Transcript Ba*l*k

Yenilenebilir Enerji
Kaynakları ve
İlgili Uygulamalar
Elif FERDAL KARAKAŞ
Grup Başkanı
Elektrik Piyasası Dairesi
Başkanlığı
18.01.2014
SUNUM PLANI
Türkiye’nin Enerji Görünümü
 Yenilenebilir Enerji Kaynakları Potansiyelimiz ve
Mevcut Durum
 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına İlişkin Yasal Mevzuat
ve YEK Destekleme Mekanizması
 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda Yenilenebilir
Enerji Kaynaklarına İlişkin Hükümler
TÜRKİYE’NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ
Dünya’nın 18. büyük ekonomisi.
Avrupa’nın 6. büyük ekonomisi/elektrik piyasası.
Yıllık ortalama elektrik talebi artışı % 6-7. (2012 : % 5,1)
Küresel ekonomik krizden sonra hızlı toparlanma:
2010 : % 8,9 GDP büyümesi - 2011: % 8,5 – 2012 : % 2,2
İthalata Bağımlılık : 2010: % 71,5 - 2011: % 72,4 – 2012 : % 71
2011 Enerji İthalatı Rakamı: 54 Milyar Dolar
2012 Enerji İthalatı Rakamı: 60,1 Milyar Dolar
1990 yılından bu yana ortalama yıllık elektrik talep artışı : % 4,6 (Avrupa ortalaması: 1,6%)
2020 yılına kadar öngörülen ortalama yıllık elektrik talep artışı : %
6,7 (düşük talep senaryosu) - % 7,5 (yüksek talep senaryosu)
2023 yılına kadar ihtiyaç duyulan yatırım miktarı: 120 milyar
dolardan fazla.
2003-2012 yılları arasında toplam 16.367 MW’lık kurulu güç, özel
sektör tarafından devreye alındı.
2013 YILI SONU İTİBARİYLE KURULU GÜÇ: 64.044 MW
Kurulu Güç (MW)
Toplam Kurulu
Güç İçindeki Payı (%)
Termik
(Doğalgaz, İthal Kömür,
Taş Kömürü, Linyit, Fuel
Oil)
38.447,6
60,0
Hidrolik
22.289,0
34,8
310,8
0,5
2.759,6
4,3
236,9
0,4
Kaynak Türü
Jeotermal
Rüzgar
Biyokütle
TOPLAM
64.044,0
100,0
2013 YILI SONU İTİBARİYLE TÜRKİYE TOPLAM
ELEKTRİK ÜRETİMİNDE KAYNAKLARIN DAĞILIMI
2013 Yılı Toplam Elektrik Üretimi : 239,29 milyar kWh
Elektrik Üretimi
Toplam Üretime
Kaynak Türü
(milyar kWh)
Katkısı (%)
Termik
171,26
71,6
Hidrolik
59,25
24,8
7,52
3,14
1,27
0,53
Rüzgar
Jeotermal
 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Toplam Elektrik
Üretimi İçindeki Payı : %
28,43
2013 YILI ENERJİ YATIRIMLARI (01.12.2013 itibariyle)
157 Özel Sektör Projesi Devreye Alındı.
Kaynak Türü
Kurulu Güç (MW)
Termik
2.360,4
Hidrolik
1.437,5
Jeotermal
148,6
Rüzgar
429,1
Biyokütle,Çöp Gazı, Atık Isı
65,5
TOPLAM
4.329,4
TÜRKİYE’NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ
Toplam kurulu gücümüz 56.946 MW’tan % 12 artışla 64.044 MW’a
çıktı
 2013’te enerji yatırımlarının yaklaşık yarısını yenilenebilir enerji
yatırımları oluşturdu.
 2012’de 124 adet santral devreye girmişken, 2013’te 138 santral
devreye girdi. Toplam santral sayımız, SADECE 1 YIL İÇİNDE
772’den % 18 artışla 910’a çıktı.
 2012’de 4.112 MW olan yıllık devreye giren «kurulu güç» miktarı,
2013 yılında 6.985 MW’a çıktı. Bu rakam, tarihimiz boyunca bir yılda
devreye alınan en yüksek kurulu güç miktarı oldu. Böylece toplam
11,3 milyar liralık üretim yatırımı tamamlanmış oldu.
 Geçen yıl HES dahil yenilenebilir enerji kaynaklarından devreye
giren kurulu güç 2.676 MW iken, bu yıl bu rakam 3.406 MW oldu.
