglegar streituvarnir
Streituvaldar
Streituvarnir
Viðbrögð/persónuþættir
Tímaleysi
Skipulag
Nákvæmni
Of mörg verkefni
Forgangsröðun
Frestunartilhneiging
Togstreita milli
atvinnu- og einkalífs
Hlutverkaskipti
Get ekki sagt nei
www.stress.is
Slide 16
Streitustig
•
•
•
•
•
•
1
2
3
4
5
6
Vægt streituástand.
Ýmis óþægileg áhrif streitu koma fram.
Þreytan verður áberandi.
Vaxandi þreyta.
Meira af því sama.
Ógnvekjandi einkenni-óvinnufærni.
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 17
1. Vægt streituástand
• Vinnustuð, t.d. próflestur.
• Maður er vel vakandi, skilningarvit opin.
• Aukin orka og hæfni til að afkasta meiru.
– Sumum finnst þetta gott.
– Ávani.
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 18
2. Ýmis óþægileg áhrif streitu koma fram
•
•
•
•
•
•
Orkan endist ekki út daginn.
Óþægindi frá meltingarvegi.
Hjartsláttur, ónot í brjósti.
Vöðvaspenna. Bak, háls, höfuð.
Erfiðleikar við að slaka á.
Óróleiki.
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 19
3. Þreytan verður áberandi
• Þreyta
• Auk þess
– Meiri niðurgangur og magatruflanir.
– Meiri spennutilfinning, vöðvaspenna og svimi.
– Svefntruflanir.
Ástand fer hratt versnandi.
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 20
4. Vaxandi þreyta
•
•
•
•
•
•
•
Mjög erfitt að klára daginn.
Áður auðveld verk verða erfið.
Einbeitingarskortur.
Minnkuð hæfni til félagslífs, samtöl við vini.
Vondir draumar vekja undir morgun.
Neikvæðni. Allt er á móti manni.
Ótti án skýringa.
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 21
5. Meira af því sama
• Mikil og stöðug þreyta.
• Erfitt að ljúka einföldum verkum.
• Miklar truflanir frá meltingarvegi.
• Stöðug óttatilfinning.
• Sviti dag og nótt.
Þunglyndi er að byrjar að myndast!!!
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 22
6. Ógnvekjandi einkenni-óvinnufærni
•
•
•
•
•
Þungur hjartsláttur og skelfingartilfinning.
Lofthungur.
Titringur, skjálfti og sviti.
Dofi í höndum og fótum. Köld húð.
Örmögnun.
Ofsakvíði (kvíðaköst) og fælni byrja að myndast!
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 23
Kulnun í starfi
www.stress.is
Slide 24
Skilgreining
Kulnun/Burnout/Utbrändhet
Kulnun er langvinnt neikvætt, atvinnutengt ástand
hjá eðlilegu fólki. Einkennin eru þreyta, áhugaleysi,
framtaksleysi og skert geta. Fram koma breytt
viðhorf með neikvæðni og breyttri hegðun. Þetta
sálræna ástand myndast á löngum tíma og oft án þess
að einstaklingurinn geri sér grein fyrir því. Ósamræmi
myndast milli metnaðar og veruleika. Oft lendir
einstaklingurinn í vítahring þegar hann reynir að
takast á við vandamál. (Schaufeli & Enzmann 1998)
www.stress.is
Slide 25
Streitukort
Daglegar streituvarnir
Streituvaldar
Streituvarnir
Viðbrögð/persónuþættir
Tímaleysi
Skipulag
Nákvæmni
Of mörg verkefni
Forgangsröðun
Frestunartilhneiging
Togstreita milli
atvinnu- og einkalífs
Hlutverkaskipti
Get ekki sagt nei
www.stress.is
Slide 26
Áhrif streitu á heilsu-2
www.stress.is
Slide 27
“Disorders of civilisation”
•
•
•
•
•
•
•
•
Offita
Sykursýki
Háþrýstingur
Hjartaáfall
Hjartabilun
Slag
Þunglyndi-kulnun
Heilabilun
www.stress.is
Slide 28
Streitutengdir sjúkdómar
• Hjarta- og æðasjúkdómar.
