Transcript Document

แนวคิดการจัดการโครงการไฟฟ้ าแสงอาทิตย์แบบครัวเรื อน
(Solar Home System) ของ กฟภ. อย่างยัง่ ยืน
เสนอ การไฟฟ้าส่ วนภูมิภาค
14 มีนาคม 2548
Chris Greacen
พลังไท
www.palangthai.org
โครงร่ างในการนาเสนอ
• การสารวจโครงการ solar home system ของ กฟภ.
ใน 3 หมู่บา้ นในจังหวัดตาก
• การฝึ กอบรมระบบไฟฟ้ าแสงอาทิตย์แก่ชาวกะเหรี่ ยงใน
วันที่ 17 – 23 กุมภาพันธ์ 2548
• วิธีการทางานร่ วมกันเพื่อนาไปสู่การพัฒนาอย่างยัง่ ยืน
• ทีมกระเหรี่ ยงเพื่อการใช้โซล่าร์อย่างยัง่ ยืน
ผลการสารวจโครงการ Solar Home System
ในอาเภอท่าสองยาง จ. ตาก
• วันที่สารวจ: 6 มกราคม 2548
หมู่บ้าน
แม่ สะเปา
ซอเคคลา
บางตอง
ทั้งหมด
จานวนระบบที่ติดตั้ง
23
36
46
105
วันที่ติดตั้ง
ส.ค.
2547
ต.ค./พ.ย.
2547
ส.ค./ก.ย.
2547
3
1
3
7
13%
3%
7%
6.7%
5
2-3
4-5
จานวนระบบที่ไม่ทางาน
% ค่าล้มเหลว
จานวนเดือนหลังจากติดตั้ง
จากการสารวจพบว่า
•
•
•
•
ระบบส่ วนใหญ่ (93%) ทางานได้ดี
ชาวบ้านชอบ
ระบบไฟฟ้ าที่ติดตั้งมีขนาดเหมาะสม
การเดินสายไฟภายในตัวบ้านทาได้ดีมาก
ปัญหาที่พบ
(n=105 ระบบ)
• จุดบกพร่ องจากการผลิตอุปกรณ์
– ขาดตัวต่อเชื่อมในกล่องต่อสายไฟ (Junction Box) ของแผงโซลาร์เซลล์ (1 ระบบ)
– ต่อไดโอดผิดขั้วในกล่องสายไฟของแผงโซลาร์เซลล์ (1 ระบบ)
– ตัวควบคุมการเก็บประจุ/อินเวอร์เตอร์ไม่ทางาน (2 ระบบ)
• จุดบกพร่ องจากการติดตั้ง
– ติดตั้งระบบ PV ในพื้นที่ที่เกิดร่ มเงา (หลายระบบ)
– ตัวควบคุมฯติดตั้งใต้บริ เวณที่หลังคารั่ว (1 ระบบ)
• การใช้งานที่ผดิ พลาด
– ต่อลัดวงจร (Bypass) ข้ามตัวควบคุมที่ไม่ทางานแล้ว (หลายระบบ)
• ต่อ Bypassed ผิด – ต่อผิดขั้วทาให้ไดโอดไหม้ (1 ระบบ)
– มีการนาอินเวอร์เตอร์ 2 รุ่ นมาต่อกันแบบขนาน ทาให้อินเวอร์เตอร์เสี ย
• การเคลมประกันทาได้ยากลาบาก
– ชาวบ้านไม่ทราบว่าจะติดต่อใครเมื่อระบบทางานผิดพลาดภายในเงื่อนไขการรับประกันในสัญญา
จุดบกพร่ องจากการผลิตอุปกรณ์:
ขาดตัวต่อเชื่อมในกล่องต่อสายไฟ (Junction Box)
ขาดหายไป
การต่อที่ถูกต้อง
ผลที่ตามมา: แผงโซลาร์ เซลล์ ไม่ ทางาน
จุดบกพร่ องจากการผลิตอุปกรณ์ :
ต่อไดโอดผิดขั้วในกล่องสายไฟของแผงโซลาร์เซลล์
การต่อที่ถูกต้อง
การต่อที่ไม่ถูกต้อง
ผลที่ตามมา: แผงโซลาร์ เซลล์ ไม่ ทางาน
จุดบกพร่ องจากการติดตั้ง:
ติดตั้งระบบในบริ เวณที่มีเงาบัง
14:00 หมู่บา้ นซาเคคลา
การใช้งานที่ผดิ พลาด:
ต่อข้าม (Bypass) ตัวควบคุม
ทาให้แบตเตอรี่ ถูกชาร์ จมากเกินไป
1.
2.
ชาวบ้านต่อลัดข้ามตัวควบคุมทีเ่ สี ย
แล้ว และทาการชาร์จแบตเตอรี่
โดยตรงจากแผงโซลาร์เซลล์
แบตเตอรี่ ถูกชาร์จมากเกินไป ทาให้
ระดับน้ ายาอิเล็คโทรไลท์ต่าลง และ
เพลทโผล่ข้ ึนมาเหนือน้ ายาทาให้
แบตเตอรี่ ทางานล้มเหลว
1
2
การใช้งานที่ผดิ พลาด :
ต่อข้ามตัวควบคุมทาให้ไดโอดของ
แผงโซลาร์ไหม้
1.
2.
