Wojny XVII wieku KONFLIKTY RZECZYPOSPOLITEJ ZA PANOWANIA WAZÓW Konflikty ze Szwecją *1605 rok- klęska Szwedów w bitwie pod Kircholmem; umocnienie dostępu Polski do Bałtyku. *1627 rok- sukces.
Download
Report
Transcript Wojny XVII wieku KONFLIKTY RZECZYPOSPOLITEJ ZA PANOWANIA WAZÓW Konflikty ze Szwecją *1605 rok- klęska Szwedów w bitwie pod Kircholmem; umocnienie dostępu Polski do Bałtyku. *1627 rok- sukces.
Wojny XVII wieku
KONFLIKTY RZECZYPOSPOLITEJ ZA
PANOWANIA WAZÓW
Konflikty ze Szwecją
*1605 rok- klęska Szwedów w
bitwie pod Kircholmem;
umocnienie dostępu Polski do
Bałtyku.
*1627 rok- sukces w bitwie
morskiej pod Oliwą- wzrost
znaczenia Rzeczypospolitej na
Bałtyku.
*1655 rok- Najazd, tzw. Potop
szwedzki; obrona jasnej Górypoczątek ogólnonarodowego
zrywu przeciw Szwedom.
Konflikty ze Szwecją
*1657 rok- utrata przez Polskę
lennych Prus Książęcych na
rzecz Brandenburgii (sojusznika
Szwecji).
*1660 rok- Pokój w Oliwie kończący
wojny polsko-szwedzkie; podział
Inflant między obydwa państwa.
Bitwa pod Kircholmem
Bitwa pod Kircholmem (obecnie
miejscowość Salaspils na Łotwie,
25 km na południowy wschód od
Rygi) – bitwa stoczona 27
września 1605 w czasie polskoszwedzkiej wojny o Inflanty w
latach 1600-1611. Przyczyną
bitwy były zmagania o dominację
na morzu Bałtyckim.
Obok znajduje się obraz
przedstawiający przebieg bitwy.
Morska bitwa pod Oliwą
Walcząca strona: Rzeczpospolita
Dowódcy: Arend Dickmann, Jan
Storch, Herman Witte
Siły: 4 galeony, 2 pinki, 3 fluity
Straty: nieznane
Walcząca strona: Szwecja
Dowódcy: Nils Stiernköld
Siły: 5 galeonów, 1 pinasa
Straty: 1 galeon zdobyty, 1
galeon zatopiony
Morska bitwa pod Oliwą
Bitwa pod Oliwą - bitwa morska pomiędzy
flotą polską, a eskadrą okrętów
szwedzkich, stoczona 28 listopada 1627
roku na redzie Gdańska. Nazwa ta jest
nazwą tradycyjnie przypisywaną tej
bitwie.
Była to pierwsza i jedyna większa bitwa
morska młodej polskiej floty, mimo to
zakończona zwycięstwem nad słabszą
liczebnie, lecz porównywalną jakościowo i
bardziej doświadczoną eskadrą szwedzką.
Admirałem polskiej floty był wówczas
Wilhelm Appelman, lecz z powodu choroby
nie mógł wziąć udziału w bitwie i komisarze
królewscy wyznaczyli przed bitwą nowe
kolektywne dowództwo nad polskimi siłami.
Dowództwo nad okrętami i funkcję
admirała otrzymał Arend Dickmann,
dowódcą piechoty morskiej został kapitan
Jan Storch, a dowódcą artylerii okrętowej
kapitan Herman Witte. Tym trzem
dowódcom dodano radę wojenną, z którą
mieli wspólnie opracować plan bitwy i
podjąć decyzję o ataku. Okrętem
admiralskim był galeon "Święty Jerzy".