– Kransæðakölkun, hjartsláttartruflanir.
• Meltingarfæðrasjúkdómar
– Bakflæði.
– Órólegur ristill (IBS)
• Verkir
• Nýjir sjúkdómar
www.stress.is
Slide 29
www.stress.is
Slide 30
Streita og heilsa
• Tengsl við geðsjúkóma
www.stress.is
Slide 31
Álagstengd vanlíðan
Þunglyndi
Kvíði
Kulnun í starfi
www.stress.is
Slide 32
www.stress.is
Slide 33
Streituráð
#8
• Gerðu greinarmun á því
sem þú getur breytt og
því sem þú getur ekki
haft áhrif á.
www.stress.is
Slide 34
Skjól #7
Farðu í skjólið þitt
daglega.
www.stress.is
Slide 35
Tímastjórn
#11
• Hvað vilt þú fá út úr
deginum, vikunni eða
árinu.
• Verkefnalisti.
• Forgangsröðun.
• Skoðið listan reglulega.
• Metið framgang
www.stress.is
Slide 36
www.stress.is
Slide 37
Samskipti og persónuþættir
www.stress.is
Slide 38
Eitt í einu #4
• Gerðu eitt í einu.
• Hugsaðu um eitt í einu, ekki allt
sem þarf að gera.
• Ekki fara úr einu í annað.
• Ljúktu við það sem þú byrjar á.
• Taktu pásur.
• Njóttu góðra verkloka.
www.stress.is
Slide 39
Lærðu að segja nei! #12
• Þú þarft ekki alltaf......
• Ekki taka ábyrgð á öðrum.
• Lifðu lífinu eftir eigin höfði
ekki annarra.
• Varastu samanburð við aðra.
• Segðu nei þegar þú finnur
að pressan er orðin of mikil.
www.stress.is
Slide 40
Streitukort
Daglegar streituvarnir
Streituvaldar
Streituvarnir
Viðbrögð/persónuþættir
Tímaleysi
Skipulag
Nákvæmni
Of mörg verkefni
Forgangsröðun
Frestunartilhneiging
Togstreita milli
atvinnu- og einkalífs
Hlutverkaskipti
Get ekki sagt nei
www.stress.is
Slide 41
www.stress.is
Slide 42
Mannlegt eðli
• Manneskjan hefur þarfir
• Við
www.stress.is
Slide 43
www.stress.is
Slide 44
www.stress.is
Slide 45
Við þörfnumst
•
•
•
•
•
hvíldar,
hvatningar og hróss,
hvers annars,
umburðarlyndis,
leiðbeininga.
www.stress.is
Slide 46
Samskipti
• Uppbyggileg og styðjandi samskipti eru
lykill að heilbrigðu starfsumhverfi.
• Skortur á óformlegum samskiptum við
samstarfsfólk (spjalla, miðla, skiptast á
skoðunum utan hefðbundinna funda/reglna)
er ein helsta orsök kulnunar.
• En því miður eru samskiptin ekki í lagi...
www.stress.is
Slide 47
Slæm samskipti
• Samkeppni, öfund, framgangur og
stöðuhækkanir á kostnað annarra.
• Vantraust og óánægja.
• Léleg stjórnun:
– Skortur á þjálfun starfsfólks, og þekkingu og leikni
stjórnenda að taka á ágreiningi og samskiptavanda.
– Óskipulagt eða takmarkað upplýsingaflæði.
– Hlutverkatogstreita og hlutverkaárekstrar.
www.stress.is
Slide 48
“Óheilbrigður” vinnustaður
• Skipanir og reglur.
• Starfsfólk þolendur með takmarkað umboð til
athafna.
• Vanda sópað undir teppi eða fólki veitt
áminning.
• Hræðsla við breytingar.
• Skrifræði, reglur og vani.