ชาวบ้านต่อสายข้ามตัว
ควบคุมที่เสี ยแล้วและทา
การชาร์จแบตเตอรี่ โดยตรง
จากแผงโซลาร์เซลล์
การต่อขั้วแบตเตอรี่ ผดิ ที่ให้
ไดโอดที่อยูใ่ นกล่องสายไฟ
(Junction Box) ของ
แผงโซลาร์เซลล์ระเบิดและ
ทาให้กล่องสายไฟละลาย
2
1
ปัญหาในการเรี ยกเคลมประกัน
• เมื่อระบบไม่ทางาน ชาวบ้านไม่รู้วา่ ควรจะติดต่อใคร
• ทาให้ชาวบ้านไม่เรี ยกประกันเมื่อเกิดความผิดพลาดขึ้น
– แผงโซลาร์ เซลล์รับประกัน 5 ปี
– ตัวควบคุม/อินเวอร์ เตอร์ รับประกัน 3 ปี
– แบตเตอรี่ รับประกัน 2 ปี
• ชาวบ้านบางคนได้ติดต่อไปยัง กฟภ. ในจังหวัดตาก แต่นบั ถึง
ปัจจุบนั ยังไม่มีความคืบหน้าใดๆ
การฝึ กอบรมระบบไฟฟ้ าแสงอาทิตย์แก่ชาวกะเหรี่ ยง
วันที่ 17-23 กุมภาพันธ์ 2548 ในหมู่บา้ นแม่สะเปา จ. ตาก
การฝึ กอบรม: ผูเ้ ข้าร่ วมได้ฝึกติดตั้งระบบ 6 ระบบ
การฝึ กอบรม: วิธีการเลือกที่ต้ งั แผงโซลาร์เซลล์
การฝึ กอบรม: การใช้งานและการซ่อมบารุ งที่ถูกต้อง
การปรับปรุ ง/ซ่อมแซมระบบ SHS ที่ไม่ทางาน
ซ่อมแซมสถานีชาร์จแบตเตอรี่ ที่ไม่ทางานแล้วของ พพ.
การสร้างความยัง่ ยืนในการใช้ระบบโซล่าร์เซลล์
• สร้างกลไกให้ผทู ้ ี่ทาการติดตั้งรับประกันว่าระบบที่ติดตั้งไปนั้นสามารถทางาน
ได้ดี ซึ่ งรวมถึงไฟฟ้ าที่มาจากแผงโซลาร์ เซลล์ดว้ ย
• กรุ ณาให้ขอ้ มูลการติดตั้งระบบไฟฟ้ าในจังหวัดตาก (โดยเฉพาะอย่างยิง่ ข้อมูล
ในรู ปอิเล็คโทรนิกส์) ซึ่ งประกอบด้วย:
– ข้อมูลจานวนครัวเรื อน
– ชื่อหมู่บา้ นและจานวนหมู่บา้ น
– อาเภอ
• กรุ ณาให้คาแนะนาวิธีการที่เราสามารถช่วยเหลือชาวบ้านซ่อมแซมระบบที่
ชารุ ดแต่ยงั อยูใ่ นระยะเวลารับประกัน
• สาหรับการติดตั้งระบบเพิ่มเติม ขอให้เพิ่มการระบุพิกดั GPS (ความแม่นยา
10 เมตร) ในทุกระบบที่จะติดตั้ง
ทีมกระเหรี่ ยงเพื่อการใช้โซล่าร์อย่างยัง่ ยืน
กิจกรรมหลัก
(1) ฝึ กสอนชาวบ้ านในเรื่ องการใช้ งานและการซ่ อมบารุ ง
และ
(2) ฝึ กสอนช่ างเทคนิคในแต่ ละอาเภอเพื่อให้ สามารถซ่ อมแซมระบบเบื อ้ งต้ นไ้้
โ้ยการฝึ กสอนมีเป้ าหมายเพื่อ…
(ก) ระบบสามารถทางานไ้้ ยาวนานมากขึน้
และ
(ข) ทาให้ ล้ต้ นทุนค่ ารั บประกันอุปกรณ์ /ระบบ
ทีมกระเหรี่ ยงเพื่อการใช้โซล่าร์อย่างยัง่ ยืน
ผูป้ ระสานงาน
แกนนาชุมชน
ช่างเทคนิค
ช่างเทคนิค
วิศวกร
ช่างเทคนิค
แม่สอด
ช่างเทคนิค
อาเภอ
ทีมกระเหรี่ ยงเพื่อการใช้โซล่าร์อย่างยัง่ ยืน
• พลังไท / กรี นเอ็มเพาเวอร์เมนท์ จัดเวิรค์ชอป/ฝึ กอบรมทางด้าน
เทคนิคแก่ช่างเทคนิคฝึ กหัด
• ช่างเทคนิคจะสามารถ:
–
–
–
–
–
ทาการสารวจระบบไฟฟ้ า
ซ่อมแซมแก้ไขปั ญหาพื้นฐานได้
ช่วยเหลือในขั้นตอนการเคลมประกันและการเปลี่ยนแบตเตอรี่
เป็ นผูจ้ าหน่ายน้ ากลัน่ , หลอดไฟ, ฯลฯ
ฝึ กสอนชาวบ้านให้สามารถรักษาระบบให้ทางานได้ดีในระยะยาว
ขอความกรุ ณาทาง กฟภ. ให้การช่วยเหลือดังนี้...
• ให้ขอ้ มูลและช่วยในการประสานงานให้
• ให้งบประมาณสาหรับช่างเทคนิคท้องถิ่น
• อนุมตั ิให้ทีมกระเหรี่ ยงเพื่อการใช้โซล่าร์อย่างยัง่ ยืน
เป็ นศูนย์กลางในการซ่อมแซมระบบที่อยูใ่ นระยะเวลารับประกัน
ข้อมูลเพิม่ เติม
ติดต่อ:
โทร. 02-674-2533
[email protected]
www.palangthai.org