Transcript Prezentacja dr Doroty Bis - Dni Uczenia się Dorosłych

Środowisko edukacyjne
i strategie kształcenia
człowieka dorosłego
Idea kształcenia ustawicznego
Kształcenie ustawiczne – przez całe życie.
Szkoła: narodzin, chłopięctwa, wieku
dojrzewania, wieku młodzieńczego, „szkoła
mężczyzn”, „szkoła starości” (szczyt
mądrości) i „szkoła śmierci”.
(Jan Amoc Komeński, Pampaedia)
Środowisko edukacyjne
człowieka dorosłego
Każdy proces rozwojowy człowieka jest zależny
od dwóch czynników:
 Zewnętrznego - od środowiska człowieka,
 Wewnętrznego - od elementów struktury
biochemicznej i fizycznej osoby, od jej względnie
trwałych dyspozycji osobowościowych, wiedzy,
umiejętności, sprawności, doświadczeń, a nade
wszystko od autonomii psychicznej i tożsamości
kulturowej.

Interakcje: człowiek-środowisko
środowisko – człowiek

Człowiek
Środowisko
Środowisko społeczne człowieka
 Środowisko bezpośrednie
 Środowisko pośrednie (np. osoby, media)
 Większa przestrzeń życiowa
 Odpowiedzialność za siebie i swoje czyny.
Potrzeby edukacyjne

Potrzeby edukacyjne - podobnie jak
wszelkie inne potrzeby kulturalne i
społeczne, ulegają rozwojowi w procesie
ich zaspakajania i w warunkach, w których
występują
społeczne
i
kulturalne
stymulatory oraz sytuacje sprzyjające ich
wzbudzaniu czy ujawnianiu się.
Kształcenie ustawiczne

Kształcenie ustawiczne (lifelong learning)
- jest procesem stałego odnawiania,
doskonalenia i rozwijania kwalifikacji
ogólnych i zawodowych osoby, trwającym
w ciągu całego jej życia.
Kształcenie może odbywać się poprzez
uczestnictwo w:








Centrum Kształceni Ustawicznego
szkoleniach, kursach zawodowych lub
hobbystycznych;
studiach podyplomowych;
wyjazdach studyjnych, konferencjach,
seminariach;
jak też pośrednio poprzez:
oglądanie lub słuchanie audycji edukacyjnych;
czytanie czasopism edukacyjnych;
naukę z wykorzystaniem sieci Internetu .
Kształcenie ustawiczne może być:
decyzją indywidualnej osoby (podnoszącej
swoje kwalifikacje z własnej inicjatywy i na
własny koszt),
 projektowane, organizowane, finansowane
przez pracodawcę. W takim przypadku
kształcenie ustawiczne pracowników jest
elementem uczenia się organizacji.

Procesy edukacyjne dorosłych
Oświata dorosłych
 Samorzutne procesy rozwojowe
 Procesy autoedukacjne

