Gıda Etiketleme Sunumu

Download Report

Transcript Gıda Etiketleme Sunumu

Gıda Endüstrisi-Gıda Mevzuatı,
Sektöre etki Analizi, Eğitim,
İşbirliği ve Avrupa Ağı-Uzaktan
Eğitim Projesi
2012-1-TR1-LEO05-35116
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
"Bu proje T.C. Avrupa Birliği Bakanlığı, AB Eğitim ve Gençlik Programları Merkezi Başkanlığınca (Ulusal Ajans, http://www.ua.gov.tr)
yürütülen Hayatboyu Öğrenme Programı (LLP) kapsamında ve Avrupa Komisyonu'ndan sağlanan hibeyle gerçekleştirilmiştir. Ancak
burada yer alan görüşlerden Ulusal Ajans veya Avrupa Komisyonu sorumlu tutulamaz."
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Belgeler ve Genel Kurallar
•
•
•
Avrupa Parlamentosu ve Konseyinin Tüketicilere gıda bilgisi
sağlanması üzerinde Yönetmelik
AB tüketicilere gıda ile ilgili bilgi vermek zorunluluğunu
düzenler
Farklı belgelere referans verilmediyse sunumdaki makale ve
eklerine yapılan tüm başvurular, EU/1169/2011
düzenlemesine aittir
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Geçiş Dönemi
•
•
•
•
EU/1169/2011 13 Aralık 2014’ten itibaren uygulanacaktır
EU/1169/2011 (zorunlu beslenme beyanı) 13 Aralık 2016’dan itibaren
uygulanacaktır
2014/12/13 ve 2016/12/13 tarihleri arasında oluşturulan herhangi bir beslenme
beyanı bu yönetmeliğe uymak zorundadır
Gıda stokları tükenene kadar piyasaya arz edilen veya son kullanma tarihinden
önce etiketlenen gıdalar pazarlanabilir
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Kapsam (Madde 1 (3))
Bu Yönetmeliğin uygulanacağı durumlar:
Gıda zincirinin tüm aşamalarındaki faaliyetleri tüketicilere gıda bilgisi
verilmesiyle ilgiliyse Gıda işletmecileri, bunu yapmak zorundadır.
• Son tüketiciye sunulan her türlü gıda:
-kitle hazır yemek servisleri tarafından sağlananan gıdalar
-kitle hazır yemek servisleri tarafından sağlanma niyetinde olan gıdalar
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Tanımlar (Madde 2 (2))
a.) Gıda Malumatı:
Gıda bilgileri son tüketiciye aşağıdakiler vasıtasıyla sağlanan tüm
bilgilerdir:
 eşlik eden diğer malzeme
 modern teknoloji araçları veya sözlü iletişim de dahil olmak üzere
herhangi başka bir şekilde sağlanan bilgiler

(örneğin reklam, internet, kataloglar)
b.) Kitle hazır yemek servisleri :
Gıdaları ticari bir faaliyet bir alanı olarak nihai tüketicilere hazır hale
getiren restoranlar, kantinler, okullar, hastaneler, yemek-işletmeler, araçlar
ya da sabit / mobil olarak herhangi bir kuruluş.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Zorunlu Bilgi (Madde 4 (1))
Aşağıdaki kategorilerden birine denk gelen bilgiler gıda bilgi yasası
kapsamında olması zorunlu bilgilerdir:
Gıdanın niteliği, kompozisyonu, özellikleri ve diğer karakteristiklerine dair
bilgiler.
Tüketicilerin sağlığı ve gıdanın güvenli kullanımı ile ilgili bilgiler. Özellikle:
Belirli tüketici gruplarının sağlığı için zararlı olabilecek kompozisyon özellikleri.