• Ofurskipulögð verkaskipting, afmörkuð störf.
www.stress.is
Slide 49
Óheilbrigð viðhorf stjórnenda
• Litið á steitu sem einkamál starfsmannsins og
gjarnan vísað í einkalíf og persónuleika sem
einu orsök streitu.
• Þögn álitin samsvara samþykki og ánægju.
www.stress.is
Slide 50
www.stress.is
Slide 51
Forvarnir á vinnustaðnum
www.stress.is
Slide 52
Forvarnir
• Streituferlið felur í sér stigvaxandi vel þekkt
einkenni.
• Hægt er að sjá fyrir hvar vandamál geta
myndast í fyrirtækjum/atvinnumarkaðnum.
• Til eru forvarnaraðgerðir í formi fræðslu,
stuðnings, skipulags og ef þörf krefur sérhæðar
meðferðar.
www.stress.is
Slide 53
“Heilbrigður” vinnustaður
• Samvinna og nýsköpun.
• Starfsfólk þátttakendur með hæfilegt umboð til
athafna.
• Vandi ræddur opinskátt og leitað sameiginlegra
lausna.
• Breytingum tekið sem áskorun.
• Reglunum er breytt ef þörf er á.
• Sveigjanleg verkaskipting og störf skarast.
www.stress.is
Slide 54
Heilbrigð viðhorf stjórnenda
• Viðurkennt að streita getur verið vandamál.
• Rætt opinskátt um álag og lausnir til þess að
auka stjórn og vellíðan starfsfólks.
• Litið á álagsstjórnun sem hluta af daglegum
rekstri.
• Forvörnum sinnt, bæði einstaklingsbundið og í
skipulagi fyrirtækisins.
www.stress.is
Slide 55
Streitukort
FÍH 2006-2007
Streituvaldar
Streituvarnir
Viðbrögð/persónuþættir
Tímaleysi
Skipulag
Nákvæmni
Of mörg verkefni
Forgangsröðun
Frestunartilhneiging
Mikið vinnuálag
Ábyrgð
Hollusta
www.stress.is
Slide 56
Fyrirtækið/félagið
• Er byggt upp af manneskjum.
• Furður oft gleymist að taka tillit til eiginleika
þeirra og getu!
www.stress.is
Forvarnir gegn streitu
Heilbrigðisefling FÍH
2006-2007
www.stress.is
Slide 2
Streituskólinn
Erla S Grétarsdóttir, sálfræðingur
Ólafur Þór Ævarsson, geðlæknir
Meðferðar- og fræðslusetur,
Ráðgjöf og fræðsla fyrir einstaklinga,
félög og fyrirtæki.
www.stress.is
Slide 3
Forvarnir ehf
Meðferðar- og fræðslusetur,
Lágmúla 5, 4. hæð.
• Ráðgjöf og fræðsla fyrir einstaklinga, félög og
fyrirtæki.
• Streituskólinn.
• Handleiðsla og einstaklingsráðgjöf (coaching).
• Fagfræðsla.
• Læknismeðferð, sálfræðimeðferð, fjölskylduráðgjöf,
hópmeðferð og félagsþjálfun.
• Viðurkennt af Vinnueftirliti Ríkisins
www.stress.is
Slide 4
A. Fræðsla og kynning fyrir stjórnendur
B. Fræðsla fyrir starfsfólk
–
–
–
–
Fræðsludagur 1
Fræðsludagur 2
Fræðsludagur 3 (Fjölskyldan)
Fræðsludagur 4
C. Einkaviðtöl
www.stress.is
Slide 5
Einkaviðtöl
•
Sérþjálfaðir starfsmenn Forvarna ehf. veita handleiðslu í
einkaviðtölum sem einnig má nefna andlega einkaþjálfun
(coaching).
•
Algengt er að boðið sé upp á 2-4 einkaviðtöl í framhaldi af
fræðsludagskránni til frekari fræðslu og umfjöllunar um
heilsu, streituvarnir, samskipti og önnur krefjandi
úrlausnarmál.