 Kurulu güçte özel sektör payı, bugün % 63’e çıktı.
2013 YILI SONU İTİBARİYLE ELEKTRİK ENERJİSİ
ÜRETİMİNDE SEKTÖR PAYLARI
2013 YILI
34%
KAMU
ÖZEL
66%
KAMU
ÖZEL
TOPLAM
2013 YILI
79.997,7
159.295,6
239.293,3
KATKI %
33,4
66,6
100,0
TÜRKİYE’NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ
 Ülkemizde «İlk Santral» 1902 yılında kurulmuş olup, geçen 100 yıllık
sürede 31.845 MW’ lık santral yatırımı gerçekleşmiştir. Geçtiğimiz 11
yılda ise 100 yıllık bu yatırımdan daha fazla yatırım gerçekleşmiştir.
Geçtiğimiz 11 yılda 32.199 MW ilave kapasite devreye alınmıştır.
 Son 10 yılda işletmeye açılan yenilenebilir santraller sayesinde, bugün
yılda yaklaşık olarak 12 milyar liralık doğalgaz ithalinin önüne geçilmiştir.
 Elektrik üretiminde doğalgazın payı her geçen yıl düşüş
göstermektedir. Geçmiş yıllarda % 50’lere kadar çıkan doğalgazın
elektrik üretimindeki payı, 2013 sonu itibarıyla % 44’e düşmüştür.
 Son 10 yılda işletmeye açılan yenilenebilir santrallerin, lisans
süresince üretilecek olan elektriği bu santralleri açmayarak doğal
gazdan santralleri ile üretmeye devam etse idik, önümüzdeki 49 yıl için
yaklaşık 600 milyar TL tutarında doğalgaz ithalatına ihtiyacımız olacaktı.
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI (YEK)
Hidrolik, rüzgâr, güneş, jeotermal, biyokütle, biyokütleden elde
edilen gaz (çöp gazı dâhil), dalga, akıntı enerjisi ve gel-git gibi
fosil olmayan enerji kaynakları ifade eder. (5346 sayılı YEK
Kanunu)
YENİLENEBİLİR ENERJİ NİÇİN ÖNEMLİDİR?
Çevresel nedenler.
Ülkemizdeki
var
olan
yenilebilir enerji potansiyeli
kullanmak ve yerli kaynakları
geliştirmek.
Dışa
bağımlılığı
azaltıp,
kaynak
çeşitlendirmesine
giderek
arz
güvenliğini
arttırmak.
Uluslar arası anlaşmalar ve
protokollere uyum sağlamak
(Kyoto Protokolü)
YENİLENEBİLİR ENERJİNİN ZORLUKLARI
 Yatırım maliyetleri oldukça
yüksek olduğundan fosil
yakıtlarla rekabet güçlüğü
vardır.
Şebekeye erişim güçlüğü
yaşanabilir.
Enerji üretim grafiğinde arz
dengesizliği ve performans
düşüklüğü
yaşamak
muhtemeldir.
SUNUM PLANI
Türkiye’nin Enerji Görünümü
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Potansiyelimiz ve
Mevcut Durum
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına İlişkin Yasal Mevzuat
ve YEK Destekleme Mekanizması
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda Yenilenebilir
Enerji Kaynaklarına İlişkin Hükümler
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ
POTANSİYEL VE MEVCUT DURUM
KAYNAK TÜRÜ
Hidro
Rüzgâr
Jeotermal
YERLİ POTANSİYEL
MEVCUT KURULU
GÜÇ
milyar
22.289 MW
Çok Verimli: 8.000 MW,
Orta Verimli: 40.000 MW
(130 milyar kWh/yıl elektrik)
2.759,6 MW
35.000 MW (135
kWh/yıl elektrik)
31.500 MW (1.500 MW'ı
elektrik üretimine elverişli)
310,8 MW
Biyokütle
8,6 MTEP (1,3 milyar
kwh/yıl elektrik)
236,9 MW
Güneş Enerjisi
380 milyar kwh/yıl elektrik
---
Yakıt /
Kaynak
Tipi
İncelemeDeğerlendirme
Başvuru
Adet
Rüzgar 4
Kurulu
Güç
(MW)
Adet
Uygun Bulunanlar
Kurulu
Güç (MW) Adet
Kurulu
Güç (MW)
Lisans Verilenler
Adet
64,60
9
408,60
26
1.330,45
270
Hidrolik 95
2.698,07
75
1.249,72
282
3.595,39
828
Fuel-Oil 0
0,00
16.706,8
4
1.200,00
15.589,0
0
0,00
0,00
0
0,00
0
0,00
36
35
0
10.875,51 38
0,00
3
9.237,54
1.282,00
8
0
0
3.002,82
0,00
0,00
5
1
0
233,70
13
145,95
Çöp Gazı 1
Biyogaz 2
4,02
6,14
0
2
Biyokütle
Güneş
Prit
Nafta
LPG
Nükleer
7
0
0
0
35,39
0,00
0,00
0,00
0
0,00
TOPLAM
209
36537,77 150
Doğalgaz
Linyit
Taş
Kömürü
Asfaltit
Çöp
71
2
17
0
0
Jeotermal 10
TOPLAM
Kurulu
Güç
(MW)
Adet
Kurulu Güç (MW)
9.507,80 309
19.464,7
8
1280
11.311,45
1.235,07
318
34
1.235,07 36
24.011,4
1
462
4.355,21 39
3.315,10
135,00
0,00
21
2
0
7.109,44 51
