Slide 1

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 2

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 3

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 4

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 5

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 6

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 7

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 8

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 9

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 10

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 11

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 12

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 13

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 14

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 15

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.


Slide 16

Program poprawy efektywności
wychowania w SOSW im.
Marynarza Polskiego w Damnicy
W ramach obszaru: Efektywne planowanie
i realizacja profilaktyki zagrożeń
Opracowanie: wicedyr Mirosława Sawicka

Najważniejsze oddziaływania zawarte
w programie placówki:
1.
2.

3.
4.
5.
6.

Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach szkolnych.
Zwiększenie zaangażowania rodziców w życie Ośrodka
oraz aktywizowanie ich na rzecz wspierania
i podnoszenia efektywności procesu wychowania.
Zapewnienie uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
śródlekcyjnych.
Realizacja indywidualnych form wsparcia dla uczniów.
Realizacja programów przeciwdziałania przemocy,
uzależnieniom i innym patologiom.
Podnoszenie jakości pracy wychowawczej nauczycieli.

1.Ustawiczne dążenie placówki do poprawy efektów
wychowania
1. Opracowanie i wdrożenie „Programu poprawy efektywności
wychowania” w roku 2006/07 to nie tylko efekt zalecenia zewnętrznego
organu kontrolującego nasz Ośrodek.
2. Opracowanie tego programu jest przede wszystkim konsekwencją
pedagogiczną popartą wnioskami z ewaluacji codziennych oddziaływań
wychowawczych całego zespołu nauczycielskiego.
3. Ten program był zatem kontynuacją naszych wewnętrznych działań
naprawczych realizowanych w roku szkolnym 2005/06.
4. Podjęte kroki to efekt rzetelnej, uczciwej analizy osiągniętego
poziomu wychowania naszych uczniów w odniesieniu do przyjętych
ogólnie w społeczeństwie i szkole norm i wzorców, a także oczekiwań
wszystkich nauczycieli, rodziców i najbliższego otoczenia.
5. Bez krytycznego oraz kreatywnego podejścia do siebie i własnych
umiejętności wychowawczych doskonalenie efektów wychowania –
w mojej opinii - jest niemożliwe.

2. Poprawa frekwencji uczniów na zajęciach
lekcyjnych i pozalekcyjnych, głównie RI
Podejmowanie szczegółowych czynności służących zacieśnieniu
współpracy nauczycieli, wychowawców grup, zespołu specjalistów
(pedagog, psycholog, socjoterapeuta), rodziców i dyrekcji w celu
podniesienia poziomu frekwencji głównie w klasach „A” SP i G.
 Działania nauczycieli objęte monitorowaniem i nadzorem dyrekcji
placówki: 1) szybkość reagowania i podejmowania interwencji przez
poszczególnych nauczycieli i wychowawców klas,
2) stopień współpracy i współodpowiedzialności między n-mi,
3) przestrzeganie wewnętrznych procedur związanych ze
zwalnianiem uczniów z zajęć, ucieczkami, wagarami i innymi,
4) prawidłowość prowadzenia dokumentacji w zakresie
frekwencji, usprawiedliwiania nieobecności uczniów na zajęciach.
 Nadrzędne zadanie to maksymalne zacieśnienie nadzoru ze strony
n-li nad uczniami w celu uniemożliwienia im oraz zniechęcenia ich
do wybiórczych ucieczek, spóźnień i wagarów.


3. Efekty i wnioski z podjętych działań
1. Konieczność mocnego przesunięcia uwagi pedagogicznej z dydaktyki
na wychowanie.
2. Dobrowolna zmiana bądź „wymuszenie” lepszej jakości pracy
wychowawczej oraz pracy zespołowej grona w myśl zasady:
Każdy nauczyciel jest najpierw i przede wszystkim wychowawcą.
3. Analiza kontekstowa pokazuje, że niska frekwencja w klasach „A”
spowodowana jest nieobecnością kilku, najczęściej pełnoletnich,
pracujących już uczniów, którzy po jakimś czasie są skreślani z listy.
4. Natomiast indywidualny wskaźnik frekwencji wielu uczniów klas „A”
wzrósł od 2 do 7 %, najbardziej u tych, gdzie była dobra współpraca
z rodzicami lub opiekunami.
5. W zespołach edukacyjno-terapeutycznych średnia frekwencja, która
generalnie jest wysoka, w II semestrze została utrzymana na poziomie
tej z I semestru, w gimnazjum wzrosła prawie o 4%, dzięki czemu
całoroczna frekwencja w klasach ZET wszystkich szkół jest wyższa od
semestralnej prawie o 1%.