•
Fullur trúnaður.
www.stress.is
Slide 6
www.stress.is
Slide 7
www.stress.is
Slide 8
www.stress.is
Slide 9
www.stress.is
Slide 10
www.stress.is
Slide 11
Fræðsla-hvers vegna?
• Viðhorf og viðbrögð gegn streitu, álagi og kulnun
skipta miklu við forvarnir og meðferð.
• Auðveldar lausnir þegar vanlíðan kemur fram.
• Sjúkleg fyrirbæri uppgötvast fyrr.
• Eykur kunnáttu og getu hjá einstaklingum og
fyrirtækjum að takast á við streitu og álag.
www.stress.is
Slide 12
Streituhringurinn
Streita
Þreyta
Kvíði
Gleðileysi
Verkir
Svefntruflanir
Einbeitingarskerðing
Minnistruflanir
Heimurinn þrengist
Frítími minnkar
Fjölskyldulíf skert
Stöðugt samviskubit
Kulnun
Utmattningsdepression
Jobb stress related depression
www.stress.is
Slide 13
Jákvæð/neikvæð streita #3
• Jákvæð streita eykur
getu.
• Neikvæð streita dregur
úr getu.
• Langvinn streita getur
valdið kulnun
www.stress.is
Slide 14
Áhrif neikvæðrar streitu
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Truflar námsgetu.
Skerðir einbeitingu.
Dregur úr nákvæmni
Raskar minni.
Torveldar ákvarðanatöku.
Stuðlar að alhæfingu.
Dregur úr frumleika og sköpunargáfu.
Eykur pirring.
Eykur hættu á óyfirveguðum ákvörðunum.
www.stress.is
Slide 15
Streitukort
Daglegar streituvarnir
Streituvaldar
Streituvarnir
Viðbrögð/persónuþættir
Tímaleysi
Skipulag
Nákvæmni
Of mörg verkefni
Forgangsröðun
Frestunartilhneiging
Togstreita milli
atvinnu- og einkalífs
Hlutverkaskipti
Get ekki sagt nei
www.stress.is
Slide 16
Streitustig
•
•
•
•
•
•
1
2
3
4
5
6
Vægt streituástand.
Ýmis óþægileg áhrif streitu koma fram.
Þreytan verður áberandi.
Vaxandi þreyta.
Meira af því sama.
Ógnvekjandi einkenni-óvinnufærni.
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 17
1. Vægt streituástand
• Vinnustuð, t.d. próflestur.
• Maður er vel vakandi, skilningarvit opin.
• Aukin orka og hæfni til að afkasta meiru.
– Sumum finnst þetta gott.
– Ávani.
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 18
2. Ýmis óþægileg áhrif streitu koma fram
•
•
•
•
•
•
Orkan endist ekki út daginn.
Óþægindi frá meltingarvegi.
Hjartsláttur, ónot í brjósti.
Vöðvaspenna. Bak, háls, höfuð.
Erfiðleikar við að slaka á.
Óróleiki.
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 19
3. Þreytan verður áberandi
• Þreyta
• Auk þess
– Meiri niðurgangur og magatruflanir.
– Meiri spennutilfinning, vöðvaspenna og svimi.
– Svefntruflanir.
Ástand fer hratt versnandi.
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 20
4. Vaxandi þreyta
•
•
•
•
•
•
•
Mjög erfitt að klára daginn.
Áður auðveld verk verða erfið.
Einbeitingarskortur.
Minnkuð hæfni til félagslífs, samtöl við vini.
Vondir draumar vekja undir morgun.
Neikvæðni. Allt er á móti manni.
Ótti án skýringa.
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 21
5. Meira af því sama
• Mikil og stöðug þreyta.
• Erfitt að ljúka einföldum verkum.
• Miklar truflanir frá meltingarvegi.
• Stöðug óttatilfinning.
• Sviti dag og nótt.
Þunglyndi er að byrjar að myndast!!!