OŚWIATA DOROSŁYCH
Termin „oświata dorosłych” obejmuje
„kompleks
procesów
oświatowych:
formalnych, nieformalnych, incydentalnych,
które niezależnie od treści, poziomu i metod
umożliwiają uzupełnienie wykształcenia w
formach szkolnych i pozaszkolnych, dzięki
czemu osoby dorosłe rozwijają swoje
zdolności, wzbogacają wiedzę,udoskonalają
kwalifikacje zawodowe lub zdobywają
nowy zawód, zmieniają swoje postawy lub
zachowania”.
Osoby Dorosłe a kształcenie
Osoby dorosłe:
 rozwijają swoje zdolności,
 wzbogacają wiedzę,
 udoskonalają kwalifikacje zawodowe lub
zdobywają nowy zawód,
 zmieniają swoje postawy lub zachowania w
zależności od kontekstu społeczno-kulturowego
„Strategia Rozwoju Kształcenia Ustawicznego do roku 2010”
sformułowana na konferencji UNESCO w Nairobi (1976)
Oświata i dorosły
Dorosły to ten, kto jest uważany za takiego
przez społeczeństwo, do którego należy.
Dorosłość może występować w różnym wieku
w zależności od danego społeczeństwa.
Ponadto, zróżnicowanie może dotyczyć:
płci oraz pełnionych funkcji społecznych
czy zawodowych.
Dorosły i oświata dorosłych
Aby uczestniczyć w kursach oświaty dorosłych,
trzeba spełnić kryterium wieku:
 we Włoszech i Portugalii jest to 14 lat,
 w Anglii 16 lat,
 w USA – 17 lat,
 w Belgii czy Niemczech – 18 lat
Nie wszystkie osoby, które uczą się powyżej tego wieku,
są uważane za uczestników oświaty dorosłych, ponieważ
za takie najczęściej uważa osoby, które ukończyły pewien
cykl oświaty stacjonarnej - np. Niemcy, Luksemburg - 27
lat, Irlandia, Grecja -21 lat.
Oświata dorosłych
Oświata dorosłych zaczyna się wtedy,
gdy osoby dorosłe uczestniczą
w kursach organizowanych przez
placówki kształcenia ludzi dorosłych,
aby w rezultacie ich ukończenia mogły
funkcjonować jako ludzie dorośli.
Cel oświaty dorosłych
Oświata dorosłych umożliwia ludziom
znalezienia swojego miejsca w
społeczeństwie
Kształcenie a/i szkolenie
Kształcenie, działania oświatowe zmierzają
zwykle do rozwoju umysłu.
 Szkolenie
jest głównie pomocne w
osiągnięciu mistrzostwa sprawności rąk.
 Zjawiska te nawzajem się przeplatają.
 Dobrze prowadzone szkolenie zakłada także
rozwój pojęciowy, podobnie jak proces
oświatowy staje się bardziej znaczący, jeśli
odbywa się w odniesieniu do praktyki.

Kształcenie i szkolenie
W edukacji należy zmierzać do:
łączenia w oświacie dorosłych kształcenia
ogólnego z zawodowym!
Podział na kształcenie ogólne i kształcenie
zawodowe jest dokonywane ze względu na
charakter placówki oświatowej.
Funkcje kształcenia dorosłych:
1. F. kompensacyjna - wyrównywanie
braków w kształceniu szkolnym dorosłych.
2. F. kształcenia (nauka określonego zawodu),
dokształcania (uzupełnienie wiedzy) i
doskonalenia zawodowego (aktualizacja
wiedzy i umiejętności).

3. F. zaspokajania niezbędnych potrzeb
czasu wolnego osób dorosłych.
Główne strategie kształcenia osób
dorosłych:









strategie klasowo-lekcyjna
strategie kursów dokształcających
strategie kształcenia zdalnego
strategie samokształcenia
strategie kół oświatowych
strategie kształcenia za pomocą słowa
strategie kształcenia za pomocą słowa drukowanego
strategia doradcza
strategie mieszane
Cele kształcenia dorosłych:
- rozwijanie umiejętności analizy, syntezy,
 - wdrażanie samodzielnych analiz własnych
doświadczeń, wybieranie umiejętności ich
sprawdzania oraz weryfikacji,
 - wyrabianie w uczniach-słuchaczach
umiejętności samodzielnego uczenia się i
zdobywania wiedzy.

Cechy osoby dorosłej jako uczniasłuchacza:









- większy zakres uwagi,
- obiektywne spostrzeganie,
- rozwinięty krytycyzm i ostrożność w wyrażaniu sądów,
- umiejętność odróżniania cech ważnych i typowych,
- twórcza wyobraźnia,
- lepsza pamięć twórcza i logiczna,
- duża umiejętność kierowania myśleniem,
- duży zasób doświadczeń,
- duża zdolność panowania nad emocjami.
Zasady metodyczne treści
przechodzić od znanego do nieznanego,
 od prostego do skomplikowanego,
 od konkretnego do abstrakcyjnego i od
abstrakcyjnego do konkretnego,
 od abstrakcji do rozumowania,
 od rozpoznania zadań ogólnych do analizy
szczegółów.

