Transcript Sposoby motywowania ucznia do obecno*ci w

Sposoby motywowania ucznia
do obecności w szkole
Szkolna strategia wzmacniania wysokiej frekwencji
(zapisy dokumentacji szkolnej; ogólnoszkolne, zaplanowane
sposoby wzmacniania wysokiej frekwencji)
• Wszyscy nauczyciele znają i konsekwentnie stosują zasady rozliczania
frekwencji uczniów
• Szkoła ma opracowany system nagradzania wysokiej frekwencji, oraz
dyscyplinowania uczniów wagarujących
• Szkoła ma opracowany i stosowany konsekwentnie przez wszystkich
nauczycieli sposób kontaktowania się z rodzicami uczniów nieobecnych
• i z niską frekwencją
• Szkoła współpracuje ściśle z samorządem uczniowskim w zakresie
wzmacniania wysokiej frekwencji
• „+” punkt za 100% frekwencji
Szkolna strategia wzmacniania wysokiej frekwencji
(zapisy dokumentacji szkolnej; ogólnoszkolne, zaplanowane
sposoby wzmacniania wysokiej frekwencji)
• Nagradzanie: wycieczka za 100% frekwencji lub książka
• List pochwalny
• Dziennik elektroniczny – stały kontakt z rodzicami poprzez wiadomości dla
rodziców
• Telefon do rodziców
• Systematyczne informowanie o frekwencji
• Ostrzeżenia dla osób z niską frekwencją
• Brak możliwości samodzielnego usprawiedliwiania
• Informowanie pracodawców
Zasady organizacji pracy szkoły i sposoby zapewniania opieki
i bezpieczeństwa
(np. sposoby monitorowania miejsc „wrażliwych”; sposoby
zapewniania bezpieczeństwa w szkole; rytm pracy szkoły)
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Monitoring
Dyżury nauczycieli
System jednozmianowy – uczniowie nie kończą późno
Współpraca z policją i strażą miejską
Organizacja zajęć profilaktycznych
Portier przy wejściu
Możliwość wejścia przez „jedne drzwi” (ucieczki uczniów od razu
widoczne)
Librus – lepsza komunikacja z rodzicami
Współpraca z pedagogiem i psychologiem
Zamykanie drzwi
Zebrania i współpraca z rodzicami
Motywujące do obecności w szkole metody nauczania
(przykłady)
•
•
•
•
•
•
•
•
Praca projektowa, wymagająca obecności całej grupy
Realizacja zadań w postaci próbnej matury lub egzamin zawodowy
Uczestnictwo w turniejach zespołowych
Ocenianie pracy na lekcji
Rozwiązywanie zadań egzaminacyjnych
Techniki multimedialne
Metody aktywizujące
Praca z różnorodnymi, ciekawymi, nowoczesnymi metodami
dydaktycznymi
• Stosowanie metody projektów
Motywujące do obecności w szkole zajęcia wychowawcze
(przykłady)
• Ciekawe, inspirujące lekcje wychowawcze i nie tylko
• Zajęcia integracyjne, budujące więzi między uczniami
• Zajęcia tematyczne np. patriotyczne, dotyczące zdrowego
odżywiania
• Wspólne przygotowanie projektów i imprez szkolnych
• Dodatkowe zajęcia rozwijające indywidualne zainteresowania,
grupy taneczne, muzyczne, koła filmowe
• Ping pong na korytarzu
Sposoby pozyskiwania rodziców do współpracy przy
utrzymywaniu wysokiej frekwencji.
• zachęcanie do korzystania z dziennika elektronicznego
• pogadanka na zebraniu dot. skutków nieobecności ucznia w
szkole (zaległości do nadrobienia, w niektórych przypadkach
potrzebna pomoc przy nadrobieniu zaległości w językach obcych
• informowanie rodziców poprzez upomnienia uczniów i nagany za
frekwencję
Sposoby pozyskiwania środowisk lokalnych
do współpracy przy utrzymywaniu wysokiej frekwencji
(np. forma współpracy z pracodawcami; kontakt z sąsiadami
szkoły).
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Informowanie pracodawców o frekwencji w szkole
Organizowanie ciekawych imprez , akademii
Współpraca z policją i strażą miejską
Kontakt poprzez dziennik Librus z pracodawcami
Kontrola podczas praktyk
Nagrody fundowane przez pracodawców za frekwencję
Stypendia starosty dla najlepszych
Nagrody książkowe dla najlepszych
Wycieczki dla najlepszych
Kontakt poprzez dziennik Librus z rodzicami
Sposoby przekonywania uczniów, że obecność w szkole
jest pożądana i korzystna.
Uświadomienie uczniom, że:
1.Nieobecność na lekcji = duże trudności w samodzielnym
opanowaniu opuszczonego materiału
2.Strata czasu i wysiłku na nadrobienie materiału, który to
czas można by wykorzystać np. na rozrywkę.