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 22
6. Ógnvekjandi einkenni-óvinnufærni
•
•
•
•
•
Þungur hjartsláttur og skelfingartilfinning.
Lofthungur.
Titringur, skjálfti og sviti.
Dofi í höndum og fótum. Köld húð.
Örmögnun.
Ofsakvíði (kvíðaköst) og fælni byrja að myndast!
Ingólfur S. Sveinsson, geðlæknir
www.stress.is
Slide 23
Kulnun í starfi
www.stress.is
Slide 24
Skilgreining
Kulnun/Burnout/Utbrändhet
Kulnun er langvinnt neikvætt, atvinnutengt ástand
hjá eðlilegu fólki. Einkennin eru þreyta, áhugaleysi,
framtaksleysi og skert geta. Fram koma breytt
viðhorf með neikvæðni og breyttri hegðun. Þetta
sálræna ástand myndast á löngum tíma og oft án þess
að einstaklingurinn geri sér grein fyrir því. Ósamræmi
myndast milli metnaðar og veruleika. Oft lendir
einstaklingurinn í vítahring þegar hann reynir að
takast á við vandamál. (Schaufeli & Enzmann 1998)
www.stress.is
Slide 25
Streitukort
Daglegar streituvarnir
Streituvaldar
Streituvarnir
Viðbrögð/persónuþættir
Tímaleysi
Skipulag
Nákvæmni
Of mörg verkefni
Forgangsröðun
Frestunartilhneiging
Togstreita milli
atvinnu- og einkalífs
Hlutverkaskipti
Get ekki sagt nei
www.stress.is
Slide 26
Áhrif streitu á heilsu-2
www.stress.is
Slide 27
“Disorders of civilisation”
•
•
•
•
•
•
•
•
Offita
Sykursýki
Háþrýstingur
Hjartaáfall
Hjartabilun
Slag
Þunglyndi-kulnun
Heilabilun
www.stress.is
Slide 28
Streitutengdir sjúkdómar
• Hjarta- og æðasjúkdómar.
– Kransæðakölkun, hjartsláttartruflanir.
• Meltingarfæðrasjúkdómar
– Bakflæði.
– Órólegur ristill (IBS)
• Verkir
• Nýjir sjúkdómar
www.stress.is
Slide 29
www.stress.is
Slide 30
Streita og heilsa
• Tengsl við geðsjúkóma
www.stress.is
Slide 31
Álagstengd vanlíðan
Þunglyndi
Kvíði
Kulnun í starfi
www.stress.is
Slide 32
www.stress.is
Slide 33
Streituráð
#8
• Gerðu greinarmun á því
sem þú getur breytt og
því sem þú getur ekki
haft áhrif á.
www.stress.is
Slide 34
Skjól #7
Farðu í skjólið þitt
daglega.
www.stress.is
Slide 35
Tímastjórn
#11
• Hvað vilt þú fá út úr
deginum, vikunni eða
árinu.
• Verkefnalisti.
• Forgangsröðun.
• Skoðið listan reglulega.
• Metið framgang
www.stress.is
Slide 36
www.stress.is
Slide 37
Samskipti og persónuþættir
www.stress.is
Slide 38
Eitt í einu #4
• Gerðu eitt í einu.
• Hugsaðu um eitt í einu, ekki allt
sem þarf að gera.
• Ekki fara úr einu í annað.
• Ljúktu við það sem þú byrjar á.
• Taktu pásur.
• Njóttu góðra verkloka.
www.stress.is
Slide 39
Lærðu að segja nei! #12
• Þú þarft ekki alltaf......
• Ekki taka ábyrgð á öðrum.
• Lifðu lífinu eftir eigin höfði
ekki annarra.
• Varastu samanburð við aðra.