688,75
3
0,00
0
29.016,36
823,75
0,00
5
101,00
27
744,57
55
1.225,22
0,00
4,26
1
7
1,20
17,21
10
22
117,80
44,47
12
33
123,02
72,07
7
0
0
0
57,38
0,00
0,00
0,00
5
0
0
0
42,96
0,00
0,00
0,00
10
0
1
4
2
35,46
0,00
11,50
30,90
15,55
1
4.800,00
0
0,00
29
0
1
4
2
1
171,19
0,00
11,50
30,90
15,55
4.800,00
20544,23
373
19057,85 1585
67372,68 2317
27.007,95
60.831,30
6.837,21
143512,52
10-14 Haziran 2013 tarihleri arasında EPDK tarafından 7.873,241
MW’lık 496 adet güneş lisans başvurusu alınmış olup
değerlendirmesi devam etmektedir.
TEİAŞ Türkiye genelinde 3000 MW bölge bazında na RES
kapasitesi açıklamıştır. Buna ilişkin lisans başvuruları 24-30 Nisan
2015 tarihleri arasında alınacaktır.
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINA
İLİŞKİN HEDEFLER
 18.05.2009 tarihli Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji
Belgesine göre 2023 yılına kadar;
 Ekonomik HES potansiyelin (135 milyar kWh) tamamının
kullanılması,
 RES kurulu gücünün 20.000 MW’a çıkarılması,
 Güneş enerjisinden elektrik üretiminin özendirilmesi için gerekli
çalışmaların yapılması,
 600 MW JES Kurulu gücüne ulaşılması,
 Yenilenebilir enerji kaynaklarının elektrik enerjisi üretimi
içerisindeki payının en az %30 düzeyine çıkarılması,
hedeflenmiştir.
SUNUM PLANI
Türkiye’nin Enerji Görünümü
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Potansiyelimiz ve
Mevcut Durum
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına İlişkin Yasal Mevzuat
ve YEK Destekleme Mekanizması
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda Yenilenebilir
Enerji Kaynaklarına İlişkin Hükümler
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINA İLİŞKİN
YASAL MEVZUAT
Ülkemizde yenilenebilir enerji kaynaklarına
bulunduğu ilgili hukuki düzenlemeler;
ilişkin
hükümlerin
 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik
Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun (2005/2010
yılı revize),
 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu (30 Mart 2013) ((4628
sayılı Elektrik Piyasası Kanunu (2001- Mülga))
Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği ( 2 Kasım 2013-YENİ),
 Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve
Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik (1 Ekim 2013-YENİ,
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten
Tesislerde Kullanılan Aksamın Yurt İçinde İmalatı Hakkında
Yönetmelik (2011/2012 Temmuz Revize/ 4 Eylül 2013 Revize),
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINA İLİŞKİN
YASAL MEVZUAT
Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretim Tesisleri Hakkında
Yönetmelik (2011),
Rüzgar Ve Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularına İlişkin
Ölçüm Standardı Tebliği (2012) (mülga oldu yeni lisans
yönetmeliğiyle),
Rüzgar Ve Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvuruları
İçin Yapılacak Rüzgar Ve Güneş Ölçümleri Uygulamalarına Dair
Tebliğ (MGM-2012),
Rüzgar ve Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi Kurmak Üzere
Yapılan Önlisans Başvurularına İlişkin Yarışma Yönetmeliği (6
Aralık 2013)
Rüzgar Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularının Teknik
Değerlendirilmesi Hakkında Yönetmelik (9 Kasım 2008)
Güneş Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularının Teknik
Değerlendirilmesi Hakkında Yönetmelik (1 Haziran 2013)
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINA İLİŞKİN
YASAL MEVZUAT
5346 SAYILI YEK KANUNU
 Ülkemizde yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik temel hukuki
düzenlemeler, TBMM tarafından “Yenilenebilir enerji kaynaklarının
elektrik üretiminde kullanımının yaygınlaştırılması, bu kaynakların
