Zwierzęta – bracia nasi najmniejsi „Jesteśmy życiem, które chce żyć pośród życia, które chce żyć.” (Albert Schweitzer)
Download ReportTranscript Zwierzęta – bracia nasi najmniejsi „Jesteśmy życiem, które chce żyć pośród życia, które chce żyć.” (Albert Schweitzer)
Zwierzęta – bracia nasi najmniejsi „Jesteśmy życiem, które chce żyć pośród życia, które chce żyć.” (Albert Schweitzer) Co właściwie człowiek ma wspólnego ze zwierzętami? Aby odpowiedzieć na powyższe pytanie należy odnieść się do systematyki biologicznej organizmów, która ukaże nam stanowisko człowieka w przyrodzie. KRÓLESWO zwierzęta TYP strunowce PODTYP kręgowce GROMADA ssaki RZĄD naczelne RODZINA człowiekowate RODZAJ człowiek GATUNEK człowiek rozumny Już przynależność do tego samego królestwa może wskazywać na to, że człowiek ma o wiele więcej wspólnego z innymi zwierzętami, niż mogłoby się nam wydawać. W zależności od tego z jakim gatunkiem mamy do czynienia, zakres tego podobieństwa będzie większy lub mniejszy. Rekordzistą w tej dziedzinie jest szympans, którego DNA podobne jest do naszego w prawie 98%. Powyższy obrazek przedstawia porównanie kariotypu (kompletnego zestawu chromosomów komórki somatycznej) człowieka i szympansa. Człowiek najwięcej cech dzieli ze zwierzętami należącymi, podobnie jak on sam, do gromady ssaków. Podobieństwo to wyraża się w sposobie, w jaki zachodzą poszczególne procesy fizjologiczne, takie jak np. oddychanie, odżywianie, rozmnażanie , czy wydalanie, a także w budowie ciała. Do podobieństw tych zaliczamy: - ogólny plan budowy ciała, - siedem kręgów szyjnych, - dwuboczną symetrię ciała, - kończyny pięciopalczaste, zakończone paznokciami, - rozwinięty mózg i narządy zmysłów, - zróżnicowane uzębienie, - dobrze rozwinięte płuca o budowie pęcherzykowej, - rozwój zarodka w macicy matki, - ssanie przez młode mleka wytwarzanego w gruczołach sutkowych matki. A co nas odróżnia od innych zwierząt? Oprócz ogromnej gamy podobieństw jakie wykazują między sobą ludzie i inne zwierzęta, jest kilka cech zarezerwowanych wyłącznie dla przedstawicieli gatunku homo sapiens. Są to cechy, które czynią nas istotami niezwykłymi i jedynymi w swoim rodzaju. Zaliczamy do nich: - pionową postawę ciała i poruszanie się na dwóch kończynach, - sprawne posługiwanie się różnymi przedmiotami za pomocą rąk, - zanik przeciwstawności palucha, czyli pierwszego palca stopy; u innych naczelnych paluch, podobnie jak kciuk, jest on przeciwstawny, czyli zgina się w przeciwną stronę niż pozostałe palce, - słabo rozwinięte kły, - mniejsza ilość owłosienia na ciele, - dobrze rozwinięty mózg, który umożliwia nam abstrakcyjne myślenie oraz wykonywanie nawet bardzo skomplikowanych czynności, - umiejętność mowy, - zdolność do rumienienia się. Człowiek wobec zwierząt na przestrzeni wieków. Zwierzęta od zawsze towarzyszyły człowiekowi. Imponowały mu swoją siłą, szybkością, sprytem oraz umiejętnościami łowieckimi. Często otaczane były czcią, jako ziemskie wcielenia pierwszych bogów. Ludzie widzieli w nich swoich mitycznych przodków. W czasach prehistorycznych stosunki człowiek – zwierzęta przebiegały w całkowicie odmienny sposób niż obecnie. Ówcześni ludzie ze względu na prowadzony tryb życia (nieustanne polowania, zabijanie zwierząt i zjadanie ich mięsa), pozostawali integralnym uczestnikiem ich świata. Zwierzęta jednocześnie imponowały im swoją siłą i wytrzymałością. Czasy prehistoryczne Starożytność była okresem intensywnego rozwoju wielu rozmaitych religii. W większości z nich, czczone bóstwa przybierały postaci właśnie zwierząt. Ten typ wierzeń obecnie znany jest jako animalizm. Rozwijał się on przede wszystkim w starożytnym Egipcie oraz Indiach. Starożytność W starożytnym Egipcie zwierzęta otaczano szczególnym kultem. Z lotu ptaków, czy zachowania świętych byków próbowano wróżyć. Gdy człowiek chorował, kładziono obok niego zwierzę. Największą czcią ze