Strategia indukcyjna
W uczeniu dorosłych strategia indukcyjna
jest bardziej efektywna niż dedukcyjna.
 Używane liczne przykłady (doświadczenia,
przeżycia) prowadzą do rozwiązywania
problemów lub wzrastania poziomu wiedzy,
umiejętności i możliwości.
 Informacje i wiedza pozostają dłużej w
umyśle dorosłego.

Zasady nauczania dorosłych:
poglądowości,
 przystępności,
 świadomego i aktywnego udziału uczniów
w procesie uczenia się,
 systematyczności,
 trwałości wiedzy,
 operatywności wiedzy uczących się,

Zasady nauczania dorosłych:
łączenia praktyki z teorią,
 kształtowania umiejętności uczenia się,
 wykorzystywanie doświadczeń osób
dorosłych,
 indywidualizmu i zespołowości,
 ustawiczności kształcenia.

Typy oświaty dorosłych
szkolna oświata dorosłych,
 pozaszkolna oświata dorosłych,
 incydentalna oświata dorosłych,
 oświata ustawiczna,
 przemienna oświata dorosłych,
 E-learning

Szkolna oświata dorosłych
Systematyczny przekaz wiedzy, umiejętności i
postaw w ustalonym miejscu i czasie.
 Programy nauczania są ustrukturyzowane.
 Nauczaniem
zajmują się kwalifikowani
nauczyciele lub instruktorzy.
Celem tego procesu jest uzyskanie formalnych
kwalifikacji potwierdzonych odpowiednimi
świadectwami lub dyplomami.

Incydentalna oświata dorosłych
Incydentalna oświata dorosłych wskazuje na
istnienie przypadkowego przekazu wiedzy,
umiejętności i postaw, w różnym czasie i miejscu,
poprzez różne media lub w różnych układach
sytuacyjnych obejmujących dom rodzinny, grupę
towarzyską w sąsiedztwie, zakładzie pracy,
a nawet w szerszej grupie społecznej.
W tym typie oświaty dba się przede
wszystkim o kształtowanie postaw!
Oświata ustawiczna (ciągła)
Oświata ustawiczna – uzasadnia, że uczenie
się nie dotyczy tylko dzieci, młodzieży i nie
jest związane tylko ze szkołą, a rozciąga się
na całe życie człowieka.
Oświata powracająca
Zawiera w sobie element cykliczności w
pojawianiu się potrzeby uczenia się. Kształcenie
osoby dorosłej łączy się z dokształcaniem i
doskonaleniem zawodowym lub z podniesieniem
poziomu kultury osobistej.
 Oświatę powracającą można również przedstawić
jako praktyczną strategię oświaty ciągłej.
 Bliskie powiązanie między oświatą powracającą a
oświatą ciągłą (powracająca jest w swej istocie
ciągłą, choć zakłada cykliczność uczestnictwa się
przez całe życie)

Oświata ustawiczna
Fundamentalnym
aspektem
oświaty
ustawicznej
jest
założenie,
że
każde
doświadczenie oświatowe jest jednym z
elementów sekwencji całożyciowego uczenia się i
jest ono usytuowane w kontekście innych zdarzeń
wymuszanych na osobie przez społeczeństwo.
Oświata ustawiczna stanowi alternatywne
rozwiązanie wobec tradycyjnego systemu oświaty,
jego braków i niedostatków. To właśnie w tym
systemie bardziej niż w tradycyjnej szkole może
rozwijać się indywidualność i twórcze zdolności
osoby.
Kształcenie techniczno-zawodowe
dorosłych
stanowi szczególnie istotny składnik
oświaty dorosłych.
 obejmuje nie tylko wiedzę i umiejętności
techniczno-zawodowe, ale i wiedzę ogólną.
 odbywa się zwykle w jednym, nie więcej
jednak niż w 3 układach organizacyjnych:
szkoły, placówki oświaty pozaszkolnej,
zakłady pracy w różnych sektorach.