güvenilir, ekonomik ve kaliteli biçimde ekonomiye kazandırılması,
kaynak çeşitliliğine katkıda bulunmak, sera gazı emisyonlarının
azaltılması, atıkların değerlendirilmesi, çevrenin korunması ve bu
amaçların gerçekleştirilmesinde ihtiyaç duyulan imalat sektörünün
geliştirilmesi” amaçlarıyla 10/05/2005 tarihinde kabul edilen ve
18/05/2005 tarihli ve 25819 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak
yürürlüğe giren 5346 sayılı “Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının
Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun”da yer
almaktadır.
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARINA İLİŞKİN
YASAL MEVZUAT
5346 SAYILI YEK KANUNU
 5346 sayılı YEK Kanununda tüm yenilenebilir kaynaklar için üst
sınır olarak 5,5 Euro cent/kWh bedel üzerinden alım garantisi
getirilmişti. Rüzgâr ve hidrolik kaynakların kullanımında sağlanan
kısmi artışa rağmen belirlenen teşvik fiyatı diğer yenilenebilir enerji
kaynakları için yeterli olmadığından bu alanlarda beklenen
gelişmeler sağlanamamıştır. Bu nedenle söz konusu Kanunda
değişikliğe gidilerek, 08/01/2011 tarihli Resmi Gazete’de
yayımlanan 29/12/2010 tarihli ve 6094 sayılı “Yenilenebilir Enerji
Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin
Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile kaynak bazında
teşvik mekanizması ve yerli ürün kullanımında ilave teşvikler başta
olmak üzere önemli düzenlemeler getirilmiştir.
Yararlanabilecek
Destekleme Süresi
Tesisler
ve
 18/5/2005 tarihinden 31/12/2015 tarihine kadar
işletmeye girmiş veya girecek üretim tesisleri. Ayrıca,
söz konusu madde ile, arz güvenliği başta olmak üzere diğer
gelişmeler doğrultusunda 31/12/2015 tarihinden sonra
işletmeye girecek olan YEK Belgeli üretim tesisleri için bu
Kanuna göre uygulanacak miktar, fiyat ve süreler ile
kaynakların ekli I sayılı Cetveldeki fiyatları geçmemek
üzere, Bakanlar Kurulu tarafından belirleneceği
düzenlenmiştir.
 İşletmeye giriş tarihinden itibaren 10 yıl
(I sayılı Cetvel)
 II sayılı Cetvel - 5 yıl
I Sayılı Cetvel
Yenilenebilir Enerji
Kaynağına Dayalı Üretim
Tesis Tipi
Hidroelektrik
Uygulanacak Fiyatlar
(ABD $ cent/kWh)
7,3
Rüzgâr
7,3
Jeotermal
10,5
Biyokütle (çöp gazı dahil)
13,3
Güneş
13,3
Maksimum Teşvik Fiyatı
Kaynak Türü
Hidrolik
Rüzgâr
Jeotermal
Biyokütle
Fotovoltaik
Yoğunlaştırılmış
enerjisi
Maksimum Teşvik Fiyatı
(I + II Sayılı Cetveller)
(ABD cent/kWh)
9,6
11
13,2
18,9
20
güneş
22,5
YEK DESTEKLEME MEKANİZMASI
 YEK Kanununda yapılan değişiklikle 5, 6, 6/A, 6/B ve 11 inci
maddelerinde düzenlenen hükümler ile 20/2/2001 tarihli ve 4628
sayılı Elektrik Piyasası Kanununun 5 inci maddesi hükümlerine
dayanılarak hazırlanan ve YEK Kanunu kapsamında uygulanacak
YEK Destekleme Mekanizmasının işleyişini Piyasa Mali Uzlaştırma
Merkezi (PMUM) uygulamaları dahil düzenlemek amacıyla Enerji
Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından çıkarılan
“Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve
Desteklenmesine İlişkin Yönetmelik” 21/07/2011 tarihinde Resmi
Gazetede yayımlanmıştır. Yönetmeliğin 6 ıncı maddesinde yer alan
hüküm gereği, YEK Kanunu kapsamında YEK Destekleme
Mekanizmasına bir sonraki takvim yılında tabi olmak isteyenler
YEK Belgesi almak ve 31 Ekim tarihine kadar EPDK’ya
başvurmak zorundadır. (uygulama yıllık bazda)
YERLİ ÜRÜN KULLANIMI
Kaynak bazında düzenlenen destekleme
mekanizmasından sonra Kanundaki
değişiklikle getirilen bir diğer önemli
düzenleme, yenilenebilir enerji kaynaklı
elektrik üretim tesislerinde kullanılacak
yerli makine ve ekipmanlar için ilave
teşvik mekanizmasıdır.
