Transcript 1-bc3b6lc3bcm1

Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
ÖĞRENME İÇERİKLERİ
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Eğitim psikolojisi, öğretimde karşılaşılan günlük
problemleri zekice çözebilmek için her bir
öğretmenin sahip olması gereken bilgi, akıl ve
deneme-yanılma yöntemiyle ulaşılmış kuramların
toplamıdır.
• Eğitim psikolojisi, bir öğretmen olarak size ne
yapmanız gerektiğini söyleyemez; fakat, doğru karar
verebilmenizde ve düşünce ve tecrübelerinizi
paylaşmanızda kullanılmak üzere ortak bir dil
oluşturmak için size bazı ilkeler verebilir.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• İyi bir öğretmen, alanını bilir ve pedagojik
becerilerde uzmanlaşmıştır. O etkili öğretmenlik ile
ilgili tüm görevleri ilgi, yüksek motivasyon ve
insanlara değer vererek başarır.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Etkili öğretim için alan bilgisi ayaklı bir kütüphane
olma meselesi değildir. Günümüzde, çok miktarda
bilgiye kolayca ulaşmak mümkündür. Fakat, etkili
öğretmenler sadece alanlarını bilmezler; aynı
zamanda, bilgilerini öğrencileriyle paylaşabilirler.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• İyi bir öğretmen olabilmek, etkili öğretimle ilgili
görevleri yapabilmekten geçer. Sıcakkanlılık,
çalışkanlık ve başkalarına değer vermek gibi
özellikler temel olduğu gibi alan bilgisi ve
çocukların nasıl öğrendikleri hakkında bir anlayış
sahibi olmak da iyi bir öğretmen olmak için
temeldir.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Cevap kesinlikle evet. İyi bir öğretim
gözlemlenmeli ve uygulaması yapılmalıdır; fakat
aynı zamanda, öğretmenlerin bilmesi gereken ve
sınıf ortamında kullanılabilecek iyi öğretim ilkeleri
de mevcuttur. Etkili öğretimin ana unsurları
şunlardır:
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Etkili öğretmenlerin sahip oldukları ortak özellik
bilinçliliktir/amaçlılıktır.
• Araştırmalar, bir öğretmenin öğrencileri
üzerindeki en güçlü etkenin, öğretmenlerin
öğrencileri üzerinde bir fark yarattıklarına olan
inançları olduğunu göstermektedir. Bu inanca
öğretmen etkililiği/yetkinliği diyoruz.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Günümüz ihtiyaçlarına cevap vermek üzere gerekli öğrenci
çıktılarını desteklemek ve bu yönde politikalar tanımlamak ve
yaymak üzere “21. Yüzyıl Becerileri Ortaklığı” oluşturulmuştur.
Paydaş gruplarının önerilerini sentezleyen bu ortaklık 21. yüzyıl
becerilerini dört kategoride toplayan bir çerçeve
oluşturmaktadır:
• 1. Temel alanlar ve 21. yüzyıl temaları (dil, güzel sanatlar,
matematik, fen, küresel farkındalık ve mali okuryazarlık gibi).
• 2. Öğrenme ve yenilikçilik becerileri (yaratıcılık, kritik düşünme
ve problem çözme becerileri gibi).
• 3. Enformasyon, medya ve teknoloji becerileri.
• 4. Yaşam ve kariyer becerileri.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Eğitim psikolojisi, öğrenenlerin, öğrenmenin ve
öğretimin sistemli bir çalışmasıdır. Eğitim
psikolojisinde araştırma, bilgi, beceri, değer ve
tutumların sınıfta öğrenciler ve öğretmen
arasında nasıl iletildiği sürecine ve psikolojinin
ilkelerinin öğretim sürecine uygulanması üzerine
yoğunlaşır.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Eğitim psikolojisinde araştırmanın amacı,
öğrenmeyi etkileyen faktörler hakkında açıkça
görünenlerle birlikte daha az netlikte olan soruları
objektif yöntemler kullanarak sınamaktır.