E-learning - definicja
E-learning, to elektroniczna nauka (uczenie)
Sposób zdalnego (na odległość) nauczania, w
którym proces uczenia odbywa się przy
użyciu zaawansowanych technologii
(komputerów i ich sieci).
Wyróżniające cechy zdalnego nauczania:
 Znaczący
brak bezpośredniego kontaktu
między nauczycielem a uczącymi się i
uczących się między sobą.
 Wykorzystanie nowoczesnych technologii
do
komunikacji
oraz
tworzenia
i prezentowania materiałów dydaktycznych.
 Różne sposoby komunikowania uczących
się z nauczycielem oraz uczących się
między sobą.
Wyróżniające cechy zdalnego nauczania:
 Materiały,
pomoce dydaktyczne ułatwiające
samodzielne uczenie się przesunięcie akcentu z
nauczania na samokształcenie.
 Inna
rola nauczyciela
 Odmienny sposób monitorowania procesu
uczenia się.
 Otwartość kształcenia – dostępność bez
względu na miejsce i czas dla każdego, kto
ma potrzebę i chęć uczestnictwa.
Wyróżniające cechy zdalnego nauczania:
 Elastyczność
– daleko idąca
indywidualizacja kształcenia, zależna od
potrzeb i możliwości osób uczących się.
E-learning
 zróżnicowane metody przekazu wiedzy, działanie
na różne zmysły
 interaktywność
 indywidualizacja nauki
 likwidacja problemów z dojazdem
 obniżenie kosztów szkoleń
 możliwość przeszkolenia wielu osób
 obiektywna ocena uzyskanej wiedzy
(przed testem końcowym)
Przygotowanie do e-learningu metodologia szkoleń
Mechanizm zdalnego nauczania
Formy uczenia
Drogi realizacja w środowisku zdalnym
Słuchając
Internetowy przekaz audio i video; audio i videokonferencje
on-line; kursy e-learning; nagrania z konferencji i
seminariów;
Szukając porady
Zdalny mentoring (e-mentoring); grupy dyskusyjne, listy emailowe, chaty oraz inne mechanizmy budowy wirtualnej
społeczności; samodzielne poszukiwanie w Internecie;
Czytając
Kursy e-learning; powiązane przez hiperlinki zasoby
tekstowe; wirtualne biblioteki; Internet jako zasób treści
tekstowej;
Oglądając
Internetowy przekaz audio i video; kursy e-learning; nagrania
z konferencji i seminariów; współdzielenie ekranu oraz
wirtualna tablica;
Mechanizm zdalnego nauczania cd
Formy uczenia
Drogi realizacja w środowisku zdalnym
Badając przykłady
Wirtualne muzea; analizy przypadków; wirtualne laboratoria;
przykłady jako elementy kursów e-learning;
Będąc
krytykowanym
Grupy dyskusyjne, listy e-mailowe, chaty oraz inne
mechanizmy budowy wirtualnej społeczności; zdalny
mentoring (e-mentoring);
Modelując
zachowanie swoje
lub innych
Zdalny mentoring (e-mentoring); komunikacja z zaproszonym
ekspertem jako element lekcji; analizy przypadków;
odgrywanie ról, symulacje i gry; testy;
Próbując
Symulacje; wirtualne laboratoria; zadania domowe; burze
mózgów; instrukcje obsługi;
Mechanizm zdalnego nauczania cd
Formy uczenia
Drogi realizacja w środowisku zdalnym
Dyskutując
Grupy dyskusyjne, listy
mechanizmy
budowy
e-mentoring;
Ćwicząc
Symulacje i gry; Ćwiczenia i testy; Ćwiczenia powiązane z
praktyką; odgrywanie ról; wirtualne laboratoria; zadania
domowe;
Zapamiętując
Ćwiczenia powiązane z praktyką; kursy e-learning;
Prowadząc badania
Samodzielne poszukiwanie w Internecie; nadzorowana
analiza zasobów sieciowych; analiza przypadków;
e-mailowe, chaty oraz inne
wirtualnej
społeczności;
Metody realizowania szkoleń
Popularne metody e-learning:
•
Nauka w trybie asynchronicznym
Rozwiązania asynchroniczne są nastawione na uczenie samodzielne. Tego typu
metody zakładają, że w trakcie nauki nie ma wymiany informacji pomiędzy
trenerem a uczniem.
•
Rozwiązania synchroniczne
Nauczanie jest prowadzone w czasie rzeczywistym przez trenera.
•
Bazy danych
Forma nauki polegająca na udostępnianiu multimedialnych encyklopedii,