4. Odpowiedzialność uczniów za własny rozwój
i efekty uczenia się
1. Problem systematycznego uczęszczania uczniów zakwalifikowanych
na zajęcia rewalidacji indywidualnej.
2. Zagadnienie to nie zostało ujęte w „Programie poprawy ...”, ale było
i jest dalej podejmowane w naszej szkole jako ważny element
wychowania młodych ludzi w poczuciu współodpowiedzialności za
efekty procesu nauczania - uczenia się, a tym samym własny rozwój.
3. Najczęstsze przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach korekcyjnokompensacyjnych, logopedycznych, dydakt. – wyrównawczych to:
ogólna niechęć do nauki i wysiłku, niska świadomość trudności, brak
motywacji i aspiracji życiowych, poczucie niskiej wartości oraz wstydu,
zamykanie się w sobie i unikanie zajęć.
4. Efekt podjętych działań to sporządzenie dla danej klasy
szczegółowych tygodniowych planów zajęć (z uwzględnieniem planu
lekcji i dojazdów uczniów), w których każdy uczeń przypisany jest do
konkretnego dnia, godziny oraz 1 – 2, a niekiedy 3 nauczycieli, a także
zwiększenie obecności uchylających się uczniów na zajęciach RI.

5. Rodzice - nasi konieczni sprzymierzeńcy w
procesie poprawiania efektów wychowania
1. Kroki podjęte w celu zwiększenia zaangażowania rodziców w życie
placówki i proces wychowania ich dzieci:
 skuteczne powiadamianie o zebraniach klasowych,
 przeprowadzenie wszystkich planowych i dodatkowych spotkań
z rodzicami,
 ogólna debata dyrekcji i zespołu specjalistów z rodzicami nt.
sposobów ograniczenia agresji i przemocy wśród naszych uczniów,
 przeprowadzenie w VI 2007r. ankiety wśród rodziców klas „A” i ZET
dotyczącej problemu współpracy rodziców ze szkołą,
 kreatywna postawa nauczycieli, szukanie sposobów na włączanie
rodziców w proces wychowania,
 nauczyciele dokonali analizy udziału rodziców w spotkaniach
klasowych, a także analizy ich inicjatywy w podejmowaniu kontaktów
z wychowawcą klasy i nauczycielami danych zajęć,
 wyniki badań i analiz dyrekcja przedstawiła Radzie Rodziców,
a
wychowawcy klas szerszemu gronu rodziców w swoich klasach.

6. Pozytywne zmiany podjętych działań dotyczące
wsparcia ze strony rodziców:
1. zauważalna (w liczbach) poprawa frekwencji rodziców na zebraniach
i wywiadówkach,
2. bardzo dobra współpraca, duże zaangażowanie i częste spotkania
z Radą Rodziców OSW,
3. docenianie przez Radę Rodziców pracy i wysiłków nauczycieli,
dyrekcji – ufundowanie na koniec roku nagród książkowych dla
najlepszych pedagogów (zwyczaj ten jest kontynuowany),
4. przewaga kontaktów indywidualnych i telefonicznych z rodzicami nad
spotkaniami grupowymi (z powodu trudnego dojazdu, braku środków
i względów rodzinnych),
5. generalnie rodzice dobrze oceniają pracę grona, akceptują w pełni
przyjęte wartości wychowawcze, dostrzegają zalety szkoły i deklarują
swą pomoc, jednak w ankietach nie zgłaszali żadnych propozycji ani
oczekiwań dotyczących programu wychowawczego.

7. Wnioski do dalszej pracy
Szukanie porozumienia z rodzicami, szczególnie w placówce
kształcenia specjalnego, i budowanie prawidłowych relacji z nimi
na rzecz wspierania efektywności wychowania jest procesem
niekończącym się, wymagającym od nauczycieli ogromnego
zaangażowania, determinacji i pomysłowości.