wszystkich zwierząt szczyciły się jednak koty. Postrzegano je, jako ziemskich przedstawicieli bogini Bastet. Starożytność Mieszkańcy starożytnego Rzymu cenili w zwierzętach wszystko to, co upodabniało je do ludzi: inteligencję, spryt, zdolność do adaptacji w trudnych warunkach. Nie należy jednak zapominać o organizowanych w tamtych czasach venationes inscenizowanych na scenie amfiteatru czy arenie cyrkowej „polowaniach”, w których – wyłącznie dla uciechy publiczności – ginęły jednego dnia tysiące dzikich zwierząt. Z kolei dla starożytnych Greków zwierzęta stanowiły przede wszystkim ofiarę, którą składali swoim Bogom. Starożytność W dobie średniowiecza rozwinęły się dwa stanowiska człowieka wobec przyrody. Pierwsze, którego przedstawicielem był św. Tomasz z Akwinu ukazywało człowieka jaka władcę świata przyrodniczego. W związku z czym zwierzęta były przeznaczone dla niego i mógł je bezkarnie zabijać. Średniowiecze Autorem drugiej, całkowicie odmiennej idei był św. Franciszek z Asyżu. Głosił on potrzebę ochrony całego świata przyrodniczego, w tym również przyrody nieożywionej. Zwierzęta nazywał swoimi braćmi i siostrami. Nawoływał ludzi do kochania i szanowania tego, co ich otaczało. Średniowiecze Czasy nowożytne, to okres w historii, kiedy stosunek człowieka do przyrody miał charakter wyłącznie poznawczy. Jednakże nie oznacza to, że zwierzęta całkowicie straciły znaczenie w oczach ówczesnych ludzi. Ostatecznie przecież na wielu światowej sławy dziełach (jak np. „Dama z łasiczką” Leonarda da Vinci) występowały m.in. właśnie zwierzęta! Czasy nowożytne Czym współcześnie są dla nas zwierzęta? Zwierzęta są dla nas… …oddanymi przyjaciółmi Bez względu na okoliczności zwierzęta pozostają nam wierne, nie rozpamiętują win, kochają bezwarunkowo. Przyjaciel – zwierzę nigdy nas nie zawiedzie, nie wyśmieje, zawsze będzie obok. "Jedynym całkowicie bezinteresownym przyjacielem, którego można mieć na tym interesownym świecie, takim, który nigdy go nie opuści, nigdy nie okaże się niewdzięcznym lub zdradzieckim, jest pies... Pocałuje rękę, która nie będzie mogła mu dać jeść, wyliże rany odniesione w starciu z brutalnością świata... Kiedy wszyscy inni przyjaciele odejdą, on pozostanie" - George G. Vest …lekarzami Dzięki temu, że zwierzęta mają uspokajający wpływ na ludzi, kontakt z nimi sprawia, że obniża się nam ciśnienie krwi oraz spowalnia tętno. Ostatnimi czasy coraz większą popularność zyskuje tzw. animaloterapia, czyli sposób leczenia oparty na kontakcie chorego ze zwierzętami. …przewodnikami Zwierzęta po specjalnym przeszkoleniu niejednokrotnie umożliwiają ofiarom wypadków, niewidomym i niesłyszącym, normalne funkcjonowanie. Stają się dla nich opiekunami, pewnego rodzaju służbą pomocną. Ich obecność w życiu osoby niepełnosprawnej zmniejsza poczucie samotności oraz motywuje do działania. …powiernikami naszych uczuć Często relacja człowieka ze zwierzęciem przybiera wymiar bardzo emocjonalny. Zwierze – przyjaciel staje się dla nas kimś ważnym, bliskim, komu możemy się wyżalić, wypłakać, powiedzieć wszystkie tajemnice, jednocześnie mając pewność, że nie zostaną one zdradzone i wykorzystane w złym celu. „Im bardziej poznaję ludzi, tym bardziej kocham zwierzęta.”- George Bernard Shaw Mimo, że zwierzęta dają nam siebie w całości, ludzie często nie potrafią tego docenić i wykazują się wobec nich szczególnym okrucieństwem. Zapominają, że nasi ‘bracia najmniejsi’ także mają uczucia – czują ból fizyczny, tęsknotę, przywiązanie, cierpienie. Zwierzę może nam wiele ofiarować, jednakże i my jesteśmy mu coś winni. Przede wszystkim szacunek i opiekę. „Wszystkie argumenty na podparcie ludzkiej wyższości nie są w stanie zaprzeczyć jednej niezaprzeczalnej prawdzie: w cierpieniu zwierzęta są nam równe.”- Peter Singer KONIEC Ewa Kundera, kl. 1d Źródła: - wikipedia.org - google.pl - cytaty.info -stressfree.pl - bryk.pl - polskieradio.pl