MADDE 6/B – (1) Lisans sahibi tüzel
kişilerin 31/12/2015 tarihinden önce
işletmeye giren üretim tesislerinde
kullanılan mekanik ve/veya elektromekanik aksamın yurt içinde imal
edilmiş olması halinde; I sayılı
Cetvelde belirtilen fiyatlara, üretim
tesisinin işletmeye giriş tarihinden
itibaren beş yıl süreyle; bu Kanuna
ekli II sayılı Cetvelde belirtilen fiyatlar
ilave edilir.
Tesis Tipi
II Sayılı Cetvel
Yurt İçinde
Gerçekleşen İmalat
1- Türbin
2- Jeneratör ve güç
elektroniği
1- Kanat
2- Jeneratör ve güç
elektroniği
3- Türbin kulesi
4- Rotor ve nasel
B- Rüzgar
gruplarındaki
enerjisine dayalı
mekanik aksamın
üretim tesisi
tamamı (Kanat
grubu ile jeneratör
ve güç elektroniği
için yapılan
ödemeler hariç.)
1- PV panel
entegrasyonu ve
güneş yapısal
mekaniği imalatı
2- PV modülleri
C- Fotovoltaik
3- PV modülünü
güneş enerjisine
oluşturan hücreler
dayalı üretim tesisi
4- İnvertör
5- PV modülü
üzerine güneş
ışınını odaklayan
malzeme
A- Hidrolelektrik
üretim tesisi
Yerli Katkı
İlavesi
(ABD Doları
cent/kWh)
1,3
1,0
0,8
1,0
0,6
1,3
0,8
1,3
3,5
0,6
0,5
YERLİ ÜRÜN KULLANIMI
II Sayılı Cetvel
Tesis Tipi
Kanunun 6/B maddesinin ikinci fıkrasında
öngörülen ve II sayılı Cetvelde yer alan bu
fiyatların belgelendirilmesi, denetlenmesi,
yurt içinde imalatın kapsamının tanımı,
standartları ve sertifikasyonu ile ilgili usul
ve esasları içeren “Yenilenebilir Enerji
Kaynaklarından Elektrik Enerjisi Üreten
Tesislerde Kullanılan Aksamın Yurt
İçinde İmalatı Hakkında Yönetmelik”
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
tarafından hazırlanarak 19 Haziran
2011’de Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Söz konusu yönetmelikle yerli ürün
kullanımının belgelendirilmesi ve
denetlenmesi görevi ETKB’ye verilmiştir.
