Leiderschap en Onderzoek Theo van Achterberg Verpleegkundig leiderschap – de kracht van het verbinden * Deventer 12 april 2010 Leiderschap en Onderzoek Theo van.
Download ReportTranscript Leiderschap en Onderzoek Theo van Achterberg Verpleegkundig leiderschap – de kracht van het verbinden * Deventer 12 april 2010 Leiderschap en Onderzoek Theo van.
Leiderschap en Onderzoek Theo van Achterberg Verpleegkundig leiderschap – de kracht van het verbinden * Deventer 12 april 2010 Leiderschap en Onderzoek Theo van Achterberg Verpleegkundig leiderschap – de kracht van het verbinden * Deventer 12 april 2010 3x leiderschap en onderzoek Onderzoek dankzij leiders Effectief leiden van onderzoeksgroepen Onderzoek naar effecten van leiderschap in de zorg A leading profession verpleegkundige arts fysiotherapeut GZ-psycholoog tandarts psychotherapeut apotheker verloskundige 0 100000 200000 But not -yet- a leading science 300000 I. Onderzoek dankzij leiders Vroege jaren 80: opkomst verplegingswetenschap in NL Wegvoorbereiders uit de beginjaren: Joukje van Nordheim, Hans Philipsen Peter Koopman………………. Stichting ter Bevordering van de Verplegingswetenschap ’80 Opleiding Verplegingswetenschap te Maastricht ’80 Instituut voor Verplegingswetenschap ’81 Oratie eerste hoogleraar Verplegingswetenschap ‘86 Dankzij leiders eerste uur hoogleraren in het zadel RL: RL: UU: RU: RU: UM: UM: UU: VU: Anneke van den Berg-Braam Huda Huijer-Abu Saad Mieke Grypdonck Carla Frederiks Theo van Achterberg Rianne de Wit Jan Hamers Marieke Schuurmans Anneke Francke 1986 2009 én inmiddels vele lectoren aan hogescholen ! II. Effectief leiden van onderzoeksgroepen Een leuke uitdaging; een goede leider moet….. Mensen aannemen die beter zijn dan hij/zij zelf (of tenminste anders) Anderen laten schitteren Erkenning geven Goed communiceren Ruzie vermijden Er vaak zijn, maar niet té aanwezig zijn… [VSNU-dag “succesvolle onderzoeksgroepen” 2009] Wat moet ‘een beetje onderzoeksgroep’ bereiken? • • • • Publiceren in toptijdschriften De wetenschap verder brengen Núttige kennis ontwikkelen Nieuwe onderzoekers opleiden [Rapport management, organisatie en prestaties van onderzoeksgroepen; Rathenau Instituut 2009] Succesvolle onderzoeksleiders hebben gemiddeld… • • • • • • Verschillende financieringsbronnen Meer overwegingen bij een onderzoeksstrategie Een evenwichtiger tijdsbesteding Meer betrokkenheid bij onderzoek (meewerkend voorman) Meer maatschappelijk gericht output Meer aandacht voor de kwaliteit van onderzoeksaanvragen Zwakkere groepen en leiders hebben gemiddeld… • • • • • Minder kritische massa (en promovendi) Meer hoogleraren dan mede-onderzoeksleiders Meer ondersteunend personeel Minder ‘beloningen’ in het werksysteem Minder rol van ‘meewerkend voorman/vrouw’ Kansen & bedreigingen voor Verplegingswetenschap NL KANSEN •diverse geldstromen •maatschappelijk relevant •steeds meer gepromoveerden BEDREIGINGEN •beperkte kritische massa en mede-onderzoeksleiders •niet snel in ‘topbladen’ •weinig beloonmiddelen UITDAGINGEN Betrokken, evenwichtig leiderschap ‘Meervoudig’ overwogen onderzoeksstrategieën Aandacht voor kwaliteit III. Onderzoek naar effecten van leiderschap Waarom is veranderen lastig ? DE VERNIEUWING CONTEXT •Niet relevant •Niet onderbouwd •Complex, kostbaar •Tijdrovend •Etc DE DOELGROEP •Kennisgebrek •Onvoldoende vaardig •Ziet geen noodzaak •Etc •Geen geld •Onduidelijke rollen/taken •Geen beleid beroepsgroep •Geen prioriteit organisatie •Geen leiderschap •Etc (Dobbins et al. Implementation Science 2007; Grol & Wensing 2005 In: Improving patient care; Meijers et al. J Adv Nurs 2007; Van Achterberg et al., J Adv Nurs 2006) III. Onderzoek naar de effecten van leiderschap De casus “HELPING HANDS” evaluating alternative strategies for the promotion of hand hygiene Anita Brink-Huis Lisette Schoonhoven Marlies Hulscher Andreas Voss Richard Grol Theo van Achterberg HELPING HANDS ACHTERGROND – implementatiestrategieën richten zich veelal op de individuele professional, terwijl er veel ‘teamwerk’ is DOEL – bestuderen van het effect van een ‘state of the art aanpak’ en de toegevoegde waarde van een ‘leidershap en sociale invloed strategie’ CASUS – handhygiëne, want.. * weinig discussie over belang/evidence * verbetering lastig * ‘niemand controleert het’ is een belangrijke determinant HELPING HANDS a) b) c) d) e) education reminders feedback producten faciliteiten + f) coachen management g) coachen rolmodellen h) norm setting State of the art + Leiderschap 3 ziekenhuizen, 60 verpleegafdelingen, randomisatie afdelingen St of the Art St of the Art + Leiderschap 30% 28% geen interventie 21% 3000 obs 6 mnd 19% uitvoeren verbeterinterventies 42% T1 54% T2 3000 obs 6 mnd T3 3000 obs Voorlopige conclusie project HELPING HANDS • Doordachte campagne werkt • Gericht leiderschap vergroot de effectiviteit Tot besluit • NL Verplegingswetenschap dankzij vroege leiders • Leiderschap in onderzoek doet er toe (evenwichtig, betrokken, mede-leiders hebben, diverse bronnen aanboren, gericht op kwaliteit, gericht op maatschappelijke relevantie….) • Leiderschap in de zorg doet er toe (HH voorbeeld: betere zorg, andere projecten: oa ook behoud personeel etc)