Morska bitwa pod Oliwą (przebieg)
Polska a Szwecja „Potop”
Skutkiem okupacji szwedzkiej
(„potop” - -1655-1660) oraz
wojen prowadzonych przez
Rzeczpospolitą była ruina
gospodarcza kraju. Znaczne
obszary naszego państwa
wyludniły się z powodu wojen,
chorób i głodu. Zniszczeniu
uległo wiele dział architektury,
wywieziono nieocenione dobra
sztuki i kultury narodowej.
Pokój w Oliwie
Pokój oliwski, traktat pokojowy pomiędzy Szwecją a Polską podpisany 3 maja
1660 r. w Oliwie kończący potop szwedzki.
Traktat zawarty po negocjacjach, które ze strony polskiej prowadził wojewoda
poznański Jan Leszczyński. Szwecję reprezentowali kanclerz Bengt Oxenstierna
i Magnus de la Gardie. Na łagodnym stylu negocjacji zaważył wpływ, jaki na
Polaków miała przychylna Szwedom dyplomacja francuska.
Układ ten nie wprowadzał istotnych zmian granicznych w stosunku do linii
rozejmowej sprzed walk: Polska zrezygnowała z większej części Inflant wraz z
Rygą zachowując tylko ich część (Łatgalię - południowo-wschodnią część Inflant)
oraz uznała suwerenność Prus potwierdzając traktaty welawsko-bydgoskie. Król
Jan II Kazimierz zrzekł się pretensji do tronu szwedzkiego w imieniu swoim i
swych następców. Szwecja zobowiązała się dotrzymywać wolności handlu na
Bałtyku oraz zwrócić (czego później nie dopełniła) zrabowane archiwa i biblioteki.
Protestantom w Prusach Królewskich miano zapewnić tolerancję religijną, co z
czasem Brandenburgia wykorzystała do mieszania się we sprawy wewnętrzne
Rzeczypospolitej. Ze strony polskiej pokój podpisał podkanclerzy koronny Mikołaj
Prażmowski. W tym samym czasie Szwecja walczyła z Rosją w Inflantach oraz z
Danią w Norwegii i Bornholmie. Pierwszą wojnę zakończył pokój w Kardis; drugą pokój w Kopenhadze.
KONFLIKTY RZECZYPOSPOLITEJ ZA
PANOWANIA WAZÓW
Konflikty z Rosją
1610 rok- zwycięstwo wojsk polskich pod Kłuszynem; otwarcie dostępu
do Moskwy.
1636 rok- odsiecz króla Władysława IV dla oblężonej przez Rosjan
załogi Smoleńska.
1654 rok- niepowodzenie Polaków, między innymi utrata Wilna.
Bitwa pod Kłuszynem
Bitwa pod Kłuszynem rozegrała się 4 lipca
1610 roku między wojskami polskimi pod
dowództwem hetmana Stanisława
Żółkiewskiego, a armią moskiewską pod
dowództwem kniazia Dymitra Szujskiego
oraz szwedzkich posiłków dowodzonych
przez Jakuba Pontussona de la Gardie.
Atak wojsk Żółkiewskiego rozbił wojska
moskiewskie a następnie skłonił do
zaprzestania walki posiłkujących
Szujskiego cudzoziemców. Bitwa
zakończyła się paniczną ucieczką
Szujskiego i ocalałych Rosjan. Pociągnęło
to za sobą kapitulację zablokowanej armii
Grzegorza Wałujewa w Carewo Zajmiszczu
(ok. 8000 ludzi).
W obliczu klęski bojarzy zdetronizowali
cara Wasyla Szujskiego, i obwołali carem
królewicza polskiego Władysława.
Bitwa pod Kłuszynem
Walcząca strona: Rzeczpospolita
Dowódcy: Stanisław Żółkiewski
Siły: 5556 kawalerii, 200
piechoty
Straty: 220
Walcząca strona: Rosja
Dowódcy: Dymitr Szujski, Jacob
Pontusson De la Gardie
Siły: 40 000
Straty: ponad 2 000
KONFLIKTY RZECZYPOSPOLITEJ ZA
PANOWANIA WAZÓW
Konflikty z Kozakami
1648 rok- klęski wojsk polskich pod Żółtymi Wodami, Korsuniem i
Piławcami.