(Yönetmelik 26 Temmuz 2012’de ve son
olarak 4 Eylül 2013 tarihinde revize
edildi. Aksamın bütünleştirici
parçalarının %55’i)
D- Yoğunlaştırılmış
güneş enerjisine
dayalı üretim tesisi
E- Biyokütle
enerjisine dayalı
üretim tesisi
Yurt İçinde Gerçekleşen
İmalat
1- Radyasyon toplama tüpü
2,4
2- Yansıtıcı yüzey levhası
0,6
3- Güneş takip sistemi
0,6
1,3
4- Isı enerjisi depolama
sisteminin mekanik aksamı
5- Kulede güneş ışınını
toplayarak buhar üretim
sisteminin mekanik aksamı
2,4
6- Stirling motoru
7- Panel entegrasyonu ve
güneş paneli yapısal
mekaniği
1- Akışkan yataklı buhar
kazanı
2- Sıvı veya gaz yakıtlı
buhar kazanı
3- Gazlaştırma ve gaz
temizleme grubu
1,3
0,6
4- Buhar veya gaz türbini
5- İçten yanmalı motor veya
stirling motoru
6- Jeneratör ve güç
elektroniği
7- Kojenerasyon sistemi
1- Buhar veya gaz türbini
F- Jeotermal
enerjisine dayalı
üretim tesisi
Yerli Katkı
İlavesi
(ABD Doları
cent/kWh)
2- Jeneratör ve güç
elektroniği
3- Buhar enjektörü veya
vakum kompresörü
0,8
0,4
0,6
2,0
0,9
0,5
0,4
1,3
0,7
0,7
2012-2013 YILLARI NİHAİ YEK LİSTELERİ
HİDROLİK
RÜZGAR BİYOKÜTLE JEOTERMAL TOPLAM
2012 YILI
44
22
8
4
78
2013 YILI
14
3
15
6
38
YERLİ ÜRÜN KULLANIMI
MADDE 6/B – (3) 31/12/2015 tarihinden sonra işletmeye
girecek olan YEK Belgeli üretim tesisleri için yerli katkı
ilavesine ilişkin usul ve esaslar, Bakanlığın teklifi üzerine
Bakanlar Kurulu tarafından belirlenerek ilan edilir.
SUNUM PLANI
Türkiye’nin Enerji Görünümü
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Potansiyelimiz ve
Mevcut Durum
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına İlişkin Yasal Mevzuat
ve YEK Destekleme Mekanizması
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda Yenilenebilir
Enerji Kaynaklarına İlişkin Hükümler
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına İlişkin
Hükümler
Bilindiği üzere 30 Mart 2013 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 6446 sayılı
Kanun ile yeni bir Elektrik Piyasası yürürlüğe girmiştir.
Buna göre;
-Üretim lisansı başvurusunda bulunan tüzel kişiye öncelikle, Lisans değil,
üretim tesisi yatırımına başlaması için mevzuattan kaynaklanan izin, onay,
ruhsat ve benzeri belgeleri edinebilmesi ve üretim tesisinin kurulacağı
sahanın mülkiyet veya kullanım hakkını elde edebilmesi için Kurum
tarafından belirli süreli önlisans verilecektir.
-Lisanssız yürütülebilecek faaliyetlerin kapsamı genişletilmiştir:
Kurulu gücü azami bir megavatlık yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı
üretim tesisi (Önceki kanunda 500 KW iken 1 MW’a çıkarılmıştır. Ayrıca
Bakanlar Kuruluna bu kurulu güç üst sınırını kaynak bazında 5 katına kadar
arttırma yetkisi verilmiştir.)
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına İlişkin
Hükümler

Kanunu’nun 7 inci maddesinin dördüncü fıkrası:

Rüzgâr veya güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi kurulması için
yapılan önlisans başvurularının değerlendirilmesi aşağıda belirtilen esaslara
göre yapılır:
a) Üretim tesisinin kurulacağı sahanın maliki tarafından başvuru yapılması
durumunda, aynı saha için yapılan diğer başvurular dikkate alınmaz.
b) Başvurularda, tesisin kurulacağı saha üzerinde son üç yıl içinde elde
edilmiş en az bir yıl süreli standardına uygun rüzgâr veya güneş ölçümü
bulunması zorunludur. Bu konuya ilişkin usul ve esaslar Kurum tarafından
çıkarılan yönetmelikle düzenlenir. (lisans yönetmeliğinde yer alıyor artık ölçüm
hükmü- rüzgarda yerinde en az 1 yıl güneş de yerinde en az 6 ay olmak üzere
1 yıl)
6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanununda
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına İlişkin
Hükümler
-Güneş ve rüzgara ilişkin birden fazla başvuru olması halinde yapılacak
yarışmaya ilişkin yöntemlerde değişiklik yapılmıştır. Rüzgar için en
yüksek katkı payı kilovat saat başına iken, yeni kanun ile birim megavat
başına en yüksek toplam katkı payı, güneşte ise öngörülen YEKDEM
fiyatından eksiltme usulü ile yarışma yapılır iken burada da rüzgarla
aynı yöntem belirlenmiştir.