dayanıklılık, güvenli kullanım ve depolama
özellikle zararlı ve tehlikeli gıda tüketimi ile ilgili riskleri ve sonuçları üzerindeki
sağlık etkileri,
Beslenme özellikleri ile ilgili bilgiler; böylece tüketiciler özel beslenme
gereksinimleri ile bilinçli bir seçim yapabilmeli.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Temel Gereksinimler (Madde 6)
Nihai tüketici veya toplu hazır yemek servislerine arz için
hazırlanmış herhangi bir gıdaya, bu yönetmeliğe uygun olarak
bilgi eşlik etmek zorundadır.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Uygun bilgilendirme pratiği (Madde 7), bölüm 1
•
•
•
•
1) Etiketteki gıda bilgileri yanıltıcı olmamalı. Özellikle:
Gıdaya ilişkin özellikler (üretim ya da üretim yapısı, kimliği, kaynağı ,kalitesi,
kompozisyonu, miktarı, dayanıklılığı, üretildiği ülke/yer, yöntem)
Taşımadığı özellikleri gıdaya atfetmek
Özellikle bazı bileşenlerin varlığını veya yokluğunu öne çıkararak, benzer
ürünlerde olmasına rağmen gıda maddesinin özel nitelikler taşıdığını iddia etmek
Gıdanın görünüşüne dayanarak özel bir gıda bileşeni olduğunu iddia etmek,
description or pictorial representation even though in reality a component
naturally present or an ingredient normally used was replaced by a different
component or ingredient.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Uygun bilgilendirme pratiği (Madde 7), bölüm 2
(2) Gıda bilgisi, doğru ve açık olmalı, tüketici tarafından kolay anlaşılmalıdır.
(3) Gıda bilgisi herhangi bir hastalığın önlenmesine veya tedavisine yönelik bilgi ihtiva
etmemeli. İstisna: Birlik yasası kapsamında olup doğal mineral suları ve
belirli bir beslenme rejimi için hazırlanmış gıdalar
(4) Paragraf 1,2 and 3 aşağıdaki şartlar için de geçerlidir:
– Reklam
– Gıdanın sunuluş şekli (şekil, görünüm veya paketleme, kullanılan paket
malzemesi, bunların düzenlenme şekli vb.)
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Yükümlülükler(Mad. 8)
•
•
•
•
•
•
Etiket bilgilerinden sorumlu kişi , adına gıdanın pazarlandığı veya kayıtlı
olduğu kişidir.
Gıda bilgisini değiştirmeye yetkili olmayan gıda işletmecileri, gıda
etiketleme mevzuatına uygun olmayan gıda maddelerini de dağıtma
yetkisine sahip değildir.
Nihai tüketiciyi yanlış yönlendirebilecek olması hesabıyla bilgilerde
değişiklik yapılmasına izin verilmez
Gıda bilgi yasasının gerekliliklerinin yerine getirilip getirilmediğini gıda
işletmecileri kontrol etmek zorundadırlar.
Ön ambalajlı ürünler için bilgi akışının sağlanması gerekir.
Nihai tüketiciye ve kitle yemek üreticilerine ticaretin her kademesinde
dağıtımdan önce bilgi akışı(ön ambalaj, etiket veya ticari belgeler )
sağlanmalıdır.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Zorunlu Durumlar Listesi(Mad. 9)
1.
2.
Gıdanın ismi
Ürünün pazarlanmasından sorumlu gıda işletmecisinin ismi veya iş
unvanı ve adresi(ref. Mad. 9)
3. Gıda bileşenlerinin listesi
4. Son kullanma tarihi ya da minimum dayanıklılık tarihi
5. Belirli bileşenlerin miktarı ve kategorileri
6. Hacimce % 1.2 den çok alkol ihtiva eden içeceklerin alkol miktarı.
7. Appendix II’de bahsedilen, alerji ve intoleransa (tahammülsüzlüğe)
neden olan bileşenler
8. Gıdanın net ağırlığı
9. Saklama koşulları ve/veya kullanım koşulları
10. Üretildiği ülke veya yerin kökeni (Mad. 26)
11. Beslenme beyanı( besleyici olduğunun ifadesi)
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Örnek : Zorunlu durumlar
[remark:an example (picture and text) demonstrating the mandatory
particulars, taken from the national market is to be placed here]
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Özel gıdalar için zorunlu ayrıntılar (mad.10)
Özel gıdalar veya gıda kategorileri için ek zorunlu ayrıntılar Appedix III’de
listelenmiştir. Örnekler:
• «koruyucu atmosfer altında paketlenmiştir»
• “tatlandırıcı(lar) ile şeker ve tatlandırıcı(lar) kastedilmiştir”
• “aspartam (bir fenilalanin kaynağı) ihtiva eder”
• “aşırı tüketimi ishale neden olabilir”
• “liquorice ihtiva eder -yüksek tansiyonu olanlar aşırı tüketimden
kaçınmalıdır-”
• “yüksek cafein içeriği. Çocuklar ve emziren anneler için tavsiye edilmez”
• “bitki sterolleri eklenmiştir” veya “bitki stanolleri eklenmiştir”
• dondurma tarihi ya da ürünün birden çok dondurulması durumunda ilk
dondurma tarihi
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Bilginin yer alması(Mad 12;16)
•
•
•
•
•
•
•
•
Ön ambalajlı gıdalar: bilgiler doğrudan pakete veya ona yapıştırılacak
etikete
Ön ambalajı olmayan gıdalar: 44. Mad. (ön ambalajsız gıdalar için ulusal
önlemler) hükümleri uygulanır. Ek olarak alerjenlerin belirtilmesi
zorunludur.