1649 rok- Obrona twierdzy Zbaraż.
1651 rok- rozgromienie sił kozacko-tatarskich w bitwie pod
Beresteczkiem.
1667 rok- rozejm w Andruszowie dotyczący podziału ziem ukraińskich
między Rzeczpospolitą a Rosję.
Bitwa pod Żółtymi Wodami
Walcząca strona: Rzeczpospolita
Dowódcy: Stefan Potocki,
Stefan Czarniecki
3 000, 1 500 przeszło na stronę
wroga, artyleria
Walcząca strona: Kozacy,
Chamat Krymski
Dowódcy: Bohdan Chmielnicki,
Tuhaj Bej
Siły: 8 000 – 15 000
Bitwa pod Beresteczkiem
Strona walcząca: Rzeczpospolita
Dowódcy: król polski Jan II
Kazimierz
Siły: 63 000
Straty: około 700
Strony walczące: Kozacy,
Tatarzy
Dowódcy: hetman kozacki,
Bohdan Chmielnicki
Siły: 110 000
Straty: 40 000 do 80 000
Bitwa pod Beresteczkiem
Bitwa pod Beresteczkiem –
największa bitwa lądowa XVIIwiecznej Europy, miała miejsce w
dniach 28-30 czerwca 1651 r. w
trakcie powstania Chmielnickiego
między wojskami polskimi pod
dowództwem Jana Kazimierza a
siłami tatarsko-kozackimi.
Bitwa zakończyła się zwycięstwem
strony polskiej. Wygrana jest
zasługą dowodzącego wojskami
polskimi Jana Kazimierza, który
zastosował skuteczną taktykę
szachownicową. Polegała ona na
ustawieniu oddziałów piechoty na
przemian z jazdą. W decydującej
fazie bitwy ważne okazało się też
wykorzystanie przez znajdującą się
w centrum ugrupowania polskiego
piechotę siły ognia muszkietów i
artylerii.
KONFLIKTY RZECZYPOSPOLITEJ ZA
PANOWANIA WAZÓW
Konflikty z Turcją
1620 rok- wojna polsko-turecka; klęska wojsk polskich pod Cecorą.
1621 rok- obrona Chocimia, zawarcie korzystnego dla Polski układu
pokojowego.
Bitwa pod Cecorą
Bitwa pod Cecorą
Bitwa pod Cecorą rozegrała się we wrześniu 1620 roku między wojskami polskimi
dowodzonymi przez hetmana wielkiego koronnego Stanisława Żółkiewskiego a
wojskami turecko-tatarskimi.
Właściwa bitwa miała miejsce w Mołdawii nad rzeką Prut. W walkach 19 września i
20 września mimo pięciokrotnej przewagi tureckiej polskie oddziały wytrzymały napór
wroga. Hetman nie dostał wsparcia wojsk od Rzeczypospolitej. Zarządził odwrót sam
zaś pozostał na polu walki. Stracił rękę, a potem zginął stratowany przez walczących.
Turcy odcięli mu głowę i wysłali sułtanowi.
Bitwa pod Chocimiem
10 listopada 1673 roku doszło do
zwycięskiej bitwy wojsk hetmana
Jana Sobieskiego z Turkami pod
Chocimiem- starym zamkiem,
strzegącym południowo-wschodnich
rubieży kraju. W czasie walki
zdobyto 400 sztandarów i 40 armat
wroga. Od tego czasu postać Jana
Sobieskiego budziła wielki szacunek
wśród Turków.
POLSCY WŁADCY XVII WIEKU
1587-1632: Zygmunt III Waza
1632-1648: Władysław IV Waza
1648-1668: Jan II Kazimierz
1669-1673: Michał Korybut Wiśniowiecki
1674-1696: Jan III Sobieski
1697-1706: August II Mocny
Pokaz slajdów przygotowała
Monika Kaleta z klasy
6d