3.Dezintegracja z grupą klasową
4.Obniżenie ocen z przedmiotu i z zachowania
5.Wysoka frekwencja = nagrody na koniec roku
6.Zagrożenie niesklasyfikowaniem z przedmiotu
Monity, czyli zdania, powiedzenia, które warto kierować do
uczniów, aby motywować ich do obecności w szkole
(cytaty).
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Kto jest, ten decyduje - kogo nie ma niech żałuje!
Nieobecni – sami tracą
Nieobecni nie maja głosu!
„Jasiu” jak nam ciebie brakowało wczoraj na zajęciach
Dzień bez ciebie to dzień stracony. Kontekst
Pamiętajcie! Powyżej 50% nieobecności będzie NKL. Kontekst
Nie lękajcie się
„Czego Jaś się nie nauczy za młodu, tego Jan nie …”
Jacek! Nie gwiazdorz! W szkole dostaniesz snikersa!!!
Nieważne, że nie chcesz chodzić, ważne ze musisz!!! Kontekst
Sposoby włączania uczniów w życie szkoły – sposoby
budowania emocjonalnej relacji.
• Zachęcanie do udziału w konkursach, zawodach sportowych i
imprezach organizowanych przez szkołę, odpowiednie nagradzanie
• Organizowanie kółek zainteresowań, rozwijanie pasji uczniów
• Zachęcanie do samodzielnych inicjatyw i ich promowanie
• Angażowanie uczniów w podejmowanie decyzji dotyczących życia
szkoły
• Współpraca z samorządem szkolnym
• Działalność samorządu szkolnego
• Wymiany
Sposoby integrowania uczniów danej klasy – sposoby
budowania dobrej atmosfery.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Wycieczki integracyjne
Imprezy okolicznościowe
Pomoc koleżeńska
Organizowanie happeningów
Wigilia szkolna
Dyskoteki szkolne
Rajdy – obozy przetrwania
Udział klasy w akcjach społecznych
Praca w parach i grupach
Specyficzne rady umożliwiające efektywne oddziaływania
profilaktyczne wg R. Blumma(1999) można zebrać w
następujące wskazówki:
• zbuduj silne, emocjonalne relacje młodzież - dorośli,
• przedstaw jasną i dobrze określoną filozofię na temat
dorastania oraz określ do czego dana młodzież dąży i co
chce osiągnąć,
• buduj podstawowe działania (interwencje) na gruncie teorii
rozwoju młodzieży, badając nieustannie (ewaluacja) co na
nich działa a co na nich nie działa,
• określ co jest podstawową siłą i motywacją działań danej
grupy, poznaj ich nawet gdy to będzie najbardziej
przeszkadzająca i trudna młodzież, buduj z nimi wspólnie tą
siłę,
• rozpoznaj zasoby jakimi dysponują, także ludzkie, poznaj
gdzie i z kim działają, rekrutuj ich do wspólnej pracy,
1. aktywizuj młodych ludzi w działania planowania i opieki wykraczające poza
obszar diagnozowanego problemu i interwencji interwencją,
2. dostarcz umiejętności życiowych wykraczających poza ograniczanie zgłaszanych
problemów.
•upowszechnianie praw i obowiązków, zasad przez Samorząd Uczniowski
•kształtowanie umiejętności radzenia sobie ze stresem
•zapoznanie uczniów z technikami uczenia się
•rodzice wyjeżdżający do pracy za granicę powinni zostawić wychowawcy klasy pisemną
informację o opiekunach dziecka (podczas ich nieobecności), (z nr telefonu)
•angażowanie uczniów, szczególnie zagrożonych powstaniem wagarów, w sprawy szkoły
poprzez udział w przedsięwzięciach – wypracowanie odpowiedzialności za sprawy szkolne i
rozwijanie więzi ze szkołą
•Zajęcia: radzenie sobie z presją grupy rówieśniczej, sztuka odmawiania – także środków
odurzających; wypracowanie z uczniami nawyków rezygnacji z wagarów
•pomoc uczniom klas I w adaptacji do nowych warunków środowiskowych szkoły średniej
•integrowanie uczniów na poziomie klasy i szkoły
•zapobieganie rytualnym wycieczkom, np. „Pierwszy dzień wiosny”, organizowanie
alternatywnych obchodów święta wiosny
•ankieta - mająca na celu zbadanie przyczyn opuszczania zajęć lekcyjnych, wiedzy na temat
skutków takich
•Silnie zindywidualizowana relacja
•Trening umiejętności społecznych dla uczniów
•włączenie relacji i wsparcia rówieśniczego do interwencji
WYBRANE METODY PRACY SŁUŻĄCE UCZENIU SIĘ UCZNIA:
Wprowadzamy różne formy pracy w grupie (różnicujemy
skład grup uczniowskich pracujących wspólnie, aby
poszerzać zakres doświadczeń i integrować).