Bilgi, okunaklı, kolayca görülebilir olmalı, değiştirilebilir ve saklı olmamalı,
herhangi bir nesne ile karartılmamış olmalıdır.
Font büyüklüğü (x-yükseklik) en büyük yüzü 80cm2 ,den küçükse
1,2mm veya 0,9mm olmalıdır.
Gıdanın İsimi, net ağırlığı ve alkol miktarı aynı görüş alanında olmalıdır.
Bilgiler, tüketiciler tarafından kolayca anlaşılacak bir dilde yazılmalıdır.
Uzak mesafeli satışlar(internet vb.):satış gerçekleşmeden önce, son
kullanma tarihi haricindeki, zorunlu bilgilerin hepsi olmalıdır.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Tanımlar:
Uzak iletişim, x-yükseklik
Uzak iletişim :
Herhangi bir şekilde üretici ve tüketicilerin aynı anda fiziksel varlığı olmadan
partiler arasında bir sözleşme yapılması için kullanılabilir.
x-yükseklik
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Bazı zorunlu ayrıntıların atlanması
Madde 16:
• Silinmez bir baskı ile kullanılmak üzere tasarlanan cam şişeler. Zorunlu
yazılacaklar: ismi, alerjen bileşenler, net ağırlık, son kullanma tarihi ve
besleyicilik beyanı.
• En büyük yüzeyi < 10cm² olan paketler. Zorunlu yazılacaklar: ismi, alerjen
bileşenler, net ağırlık, son kullanma tarihi. Bileşenlerin listesi ayrıca değişik
bir biçimde görünmelidir.
• Appendix V’te yer alan gıda listesinde zorunlu durumlar bulunmamaktadır.
• Hacimce % 1.2 den fazla alkol içeren gıdalar: bileşen listesi ve besleyicilik
beyanı zorunlu değildir.
Madde 44:
Ön ambalaj olmadan sunulan gıdalar, doğrudan satış için ön ambalajlanan
veya tüketici isteği nedeniyle ön ambalajlanan gıdalar:
Alerjen etiketlemesi zorunludur, diğerleri ulusal kurallara bağlıdır.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıdanın ismi(Mad. 17)
•
•
•
•
•
Gıdanın ismi onun yasal ya da geleneksel ismi olmalıdır.
Anlamak için gerekliyse gıda ismine diğer açıklayıcı bilgiler eşlik edebilir.
Gıdanın ismi fantezi bir başka isimle, bir marka ismiyle veya fikri mülkiyet
hakkıyla korunmuş bir isimle değiştirilemez
Bir ülkede üretilmiş olan fakat başka bir ülkede tüketime sunulan gıdanın
ismi tüketici için yeteri kadar açık değilse karışıklıkları önlemek ve
diğerlerinden ayırt etmek için ek açıklayıcı bilgiler yer almalıdır.
Appendix VI: özel malzeme/gıda isminin ayrıntıları
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda İsmine Eşlik Eden Ayrıntılar
Appendix VI:
• Gıdanın fiziksel şartlarına veya özel bir işleme tabi tutulmasına yönelik
ayrıntılar: mesela tekrar dondurulmuş, öğütülmüş, dondurarak
kurutulmuş, hızlı dondurulmuş ve konsantre edilmiş.
•
Et ürünleri, et preparatları and balık ürünleri:
– „şekil almış et“ veya „şekil almış balık“
– Eklenmiş suya ilişkin işaret(>5%)
– Eklenmiş protein varlığına ve menşeine ilişkin işaretler
• Üreticinin kullanılmasını olağan karşıladığı yada gıdada doğal olarak
bulunan bir bileşenin değişik bir bileşenle değiştirilmesi durumunun
belirtilmesi zorunludur:
– Gıda ismine çok yakın olması
– Font büyüklüğü x-yüksekliği ürün isminin x-yüksekliğinin en az % 75 i
olması.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Bileşenlerin Listesi(Mad. 18 +19)
•
•
•
•
•
•
Bileşenler veya içindekiler listesi «bileşenler» başlığı altında verilmelidir.