• Bu tür bir araştırmanın ürünleri ilke, kanun/model
ve kuramlardır.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Öğretmenler için en değerli bilginin iş başında, stajlarda ve ilk
yıllarda sınıfta öğretimde kazanıldığı muhtemelen doğrudur.
Ancak bir öğretmen olarak sizler her gün yüzlerce karar
vermektesiniz ve farkında olsanız da olmasanız da bu
kararlarınızın arkasında birer kuram vardır.
• Örneğin, bir öğretmen derse gelmeyi ödüllendirmenin bu
yöndeki bir davranışı arttıracağı yönündeki kurama bağlı
kalarak bu davranışı en çok sergileyen öğrencisini
ödüllendirebilir.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Eğitim psikolojisinde araştırmanın amacı eğitimle ilgili
öğretmen ve diğer ilgililerin davranışlarını yönlendiren
çeşitli kuramları test etmektir.
• Örnek: 8. sınıf sosyal bilgiler dersi öğretmeni, sıklıkla
yaramazlık yapan Ali ile ilgili bir sorunu vardır. Ali, derste
bir kağıt uçak yaparak öğretmen sınıfa arkasını
döndüğünde, onu sınıfın bir ucundan diğer ucuna
göndermekte ve sınıfı bu şekilde eğlendirmektedir.
• Öğretmen bu durum karşısında ne yapmalıdır?
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
Davranış
Kuram
1. Ali’yi azarla.
1. Azarlamak bir çeşit cezadır. Ali, cezadan
kaçınmak için düzgün davranacaktır.
2. Ali’yi görmezden gel.
2. Ali’ye dikkat sarf etmek onu ödüllendirmektedir.
Görmezden gelmek onu bu ödülden mahrum bırakacaktır.
3. Ali’yi müdüre gönder.
3. Müdür, odasına gönderilmek bir
cezadır. Ali böylece aynı zamanda
sınıftaki arkadaşlarının desteğinden de
mahrum kalacaktır.
4. Sınıfa, iyi bir öğrenme ortamını devam
ettirebilmenin herkesin sorumluluğu
olduğunu ve sınıfta kötü davranan her
bir öğrenci için sınıftın toplam teneffüsünden
5 dk. nın gideceğini söyle.
4. Ali, sınıf arkadaşlarının dikkatini
çekmeye çalışmaktadır. Eğer tüm
sınıf bu tuzağa düşmezse kötü davrandığında
onu hizaya getirebilir.
5. Ali’nin davranışının bütün sınıfın
öğrenmesi gereken dersi etkilediğini
ve sene başında bütün sınıfın ortaklaşa
oluşturdukları sınıf kurallarına ters olduğunu
açıkla.
5. Sınıf dönem başında kabul edilebilir davranış standartları
koymuştur. Ali’nin davranışları
ve sınıfın onun davranışlarına tepkisi
bu standartla ile çatışmaktadır. Sınıfa
kendi ihtiyaçlarını hatırlatarak ve sene
başında kendi koydukları kuralları hatırlatarak
öğretmen Ali’ye sınıfın onun
davranışını desteklemediğini göstermeye
çalışmaktadır.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Eğer öğretmen Ali’yi azarlarsa bu sınıfın gözünde Ali’nin
statüsünü yükseltebilir ve dolayısıyla davranışını ödüllendirmiş
olur.
• Ali’yi müdürün odasına göndermek onu sınıf arkadaşlarının
ilgisini çekmekten mahrum bırakacağı için etkili olabilir. Ancak,
Ali bu yolla sınıf dışına kaçıp sınıfta yapması gerekenlerden
kurtulmaya çalışıyorsa ne olacak?
• Araştırmalar öğretmene kendi tecrübe ve yargılarına dönük
özel çözümler sunmayacaktır; ancak, araştırmalar ona Ali’yi
nelerin motive ettiği ve bu tür problemlerin nasıl çözüleceği
hakkında insan davranışıyla ilgili temel kavramları sunacaktır.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Doğru karar vermek problemin oluştuğu duruma,
kafanızda hedeflediğiniz amaca ve daha birçok
faktöre bağlıdır ve bunların hepsi eğitilmiş sağduyu
ışığında değerlendirmeye tabi tutulmalıdır.