 metoda ABC ( np. prosimy o zapisanie pozytywnych i
lub negatywnych aspektów danego zagadnienia
/procesu/wydarzenia z użyciem określeń na kolejne
litery alfabetu, potem odczytujemy - możemy
wprowadzić elementy rywalizacji – dobra metoda na
zainteresowanie tematem lub powtórzenie)
 metoda 5 z 25 ( podajemy listę 25 cech danego
zjawiska lub 25 czynników istotnych dla zagadnienia;
każdy uczeń ma w czasie 3 minut wybrać „swoje” 5
określeń i zapisać na karteczce, następnie tworzymy
grupy, które mają przedyskutować swoje wybory i
wspólnie wybrać 5 cech/czynników)
 metoda 66 ( tworzymy 6-osobowe grupy, które mają przez
6 minut wspólnie rozmawiać na zadany temat/problem; po
upływie 6 minut jeden z uczniów – oddelegowany lub
poproszony przez nauczyciela prezentuje stanowisko
grupy/odpowiada na pytanie - dobra metoda na
powtarzanie lub wstęp do dyskusji)
 przystanki/sztafeta (przygotowujemy karty z
pytaniami/zagadnieniami do uzupełnienia – tworzymy tyle
grup ile kart, potem prosimy o wypełnianie kart i
przesyłanie do kolejnej grupy, tak, aby każda grupa
popracowała z każdym zagadnieniem; wypełnione karty
referują na forum liderzy grup – metoda przygotowująca do
dyskusji, zbierająca wiedzę)
 kapelusze de Bono:
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Kapelusz biały — FAKTY
Zbadane, wiadome liczby, dane. Co wiemy? Zestaw neutralnych informacji. Staramy się o obiektywizm,
bezstronność.
Zachowujemy się jak chłodny, opanowany naukowiec.
Kapelusz czerwony — EMOCJE
Odczucia, wątpliwości, oceny. Co odczuwamy w związku z daną postacią, jej postawą, z tak postawionym
problemem?
Czy to nam się podoba, czy nie? Co budzi niepokój? Możemy nie podawać logicznego wytłumaczenia
faktów.
Kapelusz czarny — PESYMIZM
Wady, niedociągnięcia, braki, niekonsekwencje, negatywne skutki. Krytyka. Widzenie sprawy w czarnych
barwach.
Kapelusz żółty — OPTYMIZM
Zalety, korzyści. Koncentrujemy się na pozytywnych cechach. Optymistyczne widzenie spraw, niemal przez
różowe okulary. Pełny
entuzjazm i szukanie pozytywnych aspektów sprawy, postawy.
Kapelusz zielony — MOŻLIWOŚCI
Alternatywne, lepsze rozwiązania. Możemy wysuwać różnorodne sugestie. Co można by zrobić, zmienić? Jak
udoskonalić?
Możemy posłużyć się „prowokacją", wypuszczać „balony próbne" w rodzaju: co by było, gdyby...
Kapelusz niebieski — ANALIZA PROCESU
Wnioski, konkluzje, synteza. Oglądanie przebiegu procesu myślowego „z góry", przyjęcie roli arbitra,
obserwatora.
Który kolor przeważa? Czy wypowiedziano stanowiska wszystkich kolorów? Jakim kolorem należałoby się
jeszcze zająć?
 dyskusje, w tym z użyciem analizy SWOT, „drzewka decyzyjnego”
 oferujemy uczniom klasy/klas przygotowanie projektu
przedmiotowego lub lepiej międzyprzedmiotowego (aktywność w
grupie, konieczność przygotowania różnych materiałów
z różnych źródeł np. Powstanie Kościuszkowskie w mojej
miejscowości (np. artykuł, fotografie, szlak turystyczny, projekt
promocji.)
 stosujemy pracę w parach także w celu rozładowana napięcia
uczniów i doświadczenia sytuacji uczenia kogoś (np. nauczyciel
głośno stawia kolejne pytania, uczniowie mają sobie (cicho)
wzajemnie w odpowiadać; potem nauczyciel może sprawdzić
wiedzę prosząc wybranego ucznia lub zapytać czy potrzebne są
wyjaśnienia – metoda do wykorzystania np. w czasie lekcji z
nowymi treściami; jako przerywnik.
INNE DZIAŁANIA SPRZYJAJĄCE UCZENIU SIĘ
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Burza mózgów. Grupa w sposób otwarty zastanawia się nad określonym problemem i
zapisuje różne rozwiązania, nie oceniając, czy są one realne
Budowanie ducha klasy: Komentarze nauczyciela, wspomagające tworzeniu się u uczniów
poczucia godności, zaangażowania, samodzielności, świadomej, poszukującej postawy wobec
życia oraz sprzyjające integracji z grupą.