Liste, gıdadaki tüm bileşenlerin ağırlıklarını, üretim sırasında kaydedilen
değerleriyle, azalan düzende vermelidir.
Bileşenlerin isimleri Madde 17’ye göre özel tasarlanmalıdır.
Nano-maddeler “nano” kelimesiyle belirtilmelidir.
Özel durumlar Ek VII’de belirtilmiştir
Bileşen listesinin gerekmediği durum, bazı örnekler:
– İçeceklerin hacimce alkol oranı> 1,2% ise
– Taze meyveler, sebzeler ve patates (kesilmemiş ve soyulmamış)
– karbonatlı su
– Gıda isminin bileşeni açıkça ortaya koyduğu tek bileşen ihtiva eden gıdalar
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Bileşenlerin Listesi: Atlananlar
Bileşen listesinde bahsedilmesi gerekmeyen maddeler:
•
•
•
Geçici olarak ayrılan ve daha sonra yeniden dahil edilen bileşenler
Gıda katkı maddeleri ve enzimler:
– migrasyonla gıda içeriğinde bulunanlar
– işlemeye yardımcı olarak kullanılanlar
• Gıda katkı maddesi olmayan fakat aynı şekilde ve sadece gerektiği
miktarda kullanılan taşıyıcılar ve maddeler.
• Gıda katkı maddesi olmayan fakat aynı şekilde ve halen son üründe
bulunan maddeler
Su
– Bir bileşeni tekrar oluşturmak; yani konsantre edilmiş veya kurutulmuş
bir ürüne su katarak tekrar yapılandırmak için
– Normalde tüketilmeyen sıvı bir ortam durumunda kullanılır
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Bileşen Listesi: Su
•
Eklenen su ve uçucu ürünler son ürüne katıldıkları ağırlık oranlarına göre
listelenmelidir.
– Farkları % 100’e tamamlanacak şekilde hesaplanmalıdır.
– Miktar < 5% ise belirtilmez. Bu durum et ürünlerine uygulanmaz.
• Konsantre edilmiş ve suyu alınmış halde kullanılan bileşenler
ağırlıklarına göre listelenebilirler
• Bir bileşenin tekrar yapılandırılmasında yani konsantre edilmesinde ya
da nemini çekmede kullanılan sudan bahsetme zorunluluğu yoktur.
• Gıdaların konsantre edilmesinde ya da nemini çekmede kullanılan
bileşenler su katılarak tekrar yapılandırılacaksa bunlar yapılandırılan
üründeki ağırlık oranlarına göre listelenebilirler.
• Bu durumda «yapılandırılan ürünün bileşenleri» şeklindeki bir ifadenin
bileşen listesine eşlik etmesi gerekir.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Bileşen Listesi:
Listelenen bileşenlerin sırası
•
•
Tüm bileşenler azalan ağırlık oranlarına göre sıralanırlar
A compound ingredient may be included in the list of ingredients, under its own
designation in terms of its overall weight, and followed by a list of its ingredients
(Appendix VII, E)
– The list of ingredients is not compulsory where the composition of the compound
ingredient is defined in current Union provisions, and if the compound ingredient
constitutes less than 2 % of the finished product
Alerjik maddelerle gıda katkı maddelerinin istisnası geçerli değildir
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Bileşen Listesi:
Sıralama İstisnası
•
•
Son ürünün % 2’sinden az olan bileşenler diğer bileşenlerden sonra değişik
bir tarzda sıralanabilirler.
Meyve karışımları, sebzeler ve baharatlar bileşen listesinde beraberce
«meyve», sebze», «baharat» ibareleriyle gruplandırılabilirler ancak
aşağıdakilerin devamda yer alması gerekir:
– ‘değişen oranlarda’ ibaresi
– mevcut meyve, sebze veya baharatların bir listesi
• Benzer bir yaklaşım bitkisel yağ kökenli rafine yağlar için de geçerlidir
• Gerekirse ‘tam hidrojene’ veya ‘kısmen hidrojene’ ifadeleri eklenebilir.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuat
Bileşen Listesi: Gıda Kategorileri
•
•
Belirli bileşenler bir kategorinin(Ek VII, B’de verildiği üzere) ismiyle anılır.