wyjaśnień, instrukcji itp.
Metody realizowania szkoleń cd
Kursy e-learning
•
•
•
Kursy są najbardziej typowym przykładem nauczania zdalnego.
Kursy są zbiorem wiedzy przekazanej w postaci tekstowo-graficznoaudiowizualnej.
Kursy są uporządkowanym zbiorem ekranów prezentowanym na
monitorze komputera.
Metody realizowania szkoleń cd
Internetowy przekaz audio / video
•
•
•
Postać zdalnego transferu wiedzy.
Wykłady „na żywo” przesyłane za pośrednictwem Internetu.
Wykłady nagrane i rozprowadzane przez Internet.
Metody realizowania szkoleń cd
Video i audiokonferencje
•
Dzięki tym mechanizmom możliwe jest budowanie grup
szkoleniowych na odległość.
•
Proste formy audiokonferencji pozwalają przeprowadzić
dyskusję przez telefon.
•
Dzięki
videokonferencji
trener
może
prowadzić
warsztaty widząc studentów.
UWAGA
Należy ustalić reguły i tryb zabierania głosu!
Metody realizowania szkoleń cd
Wirtualne społeczności
•
Lista e-mailowa
społeczności.
–
najprostsza
forma
budowania
•
Lista dyskusyjna – umożliwia komunikację dwustronną.
Student ma możliwość czytania i dodawania nowych wątków
do dyskusji.
•
Chat – najbardziej żywiołowa forma komunikowania się.
Umożliwia komunikowanie się studentów w czasie
rzeczywistym tj. tryb synchroniczny.
Metody realizowania szkoleń cd
E-mentoring
•
Polega na zdalnym wsparciu osoby szkolonej w aspektach
merytorycznych przez osobę bardziej doświadczoną, pełniącą rolę
trenera.
•
Wsparcie realizowane przy wykorzystaniu różnych dróg komunikacji:
- e-mail,
- lista dyskusyjna,
- chat,
- telefon,
- konferencje internetowe,
- indeks najczęściej zadawanych pytań tzw. FAQ
Metody w e-learning a nasza pamięć
Symulatory,
Gry
90% z tego co zrobili
Wirtualna klasa
Interaktywne
szkolenie e-learning
70% z tego co powiedzieli
lub napisali
Blended
50% z tego co usłyszeli
learning
lub zobaczyli
skutkuje
przyswajaniem
wiedzy na
30% z tego co zobaczyli
poziomie
70-80 %
Szkolenia e-learning z
nagraniami audio i video
Slajdy
Instrukcje
10% z tego co przeczytali E-mail
E-dokumenty
niski
Poziom zaawansowania szkolenia wysoki
Modele zdalnego nauczania
Model Studiów Niezależnych – polega na udostępnieniu
studentowi materiału wraz ze zdefiniowanymi wymaganiami. Nie
może on liczyć na wsparcie ani prowadzącego, ani instrukcji.
Modele zdalnego nauczania cd.
Model Instruktor / Student studenci wspomagani są wyłącznie
przez instrukcje szkolenia, pracując z zadanym materiałem.
Ocena szkolenia mierzona jest przez system na podstawie testów.
Modele zdalnego nauczania cd.
Model Prowadzący / Student główną rolę odgrywa prowadzący,
jego zadaniem jest stymulacja myślenia u studenta.
Modele zdalnego nauczania cd.
Model Małych Grup uczestnicy kursu podzieleni są na małe
grupy, zwykle czteroosobowe, które realizują zadane projekty.
Modele zdalnego nauczania cd.
Model Pracy grupowej uczestnicy kursu realizują wspólny
projekt pod kierunkiem prowadzącego
Modele zdalnego nauczania cd.
Model Sokratejski - wiedza jest współdzielona przez
uczestników szkolenia w ramach dyskusji prowadzonej
i wspomaganej przez prowadzącego.
Priorytety Unii Europejskiej w zakresie
kształcenia ustawicznego
Kształcenie ustawiczne jest jednym z priorytetów
polityki oświatowej w krajach UE. Komisja
Europejska opracowała dokumenty oświatowe,
których
założenia
skupiają
się
wokół
zagwarantowania Europejczykom możliwości
uczenia się przez całe życie.
 Stworzenie programów dotyczących kształcenia
permanentnego ma wspierać proces przejścia UE
do gospodarki i społeczeństw opartych na wiedzy,
które muszą sprostać nieustannym przemianom
społeczno-ekonomicznym.