Czy tak powinno być? Zwłaszcza w świetle dalszych wniosków.
1. Generalnie rodzice nie przejawiali żadnej lub prawie
żadnej inicjatywy w nawiązywaniu kontaktów z wychowawcą klasy,
nauczycielami szkoły.
2. Frekwencja rodziców na zebraniach była bardzo różna w zależności
od zespołu klasowego rodziców i lat pracy wychowawcy z tym
zespołem. Chociaż generalnie niska, jest jeden ZET, w którym
frekwencja rodziców na zebraniach wynosi 100%.
3. Wnioskować o tworzenie takich zapisów prawnych, które w praktyce
wymuszą zainteresowanie obojętnych rodziców wychowaniem
i edukacją ich dzieci.

8. Działania na rzecz poprawy bezpieczeństwa
podczas przerw śródlekcyjnych:
1. dyrektorzy zintensyfikowali kontrole w zakresie pracy nauczycieli
na dyżurach,
2. uszczegółowiono „Regulamin dyżurów”; w tym roku również
dokonano jego ewaluacji i wprowadzono korekty,
3. rozpoczęto wdrażanie uczniów z samorządu uczniowskiego do
współpełnienia dyżurów z nauczycielami (z powodzeniem),
4. nadzór pedagogiczny skupiał się na doskonaleniu pracy opiekuńczo wychowawczej w zakresie punktualności i przestrzegania regulaminu
dyżurów oraz systematycznego i konsekwentnego rozwiązywania
„małych”, codziennych problemów wychowanków bądź zaspokajaniu
ich specyficznych potrzeb,
5. uzyskaliśmy pomoc od rodziców oczekujących w szkole na swoje
dzieci – ich nadzór i prawidłowe reakcje na negatywne zachowania
uczniów stanowią wielkie wsparcie dla dyrekcji i grona.

9. Osiągnięte efekty w zakresie zapewnienia
uczniom bezpieczeństwa podczas przerw
1. Pomoc uczniów z samorządu uczniowskiego jest bardzo cenna,
należało jednak jasno i precyzyjnie określić czynności uczniów
wspomagających pracę nauczycieli, w celu wyeliminowania wszelkich
nadużyć.
2. Uczniowie z I etapu edukacyjnego pozostają pod ciągłą opieką n-li,
tj. po zakończeniu lekcji są przekazywani bezpośrednio do rąk
nauczyciela świetlicy lub wychowawcy grupy internackiej.
3. Nauczyciele więcej czasu i wysiłku poświęcają na konsekwentne
rozwiązywanie małych, uciążliwych problemów dnia, związanych
z przezywaniem się, popychaniem, dokuczaniem czy biciem.
4. Zaobserwowaliśmy prawidłowe postawy u uczniów, którzy wcześniej
ich nie prezentowali w zakresie zapobiegania przemocy.
5. Wzmożony nadzór pedagogiczny nad dyżurami doprowadził do
lepszej pracy n-li i podniesienia poziomu bezpieczeństwa uczniów.

10. Udzielanie indywidualnego wsparcia uczniom
Działania mające na celu poprawę osobistego i społecznego
funkcjonowania uczniów były realizowane głównie przez pedagoga
i wychowawców klas (psychologa w tym okresie nie było).


Ponad 80 spotkań i rozmów uczniów z pedagogiem tylko w II
semestrze, ponad 60 indywidualnych rozmów z rodzicami, wiele wizyt
pedagoga i nauczycieli w domach rodzinnych, 7 zajęć profilakt. – wych.
dla wybranych grup uczniów, 3 zespoły wychowawcze, rozwiązujące
problemy uczniów wagarujących i pijących alkohol, szereg kontaktów
z policją, GOPS- mi i sądami rodzinnymi obrazują zakres działań
podejmowanych w ramach udzielania uczniom indywidualnej pomocy
bądź rozwiązania indywidualnego przypadku.
 W pracy wychowawczej położenie nacisku na przestrzeganie takich
zasad: nauczyciel reaguje natychmiast, z różnych źródeł czerpie
informacje nt. ucznia, jest konsekwentny i skrupulatny
w postępowaniu wyjaśniającym, co dotyczy też dokumentacji.