 Yapılacak yarışmalarda teklif edilen katkı paylarının süre kısaltılarak
üç yıl içerisinde ödenmesi öngörülmüştür. Konuya ilişkin yönetmelik
TEİAŞ tarafından hazırlanıp Kurum tarafından çıkarılacaktır. (Rüzgar
ve Güneş Enerjisine Dayalı Üretim Tesisi Kurmak Üzere Yapılan
Önlisans Başvurularına İlişkin Yarışma Yönetmeliği 6 Aralık 2013
tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı.)
LİSANS
Önceki lisanslama sisteminden farklı olarak ikiye
ayrılıyor
1)Önlisans: Üretim faaliyetinde bulunmak isteyen tüzel
kişilere, üretim tesisi yatırımlarına başlamaları için gerekli
onay, izin, ruhsat ve benzerlerinin alınabilmesi için belirli
süreli verilen izni,(mücbir sebep hâlleri hariç yirmi dört ayı
geçemez. başvurunun kaynak türüne ve kurulu gücüne
bağlı olarak, bu sürenin otuz altı aya kadar uzatılmasına
ilişkin hususlar, Kurul kararı ile düzenlenir.)
35
ÖNLİSANS BAŞVURUSU
 Şirket Kurul tarafından belirlenen bilgi ve belgeleri sunarak başvuruda bulunur ( RES ve GES
de ölçüm var)
 Anonim şirket ya da limited şirket olarak kurulmuş olması gerekir ve sermaye piyasası
mevzuatına göre borsada işlem görenler dışındaki paylarının tamamının nama yazılı olması
zorunludur,
 Kanunun 5 inci maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında yasaklılık olmaması gerekir,
 Kurul tarafından belirlenen teminat mektubunun sunulur ( Kurul tarafından öngörülen yatırım
tutarının %5 ini geçemez),
 Şirket asgari sermayesinin; üretim tesisi için Kurum tarafından öngörülen toplam yatırım
tutarının yüzde beşi olması gereklidir,
 Önlisans alma bedelinin yatırılması gereklidir.( Yerli doğal kaynaklar ile yenilenebilir enerji
kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurmak üzere önlisans almak için başvuruda bulunan tüzel
kişilerden önlisans alma bedelinin sadece yüzde onu tahsil edilir.),
 Şirket ana sözleşmesinin mevzuata uygun olması gerekir (Önlisans süresince şirketin ortaklık
yapısında değişiklik yapılamayacağına ilişkin hüküm olacak) ,
36
ÖNLİSANS SÜRECİ
ÖNLİSANS
ÖNLİS
DEĞERLEND
Değerlendirme
İRME ANS
İnceleme
Başvuru





(10
iş
günü
içinde inceleme
ve eksiklikler için
bir seferlik 15 iş
günü verilmesi)
Asg. Sermaye
Teminat Mektubu
Esas Sözleşme Değ.
Önl.Alma bedeli
Kaynak kullanıma ilişkin belge
(HES, Yerli Kömür ve Jeotermal)
37
(Bağlantı
Görüşleri)
Önlisans Süresinde Tamamlanması
Gereken İşlemler
a) Söz konusu sahanın
hakkının elde edilmesi
mülkiyet
veya
kullanım
b) İmar planlarının onaylanması,
c) Ön proje onayının alınması,
ç) Bağlantı ve sis. Kul. anlaşmaları için başv. yapılması,
d) Askeri Yasak Bölgelere ilişkin görüşün alınması,
e) Teknik Etkileşim İzninin alınması,
f) ÇED Belgesinin alınması
g) Yapı ruhsatına ilşkin belgenin alınması
ğ) Kaynak kullanım, SKHA veya katkı payı anlaşmasının
yapılması
38
Lisansın Alınması
 Anonim şirket ya da limited şirket olarak kurulmuş olması gerekir ve sermaye piyasası mevzuatına
göre borsada işlem görenler dışındaki paylarının tamamının nama yazılı olması zorunludur,
 Kanunun 5 inci maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında yasaklılık olmaması gerekir,