Europejski Fundusz Społeczny
Rozwój kształcenia ustawicznego w Europie jest
jednym z celów EFS.
 Dzięki funduszom strukturalnym realizowane są
projekty adresowane do:
 osób, które znajdują się w zbyt trudnej sytuacji, by
samodzielnie finansować swoje kształcenie;
 przedsiębiorstw, które potrafią udowodnić, że
doskonalenie ich własnych kadr przyniesie
korzyści krajowej gospodarce;


Europejski Fundusz Społeczny

instytucji, które rozwijają ofertę kształcenia
ustawicznego i promują w społeczeństwie
postawę człowieka uczącego się przez całe
życie.
Kształcenie ustawiczne w Polsce
Organizatorami kształcenia/szkolenia ustawicznego
w Polsce są:
 szkoły dla dorosłych i szkoły wyższe,
 publiczne centra kształcenia ustawicznego oraz
praktycznego,
 niepubliczne,
niedochodowe
instytucje
szkoleniowe,
 firmy prywatne (w tym podmioty jednoosobowe
prowadzące działalność gospodarczą).
Szkolenia
Kursy prowadzą głównie instytucje, takie jak:
 osoby fizyczne prowadzące działalność
gospodarczą,
 organizacje społeczne i stowarzyszenia,
 spółki prawa handlowego,
 organizacje samorządowe powiatów i
województw.
Działania priorytetowe
Działania priorytetowe mają być realizowane:






zwiększanie dostępności do kształcenia
ustawicznego;
podnoszenie jakości kształcenia ustawicznego;
współdziałanie i partnerstwo;
wzrost inwestycji w zasoby ludzkie;
uświadamianie roli i znaczenia kształcenia
ustawicznego;
ułatwianie dostępu do rzetelnych informacji,
poradnictwa i doradztwa.
STRATEGICZNE CELE ROZWOJU
KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO

Celem strategicznym rozwoju procesu
kształcenia ustawicznego i uczenia się
w ciągu całego życia jest wspomaganie
i ukierunkowanie rozwoju osobowości,
stymulowanie innowacyjności oraz
kreatywności człowieka
STRATEGICZNE CELE ROZWOJU
KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO
Realizacja celu strategicznego opiera się na:
wyodrębnionych działaniach priorytetowych
korespondujących z europejskim obszarem
uczenia się przez całe życie.
STRATEGICZNE CELE ROZWOJU
KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO






Zwiększanie
dostępności
do
kształcenia
ustawicznego.
Podnoszenie jakości kształcenia ustawicznego.
Współdziałanie i partnerstwo.
Wzrost inwestycji w zasoby ludzkie.
Tworzenie zasobów informacyjnych w zakresie
kształcenia ustawicznego i rozwój usług
doradczych.
Uświadamianie roli i znaczenia kształcenia
ustawicznego.
PROGRAM GRUNDTVIG
Mikołaj Fryderyk Seweryn GRUNDTVIG (1783 - 1882 )
Mikołaj Fryderyk Seweryn
GRUNDTVIG

Duński duchowny, filozof, pedagog, poeta i
pisarz, propagator wartości
humanistycznych w edukacji.