Gerekirse oluşturdukları besin grubunun listesi verilir. Örn. Katı yağ
(hayvansal, tamamen ya da kısmen hidrojene edilmiş), Sıvı yağ (hayvansal,
tamamen ya da kısmen hidrojene edilmiş), nişasta, un vb.
Ek VII, C’de listelenen gıda katkı maddeleri söz konusu kategorinin ismiyle
gösterilmelidir.
– Katkının spesifik ismi ya da E numarası takip etmelidir
– Bir bileşen birden çok kategoriye aitse söz konusu gıdanın temel
fonksiyonuna uygun kategorinin gösterilmesi gerekir.
örn. gıda katkı maddeleri kategorisi: asit, asitlik, düzenleyici,
antioksidant, stabilizör.
Tat ve aroma maddeleri için «tat, aroma» ibaresi ile gösterilmeli ve
betimlenmelidir.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Alerjiye Ya da Tahammülsüzlüğe Neden Olan
Bileşenlerin Etiketlenmesi(mad.: 21)
•
•
•
•
•
Bu Etiketleme Ek II’de listelenen maddelerle ilgilidir
(uyarı: genelde “alerjen etiketlemesi” diye bilinir)
Ek II’de listelendiği üzere, madde ya da ürün ismi referans alınarak bulunabilecek
bileşenlerin listesi verilir.
– Maddenin ismi, yazı tipi, stil veya arka plan rengi aracılığıyla vurgulanmalıdır.
– Mad. 20 veya Ek VII, B’nin atlanması Ek II’de listelenen maddeler için
uygulanmaz.
Bir bileşen listesi gerekli değilse: «içerir» ibaresi Ek II’de listelendiği üzere madde
yada ürün isminden önce gelir.
Bir gıda kategorisinin birkaç bileşeni olması durumunda her biri ayrı
etiketlenmelidir.
Gıda ismi açıkça bir alerjenin bulunduğunu gösteriyorsa bileşen listesinde alerjen
etiketlemesi gerekli değildir.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Alerjiye Ya da Tahammülsüzlüğe
Neden Olan Ürünler
Gluten içeren hububat ve benzeri
ürünler
Fıstıklar ve bademler
Kabuklular ve benzeri ürünler
Kereviz kerevizden mamul ürünler
Yumurta ve yumurtalı ürünler
Hardal ve hardaldan mamul ürünler
Balık ve balıklı ürünler
Susam ve susamdan mamul ürünler
Yer fıstığı ve benzeri ürünler
Kükürtdioksit ve sülfitlerin 10
mg/kg’dan fazla olduğu ürünler
Soya fasulyesi ve benzeri ürünler
Acı bakla ve benzeri ürünler
Süt ve sütten mamul ürünler
Yumuşakçalar ve mamul ürünler
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Örnek: „alerjen etiketleme“
Gıda maddeleri listeleri
Gıda maddeleri listelerinde belirtilen
alerjenleri aşağıdaki üç şekilde
görebilirsiniz:
PARANTEZ İÇİNDE
buğday unu, şeker,
margarin (süt içerir),
tuz, tatlandırıcı (buğday
nişastası içerir)
KALIN HARFLERLE
buğday unu, şeker,
margarin (süt içerir),
tuz, tatlandırıcı (buğday
nişastası içerir)
AYRI BİR AÇIKLAMA
İLE
buğday unu, şeker,
margarin (süt içerir),
tuz, tatlandırıcı (buğday
nişastası içerir) buğday
ve süt içerir
Yaygın olarak görülmeyen bir alerjene karşı
alerjiniz olsa da, ambalajlı gıdaların
etiketleri üzerinde tüm gıda maddelerinin
liste halinde
belirtilmesi gerekir. Bu yüzden her zaman
gıda içeriği listesini dikkatli
bir şekilde kontrol edin.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Bileşenlerin Kantitatif
(Miktarsal) İşaretleri(Mad. 22)
Bileşenlerin miktarsal işaretleri/açıklamaları [QUID]aşağıdakiler için zorunludur:
•
•
•
•
gıda isminde yer alan bileşenler
tüketici tarafından genel olarak bilinen ismiyle ilişkilendirilen bileşenler
kelime, resim veya grafik olarak etiket üzerinde vurgulanan bileşenler
ismi veya görünüşü yüzünden diğer ürünlerle karıştırılabilecek olan bir