• Segðu nei þegar þú finnur
að pressan er orðin of mikil.
www.stress.is
Slide 40
Streitukort
Daglegar streituvarnir
Streituvaldar
Streituvarnir
Viðbrögð/persónuþættir
Tímaleysi
Skipulag
Nákvæmni
Of mörg verkefni
Forgangsröðun
Frestunartilhneiging
Togstreita milli
atvinnu- og einkalífs
Hlutverkaskipti
Get ekki sagt nei
www.stress.is
Slide 41
www.stress.is
Slide 42
Mannlegt eðli
• Manneskjan hefur þarfir
• Við
www.stress.is
Slide 43
www.stress.is
Slide 44
www.stress.is
Slide 45
Við þörfnumst
•
•
•
•
•
hvíldar,
hvatningar og hróss,
hvers annars,
umburðarlyndis,
leiðbeininga.
www.stress.is
Slide 46
Samskipti
• Uppbyggileg og styðjandi samskipti eru
lykill að heilbrigðu starfsumhverfi.
• Skortur á óformlegum samskiptum við
samstarfsfólk (spjalla, miðla, skiptast á
skoðunum utan hefðbundinna funda/reglna)
er ein helsta orsök kulnunar.
• En því miður eru samskiptin ekki í lagi...
www.stress.is
Slide 47
Slæm samskipti
• Samkeppni, öfund, framgangur og
stöðuhækkanir á kostnað annarra.
• Vantraust og óánægja.
• Léleg stjórnun:
– Skortur á þjálfun starfsfólks, og þekkingu og leikni
stjórnenda að taka á ágreiningi og samskiptavanda.
– Óskipulagt eða takmarkað upplýsingaflæði.
– Hlutverkatogstreita og hlutverkaárekstrar.
www.stress.is
Slide 48
“Óheilbrigður” vinnustaður
• Skipanir og reglur.
• Starfsfólk þolendur með takmarkað umboð til
athafna.
• Vanda sópað undir teppi eða fólki veitt
áminning.
• Hræðsla við breytingar.
• Skrifræði, reglur og vani.
• Ofurskipulögð verkaskipting, afmörkuð störf.
www.stress.is
Slide 49
Óheilbrigð viðhorf stjórnenda
• Litið á steitu sem einkamál starfsmannsins og
gjarnan vísað í einkalíf og persónuleika sem
einu orsök streitu.
• Þögn álitin samsvara samþykki og ánægju.
www.stress.is
Slide 50
www.stress.is
Slide 51
Forvarnir á vinnustaðnum
www.stress.is
Slide 52
Forvarnir
• Streituferlið felur í sér stigvaxandi vel þekkt
einkenni.
• Hægt er að sjá fyrir hvar vandamál geta
myndast í fyrirtækjum/atvinnumarkaðnum.
• Til eru forvarnaraðgerðir í formi fræðslu,
stuðnings, skipulags og ef þörf krefur sérhæðar
meðferðar.
www.stress.is
Slide 53
“Heilbrigður” vinnustaður
• Samvinna og nýsköpun.
• Starfsfólk þátttakendur með hæfilegt umboð til
athafna.
• Vandi ræddur opinskátt og leitað sameiginlegra
lausna.
• Breytingum tekið sem áskorun.
• Reglunum er breytt ef þörf er á.
• Sveigjanleg verkaskipting og störf skarast.
www.stress.is
Slide 54
Heilbrigð viðhorf stjórnenda
• Viðurkennt að streita getur verið vandamál.
• Rætt opinskátt um álag og lausnir til þess að
auka stjórn og vellíðan starfsfólks.
• Litið á álagsstjórnun sem hluta af daglegum
rekstri.
• Forvörnum sinnt, bæði einstaklingsbundið og í
skipulagi fyrirtækisins.
www.stress.is
Slide 55
Streitukort
FÍH 2006-2007
Streituvaldar
Streituvarnir
Viðbrögð/persónuþættir
Tímaleysi
Skipulag
Nákvæmni
Of mörg verkefni
Forgangsröðun
Frestunartilhneiging
Mikið vinnuálag
Ábyrgð
Hollusta
www.stress.is
Slide 56
Fyrirtækið/félagið
• Er byggt upp af manneskjum.
• Furður oft gleymist að taka tillit til eiginleika
þeirra og getu!
www.stress.is