Twórca koncepcji uczenia się przez całe
życie, autor idei uniwersytetu ludowego.
PROGRAM GRUNDTVIG
•
•
•
dotyczy szeroko rozumianej ogólnej,
niezawodowej edukacji osób dorosłych;
skierowany jest do różnego typu organizacji
zajmujących się edukacją dorosłych – ich
słuchaczy i pracowników;
wspiera zwłaszcza edukację osób
wymagających szczególnego wsparcia,
PROGRAM GRUNDTVIG
wspiera działania dot. ogólnej edukacji dorosłych
(niezawodowej) w bardzo szerokim rozumieniu.
 Edukacja na poziomie wyższym, podobnie jak
edukacja zawodowa nie jest rozumiana jako
edukacja dorosłych objęta programem Grundtvig
działania finansowane z programu Grundtvig
dotyczą ogólnej edukacji dorosłych,.

PROGRAM GRUNDTVIG
Formy edukacji :
 edukacja
formalna (np.
średniego wykształcenia w
Dorosłych funkcjonującego
lub w strukturze Centrum
Ustawicznego),
uzupełnianie
Liceum dla
samodzielnie
Kształcenia
PROGRAM GRUNDTVIG
edukacja pozaformalna (w formie szkoleń
zorganizowanych, kursów, seminariów, itp., np. w
Uniwersytetach Trzeciego Wieku, Uniwersytetach
Ludowych, Domach Kultury, lub dowolną inną
placówkę posiadająca ofertę edukacyjną dla
dorosłych),
 edukacja
nieformalna
(nie
w
formie
zorganizowanych kursów, ale np. w rodzinie,
realizowana przez biblioteki, muzea i inne
placówki kulturalne, media, itd.).

Osoba dorosła w rozumieniu
Programu Grundtvig
•
każda osoba dorosła, która zakończyła już lub
przerwała edukację formalną na poziomie
podstawowym, średnim lub wyższym (niezależnie
od tego, czy posiada czy nie świadectwo lub dyplom
ukończenia szkoły)
•
młoda osoba dorosła ucząca jeszcze w szkole lub
studiująca, o ile korzysta z oferty edukacyjnej dla
dorosłych (poza programem nauczania w szkole
lub na uczelni, np. uczęszcza na wieczorowe kursy
dla dorosłych: językowe, komputerowe, tańca, itd)
Cele programu Grundtvig:
•
Odpowiadanie na wyzwania edukacyjne
związane ze starzeniem się społeczeństwa w
Europie.
•
Pomoc w zapewnieniu osobom dorosłym
ścieżek poprawy ich wiedzy i kompetencji.
PROJEKTY PARTNERSKIE
GRUNDTVIGA:
sposoby motywowania osób dorosłych do
nauki;
 metodyka uczenia się i nauczania osób
dorosłych;
 rozwijanie kompetencji kluczowych u
dorosłych (np. nauka języków obcych);
 zagadnienia interkulturowe;

PROJEKTY PARTNERSKIE
GRUNDTVIGA:

sztuka, muzyka i kultura;
 edukacja osób w starszym wieku;
 zdrowie i zagadnienia konsumenckie;
 edukacja rodziców;
 technologie informacyjne w edukacji
dorosłych.
Przesłanie dotyczące
kształcenia ustawicznego

„Najskuteczniejszą bronią przeciw
starości są zainteresowania umysłowe
i wyrabianie w sobie zalet charakteru.
Jeśli o nie stale zabiegać będziesz, to
po długim i dobrze wypełnionym życiu
cudowne ujrzymy owoce”. (Cyceron)