gıdayı tanımlamada ve ayırt etmede gerekli olan temel bileşenler
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Miktarsal İşaretlerin[QUID] gerekli olmadığı
durumlar (Ek VII)
•
•
•
•
•
•
•
•
Süzülmüş net ağırlık verilmişse
AB hükümlerince miktarların etiketlemede görünmesi zorunluysa
Tat, koku vermek amacıyla küçük miktarlarda kullanılan bir bileşen varsa
Bir bileşen, gıdayı karakterize etmek için yeterli miktarda değilse
spesifik AB hükümlerince, kesin miktarının belirtilmesini şart koştuğu bir
bileşenin varlığı
‘tatlandırıcı ile’ ibaresi bulunan bileşenler için, Ek III
Fazladan besin beyanı bulunan vitamin ve mineraller için
‘değişen oranlarda’ ruhsatlı açıklaması bulunan karışımlar için
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
QUID Yönetimi (Ek VII)
•
•
Genel koşul:
Kullanma/tüketme zamanında bir bileşenin içeriğini yüzde(%) olarak belirt
– ya gıdanın kendi isminde ya da isimden hemen sonra
– veya ana bileşenle birlikte bileşenler listesinde
• Su kaybeden/kaybetmiş olan gıdalar için:
– Bileşen(ler)in asıl miktarı son ürüne bağlıdır
•
•
•
•
•
– Bileşenlerin verilen toplam miktarı % 100’ü geçerse: 100 g son ürünü
hazırlamakta kullanılan bileşenin de miktarı belirtilmelidir.
Uçucu bileşenler için bunların son üründeki % oranları verilmelidir.
Konsantre edilmiş bileşenler kullanılıyorsa:
Konsantre edilmeden önceki ağırlık yüzdesi belirtilmelidir
Konsantre edilmiş ya da kurutulmuş gıdalar için:
Tekrar oluşturulan ürün ağırlığına bakarak yeni oranı göster
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Örnek: QUID
İçeriğin miktarsal olarak belirtilmesi aşağıdaki durumlarda zorunludur:
· Gıda ürünün içeriğindeki malzemelerin ürünün satıldığı isim altında geçmesi
Örnek: Çilekli dondurmada %15 çilek
· İçerikteki malzeme ya da malzemenin dahil olduğu kategoriye etikette yazı
(örn: tereyağı ile yapılmıştır), resim (süt ürünlerinde inek resmi kullanılması)
ya da grafikler yolu ile dikkat çekilmesi
· İçerikte malzemenin belirtilmesinin ürünün tanımlanmasında ya da diğer
ürünlerden ayrılmasında gerekli olması durumunda
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
•
•
•
•
•
Net Miktar (Mad. 23, Ek IX),
Kısım 1
litre, santilitre, mililitre, kilogram veya gram olarak verilen net miktarlarda:
 Sıvı ürünler için hacim birimlerini kullanın
 Diğer ürünler için ağırlık birimlerini kullanın
Bir paketin içinde hazır ambalajlanmış paket üniteleri için:
Her bir paket ünitesinin toplam net ağılığı ve paketlerin toplam
sayısı(paketler dışardan ayrı ayrı görülebilir ve sayılabiliyorsa ikincisine
gerek yoktur)
(hazır ambalajlı)Paketlerde
 Her bir paketin toplam net ağılığı ve paketlerin toplam sayısı
Sıvı ortamdaki katı gıdalar için:
 net miktar ve süzülmüş net ağırlık
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Net Miktar (Mad. 23, Ek IX),
Kısım 2
•
•
Sırlanmış gıdalar için:
 Gıdanın beyan edilen net ağırlığı sırdan arındırılmış olarak verilir
Net miktarın zorunlu olmadığı durumlar:
 Tartarak veya sayıyla satılan ve ağırlıkça veya hacimce önemli kayıplar
veren gıdalar
 Net miktarı 5 g veya 5 ml’den az olan gıdalar(baharatlara ve otlara
uygulanmaz)
 Parça sayısı dışarıdan açıkça görülmek ve kolayca sayılmak veya sayının
etikette bulunması koşulu ile normalde sayıyla satılan gıdalar
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Son tüketim tarihi
•
•