Co wiem, co chcę wiedzieć i co umiem, czyli „wcu". Przed rozpoczęciem lekcji nauczyciel
prosi uczniów o zanotowanie, co już wiedzą na dany temat i czego są ciekawi.
Czym się różnią? Uczniowie wyszukują cechy, odróżniające od siebie wskazane elementy.
Czytanie w parach. Uczniowie w parach, na zmianę głośno czytają zadany tekst.
Dobrze, że..., ale następnym razem... Uczniowie analizują swoje postępowanie i zapisują, co,
ich zdaniem, wypadło dobrze, a co następnym razem mogliby zrobić inaczej.
Krok po kroku - ćwiczenie pod kierunkiem nauczyciela. Uczniowie ćwiczą określoną
umiejętność pod kierunkiem nauczyciela, nabierając stopniowo coraz większej wprawy.
Najlepsze rozwiązanie - debata. Pary uczniów przygotowują argumenty „za" lub „przeciw", w
związku z kontrowersyjnym tematem. Następnie „za" i „przeciw" łączą się w czwórki, aby
wyjaśnić swoje stanowisko i uzgodnić najlepsze rozwiązanie zalecane przez całą czwórkę.
Najważniejsza jest nauka. Wyjaśnienie, że celem lekcji jest nauka, a nie zdobywanie ocen
oraz zachęcenie uczniów do postępowania zgodne z tą zasadą.
Nauczanie warstwami - spiralny układ materiału. Powracanie od czasu do czasu do
określonych tematów, aby wiedza utrwalała się stopniowo, a ryzyko utraty zainteresowania
uczniów było jak najmniejsze.
•
•
•
•
•
•
•
•
Powtarzanie chórem. Uczniowie powtarzają razem informacje, często w
odpowiedzi na podnoszone przez nauczyciela karty lub zadawane pytania.
Praca domowa z możliwością wyboru. Praca domowa dająca uczniom możliwość
wyboru
Pytanie - wszyscy piszą. Każdy uczeń pisze odpowiedź na pytanie, a następnie
nauczyciel pyta jednego ucznia lub sam podaje prawidłową odpowiedź.
Zadanie na dobry początek. Praca, którą uczniowie mają się zająć natychmiast po
wejściu do klasy.
Zapytaj kolegę. Nauczyciel poleca uczniom, którzy sobie nie radzą, żeby poprosili
kolegę lub koleżankę o pomoc.
Zaryzykuj. Przypominanie uczniom, że uczenie się często wiąże się z ryzykiem i
zachęcanie ich, aby je podejmowali podczas lekcji.
Zasada „tylko raz". Nauczyciel ogłasza, że wszystko będzie wyjaśniał tylko jeden raz
i jeśli uczniowie potrzebują pomocy, będą musieli skorzystać z własnej inteligencji,
żeby znaleźć sposób, jak sobie poradzić.
Zdania podsumowujące. Zdania, które uczniowie piszą po zastanowieniu się nad
lekcją lub niedawnym doświadczeniem, zaczynające się od zwrotów: Dowiedziałem
się, że...; Zaczynam się zastanawiać...; Zdziwiłam się, że...
•
•
•
•
•
•
•
•
Zestawienia pojęć. Wywieszone w klasie zestawienie ważnych pojęć, przeglądane
co jakiś czas w celu lepszego zrozumienia tych zagadnień.
stosowanie ankiet aktywizujących - pytania na karcie/tablicy/wypowiedziane
otwierające na samodzielne refleksje tematyczne, następnie np. omówienie w
grupie odpowiedzi bez obowiązku ujawniania osobistych (metoda np. na początek
lektury; tematu, który ma także odniesienia do życia codziennego a np. należy do
wiedzy ścisłej)
przekazywanie indywidualnych kart pracy z zadaniami
stosowanie ciekawych instrukcji do zadań np. realizowanych w grupie uczniów
wprowadzanie do realizacji treści przedmiotowych metafor/analogii
(słownych/graficznych)
tworzenie np. kart oceny wypowiedzi/tekstu np. prezentacji/mowy/reportażu –
szczegółowa tabelka wymagań do danej formy. W miarę możliwości przećwiczenie
samooceny uczniowskiej i oceny koleżeńskiej.
przygotowywanie zagadnień do dłuższych lektur/trudniejszych działów i
przekazywanie przed ich umówieniem– ukierunkowanie pracy ucznia. Można
proponować pisemne odpowiedzi lub traktować je jako wskazówki do
sprawdzianu.
w marę możliwości czasowych, najlepiej w czasie obozów naukowych organizować
większe symulacje procesów/wprowadzać elementy parateatralne.