 Kurul tarafından belirlenen teminat mektubunun sunulur ( Kurul tarafından öngörülen yatırım
tutarının %10 ini geçemez),
 Şirket asgari sermayesinin; üretim tesisi için Kurum tarafından öngörülen toplam yatırım tutarının
yüzde yirmi olması gereklidir,
 Lisans alma bedelinin yatırılması gereklidir.( Yerli doğal kaynaklar ile yenilenebilir enerji
kaynaklarına dayalı üretim tesisi kurmak üzere önlisans almak için başvuruda bulunan tüzel
kişilerden lisans alma bedelinin sadece yüzde onu tahsil edilir.),
 Şirket ana sözleşmesinin mevzuata uygun olması gerekir ,
 Termin programının sunulması gereklidir,
 Şirket Kurul tarafından belirlenen bilgi ve belgeleri sunulur,
 Önlisansa ait yükümlülükler yerine getirilmiş ise doğrudan lisans başvurusunda bulunulur, Ön
lisans alınmış ise, lisans süresi içinde yükümlülüklerin yerine getirildiği belgelenerek başvuruda
bulunulur,
39
RES ve GES(2015 yılında Alınacak İlk
Başvurular İçin)
TEİAŞ tarafından Kuruma
bildirilen bağlanabilir üretim
tesisi
kapasitesi
çerçevesinde;
TEİAŞ, 2 Aralık 2013 tarihine
kadar, 2013 yılını takip eden
beş yıl ve takip eden on yıl
için olmak üzere, bağlantı
noktasına
göre
ve/veya
bölgesel bazda, sisteme
bağlanabilecek rüzgâr veya
güneş
enerjisine
dayalı
üretim tesisi kapasitesini
Kuruma bildirir.
Güneş enerjisine dayalı
başvurular, TEİAŞ’ın bildirim
tarihini takip eden 16. aya
tekabul eden ayın ilkbeş iş
gününde, (1,2,3 ve 6-7 Nisan
2015)
Rüzgar enerjisine dayalı
başvurular için aynı ayın son
beş iş gününde, (24, 25,28,29
ve 30 Nisan)
Kurum tarafından önlisans
başvuruları alınır.
40
RES ve GES(2015 ve sonrası için-Genel
Süreç)
Rüzgâr
enerjisine
dayalı başvurular için her
yıl Ekim ayının ilk beş iş
gününde,
TEİAŞ, her yıl 1 Nisan
tarihine kadar, takip eden
beş yıl için ve takip eden
on yıl için olmak üzere,
bağlantı noktasına göre
ve/veya bölgesel bazda,
sisteme
bağlanabilecek
rüzgâr
veya
güneş
enerjisine dayalı üretim
tesisi kapasitesini Kuruma
bildirir.
Güneş
enerjisine
dayalı başvurular için her
yıl Ekim ayının son beş iş
gününde;
bir önceki yıl o yıl için
açıklanan
kapasite
çerçevesinde,
Kurum
tarafından
önlisans
başvuruları alınır.
41
ÖLÇÜM STANDARDI
GES
Son üç yıl içinde elde
edilmiş, 6 ayı yerinde
olmak üzere, en az bir
yıl süreli ölçüm.
RES
Son üç yıl içinde elde
edilmiş en az bir yıl
süreli ölçüm
42
RES’te 2015 Yılı (İlk başvuru)
İstasyon
Kurulumu
Kasım
2013/
Mart
2014
Fiili
Ölçüm
e
Başla
ma
15 Mart
2014
Ölçümün
Tamamlanması
15 Mart
2015
Ölçüm Dönemi
43
Önlisan
s
Başvur
usu
24, 25, 28,
29 ve 30 Nisan
2015
RES’te 2015 Yılı ve sonrası
İstasyon
Kurulumu
TemmuzAğustos
2014
Fiili
Önlisan
Ölçümün
Ölçüm
Tamamlanması
s
e
Başvur
Başla
usu
ma
1 Eylül
1,2, 5,6 ve 7
28
Ekim 2015
2015
Ağusto
s
2014 Ölçüm Dönemi
44
GES’te 2015 Yılı ve sonrası (GENEL SÜREÇ)
İstasyon
Kurulumu
Fiili
Ölçüme
Başlama
(En geç)
11 Nisan
2015
Ölçümün
Tamamlanması
Bu tarihler arası
Fiili 6 Ay
11 Ekim
2015
Ölçüm Dönemi
Önlisans
Başvurusu
21, 22, 23,
26 ve 27
Ekim 2015
TEŞEKKÜRLER
[email protected]
Tel
: +90 312 201 41 34
Adres: Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C
06530 Yüzüncüyıl / ANKARA
www.epdk.org.tr