“Son tüketim tarihi”: Uygun şartlarda saklanması durumunda gıdanın spesifik
özelliklerini koruduğu son tarih
Ek X ve Madde 24 (2)’ye göre aşağıdaki terimlerden önce gelen:
– « …den önce en iyisi» son kullanma tarihini işaret eden günü içeriyorsa
– « …den sonra en iyisi» son kullanma tarihini işaret eden günü içermiyorsa
– Paketteki son kullanma tarihinin verildiği yeri takip eden tarih işareti
• Kodlanmamış formattaysa gün ay ve yılı kapsayacak şekilde tarih verilir
• dayanırlık < 3 ay: yılı göstermek gerekmez
• dayanırlık > 3 ay : günü göstermek gerekmez
• dayanırlık > 18 ay: yalnızca yılı göstermek gerekir
Gerekirse son tüketim tarihi ibaresinden önce ürünün dayanırlığını sağlayacak
saklama koşullarının verilmesi gerekir.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Asgari dayanırlığın olmaması
durumu (Appendix X)
Aşağıdaki durumlarda ürünün asgari dayanma tarihinin verilmesi gerekmez:
•
•
•
•
•
•
•
Patates dahil, soyulmamış, kesilmemiş taze meyve ve sebzeler (çimlenen
tohumlarla baklagillere uygulanmaz)
Şarap, likör, köpüklü şaraplar, aromalı şaraplar ve üzümden başka meyve
kullanılarak üretilen benzer ürünler ile CN kod 2206 00’e giren ve üzüm ya
da üzüm şırasından mamul içecekler
Hacimce % 10 ya da daha fazla alkol ihtiva eden içecekler
Üretimden sonraki 24 saat içinde tüketilecek ekmek ve pasta ürünleri
sirke, tuz , katı şeker
Hemen hemen sadece aromalı ve/veya boyalı şekerlerden mamul
şekerlemeler
Çikletler benzer çiğneme ürünleri
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
„…zamana kadar kullan“ tarihi
(Mad. 24)
•
•
•
•
Aşağıdaki gıdalar için minimum dayanırlık tarihi «… zamana kadar kullan»
ibaresiyle değiştirilmelidir:
– Mikrobiyal olarak çok çabuk bozulan ürünler
– Kısa bir süre sonra insan sağlığına ani bir tehlikeye neden olabilecek
ürünler
EC/178/2002 direktifi Madde 14’e göre „…zamana kadar kullan» ibaresi
bulunan bir gıdanın güvenli olmadığı var sayılır
Ek X’ a göre «…zamana kadar kullan» işareti:
«…e kadar kullan» ibaresinden sonra tarih veya etiketteki tarihe referans
verilen yer. Bu tarihte gün, ay ve mümkünse yıl kodlanmadan yazılmalıdır.
– «…e kadar kullan» tarihi her parça ürünün üzerinde yer almalıdır.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Saklama Koşulları ve Kullanım
Madde 25:
•
•
Gıda özel saklama koşulları ve/veya kullanma koşulları gerektiriyorsa bu
koşulların gösterilmesi gerekir.
Ambalaj açıldıktan sonra gıdanın uygun saklanmasını ve kullanımını
sağlamak için saklama koşullarının ve/veya tüketim zamanının gösterilmesi
gerekir.
Madde 27:
•
Gıdanın kullanım talimatı çok anlaşılır bir şekilde gösterilmelidir.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı
Gıda Etiketleme Mevzuatı
Ülkenin orijini, Menşein yeri
•
Belirtilmesi zorunlu durumlar:
– Yokluğu, tüketiciyi doğru ülkenin veya kaynağın kökeni açısından yanlış
yönlendiriyorsa. Özellikle etiket, gıdanın değişik bir ülke kökeni
olduğuna dair bir izlenim yaratıyorsa
– Ek XI’de (‘CN’) koduyla listelenen ve kombine isimlendirmeye giren et
ürünleri için
Bir gıdaya ilişkin ülkenin kökeni verilmiş ancak temel bileşene ilişkin
ülkeyle aynı değilse:
– ek olarak temel bileşene ilişkin ülkenin hükümlerinin belirtilmesi
gerekir.
– temel bileşenin, kökeni farklı bir ülkeden/kaynaktan geldiğinin
belirtilmesi gerekir.
AB Gıda Etiketleme Mevzuatı