• Eğitim psikolojisi araştırma verileri bazen doğrudan
sınıfta uygulanabilirken bunları doğru dozda bir
sağduyu ile, kime, ne amaçla ve ne öğretildiği
konusunda net bir görüş açısı ile kullanmak en
iyisidir.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Eğitim psikolojisi araştırmaları sadece etkili
uygulamalar hakkında ilkeler ortaya koymakla
kalmaz aynı zamanda program ve uygulamaların
etkililiği hakkında da kanıtlar.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Araştırmalar, eğitim politikaları,
mesleki gelişim programları ve
öğretim materyallerini etkilemektedir.
Örneğin, okumaya başlamayla ilgili
Araştırmalar bu konudaki müfredat,
öğretim ve kariyer gelişimini değiştirmeye başlamıştır.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Araştırma için her zaman tercih edilebilecek tek
bir “en iyi yöntem” yoktur.
• Araştırmacıların, okul, öğretmen, öğrenci ve
öğretim hakkında öğrenmek istediklerine
ulaşmada kullandıkları yöntemler genellikle
deneysel, ilişkisel ve betimsel araştırmalardır.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Deneysel araştırma belli bir eğitim programı ya da
işlemini test etmeyi içerir. Deneye katılacakların
denemeden önce gruplara yansız olarak atanması
gruplar arası eşdeğerlikten emin olmamıza ve
sonuçların geçerli olmasına yardım eder.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Laboratuvar deneyleri oldukça yapılandırılmıştır ve kısa
sürelidir. İlişkili tüm değişkenler kontrol altına alınmıştır.
• Yansızlaştırılmış alan deneyleri daha az yapılandırılmıştır
ve daha gerçekçi şartlar altında daha uzun bir zaman
diliminde gerçekleşir ama buradaki tüm değişkenler
kontrol altında değildirler.
• Tek vakalı deneyler bir öğrencinin ya da bir grup
öğrencinin deneyden önce ve sonra belirlenmiş bir
zaman diliminde gözlemlenmesini içerir.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• İlişkisel çalışmalar değişkenlerin birbirleriyle ilişkili
olup olmadıklarını inceler.
• Değişkenler pozitif, negatif yönde ilişkili veya
ilişkisiz olabilir. İlişkisel çalışmalar değişkenlere
müdahale etmeden ya da yapay durumlar
oluşturmadan onlar hakkında bilgi verir. Ancak,
değişkenler arasında nedensel ilişki belirtmezler.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Betimsel araştırmalar, temelde var olan durumu
betimlemeye yönelik olan yöntemlerdir.
Genellikle deneysel ve ilişkisel araştırmalardaki
kadar bilimsel nesnellik taşımasalar da bu
eksikliklerini detayları ve yorumlarının zenginliği
ile kapatmaktadırlar.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Eylem araştırması, eğitimcilerin kendi sınıflarında
ya da okullarında yaptıkları betimsel
araştırmaların özel bir çeşididir. Eylem
araştırmasında bir öğretmen ya da okul yöneticisi,
yeni bir öğretim yöntemini veya okul yönetim
stratejisini denemek için bilgi toplayıp, analiz
edip, elde edilen bilgiler diğerleriyle paylaşılabilir.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE
• Bilinçli bir öğretmen olmadan önce sertifika sahibi
bir öğretmen olmalısınız. Örneğin, ABD’de her
eyaletin eğitim, stajyer öğretmenlik ve lisans testi
için kendi şartları vardır. Bunlardan başka bilinçli
bir öğretmen olmak için kılavuzlar arayarak,
mesleki gelişimi hedefleyerek, meslektaşlarınızla
ve arkadaşlarınızla tecrübelerinizi paylaşarak
becerilerinizi daha da geliştirebilirsiniz.
Tuncay Yavuz ÖZDEMİR
Eğitim Psikolojisi/BÖTE