11. Pozytywne zmiany i korzyści w zakresie planowania
i organizacji pracy wychowawczej w placówce
1. Podniesienie poziomu świadomości uczniów klas „A” w zakresie
konsekwencji grożących za zachowania niezgodne z prawem.
2. Uczniowie częściej niż poprzednio skarżą się i ujawniają agresywne
zachowania kolegów, wierzą w skuteczną pomoc pedagoga,
wychowawcy, dyrekcji (wyniki ankiet, rozmów).
3. Ścisłe przestrzeganie przez nauczycieli procedur postępowania
w sytuacjach kryzysowych (ucieczki, picie alkoholu, obrażanie n-li,
wszczynanie bójek) oraz bardzo dobra współpraca z policją, kuratorami
społecznymi przynosi stopniowe efekty w formie większego respektu
uczniów przed nieuchronnością kary i konsekwencji.

Wulgarne słownictwo uczniów to problem wymagający terapii
całego środowiska rodzinnego.

Istnieje duże przyzwolenie rodziców na palenie papierosów przez
ich dzieci oraz opuszczanie zajęć szkolnych z powodu pomagania
w pracach domowych – potrzebne są rozwiązania systemowe.

12. Efekty realizacji programów przeciwdziałania
przemocy, uzależnieniom, patologiom ...









Założyliśmy, że realizacja cyklu programowego pt. „Jestem
przyjazny” pod kierunkiem pedagoga szkolnego będzie odbywała
się dwutorowo: w klasach i grupach wychowawczych w formie
aktywnych zajęć warsztatowych, artystycznych – słusznie.
Dzieci i młodzież byli nie tylko odbiorcami sztuki teatralnej (dwa
przedstawienia teatru z Krakowa), ale także twórcami.
Nasi uczniowie przygotowali teatrzyk pt. „Bardzo mądra bajka”
i wystąpili z nim w Operze Bałtyckiej z okazji obchodów Dnia
Godności Osoby Niepełnosprawnej.
Uzupełnieniem powyższych działań były spotkania z policjantami,
mające formę pogadanki na temat, co jest naruszeniem czyjejś
nietykalności fizycznej, psychicznej, co jest wykroczeniem, a co
przestępstwem, za co ponosi się konsekwencje prawne, tj. kary.
Dobre efekty wychowawcze przynosi stwarzanie możliwości do
praktycznego działania uczniów, a także uczenia się za
pośrednictwem sztuki oraz przez przeżywanie odgrywanych ról.

13. Zapobiegać musimy cały czas







Cztery miesiące realizacji programu to zbyt krótki
okres, by zauważyć globalne i generalne zmiany w
zachowaniu i postawach uczniów.
Praca profilaktyczna w naszym środowisku
uczniowskim nie kończy się nigdy.
Pozytywne, choć jednostkowe w odniesieniu do
najbardziej zdemoralizowanych uczniów, zmiany
dotyczą bardzo uważnego i emocjonalnego odbioru
przedstawień teatralnych, a także głębokiej refleksji na
temat treści spektaklu, co skutkowało zupełnie innym
niż dotychczas, dobrym zachowaniem występującym
przez dłuższy lub krótszy czas.
Rozpoczęte formy terapii zachowania należy
kontynuować oraz poszerzać o zajęcia
socjoterapeutyczne.

14. Doskonalenie pracy wychowawczej
1. Doskonalenie kompetencji wychowawczych odbywało się przy okazji
każdych hospitowanych i obserwowanych zajęć, uroczystości, imprez,
spotkań w ramach monitorowania i zbierania informacji o pracy
dydaktyczno - wychowawczej nauczycieli.
2. Drugim elementem pracy nad sobą były szkolenia w ramach WDN,
zgłębianie nowej literatury, a także spotkania robocze zespołu
samokształceniowego wychowawców klas z moim i pedagoga udziałem
3. W celu dokonania ewaluacji własnej pracy wychowawczej
przeprowadziłam wśród n-li opracowaną przez siebie ankietę, która
sprawdzała znajomość obowiązujących dokumentów pedagogicznych,
realizację założeń programowych, naprawczych, zaangażowanie
w integrację zespołu klasowego, umiejętność współdziałania z innymi
nauczycielami oraz rodzicami, a także dokonywania diagnozy sytuacji
wychowawczej uczniów oraz własnego wkładu we wspólne dzieło
wychowywania i uzyskanych osiągnięć.
4. Grono n-li w mojej szkole nadal odczuwa potrzebę doskonalenia
swego warsztatu pracy wychowawczej, co daje nadzieję na spełnienie
naszych pedagogicznych oczekiwań.